Morgunblaðið - 18.01.1998, Blaðsíða 28
28 SUNNUDAGUR 18. JANÚAR 1998
MORGUNBLAÐIÐ
MORGUNBLAÐIÐ
SUNNUDAGUR 18. JANÚAR 1998 29
STOFNAÐ 1913
ÚTGEFANDI
FRAMKVÆMDASTJÓRI
RITSTJÓRAR
Mörgum hefur þótt sæta und-
rum hve fjölskrúðugt ís-
lenskt tónlistarlíf er. Sumum er-
lendum gestum þykir það til dæm-
is fjarstæðukennt að hér séu að
meðaltali um það bil einir tónleik-
ar á dag árið um kring. En þessi
ánægjulega gróska í tónlistariífi
landsmanna kemur ekki síður
fram í miklum landvinningum ís-
lenskra söngvara sem hlýtur að
vera okkur stöðugt fagnaðarefni.
Gott gengi þeirra Kristjáns Jó-
hannssonar, Kristins Sigmunds-
sonar og Sólrúnar Bragadóttur
hefur væntanlega ekki farið fram
hjá neinum en færri gera sér
kannski grein fyrir því hve mikill
fjöldi ungra íslenskra söngvara
hefur verið að koma fram á sjónar-
sviðið nú allra síðustu ár og hve
margir þeirra hafa komist að við
virtar erlendar óperur.
Síðastliðinn mánudag fengu
tónleikagestir í Listasafni Kópa-
vogs að hlýða á einn þessara
söngvara, Auði Gunnarsdóttur,
sem hefur nýlokið framhaldsnámi
í söng við tónlistarháskólann í
Stuttgart með hæstu einkunn.
Auður hefur komið fram sem ein-
söngvari á fjölda ljóða- og óperu-
tónleika, meðal annars með
Wúrttembergísku Fílharmóníu-
hljómsveitinni í Reutlingen og Fíl-
Árvakur hf., Reykjavík.
Hallgrímur B. Geirsson.
Matthías Johannessen,
Styrmir Gunnarsson.
harmóníuhljómsveitinni í Stuttg-
art en er nú á höttunum eftir föst-
um samningi við óperuhús. Um
söng Auðar á mánudagskvöldið
sagði Jón Ásgeirsson, gagnrýn-
andi Morgunblaðsins: „Eftir þessa
tónleika verður ekki annað sagt
en að Auður Gunnarsdóttir er frá-
bær söngkona og hefur þegar afl-
að sér mikillar og góðrar tækni,
svo að þarna er von í listagóðri
söngkonu."
Eins og Auður eru hinir ungu
íslensku söngvarar sennilega
flestir í Þýskalandi enda eru
möguleikarnir þar miklir í um
áttatíu óperuhúsum. Síðustu ár
hefur bæst í þennan íslenska
söngvarahóp árlega og eins og
fram kom í grein Þórarins Stef-
ánssonar í Morgunblaðinu fyrir
skömmu syngja þeir nær eingöngu
veigamikil hlutverk. Of langt mál
yrði að telja upp alla þessa söngv-
ara i Þýskalandi, sem eru vel á
annan tuginn, en kannski mætti
nefna þær Magneu Tómasdóttur,
Guðrúnu Ingimarsdóttur og Arn-
dísi Höllu Ásgeirsdóttur sem allar
eru enn í námi og hafa sýnt þar
að þær muni eiga eftir að láta að
sér kveða á óperusviðinu í náinni
framtíð.
íslenskir söngvarar hafa sömu-
leiðis vakið athygli annarsstaðar
í Evrópu, bæði í Suður- og Norður-
Evrópu. Máski hefur þó enginn
þeirra vakið jafn miklar vonir og
væntingar og baritónsöngvarinn
Finnur Bjarnason. Þrátt fyrir ung-
an aldur og að vera enn við nám
í Guildhallskólanum í London hef-
ur Finnur vakið óskipta athygli
söngfróðra hér heima og erlendis.
Þó var það sennilega ekki fyrr en
hin kunna söngkona Elly Ameling
veitti honum sérstaka viðurkenn-
ingu á söngnámskeiði sínu hér á
landi í fyrravor sem hann fór að
vekja almenna athygli.
