Morgunblaðið - 02.10.1998, Qupperneq 46

-46 FÖSTUDAGUR 2. OKTÓBER 1998
MINNINGAR
MORGUNBLAÐIÐ
PÉTUR O.
NIKULÁSSON
+ Pétur Oddberg-
ur Nikulásson
fæddist í Reykjavík
6. júlí 1921. Hann
lést á Landspítalan-
um 23. september
síðastliðinn. For-
eldrar hans voru
Nikulás Kr. Jóns-
son, f. 10.11. 1895,
d. 4.10. 1971, skip-
stjóri, og Gróa Pét-
ursdóttir, f. 9.8.
1891, d. 23.6. 1973,
formaður kvenna-
deildar Slysavarna-
félags íslands og
bæjarfulltrúi. Þau eignuðust
þijú börn og eina uppeldisdótt-
ur. Þau eru: Jón Ólafur, f. 21.5.
1925, d. 19.5. 1975; Örnólfur, f.
16.4. 1929, d. 13.11. 1986; Þóra
Ólafsdóttir, f. 7.7. 1923; og Pét-
ur Oddbergur sem hér er
minnst.
Eiginkona Péturs Oddbergs
er Sigríður Guðmundsdóttir, f.
21.5. 1926, húsmóðir. Þau
gengu í hjónaband í Reykjavík
27.4. 1946. Foreldrar Sigríðar
~m voru Guðmundur Þórðarson, f.
8.11. 1886, í Reykjavík, d. 6.3.
1960, bókari, og Ingibjörg Fil-
ippusdóttir, f. 12.5. 1898, d.
23.8. 1982, húsmóðir frá Gufu-
nesi. Böm Sigríðar og Péturs
Oddbergs eru: 1) Ingibjörg
Ásta, f. 10.6. 1948, maki Þor-
steinn Bergsson, f. 19.10. 1956,
barn þeirra er Bergur, f. 21.11.
1984. Börn Ingibjargar Ástu
frá fyrra hjónabandi era Niku-
Iás Pétur Blin, f. 8.6. 1967, og
Kristin María Blin, f. 4.12.
1972. 2) Gróa Þóra, f. 20.7.
1951, maki Heimir Sigurðsson,
f. 28.8. 1951, börn þeirra eru:
Sigríður Nanna, f.
10.2. 1976, Arnþór,
f. 4.8. 1977, og Pét-
ur Oddbergur, f.
31.12. 1984. 3) Pjet-
ur Nikulás, f. 9.2.
1954, maki Elsa
Magnúsdóttir, f.
1.1. 1957, barn
þeirra er: Sigríður,
f. 12.12. 1979.
Pétur lauk prófí
frá Verslunarskóla
íslands 1939 og
starfaði í Heild-
verslun Kristjáns G.
Gíslasonar frá
1941-1962. Það ár stofnaði
hann umboðs- og heildverslun-
ina PON í Reykjavík sem hann
rak frá þeim tíma. Pétur sat í
sljórn skrifstofumannadeildar
Verslunarmannafélags Reykja-
víkur 1946-1949 og var for-
maður síðari tvö árin. Hann sat
í stjórn Tennis- og badminton-
félags Reykjavíkur 1949-1959
og var formaður 1957-1959.
Hann var formaður Badminton-
sambands Islands 1969-1971,
formaður Lionsklúbbsins Bald-
urs 1966 og sat í nokkur ár í
stjórn Hverfasamtaka Sjálf-
stæðismanna í Langholtshverfi.
Hann sat í stjórn Félags ís-
lenskra stórkaupmanna
1967-1971 og í stjórn Verslun-
arráðs íslands í nokkur ár. Pét-
ur var varamaður í stjórn
Verslunarbanka Islands
1969-1973, varaformaður
1973-1977 og var formaður
stjórnar Verslunarbankans
1977-1981.
títför Péturs fer fram frá Ás-
kirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 15.
Minn elskulegi tengdafaðir Pétur
Oddbergur Nikulásson er látinn.
Ég kom inn í þessa fjölskyldu fyrir
tuttugu árum og var strax tekið
eins og einu barna þeirra sóma-
hjóna Siggu og Péturs. Það sem
prýddi tengdaföður minn mest var
hve heiðarlegur og traustur maður
hann var og ekki vantaði húmorinn.
Hann var einnig hlýr og yndislegur
maður, myndarlegur, glæsilega
klæddur svo eftir var tekið og var
hvers manns hugljúfi. Elsku Sigga,
tengdamóðir mín, stendur ein, eftir
fimmtíu og tveggja ára hjónaband
sem var það fallegasta samband
sem ég hef séð hjá hjónum og verð-
um við hin að reyna að læra af.
