Morgunblaðið - 29.12.1998, Blaðsíða 34

34 ÞRIÐJUDAGUR 29. DESEMBER 1998
LISTIR
MORGUNBLAÐIÐ
EFTIR-
MINNILEG
NÓRA
LEIKLIST
Þjððleikhðsið
BRÚÐUHEIMILIÐ
Eftir Henrik Ibsen. Islensk þýðing:
Sveinn Einarsson. Leikstjóri: Stefán
Baldursson. Leikarar: Elva Ósk
Ólafsdóttir, Baltasar Kormákur,
Edda Heiðrún Backman, Pálmi
Gestsson, Þröstur Leó Gunnarsson,
Halldóra Björnsdóttir, Margrét Guð-
mundsdóttir, Iris Tanja Ivarsdóttir
og Þór Örn Flygenring. Leikmynd:
Þórunn Sigríður Þorgrímsdóttir.
Búningar: Þórunn Sigríður Þor-
grímsdóttir og Margrét Sigurðar-
dóttir. Lýsing: Björn B. Guðmunds-
son. Stóra sviðið 26. desember.
HLUTVERK Nóru í Brúðu-
heimili Ibsens hlýtur að vera eitt
af óskahlutverkum hverrar
leikkonu. Þetta er eitt stærsta
kvenhlutverk nútíma leikbók-
menntanna; hlutverk sem býður
upp á blæbrigðaríka túlkun enda
Nóra skemmtilega samsett per-
sóna og ekki öll þar sem hún er
séð. Að auki er hér um að ræða
eina umdeildustu kvenlýsingu í
gjörvöllum vestrænum nútíma-
bókmenntum. Elva Osk Olafsdótt-
ir hefur sannarlega dottið í lukku-
pottinn að fá að spreyta sig á hlut-
verkinu nú í jólasýningu Þjóðleik-
hússins - og leikstjórinn má
einnig prísa sig sælan að hafa val-
ið þessa prýðisgóðu leikkonu í
hlutverkið. Elva Ósk hefur áður
sýnt og sannað að hún er með
betri íslenskum leikurum, en fæst
hlutverka hennar á íslensku leik-
sviði hafa verið þess eðlis að hægt
væri að hrópa húrra fyrir þeim (og
ekki við hana þar að sakast), en
húrrahróp og mikið lófaklapp upp-
skar Elva Ósk fyrir túlkun sína á
Nóru á nýliðnum öðrum jóladegi.
Elva Osk lék af sterkri innlifun
frá byrjun til enda. Hún náði
prýðilega að sýna hinar mörgu
hliðar Nóru; leikaraskapinn, daðr-
ið og kátínuna jafnt sem stoltið,
örvæntinguna og staðfestuna.
Nóra beitir öllum sínum kvenlega
þokka og klækjabrögðum til að
Staðfesta þarf pantamr

%
FRA TOPPI TIL TAAR I
Námskeið sem hefur veitt ótalmörgum
konum ffábæran árangur.
Þetta kerfi er eingöngu ætlað konum,
sem berjast við aukakílóin.
Uppbyggilegt, lokað námskeið. Fimm tímar
í viku, níu vikur í senn. Góður matarkúr
sem fylgt er eftir daglega með andlegum
stuðningi, einkaviðtölum og
fyrirlestrum um mataræði og
hollar lífsvenjur. Heikufundir þar sem
farið er yfir förðun, klæðnað, hvernig
á að bera líkamann og efla sjálfstraustið.
FRA TOPPI TIL TAAR ii.
- framhald
Námskeið fyrir þær sem vilja
halda áfram í aðhaldi.
Fijálsir tímar, 13 vikur.
Fundir lx í viku í 9 vikur.
Lágmúla 9 • Símí 581 3730
Sýningin er sigur fyrir Elvu Ósk í aðalhlutverkinu segir m.a. í um-
sögninni. Á myndinni talar Nóra við barnfóstruna Önnu Maríu, sem
Margrét Guðmundsdóttir leikur.
vefja manni sínum um fingur sér
og fá fram vilja sinn og gerir það
svo listavel að hann trúir því statt
og stöðugt að það sé hann sem
ræður ferðinni. Hún er tilbúin til
að vera lævirkinn hans, íkorni eða
hvaða það gæludýr sem hann kýs
á meðan hún lifir í þeirri vissu að
hann sé henni sannur riddari.
Þegar riddaramennskan reynist
blekking ein falla einnig allar aðr-
ar grímur og Nóra sér þann eina
kost að ganga á dyr. Þannig held-
ur hún reisn sinni og mennsku.