Ánnars eru landvinningar ís-
lenskra söngvara ekki alveg ný
saga. Islenskir söngvarar áttu
góðu gengi að fagna á erlendri
grund fyrr á öldinni og má með
sanni segja að þeir hafi rutt braut-
ina. Hér nægir að nefna nöfn Pét-
urs Á. Jónssonar, sem starfaði við
óperuhús í Kiel, Berlín og Bremen
1914 til 1929 við fádæma vinsæld-
ir, Maríu Markan, sem starfaði
meðai annars í Kaupmannahöfn,
Osló, Stokkhólmi, Berlín, Lundún-
um og New York þar sem hún var
fastráðin við Metropolitanóperuna
árin 1941 til 1944, Stefáns ís-
landi, sem átti glæsilegan söngfer-
il við Konunglega leikhúsið í
Kaupmannahöfn og varð þar kon-
unglegur hirðsöngvari 1949, og
Einars Kristjánssonar, sem söng
víða í Evrópu.
Það er einnig gömul saga og
ný að á hátíðarstundum minnast
ráðamenn á að efla þurfi íslenska
menningu því að hún sé skjöldur
og krúna stoltrar og sjálfstæðrar
þjóðar. Það hefur hins vegar viljað
brenna við að einungis daufur
ómur af þessum hátíðarorðum
heyrðist í lögum þeirra sem fara
með sameiginlegt fé landsmanna.
Þessi daufi endurómur hefur til
dæmis ekki nægt til að reisa þjóð-
inni og þeim glæsilega flokki tón-
listarmanna, sem hér að ofan var
getið, tónlistarhús. Og þótt söng-
líf sé með miklum blóma í íslensku
óperunni verður ekki sagt að ómur
þessara fallegu orða hafi verið hár
þar. Þarf engum að blandast hug-
ur um að það yrði mikill sómi að
því að bæta hér úr skák og láta
orðin standa á borði.
L AND VINNIN GAR
ÍSLENSKRA
SÖNGVARA
Svo er önnur
• hlið þessa
máls en sú sem ég hef
áður minnzt á, þar-
sem konur eru séðar
í öðru og verra ljósi -
og má það undarlegt
heita að svo skuli vera í frásögnum
af ástarskáldinu mikla í Fóstbræðra
sögu.
Bessi faðir Þormóðar Kolbrúnar-
skálds sagði við son sinn eftir alium-
fangsmikið kvennafar hans hér
heima áðuren hann hélt á fund
Ólafs digra, Óþarfa unnustur áttu,
hlauzt af annarri örkuml þau, er
þú verður aldrei heill maður, en nú
er eigi minni von, að bæði augu
spryngi úr höfði þér! Það var ekki
undarlegt að svo færi fyrst skáldið
orti Kolbrúnarvísur um Þorbjörgu
Kolbrúnu en sneri þeim síðan vegna
hugleysis til lofs við Þórdísi til heilla
og sátta og ástar við sig einsog
segir í sögunni. Það er augljóst,
gömul hetju- og ástarsaga höfð í
flimtingum.
Kolbrúnarvísur eru með öllu glat-
aðar en sumir telja að þær hafi
verið frægt kvæði í fomöld, svosem
ráða má af ummælum Landnámu
og viðumefni Þormóðar. Þetta þarf
þó ekki að vera og vísast að þetta
margfræga ástarkvæði hafi aldrei
verið ort. Ef svo hefði verið væru
til úr því slitur en hvergi fínnst af
því tangur né tetur og er það í
hæsta máta heldur tortryggilegt.
Af lýsingu Fóstbræðra sögu á Þór-
dísi að dæma var engin ástæða til
að yrkja henni ástarkvæði og ekki
hefur Þorbjörg Kolbrún heidur verið
sérlega eldfímt efni í svo ástríðufull-
an óð sem ætla mætti. Báðar voru
þær fjölkunnugar, hvor með sínum
hætti en auk þess var gyðjan Kol-
brún „eigi einkar væn“ sem merkir
eigi sérlega fríð sýn-
um, þótt kurteis væri
að jafnaði, “útfætt, en
eigi alllág". Ástir Þor-
móðar hafa sem sagt
verið jafn afkáralegar
og margt annað sem
lýst er með hæðni og hálfkæringi
í texta þessarar grátbroslegu
„hetjusögu". Enginn höfundur ást-
arsögu sem hefði verið staðráðinn
í því að láta lesendur sína taka eitt-
hvert mark á frásögninni hefði lagt
áherzlu á að Þorbjörg Kolbrún hefði
verið jafn útskeif og hún var óþörf
unnusta!