Laxveiðin hefur verið þeirra
áhugamál og höfum við fengið að
njóta þess að fara með þeim í Norð-
urá og Laxá í Þingeyjarsýslu. Gleði-
stundir sem eru dýrmætar endur-
minningar á tímamótum sem þess-
Þar sem þeir feðgar ráku orðið
PON s/f saman kom það nokkrum
sinnum fyrir að við fórum til út-
landa, Pétur og Sigga og við hjónin
með Siggu litlu með okkur og fékk
hún að njóta ömmu og afa sem
ACaldrei fengu leið á að spila við hana.
Þau kenndu henni vísur og söngva,
löbbuðu um stræti og torg í ein-
hverjum stórborgum og myndaðist
náið og skemmtilegt samband á
milli þeirra fyrir utan allar stund-
imar sem hún fékk að vera uppi á
Laugarásvegi, því heimili þeirra
hjóna er eins og umferðarmiðstöð
okkar barnanna og barnabamanna.
Eigum við öll eftir að sakna afa Pét-
urs af því að „he’s a jolly good fell-
ow“ og enginn neitar því.
Hver minning dýrmæt perla að liðnum lífsins
• P degi,
hin ljúfu og góðu kynni af alhug þakka hér.
Þinn kærleikur í verki var gjöf, sem gleymist
eigi,
og gæfa var það ölium, er fengu að kynnast
þér.
(Ingibj. Sig.)
*
Elsku amma Sigga, englar Guðs
umkringja þig í sorginni og veita þér
styrk, því þú ert yndisleg persóna.
Hvíldu í friði, minn kæri tengda-
faðir.
Elsa Magnúsdóttir.
Það leitar margt á hugann þegar
ég horfi til baka við fráfall tengda-
föður míns Péturs O. Nikulássonar
stórkaupmanns. Rúmlega 26 ár era
liðin síðan ég kynntist Gróu Þóra og
fór að venja komur mínar í sunnu-
dagssteikina á Laugarásveginum.
Ekki var laust við að örlítill kvíði
bærðist innanbrjósts við fyrstu
heimsóknina þar sem nýstúdentinn
úr Hamrahlíð og þátttakandi í um-
róti námsmanna þess tíma hitti
væntanlegan tengdafoður. Allur
kvíði reyndist óþarfur, á móti mér
tók viðkunnanlegur og einlægur
maður sem frá fyrsta degi reyndist
mér vel og studdi í hvívetna það
sem við hjónin tókum okkur fyrir
hendur á komandi áram.
Áhugi Péturs á sjávarútvegi varð
iðulega uppspretta skemmtilegra
samræðna. Ekki skemmdi fyrir að
báðir höfðum við verið munstraðir á
bát eitt sumar, hann hafði þó vinn-
inginn þar sem hann átti enn sína
sjóferðabók. Ekki átti Pétur langt
að sækja þennan áhuga þar sem
faðir hans, Nikulás Kr. Jónsson, var
fengsæll togaraskipstjóri til margra
ára.
Fjölskyldan hafði tengst Flekku-
vík á Vatnsleysuströnd og eftir að
Pétur og Sigga höfðu byggt sumar-
bústað þar varð staðurinn þein-a
annað heimili. I mörg sumur dvöldu
þau þar langdvölum og keyrði hann
daglega til vinnu í Reykjavík. Þessi
staður varð öllum í fjölskyldunni
dýrmætur og þangað voru vinir
ávallt velkomnir. Þetta var
skemmtilegur tími og þama var
Pétur á heimavelli. Ótal myndii-
koma upp í hugann; breytingar á
bústaðnum, aðstaða fyrir bát í vík-
inni, sögur af æsku og uppeldi, um-
ræða um lífsins gagn og nauðsynj-
ar. Ekki fór á milli mála hvaða taug-
ar Pétur bar til þessa staðar en þar
bar hæst minninguna um tengsl for-
eldra hans við Flekkuvíkina og
Faxaflóann.
Áhuginn fyrir útiveru var mikill,
miklum tíma var varið í Flekkuvík
eins og áður var nefnt og í ferðalög
um allt land með fjölskyldu og vina-
fólki. Þetta vora ógleymanlegar
stundir sem seint munu líða úr
minni. Eftirminnilegar eru skíða-
ferðir til ísafjarðar og veiðiferðir í
Norðurá þar sem Pétur og Sigga
leiðbeindu þeim sem minna kunnu
fyrir sér.
