Morgunblaðið - 11.12.1998, Blaðsíða 84

—
KOSTA
með vaxta þrepum
($) BCNAUAKBANKINN
^4
BOK
MORGUNBLAÐIÐ, KRINGLAN 1,103 REYKJAVIK, SÍMI5691100, SÍMBRÉF 5691181
PÓSTHÓLF 3040, NETFANG: RITSTJ@MBL.IS, AKUREYRI: KAUPVANGSSTRÆTI1
FÖSTUDAGUR 11. DESEMBER 1998
VERÐ í LAUSASÖLU 125 KR. MEÐ VSK
fLM [
Mm ] W :|
Tillögur meinhluta fjarlaganefndar
Framlag til Háskólans
. hækkað um
ÖNNIJR umræða um fjárlagafrum-
varpið fer fram á Alþingi í dag og er
ljóst að breytingartillögur meiri-
hluta fjárlaganefndar fyrir árið
1999 nema samtals 1.750 milljónum
króna til hækkunar. Meðal tillagna
má nefna 54 milljóna króna hækkun
á framlagi til Háskóla íslands.
Minnihluti fjárlaganefndar leggur
til breytingar á fjárlögum sem
nema um 781 milljón króna.
54 milljomr
í tillögum meirihluta er einnig
gert ráð fyrir 35 milljóna króna
framlagi til undirbúnings þátttöku
Islands í heimssýningunni í
Hannover í Þýskalandi árið 2000.
í tillögu minnihluta er gert ráð
fyrir að 245 milljónir verði veittar
til Framkvæmdasjóðs fatlaðra og
467 milljónir til lífeyristrygginga.
■ Nemur samtals/10
Morgunblaðið/Golli
Taumlaust
ausandi
úrhelli
EKKI er verra að vera með regn-
hlíf í því ausandi vatnsveðri sem
ríkt hefur á höfuðborgarsvæðinu
síðustu daga. Og gott að geta
skotist bæjarleið í strætó þegar
úrhellið keyrir úr hófi. Eitthvert
uppihald er hugsanlega
framundan en kannski er samt
vissara að hafa regnhlífina innan
seilingar.
Frumvarp riTdsstjórnarinnar til breyt-
inga á lögum um stjórn fískveiða
Afnám lírelding-
ar gæti leitt til
málshöfðunar
HUNDRUÐUM milljóna króna
hefur verið varið síðustu misseri í
kaup á úreldingarrétti og gæti af-
nám úreldingarreglna, eins og gert
er ráð fýrir í frumvarpi ríkisstjórn-
arinnar til breytinga á lögum um
fiskveiðistjórn, haft í fór með sér
málshöfðun á hendur ríkinu. Krist-
ján Ragnarsson, formaður LÍÚ,
segir mjög mikilvægt að úreldingar-
ákvæði laganna skuli afnumið og nú
verði endumýjun flotans með eðli-
iegum hætti.
Fyrirhugaðar breytingar á lög-
um um fiskveiðistjórn munu vænt-
anlega ekki breyta miklu í fisk-
veiðistjórnuninni, en einhver fjölg-
un í flotanum er líkleg og verð á
gömlum skipum mun væntanlega
lækka.
Breytingar á lögunum hafa í fór
með sér aðgang allra, sem eiga haf-
fært skip, að veiðileyfi og þar með
veiðum úr tegundum utan kvóta og
leyfi til að kaupa aflaheimildir. Ekki
er búist við að verð á leigukvóta eða
varanlegum heimildum muni hækka
frá því sem nú er þar sem það þykir
komið langt yfir þau mörk sem við-
ráðanleg eru. Smábátaflotinn fer
allur inn í afiahlutdeildarkeríi og
aukast þá möguleikar á hagræðingu
innan þess. Líklegt þykir að verð á
núverandi sóknardagabátum lækki
verulega en verð á bátum með
þorskaflahámark gæti hækkað.
Óttast að stækkun flotans leiði
til lakari Iífskjara
Skiptar skoðanir eru um frum-
varp ríkisstjórnarinnar, en ýmsir
útgerðarmenn telja frumvarpið ekki
breyta miklu fyrir greinina í heild.
Þeir óttast þó að stækkun fiski-
skipaflotans leiði til óhagkvæmni og
lakari lífskjara. „Hættan felst í því
að flotinn stækki meira en æskilegt
er og þá verður dýrara að sækja
fiskinn í sjónum. Þá verður heildar-
afkoma greinarinnar lakari og þar
með versna lífskjörin í landinu,"
segir Finnbogi Jónsson, fram-
kvæmdastjóri Síldarvinnslunnar hf.
í Neskaupstað.
Fjórðungssamband Vestfirðinga
hefur lýst yfir þungum áhyggjum
vegna frumvarpsins um breytingar
á lögum um stjórn fiskveiða, eink-
um þeim ákvæðum sem snúa að út-
gerð smábáta. Verði það að lögum
muni það hafa alvarlegar afleiðing-
ar fyrir strandbyggðirnar og skapa
meiri vanda en því er ætlað að
leysa.
■ Misjöfn/12
■ Óæskileg/20
■ Hjálpar ekki/22
Greiðslur EFTA-ríkja í
þróunarsjöð ESB
■Fundur með
fram-
kvæmda-
stjórn ESB
HALLDÓR Ásgrímsson utanríkis-
ráðherra átti fund með fulltrúum
Noregs og Liechtenstein í gær um
greiðslur EFTA-ríkja í þróunarsjóð
Evrópusambandsins, sem styrkt hef-
ur fátækari svæði innan Evrópusam-
bandsins.