Þegar Gibbon fjallar um
• Germani í hinu mikla, sí-
gilda riti sínu, segir hann m.a.:
„Germanir sýndu konum sínum
virðingu og traust, og höfðu þær
með í ráðum í öllum mikilvægum
málum og lifðu í þeirri sæiu trú að
þær varðveittu í bijósti sér heilag-
leika og vizku sem væri meira en
mannleg. Nokkrar af þessum for-
lagadísum stjórnuðu, í nafni guð-
dómsins, grimmustu þjóðum Ger-
maníu. Hinar konurnar, sem voru
ekki dýrkaðar sem gyðjur, nutu
virðingar sem fijálsir og jafnir fé-
lagar stríðsmanna; við hjónavígsl-
una var líf þeirra jafnvel tengt
striti, hættum og sæmd. í herbúð-
um barbaranna í innrásunum miklu
voru herskarar kvenna, sem létu
engan bilbug á sér finna mitt í
vopnabrakinu, hinum ýmsu mynd-
um eyðileggingar, og sæmdarlegu
blóði sona sinn og eiginmanna.
Germanskir hermenn, sem misstu
móðinn, voru oftar en einu sinni
reknir aftur gegn óvininum vegna
göfugrar örvæntingar kvenna sem
óttuðust dauðann miklu minna en
ánauðina. Ef ósigur varð ekki
umflúinn í orrustunni kunnu þær
að bjarga sér og börnum sínum frá
ódæðum sigurvegarans af eigin
rammleik. Slíkar kvenhetjur kunna
að kalla á aðdáun okkar; en þær
voru örugglega hvorki elskulegar
né opnar fyrir ást. Á meðan þær
lögðu sig í framkróka við að líkja
eftir hörðum dyggðum karlsins
hljóta þær að hafa glatað þeirri
geðfelldu mýkt sem er höfuðprýði
yndisþokka konunnar.“
íslendinga sögur eru fyrst
• og síðast skáldlegar um-
búðir um líf manna til forna. Þær
eru skrifaðar af kristnum mönnum
á 13. öld, oft um heiðna menn um
og eftir landnámsöld. Reynt er að
flétta saman heiðinn germanskan
arf og þá kaþólsku geymd sem
menntaðir menn íslenzkir tileinkuðu
sér uppúr kristni. Margt af þessu
er glatað. Táknmál og goðsagnir
ásatrúar hafa ekki þá merkingu
sem áður var, myndhvörf hafa glat-
að skírskotunum sínum og margt í
goðsögnunum er án tengsla við
upprunalega merkingu og sjálf-
sagða fyrrá tímum. Þess vegna
meðal annars eigum við í basli með
dróttkvæðin. Þau eru viðstöðu-
lausar skírskotanir í þessi heiðnu
trúarbrögð og við vitum ekki merk-
ingu margra orða nema með því
að kynna okkur þau sérstaklega.
Oftogeinatt er merkingin glötuð
með öllu og við stöndum uppi án
tengsla við íortíð sem er lifandi
þáttur í þessum arfi okkar. Samt
getum við notið kvæðanna. Þau eru
á hljómmikilli íslenzku, músíkin
hljómar enn fagurlega í eyrum okk-
ar, hrynjandin og þessi máttugi
sláttur sem er einatt svo nátengdur
efninu.
Þessi hjartsláttur íslenzkrar arf-
leifðar.
M.
HELGI
spjall
REYKJAVÍKURBRÉF
Laugardagur 17. janúar
NÚ ORÐIÐ LEIKUR
enginn vafi á því, að
sameiginlegur
gjaldmiðill Evrópu-
sambandsríkja verður
að veruleika um
næstu áramót. Yfir-
gnæfandi líkur eru á
því, að einu ESB-ríkin, sem taki ekki þátt
í hinum nýja gjaldmiðli, verði Bretland,
Danmörk, Svíþjóð og Grikkland. Endanleg
ákvörðun hefur þó ekki verið tekin um
þennan þátt málsins. Með sameiginlegum
gjaldmiðli ESB-ríkja verður bylting í efna-
hagsmálum þeirra og allar líkur á, að evró-
inu fylgi nýr kraftur í viðskipta- og at-
vinnulífí aðildarríkjanna. Jafnframt er fyr-
irsjáanlegt, að hinn nýi gjaldmiðiii leiðir
til ákveðinna vandamála fyrir þau Evrópu-
ríki, sem standa utan við þetta samstarf
og þá ekki sízt vegna þess, að samkeppnis-
staða fyrirtækja í þeim löndum verður
erfiðari en áður gagnvart fyrirtækjum inn-
an evrósvæðisins.