I starfi sínu var Pétur farsæll,
ekki síst vegna þess trausts sem
hann naut hjá viðskiptavinum og
samstarfsaðilum. Hann var víða
kallaður til forystu og falin ýmis
verkefni bæði í gegnum starf sitt og
einnig á sviði áhugamála sinna.
I hugann kemur heimsókn ungs
manns inn á skrifstofu Péturs í
Tryggvagötunni með erlendan við-
skiptasamning undir hendinni til að
leita ráða hjá honum. Gesturinn
spurði hvort ráðlegt væri að skrifa
undir og taldi Pétur svo vera. Hann
bætti því síðan við að sjálfur legði
hann ekki áherslu á skriflega samn-
inga þegar honum nægði munnleg
staðfesting. Orð skulu standa sagði
hann, árangur samstarfs byggist á
fólki en ekki pappír.
Erfitt er að sjá fýrir sér fjöl-
skylduboðin, sem hafa verið haldin
á stórhátíðum og afmælum í tugi
ára, án Péturs. Sigga og Pétur vora
höfðingjar heim að sækja og heimil-
ið á Laugarásveginum ber húsráð-
endum fagurt vitni.
Söknuður tengdamóður minnar
er mikill en í veikindum Péturs síð-
ustu mánuðina sýndi hún styrk sinn
og dugnað og samstaða fjölskyld-
unnar hefur verið einstök.
Minningin um traustan og góðan
mann lifir meðal okkar. Að leiðar-
lokum er þakkað fyrir góða vináttu
og samfylgd, sem var mér dýrmæt.
Heimir.
Það var á sólríkum sumardegi
fyrir rúmum 17 áram sem við Pétur
Ó. Nikulásson hittumst fyrst. Ást-
mey mín stefndi mér til Flekkuvík-
ur hvar hún ætlaði að kynna mig
fyrir fjölskyldu sinni á sumaróðali
hennar á Vatnsleysuströnd. Hann
var nokkuð kvíðinn þeirri alvöra-
stund drengurinn er hann steig út
úr bílnum og hitti fjölmenni fyrir.
Eldri meðlimir hópsins sinntu við-
haldi sumarhússins undir stjórn
manns með grásprengt hár í bláum
samfestingi, en ungviðið lék sér ut-
andyra í blíðunni.
Suma meðlimi fjölskyldunnar
hafði ég hitt áður, en þetta voru
fyrstu stundir mínar með Pétri O.
Nikulássyni og Sigríði Guðmunds-
dóttur sem síðar urðu tengdafor-
eldrar mínir. Svipur Sigríðar lýsti
festu en nokkurri forvitni er við
heilsuðumst, en svipur og handtak
Péturs var einhvern veginn þannig
að sá kvíði og feimni sem gætti er
úr bifreiðinni var stigið, hvarf eins
og dögg fyrir sólu. Með það sama
fannst mér eins og ég hefði verið
tekinn inn í fjölskylduna án at-
hugasemda og spurninga, þótt
Ingibjörg, síðar kona mín, hafi
sjálfsagt þurft að svara einhverjum
slíkum.
Það er ekki öllum gefinn sá hæfi-
leiki að taka þannig á móti verðandi
tengdasyni með einu handtaki, að
hann finni sig velkominn í nýrri fjöl-
skyldu og sé treyst til samskipta og
framgöngu í nýjum hópi. Það geta
þeir helst sem eru sjálfir traustir og
heiðarlegir í framgöngu og fasi.
Þetta voru einmitt einkennandi eig-
inleikar tengdafóður míns Péturs.
Heiðarleiki hans og það traust sem
frá honum stafaði er vandfundið nú
til dags og af þeirri ástæðu einni
harmur samfélags við fráfall hvers
slíks einstaklings.
Samskipti mín og Péturs voru
alla tíð í takt við veðrið á þeim sól-
ríka sumardegi við fyrst hittumst.
Það var logn og hlýtt þann dag og
það hefur aldi-ei gjólað á þeim bæ í
minn garð síðan, þvert á móti hefur
velvild og hlýja vakað yfir. Fyrir öll
þau viðkynni fyrr og síðar þakka ég
þeim Pétri og Sigríði.
Persónueinkenni Péturs sannast í
farsæld þeirri er hann naut í starfi
sínu alla tíð. Hvort heldur hann
starfaði hjá Kristjáni G. Gíslasyni
um nær tvo áratugi, eða ekki síður
eftir að hann stofnaði sitt eigið íyr-
irtæki Heildverslun Péturs O.
Nikulássonar, mörgum þekkt PON.
