Morgunblaðið - 26.03.1998, Blaðsíða 25

Morgunblaðið - 26.03.1998, Blaðsíða 25
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. MARZ 1998 25 ___________ERLENT__________ A menningararfleifð Asíu- ríkja þátt í flugslysum? Rannsóknir á þúsundum atvinnuflugmanna hafa leitt í ljós áberandi mismun á því hvernig flugmenn frá ólíkum löndum hegða sér gagn- vart samstarfsmönnum sinum í sljórnklefa farþegaflugvéla. LOTNING fyrir yfirboðurum og óbilandi traust á sjálfstýringunni kann að hafa átt sinn þátt í að Boeing-747 breiðþota kóreska flug- félagsins Korean Air fórst á eynni Guam á Kyrrahafi í ágúst í fyrra en 228 af 254 sem um borð voru létust. Sérfræðingar Öryggisstofnunar samgöngumála í Bandaríkjunum (NTSB), sem unnið hafa að rann- sókn slyssins, telja að einhverju leyti megi skýra slysið á Guam, og reyndar fleiri flugslys í Asíu, með skírskotun til menningarhefðar As- íuríkja. A undanförnum 10 árum hafa aðeins fimm flugfélög í heimin- um orðið fyrir fjórum flugslysum hvert og eru fjögur þeirra asísk. Áður en aðvörunarbjöllur í stjórnklefa kóresku þotunnar gullu í afar bröttu aðflugi að flugvellinum í Agana virðast aðstoðarflugmaður- inn og flugvélstjórinn hafa vanrækt þær skyldur sem brýndar eru fyrir þeim í flugmannsþjálfuninni að vara flugstjórann við aðsteðjandi hættu og beinlínis að storka honum í því sambandi. Munaði aðeins nokkrum metrum Þegar flugstjórinn tók sjálfstýr- inguna loks úr sambandi og tók stjóm þotunnar í sínar hendur var það um seinan því hún skall á fjalls- brún skammt frá flugvellinum. Hefði hann gert það nokkrum sek- úndum áður og þotan verið nokkrum fetum ofar hefði hún sloppið yfír brúnina. Vitnaleiðslur vegna slyssins á Gu- am hófust í vikunni í Honolulu á Hawai. Að því er fram kemur í breska blaðinu The Times leikur sérfræðingum NTSB forvitni á að vita hvers vegna áhöfnin lét þotuna fljúga á sjálfstýringunni þar til á síðustu stundu. Fyrir þeim vakir einnig að leiða í Ijós hvers vegna áhöfnin hafði óljósar hugmyndir um aðflugshæð sína, hvers vegna bún- aður á flugvellinum til nákvænisað- flugs var óvirkur, hvers vegna brautargeisli aðflugsbúnaðar flug- vallarins var utan brautarmiðju og hvers vegna aðvörunarbúnaður flugstjórnarmiðstöðvarinnar, sem varar við óeðlilegri aðflugshæð (MSAW) var ekki í sambandi. Af hálfu flugfélagsins hefur því verið haldið fram að rangar merkjasend- ingar hafi hugsanlega raglað áhöfn- ina í ríminu. I skýi’slu um rannsókn slyssins segir, að MSAW-búnaðurinn hefði aðvarað flugumferðarstjóra og gefið þeim til kynna að þotan væri komin niður fýrir 1.700 fet, sem var lág- marks öryggishæð í aðfluginu. Sam- anburðarrannsóknir í flughermum hafa sýnt, að aðvörunin hefði gollið 64 sekúndum áður en þotan skall í jörðina. Hefðu flugmennirnir því haft nægan tíma til að afstýra brot- lendingu hefði búnaðurinn verið virkur. Mun búnaðurinn hafa verið tekinn úr sambandi „til að lina óþægindi" á vinnustað flugumferð- arstjóranna. Þá kom fram á upptökum af sam- tölum í stjórnklefa þotunnar, að áhöfnin ræddi um flughæð þotunn- ar og einhver sagði að flugvöllurinn væri ekki í augsýn. Af samtölunum mátti ráða að áhöfnin var nánast villt, en fram kemur að hvorki flug- maðurinn né flugvélstjórinn gerðu hvorki alvöru úr málinu né hvöttu flugstjórann til að hætta aðflugi. Þotan hóf aðflug mun fyrr en eðli- legt getur talist og flugstjórinn taldi sig vera mun nær flugvellinum