Hér á íslandi hefur verið víðtæk sam-
staða um þá stefnu, að aðild að ESB
kæmi ekki til greina að óbreyttri sjávarút-
vegsstefnu ESB. Morgunblaðið hefur hins
vegar ítrekað varpað fram þeirri spurningu
á undanförnum misserum, hvernig við
getum til langframa staðið utan við evró-
svæðið vegna viðskiptalegra hagsmuna
okkar. Þegar Gerhard Schröder, einn af
leiðtogum þýzkra jafnaðarmanna, var hér
á ferð fyrir nokkru lýsti hann þeirri skoð-
un, að í kjölfar myntbandalags hlyti að
fylgja pólitískt bandalag. Og þá má spyija
hvaða hagsmuni við íslendingar höfum af
því eða hvort það væri okkur kannski í
óhag að verða með þeim hætti þátttakend-
ur í samskiptum þjóða á meginlandi Evr-
ópu, sem lengi hafa verið flókin og erfið.
Af þessu tilefni er ástæða til að vekja
athygli á upplýsandi viðtali, sem birtist í
viðskiptablaði Morgunblaðsins sl. fimmtu-
dag við Þórð Magnússon, framkvæmda-
stjóra fjármálasviðs Eimskipafélags ís-
lands hf., sem varpar afar skýru ljósi á
stöðu okkar gagnvart hinum sameiginlega
gjaldmiðli ESB-ríkja. Viðtal þetta gefur
gleggri mynd af þeim hagsmunum okkar
Islendinga, sem um er að tefla, en áður
hefur komið fram.
Þórður Magnússon lýsir núverandi að-
stöðu íslenzkra fyrirtækja með þessum
orðum: „íslenzk fyrirtæki ná ekki að fjár-
magna starfsemi sína í innlendum gjald-
miðli í hagkerfínu vegna smæðar þess.
Mörg þeirra, einkum stórfyrirtæki, grípa
því til þess ráðs að ljármagna sig að veru-
legu leyti í erlendum myntum. Þau verða
því mjög háð gengissveiflum en þau reyna
að vinna gegn því með virkri fjárstýringu
með það að markmiði að vera óháð inn-
byrðis gengisbreytingum erlendra mynta.
Krónan er svo lítil mynteining, að tiltölu-
lega litlar hreyfingar á gjaldeyrismarkaðn-
um valda óeðlilega miklum sveiflum. Einn
milljarður í nettóhreyfíngu á markaði get-
ur breytt skráningu gengisins um 0,5% til
eða frá. í júlí á síðasta ári styrktist geng-
ið t.d. um 1,44%, í október veiktist það
um 1,44% og í nóvember styrktist það á
ný um 1,4%. Þótt þessar gengissveiflur séu
ekki miklar í samanburði við marga aðra
gjaldmiðla eru áhrif þeirra á rekstur ís-
lenzkra fyrirtækja oft meiri en sem nemur
afkomu af reglulegri starfsemi þeirra.
Flest erlend fyrirtæki fjármagna sig hins
vegar í sinni heimamynt og verða því ekki
fyrir sambærilegum skakkaföllum vegna
gengíssveiflna."
Síðan lýsir Þórður Magnússon aðstöðu
meðalstórra fyrirtækja og segir, að þau
„... þurfa nú að fjármagna sigmeð innlend-
um lánum, sem eru 4-6 prósentustig yfir
meðalvöxtum af erlendum lánum. Þessi
fyrirtæki eru oft að greiða 10-12% af
innlendum skammtímalánum en um
1,5-2% yfir millibankavöxtum (libor) af
erlendu lánsfé. Vaxtamunur er því 4-6
prósentustig. Þetta er óviðunandi og ég
hygg að draga megi úr þessum vaxtamun
miðað við ríkjandi forsendur... Þetta er
sá skattur, sem við Islendingar greiðum
fyrir að vera með sjálfstætt myntkerfi, sem
er jafnframt hið minnsta í heimi. Allar lík-
ur eru á að vaxtaálag vegna óvissu, svo-
kallað óvissuálag krónunnar, muni vaxa
eftir stofnun EMU og auka enn frekar á
þennan mun.“
Stór fyrirtæki á íslenzkan mælikvarða
þurfa skv. þessu að haida uppi sérstakri
starfsemi til þess að vinna gegn áhrifum
gengissveiflna á skuldastöðu þeirra í er-
lendri mynt en meðalstór og minni fyrir-
tæki borga verulega hærri vexti af lánsfé
en keppinautar þeirra í nálægum löndum.