Eftir hálfrar aldar starfsævi á sviði
verslunar og viðskipta munu ekki
aðrir finnast vammlausari.
Þrátt fyrir allan þann tíma sem
rekstur eigin fyrirtækis og annarra
hlýtur að hafa tekið, skorti ekkert á
að félagsmál af ýmsu tagi ættu hug
Péturs. Þótt ég hafi vitað það alla
tíð, er það fyrst nú eftir fráfall hans
sem ég geri mér grein fyrir þeim
fjölda trúnaðarstarfa sem hann
gegndi á langri starfsævi á vegum
stéttarfélags verslunarmanna sem
og síðar innan Verslunarráðs og Fé-
lags stórkaupmanna. Störf á vegum
Sjálfstæðisflokksins hafa ugglaust
verið mikil um árafjöld og jafnframt
sinnti hann störfum innan íþrótta-
hreyfingarinnar, var m.a. formaður
Tennis- og badmintonfélags
Reykjavíkur. Þessi listi er langur,
en verður ekki rakinn hér frekar.
Það er hins vegar öllum ummælum
um hann sammerkt sem ég hef
heyrt, að heilsteypt fas hans skilaði
þeim störfum heilum í höfn, sem
hann tókst á herðar.
Pétur kynntist því vel hve mikils
virði góð heilsa er. Á annan áratug
átti hann í baráttu við sjúkdóm sem
varnaði honum oft máls. 'í þeirri
baráttu hafði hann sigur, en löng
vora þau tímabilin sem hann rak
sitt fyrirtæki af makalausum dugn-
aði raddlaus. Þar átti hann hauk í
horni hvar Sigríður Guðmundsdótt-
ir var, sem talaði máli hans á ís-
lensku, sem erlendum tungumálum,
með Pétur sér við hlið sem lagði
henni orð í munn.
Undanfarin ár hrjáði hann heilsu-
leysi af öðrum toga, sem að lokum
varð viljafestu hans yfirsterkara. I
þeim veikindum sínum naut hann
sem ætíð traustrar umönnunar Sig-
ríðar, sem af myndugleik sínum
stýrði heimili þeirra alla tíð með
þeim hætti sem aðrir leika ekki
glatt eftir. Við dánarbeð Péturs
kom líka fram að hans fas hafði fest
rætur og vaxið með börnunum,
Pétri, Gróu og Ingibjörgu sem
ásamt Sigríði sátu við hlið hans uns
yfir lauk. Má hver vera sæll af því
að kveðja þennan heim með svo
samstilltan hóp sér við hlið við upp-
haf ferðar.
Sigríður mín. Ég þakka ykkur
Pétri fyrir öll þau ár sem ég naut
þeirra forréttinda að ganga um ykk-
ar dyr. Megi sá sem öllu ræður
styðja þig við fráfall Péturs og
hjálpa þér að njóta lífsins þótt skarð
sé nú fyrir skildi.
Þorsteinn Bergsson.
í dag kveðjum við frændsystkinin
elskulegan afa okkar, Pétur Odd-
berg Nikulásson. Yndislegan vin og
afa sem lést eftir erfið veikindi.
Afi og amma hafa búið á Laugar-
ásvegi 23 síðan við munum eftir
okkur og við eigum ótal fallegar
minningar þaðan. Afi hafði gaman
af að spila og kenndi öllum barna-
börnunum sínum að spila Olsen 01-
sen, Yahtzi og að leggja kapal.
Spilin hófust alltaf á því að afi
sagði: „Pant vinna,“ en hann lagði
mikla áherslu á að við einbeittum
okkur og svindluðum ekki. Amma
gaf okkur leyfi til að fara í nammi-
skúffuna inni í búri eða færði okk-
ur normalbrauð skorið í glugga og
kókómalt meðan á spilamennsk-
unni stóð. Að spilunum loknum
skoraði afi stundum á okkur í
krumlu. Þá tók hann í höndina á
okkur og spurði hvor væri sterkari.
Við kreistum loðna, mjúka krumlu
afa eins fast og við gátum og afi
bað okkur að segja þegar við
myndum byrja. Litlu hendurnar
urðu sveittar og hvítar, þar til afi
sagði: „Þú vannst."
Afi var alla tíð virkur í félags-
störfum, meðal arínars í Lions-
klúbbnum Baldri. Klúbburinn
styrkti oft góð málefni og tókum við
barnabörnin þátt í því með að ganga
hús úr húsi og selja ljósaperar. Það
gekk heldur erfiðlega að koma ótrú-
legu magni af ljósaperum út og eig-
um við ennþá nokkra pakka afgangs
inni í kompu. Afi launaði okkur þó
söluferðirnar því á hverju ári bauð
hann bömum, barnabörnum og
barnabamabörnum sínum á
kjúklingajólaball Lions.
