Morgunblaðið - 18.01.1998, Blaðsíða 9

MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 18. JANÚAR 1998 9
FRETTIR
Doktor í
hagnýtri
efnisfræði
álmelma
• PÁLL Ólafsson varði doktorsrit-
gerð í hagnýtri efnisfræði álmelma
við Konunglega Tækniháskólann í
Stokkhólmi KTH 7. nóvember sl. í
doktorsverkefn-
inu er lýst
varmafræðilík-
ani til að reikna
út styrk og
seygju álmelma
út frá efnasam-
setningu og hita-
meðhöndlun og
var útreiknaður
styrkur borinn
saman við mældan styrk. I dokt-
orsverkefninu er í fyrsta skipti
sýnt fram á að styrking álmelma er
eingöngu háð magni og stærð herð-
andi agna sem myndast við hita-
meðhöndlun.
Þróaður var gagnagrunnur til
útreikninga á varmafræðilegu jafn-
vægisástandi melmanna sem síðan
var notaður með varmafræðiforriti
til að reikna út magn herðandi
agna sem fall af efnasamsetningu,
hitastigi og hitameðhöndlunartíma.
Með aðstoð fræða um víxlhrif veila
og herðandi agna var styrkaukn-
ingunni lýst sem falli af stærð og
fjölda agnanna. Líkanið gerir því
kleift að áætla styrk melmisins út
frá hitastigi og efnasamsetningu,
sem sparar tilraunavinnu við hönn-
un nýrra efna eða bestun núver-
andi framleiðsluferla. Líkanið er
byggt á nýjum efnagreiningum á
herðandi ögnum sem eru aðeins
um nokkur þúsund atóm að stærð
og hafa á síðustu tveimur árum
verið efnagreindar með meiri ná-
kvæmni en áður með tilkomu nýrr-
ar tækni. Niðurstöður doktors-
verkefnisins benda til þess að há-
marks styrkur í áli með magnesí-
um og kísil fáist ef hlutfall
magnesíum og kísils er í kringum
1,1 í stað 2 eins og áður var talið.
Þessar niðurstöður eru staðfesting
á hinum nýju efnagreiningum agn-
anna. Líkanið hefur verið notað til
að áætla styrk áls eftir suðu að
gefinni efnasamsetningu og til að
finna heppilegustu efnasamsetn-
ingu fylliefnis.
Doktorsverkefnið var unnið í
samvinnu við og að frumkvæði
álfyrirtækisins Gránges
Technology Centre í Svíþjóð. Aðal-
leiðbeinendur voru Rolf Sand-
ström, prófessor og Áke Karlsson
prófessor, andmælandi var Öystein
Grong prófessor (NTH Noregi), og
dómnefnd var skipuð Bo Sundman
prófessor (KTH), dr. Torsten
Ericsson (LiTH) og dr. Bo Bengts-
son (Granges). Andmælandi við
licentiatvörnina var Göran Grim-
vall prófessor (KTH).
Páll Ólafsson fæddist 19. júní
1957 í Reykjavík, sonur hjónanna
Ólafs Pálssonar verkfræðings og
Önnu Sigríðar Bjömsdóttur píanó-
kennara. Hann lauk stúdentsprófi
frá Menntaskólanum við Hamra-
hlíð 1978, stærðfræði og eðlsifræði
við Háskóla íslands 1979-1982 og
M.Sc. gráðu í eðlisverkfræði frá
Tækniháskólanum í Lundi 1986.
Vann á Raunvísindastofnun Há-
skólans 1985-1986 við geislanema,
var verkefnisstjóri á Iðntækni-
stofnun íslands frá 1986-1991 við
efnisfræði stáls, efnisprófanir og
rafeindasmásjáraðstöðu og stunda-
kennari í efnisfræði við HI. Undan-
farin fimm ár hefur Páll verið fast-
ráðinn á deild fyrir hagnýta efnis-
fræði við Konunglega tækniháskól-
ann í Stokkhólmi við kennslu í hag-
nýtri efnisfræði og efnisvali og við
rannsóknir. Hann lauk licentiat-
prófi í hagnýtri efnisfræði frá KTH
1995. Páll er kvæntur Elínborgu
Guðmundsdóttur augnlækni og
eiga þau þrjú börn.
_____ - ."’án i£s3£as*?*«
HggSg
■ .sJV' ":■-
■ ■■ .

nafnamöguleika
120 númera minni
Þar af 50 með nafni
og möguleika á tónmerki
23 skammvalsminni
Hátalari
íslenskar merkingar
Valhnappur ~
Tímamælingi
Stór skýr sÞ
Tækið fé!
5 stjömur
blaðsins
stgr.
$ ístel
Síöumúla 37-108 Reykjavik
S. 588-2800 - Fax 568-7447
Morgunblaðið/Jónas Erlendsson
Víkurklettur í vetrarsól
VIÐ Vík í Mýrdal er Víkurklett-
ur sem ekki tekur miklum
breytingum þrátt fyrir breyti-
legar árstíðir.
Hann vakir yfir bænum og bað-
ar sig í vetrarsólinni þegar færi
gefst sem reyndar hefiir verið
alloft í vetur.
W
/öooaoaa □ qq'
OOODQOO aoo
OOOOQQQaao
JflNUHR
Heiti
TOLVUGRUNNUR
RITVINNSLAN WORD 1
TÖFLUREIKNIRINN EXCEL2
WINDOWS 95
AUTOCADGRUNNUR 1
INTERNET GRUNNUR
WINDOWS 95
TÖLVUGRUNNUR
WINDOWS 95
TÖFLUREIKNIRINN EXCEL1
FORRITUN í HTML2
Dags. Frá Til Tímar
19-Jan-98 22-Jan-98 8:30 12:00 20
19-Jan-98 22-Jan-98 13:00 16:30 20
19-Jan-98 22-Jan-98 17:30 21:00 20
23-Jan-98 24-Jan-98 8:30 16:30 20
23-Jan-98 24-Jan-98 8:30 16:30 20
26-Jan-98 29-Jan-98 8:30 12:00 20
26-Jan-98 29-Jan-98 13:00 16:30 20
26-Jan-98 29-Jan-98 17:30 21:00 20
30-Jan-98 30-Jan-98 8:30 16:30 10
30-Jan-98 31-Jan-98 8:30 16:30 20
30-Jan-98 31-Jan-98 8:30 16:30 20
Skráning og upplýsingarí síma 568 5010
RAFIÐNAÐARSKÓLINN
fExpress" námskeið eru í raudum lit. Þau eru fyrir þá sem hafa einhverja þekkingu á
vidkomandi forriti og geta tileinkað sér nýjungar án mikillar verkefnavinnu.