Hann sagði að á fundinum hefði
„hiifist undirbúningur fyrir frekari
viðræður við Evrópusambandið um
málið og væri ráðgert að halda fund
með fullti-úum framkvæmdastjórnar
ESB bráðlega.
Tekur tíma að finna
viðunandi lausn
„Þar liggur að baki sameiginlegur
undirbúningui' þessara ríkja. Það er
þó ekki fyrr en slíkur fundur hefur
verið haldinn að við getum lagt mat á
framhald málsins,“ sagði Halldór.
Hann kvaðst ekki eiga von á niður-
stöðu í málinu á fyrsta fundi heldur
T^æri líklegra að einhvern tíma tæki
4Íð finna viðunandi lausn.
Hann sagði að afstaða Norðmanna
og Liechtensteinbúa til þessa máls
væri í öllum megindráttum samhljóða
afstöðu íslenskra stjómvalda. Að-
stæður væru þó að nokkru leyti mis-
jafnar í þessum löndum og taka yrði
tillit til þess. „Vandamálið er gagn-
JBFart löndum Evrópusambandsins en
ekki innbyrðis milli EFTA-ríkjanna.“
Mikil fjölgun útlendinga sem veitt er dvalarleyfí skv. tölum Utlendingaeftirlitsms
24 sóttu um hæli sem
flóttamenn á þessu ári
FJÖLDI útlendinga sem sækja um
hæli á Islandi sem pólitískir flótta-
menn hefur margfaldast á þessu
ári samanborið við undangengin
ár. Alls sóttu 24 útlendingar um
hæli hér á landi á íyrstu ellefu
mánuðum ársins en voru sex á síð-
asta ári og fjórir árið 1996. Skv.
tölum Útlendingaeftirlitsins hefur
útlendingum sem veitt hefur verið
dvalarleyfi hér á landi fjölgað veru-
lega á síðustu tveimur til þremur
árum.
Samtals voru veitt 2.733 dvalar-
leyfi á síðasta ári og frá 1. janúar
til 1. desember á þessu ári hafa
2.586 útlendingar fengið dvalar-
leyfi hér á landi. Til samanburðar
voru að jafnaði gefín út rúmlega
1.600 dvalarleyfi á ári á árunum
1992-1995.
Farandverkamenn íjölmennastir
Fjölmennustu hóparnir sem
fengið hafa dvalarleyfí á árinu
koma frá Póllandi, ríkjum fyri'ver-
2.120
hafa sótt
um kvóta
EKKERT lát er á umsóknum
sem berast til sjávarútvegs-
ráðuneytisins um veiðileyfi og
kvóta og höfðu 2.120 umsóknir
borist síðdegis í gær. í gær bár-
ust ráðuneytinu rúmlega 600
umsóknir og síminn þar þagn-
aði ekki þegar fólk leitaði eftir
upplýsingum um hvernig ætti
að bera sig að við umsóknirnar.
andi Júgóslavíu, ríkjum fyrrver-
andi Sovéti-íkja, Taílandi, Filipps-
eyjum og Bandaríkjunum. Jóhann
Jóhannsson, framkvæmdastjóri
Útlendingaeftirlitsins, segir að
flestir sem hingað koma séu far-
andverkamenn. Meginskýi'ingarn-
ar á þessari aukningu felist í skipu-
legum flutningi vinnuafls til lands-
ins í góðærinu.
Margir eru áhyggjufullir
„Við erum í sömu stöðu í dag og
Norður-Evrópulöndin voru þegar
þau fluttu inn farandverkafólk á
árunum fram yfir 1970. Nú erum
við að flytja inn mikið vinnuafl til
landsins en einnig er um að ræða
fjölda fólks sem ekki telst til far-
andverkafólks en stefnir á varan-
lega búsetu hér á landi. Margir
hafa áhyggjur af þeim stöðu sem
getur komið upp þegar efnahagslíf-
ið fer niður á við næst og atvinnu-
leysi færist aftur í aukana. Þá er
hætta á að hér komi fram sama
neikvæðni gagnvart útlendingum
og við sjáum í öðrum löndum Norð-
ur-Evrópu. Við verðum varir við að
þetta er áhyggjuefni margi-a út-
lendinga sem hér búa,“ segir hann.
Jóhann segir að skýringin á
íjölgun þeirra sem sækja um hæli á
Islandi sé að hluta til sú að stjórn-
völd í nágrannalöndunum hafi ver-
ið að herða bæði sína löggjöf og
framkvæmd hennar gagnvart hæl-
isleitendum. „Þegar það blasir svo
við þessu fólki að það á að senda
það heim reynir það fyrir sér ann-
ars staðar, meðal annars hér á Is-
landi,“ segir Jóhann.
■ Tæp 2.600/42
----------------
Mældist á 108
km hraða á
Hringbraut
LÖGREGLAN í Reykjavík leitaði í
gær ökumanns sem mælst hafði á
108 kílómetra hraða á austurleið á
Hringbrautinni á ellefta tímanum í
gærkvöldi.
Ökumaðurinn, sem var á kraft-
miklum Mercedes Benz, komst und-
an lögreglunni í Þingholtunum. Kall-
að var eftir aðstoð fleiri lögi-eglubíla
og eftir stutta leit fannst bíllinn í
hverfinu yfirgefinn. Mannsins var
enn leitað þegar Morgunblaðið fór í
prentun.