Afi og amma ferðuðust heims-
homa á milli saman. Þau unnu þó
einnig landinu sínu og byggðu sum-
arbústaðinn Flekkuvík á Vatns-
leysuströnd. Þar áttum við ófáar
samverastundir innan um álfa og
huldufólk.
Afi og amma voru mjög samrýnd
hjón og hinir bestu vinir. Þau buðu
allri fjölskyldunni í helgarferð á
Hótel Örk á gullbrúðkaupsafmæli
sínu. Það var gott veganesti fyrir
okkur að sjá ást þeirra hvors til
annars eftir hálfrar aldar hjóna-
band. Fjölskyldan hefur alltaf fagn-
að jólum og áramótum hjá ömmu og
afa á Laugarásveginum. Þar hafa
myndast fastar hefðir sem seint
verður breytt. Okkur þykir öllum
svo vænt um þær stundir sem við
höfum átt saman. Afa verður sárt
saknað við enda matarborðsins. Við
biðjum góðan Guð að gefa ömmu
allan þann styrk sem hún þarf á að
halda á erfiðum tímum.
Nikulás Pétur, Kristín Marfa,
Bergur, Sigríður Nanna,
Arnþór, Pétur Oddbergur og
Sigríður Pje.
Vinur okkar, Pétur 0. Nikulás-
son, er farinn.
Hugurinn hverfur meir en 60 ár
aftur í tímann, þegar við vorum
bekkjarfélagar í Verslunarskóla Is-
lands. Þar var Pétur mjög vinsæll
meðal skólasystkina vegna sinnar
hógværa og prúðu framkomu, þar
sem undir bjuggu hnyttin tilsvör og
framtíðarsýn æskunnar.
Eftir að hafa aflað sér góðrar
þekkingar í verslunarrekstri, þar
sem við voram allir samferðamenn,
réðst hann fertugur í að stofna sitt
eigið heildsölufyrirtæki. Það var í
kjölfar langs haftatímabils á Is-
landi, en meðbyrinn var stefna við-
reisnarstjórnarinnar um aukið at-
hafnafrelsi.
En meira þurfti til og þrátt fyrir
erfiðleika byrjunaráranna varð fyr-
irtæki hans öflugt og velmegandi.
Þar réð um miklu það traust, sem
Pétur hafði aflað sér fyrir áreiðan-
leika, auk áræðis og vingjarnleika,
sem voru meðal hans sérstöku hæfi-
leika.
Pétur gegndi mörgum trúnaðar-
störfum í þágu íslenskrar verslunar
og hafði sóma af.
Vinátta okkar stóð órofin frá upp-
hafi og við vorum spilafélagar.
Margvísleg veikindi þurfti hann að
glíma við eins og gengur. Pétur tók
þeim með miklu jafnaðargeði og
gerði sem minnst úr ef þau bar á-
góma.
Síðla sl. vetur tilkynnti hann okk-
ur að fella þyrfti niður næsta spila-
dag, því hann þyrfti á sjúkrahús í
nokkra daga. Éftir það höfum við
ekki hist til að taka í spil og leysa
vanda heimsins eins og spilafélög-
um er títt.
Þannig er hverfulleiki lífsins. Við
eigum eftir minninguna um mjög
sérstakan og tryggan vin. Fyrir
þetta stöndum við í þakklætisskuld
og fyrir vissuna um að Pétur 0.
Nikulásson er kominn á fund þess
er öllu ræður.
Sigríði og stórum hópi afkom-
enda þeirra sendum við innilegar
samúðarkveðjur.
Bjarni Björnsson, Björn
Hallgrímsson, Guðmundur
Árnason.
Góður og traustur maður er
genginn með Pétri Nikulássyni sem
er látinn eftir að hafa búið við
skerta heilsu um tíma. Ég hygg að
flestir er slitu barnsskónum í Vest-
urbænum í Reykjavík hafi til hans
traustar taugar hvert sem leið
þeirra hefir síðar legið.
- er nokkuð yndislegra
leit auga þitt nokkuð fegra
en vorkveld í vesturbænum.
Svo kvað borgarskáldið í Fögru
veröld er út kom 1933 og er enn í
fullu gildi.
Vesturbæingur, KR-ingur og
sjálfstæðismaður er mannlýsing er
margir telja að ekki verði á betri
kosið.