Heildaráhrifunum af þessari aðstöðu lýsir
Þórður Magnússon með svofelldum hætti:
„Það má færa ýmis rök fyrir því, að lág
laun hérlendis megi m.a. rekja til hárra
vaxta vegna sjálfstæðrar gengisskráning-
ar krónunnar. Það er ekki viðunandi að
mínu mati.“
Aukin sam-
keppni
I UMRÆÐUM UM
EMU í Evrópulönd-
um hefur komið
skýrt fram, að
gengið er út frá því
sem vísu, að samkeppni muni aukast mjög
í kjölfar sameiginlegs gjaldmiðils. Vöru-
verð verður sýnilegt. Það blasir við öllum,
ef augljós og áberandi verðmunur verður
á algengum neyzluvörum á milli landa.
Fyrirtæki í Frakklandi, sem selja sömu
vöru og þýzk fyrirtæki en á hærra verði,
reyna að laga sig að hinu lægra verði í
næsta nágrenni. Slík verða áhrifín um allt
evrósvæðið. Neytendur sætta sig ekki við
augljósan verðmun og þau fyrirtæki, sem
ekki geta keppt á þessum markaði, munu
detta upp fyrir.
Það má líka búast við, að í kjölfar evrós-
ins fylgi mikil endurskipulagning í við-
skipta- og athafnalífi Evrópu. Fyrirtæki
munu sameinast með einum eða öðrum
hætti til þess að bæta samkeppnisstöðu
sína. Gera má ráð fyrir miklum uppskiptum
á fyrirtækjamarkaðnum í Evrópu á næstu
árum. Það á ekki sízt við um bankana,
sem missa mikinn spón úr aski sínum,
þegar þeir hætta að hagnast á því að skipta
gjaldmiðlum fram og til baka. Þessi stað-
reynd auk tæknivæðingar í bankakerfinu
mun leiða til þess að starfsmönnum banka
í Evrópu fækkar á næstu árum um tugi
þúsunda.
Þetta þýðir að þau fyrirtæki, sem ís-
lenzku fyrirtækin eru að keppa við í Evr-
ópu, verða mun samkeppnishæfari á næstu
árum. Á sama tíma og líkur eru á því, að
vaxtamunur minnki ekki og geti jafnvel
aukizt vegna evrósins, fá fyrirtækin í Evr-
ópu nýtt forskot á keppinauta sína vegna
þeirra áhrifa hins sameiginlega gjaldmið-
ils, sem hér hefur verið lýst. A undanförn-
um árum hefur gífurleg áherzla verið lögð
á að jafna samkeppnisstöðuna milli ís-
lenzkra fyrirtækja og erlendra og það hef-
ur ekki sízt gerzt vegna aðildar okkar að
EES. Nú stöndum við frammi fyrir því,
að dragast aftur úr á nýjan leik.
Hvernig eigum við að bregðast við þess-
ari stöðu? Þegar Þórður Magnússon var
spurður, hvort einhliða tenging krónunnar
við EMU kæmi til greina var svar hans
þetta: „Ég held, að einhliða tenging krón-
unnar við annan gjaldmiðil, t.d. evró, yrði
ekki trúverðug við ríkjandi aðstæður. Það
yrði gífurlega erfitt að veija hana í hinu
fijálsa fjármagnsflæði, sem nú er ráð-
andi. Reynsla Hong Kong-búa er lærdóms-
rík að þessu leyti en þeir hafa tengt
gjaldmiðil sinn, Hong Kong dollarann, ein-
hliða við Bandaríkjadollara. Það getur
reynzt þeim erfitt að halda í þessa teng-
ingu og ráða þeir þó yfír digrum gjaldeyris-
varasjóðum. Þá óttast Norðmenn um fram-
tíð sinnar krónu þrátt fyrir mikla olíusjóði."
En jafnframt segir framkvæmdastjóri
fjármálasviðs Eimskips: „Afstaða íslend-
inga til ESB hlýtur að takmarka valkost-
ina í þessum efnum en íslendingar verða
að vera óhræddir við að skoða alla kosti
í gengismálum og það er brýn þörf að
hraða þeirri vinnu, þannig að niðurstaða
liggi fyrir árið 2000. Mér finnst eðlilegt,
VIÐ REYKJAVÍKURHÖFN.