en raun var á. Þegar hann greip loks til sinna ráða; hugðist hætta aðflugi og reyna lendingu öðru sinni var það um seinann. Var þotan 700 fet- um undir eðlilegri aðflugshæð er hún brotlenti 5 km undan flugbraut- arendanum. Af hálfu NTSB hefur verið forð- ast að nefna hinn menningarlega þátt sem hugsanlega skýringu á slysinu á Guam af ótta við að litið yrði á slíkt sem kynþáttafordóma í Asíuríkjum. En við vitnaleiðslurnar verður þess þó freistað að fá svör við því hvort undirmenn flugstjór- ans hafí hugsanlega lotið of mikið fyrir honum. Svarið varðar miklu því átta af hverjum 10 flugslysum verða af öðr- um ástæðum en vélarbilunum, þ.e. flugvélum í fullkomnu lagi er flogið í jörðina, og rúmlega 9.000 manns hafa farist með þotum í áætlunar- flugi frá upphafi þotualdar. Kóreskir flugmenn treysta sjálfstýringunni mest í sjálfu sér er ekki gengið út frá því að samfélagsgerð ráði hversu góðir flugmenn verða. Rannsóknir hafa þó leitt í Ijós áberandi mismun á því hvemig flugmenn frá ólíkum löndum hegða sér gagnvart sam- starfsmönnum sínum. Þannig treysta kóreskir flugmenn sjálfstýr- ingunni langmest meðan bandarísk- ir, ástralskir og írskir flugmenn vilja sem minnst reiða sig á hana. Sýnt hefur verið fram á að hættulegt sé að reiða sig fyllilega á sjálfvii-kni. Engu að síður leiddi athugun sál- fræðideildar Texasháskóla á 5.879 flugmönnum frá 12 ríkjum í ljós, að hver einasti flugmaður frá Kóreu, sem rannsóknin náði til, kvaðst frek- ar vilja láta sjálfstýringuna ráða ferðinni en fljúga sjálfur. Notuðu þeir hana undantekningarlaust. Önnur rannsókn á um 10.000 flugmönnum leiddi í ljós, að kóresk- ir þotuflugmenn skömmuðust sín meira og létu iðrun sína vegna mis- taka með meira áberandi hætti í ljós í viðurvist áhafnarinnar en flug- menn annarra þjóða. Á undanförnum 10 árum hefur Air India orðið fyrir sjö flugslysum, Korean Air Lines fyrir fimm, China Air fjórum, Garuda Indonesian fjór- um og bandaríska flugfélagið US Airways fimm. Þota Korean Air Lines sem fórst á Guam var 14. flugvél asískra flugfélaga til að far- ast á 10 mánaða tímabili en með þeim fórust 856 manns. Ráðgjafar- íyrirtækið Morton, Beyer og Ágnew hefur lagt til að þjálfun og færni- kröfur til flugmanna í Asíu verði endurskoðaðar því svo virðist sem flestum þotnanna 14 hafí verið bein- línis flogið í jörðina. Japanir undantekning Ekki virðist menningararfleifð alls staðar ráða ferðinni. I Japan er félagsleg stigskipun ekkert frá- brugðin því sem á við annars staðar í álfunni en engu að síður er orðspor Japana á sviði flugöryggis með því besta sem þekkist í veröldinni. Og á sama tíma er mikil fjöldi flugslysa í Suður-Ameríku fyrst og fremst rak- inn til fjöllótts landslags, lélegs ástands flugleiðsögubúnaðar á jörðu niðri og þungrar flugumferð- ar frekar en vinnufyrirkomulags í stjómklefanum. Staðalbúnaður: Vökvastýri Samlæsingar Útvarp, segulband og 4 hátalarar Litab gler Fimm höfuðpúðar Tvöfaldir styrktarbitar í hurðum Stillanleg hæð bílstjórasætis Frjókornasía Bílbeltastrekkjarar 8 ára ryðvarnarábyrgð 3ja ára ábyrgð Opið um helgar kl. 14-17 OPEL6 Bílheimar ehf. ■Þýskt eöalmerki Sævarhöfba 2a Simi:52S 9000 www.opel.is Sportlegur og spennandi Corsa meb álfelgum, vetrardekkjum og vindskeiö á frábœru verbi 1.160.000,-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68

x

Morgunblaðið

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.