Morgunblaðið/RAX
að íslendingar leiti eftir einhvers konar
samstarfi eða aðild að EMU en í mínum
huga er það ekki valkostur að standa alger-
lega utan við bandalagið eftir að það kemst
til framkvæmda. Mér finnst að það ætti
að láta á það reyna, hvort unnt sé að ná
tvíhliða samningi við bandalagið um geng-
ismál, þótt engin fordæmi séu fyrir slíku.“
Hvað næst?
ÞESSI SKÝRA
greining Þórðar
Magnússonar á
stöðu íslands í ljósi
þess, að evróið er að verða að veruleika,
ætti að verða stjórnvöldum og viðskiptalífi
hvatning til að leggja stóraukna vinnu í
undirbúning stefnumörkunar af okkar
hálfu í þessum mikilvægu málum. Eins
og kunnugt er hefur Seðlabanki íslands
gefíð út skýrslu um áhrif evrósins á ís-
lenzk efnahagsmál og áfram er unnið á
vettvangi bankans að því að skoða þessa
stöðu. Þá er sérstakur starfshópur starf-
andi á vegum forsætisráðuneytisins til
þess að fjalla um áhrif evrósins á efna-
hags- og atvinnulíf okkar. Vaxandi um-
ræður hafa verið á vettvangi viðskiptalífs-
ins um þessi mál.
Alltént er ljóst, að við getum ekki lát-
ið svo sem þessi þróun skipti okkur engu.
í því viðtali, sem hér hefur verið vitnað
til, hafa verið færð sterk rök fyrir því,
að núverandi staða mynteiningar okkar
valdi stórum fyrirtækjum erfiðleikum
vegna skuldastöðu þeirra í erlendri mynt
og meðalstórum og minni fyrirtækjum
erfiðleikum vegna þess, að þau borga
mun hærri vexti af innlendu lánsfé en
keppinautar þeirra í öðrum löndum. Þetta
hvort tveggja eigi ríkan þátt i því að
laun eru lægri á íslandi en í nálægum
löndum.
Af þessu má sjá, að hér er um að ræða
kjarnann í þeim viðfangsefnum, sem nú
blasa við í efnahags- og atvinnumálum.
Við höfum náð okkur á strik. Kreppan er
að baki. Góðæri ríkir og hagur almennings
batnar ár frá ári. Eftir sem áður er undan
því kvartað, að arðsemi íslenzkra fyrir-
tækja sé ekki nægilega góð og launþegar
spyija aftur og aftur hvers vegna launatöl-
ur á íslandi séu áberandi lægri en í nálæg-
um löndum. Þótt sá samanburður sé alltaf
varhugaverður m.a. vegna mismunandi
skatta segir hann þó einhveija sögu.
Þetta er hins vegar flókin staða eins
og að var vikið í upphafi. Sjávarútvegs-
stefna ESB er óviðunandi fyrir okkur og
við mundum aldrei sætta okkur við þá
samninga, sem norsk stjórnvöld féllust á
í samningaviðræðum um aðild að ESB
varðandi sjávarútveginn. Aðild að mynt-
bandalaginu kemur ekki til greina án aðild-
ar að ESB. Evróinu kunna líka að fylgja
ókostir fyrir okkur, sem draga þarf fram
í dagsljósið. Hver væri t.d. staða okkar í
djúpum sveiflum við sjávarsíðuna eins og
alltaf verða og við höfum leyst með þekktri
aðferð, sem ekki væri kostur á með aðild
að evróinu?
Viðbrögð okkar gagnvart evrósvæðinu
kalla á víðtækar umræður og ítarlega
könnun á því hvernig hagsmunum okkar
verður bezt borgið. Um þetta hljóta ríkis-
stjórn og Alþingi að hafa alla forystu en
hlutur viðskiptalífsins í þessum umræðum
verður óhjákvæmilega einnig mikill.
„Þessi skýra
greining Þórðar
Magnússonar á
stöðu Islands í
ljósi þess, að evró-
ið er að verða að
veruleika, ætti að
verða stjórnvöld-
um og viðskipta-
lífi hvatning til að
leggja stóraukna
vinnu í undirbún-
ing stefnumörk-
unar af okkar
hálfu í þessum
mikilvægu mál-
um.“
i