Túlkun Elvu Óskar var sannfær-
andi í alla staði, henni fataðist
hvergi og vel má kalla frammi-
stöðu hennar leiksigur.
Þorvald, eiginmann Nóra, leikur
Baltasar Konnákur og því miður
verður það að segjast eins og er að
hann náði sjaldan að veita EIvu Ósk
þann mótleik sem nauðsynlegur er
til að sýningin í heild geti talist list-
rænn viðburður. Leikur Baltasars
var ágætur framan af, hann náði
vel að sýna barnalega einfeldni per-
sónunnar sem kemur fram við konu
sína eins og ofdekrað bam og
blindni hans fyrir kostum hennar
sem manneskju. En þegar leið á
verkið varð leikur Baltasars furðu-
lega eintóna og flatur. Blæbrigði
vantaði bæði í túlkun og raddbeit-
ingu og varð þetta sérstaklega
áberandi í lokaþættinum. Viðbrögð
Þorvalds við miskunnarlausri af-
hjúpun Nóra á innihaldsleysi
hjónabands þeirra og við hinni af-
drifaríku ákvörðun hennar, að yfír-
gefa heimili þeirra, vora furðu
bragðlítil í túlkun Baltasars; laus
við alla baráttu og ástríðu.
Þröstur Leó Gunnarsson var
sem sniðinn í hlutverk Ranks
læknis. Hann kom vel til skila von-
lausri ást læknisins á Nóru sem og
napurri kímnigáfu hans jafnt sem
ótta hans við eigin endalok. Þröst-
ur Leó lék fagmannlega á allan
þann tilfinningaskala sem persóna
læknisins býr yfir. Sama má segja
um Eddu Heiðrúnu Backman í
hlutverki Kristínar Linde, vin-
konu Nóru. Dempaður biturleiki í
bland við von um síðbúna ham-
ingju einkenna þessa kvenlýsingu
og hvoru tveggja miðlaði Edda
Heiðrún af því innsæi sem jafnan
einkennir leik hennar. Samleikur
hennar og Pálma Gunnarssonar í
lokaþættinum var með ágætum og
ekki fór á milli mála að á milli
þeirra logaði falinn eldur reiðubú-
inn að blossa að nýju.
Krogstad málafærslumaður var
í túlkun Pálma holdgemngur þess
skugga og ótta sem persónan
leggur á herðar Nóra. Svart-
klæddur og stífur, með hendur í
vösum, tekst hann á við hina fögru
og mjúku Nóra og í samskiptum
þeirra tveggja kristallast helstu
andstæður verksins. Það var vel
til fundið að láta skugga
Krogstads ætíð koma á undan
honum inn í stofu Nóru - og
reyndar breyttist öll sviðslýsingin
við komu hans.
Leikmynd Þórunnar Sigríðar
Þorgrímsdóttur er einföld og
ágætlega vel heppnuð. Leikið er
fremst á lítt hallandi sviði (óþarfa
symbólismi kannski) og leikmunir
af skornum skammti. Búningar
Þórunnar Sigríðar og Margrétar
Sigurðardóttur eru hreint augna-
yndi, ef frá er talinn heldur
„piparjúnkulegur" búningur
Kristínar (Eddu Heiðrúnar) í
fyrsta þætti. Lýsing Björns B.
Guðmundssonar var einnig vel
unnin og undirstrikaði stemmn-
inguna, eins og getið er að ofan.
Stefán Baldursson leikstjóri
hefur valið sýningunni nokkuð
hefðbundinn og klassískan stíl
sem kemur ágætlega út. Hann má
í heild vera ánægður með útkom-
una, þótt sýningin sé ekki galla-
laus. Sýningin er sem áður segir
sigur fyrir Elvu Ósk í aðalhlut-
verkinu og vonandi nær mótleik-
ari hennar að dýpka túlkun sína
þegar á líður.
Það hlýtur að vera gleðiefni fyr-
ir hverja kynslóð leikara að fá að
spreyta sig á slíkum efnivið sem
Brúðuheimili Ibsens, ekki síður en
nýjar kynslóðir áhorfenda að fá að
njóta verksins á sviði. Þeir sem
hafa tækifæri til að sjá þessa upp-
setningu Þjóðleikhússins ættu að
hafa það í huga að síðast var verk-
ið sett upp í því húsi fyrir 25 árum
og önnur 25 ár kynnu að líða þar
til það verður sett upp næst.
Soffía Auður Birgisdóttir
Aldnir hafa orðið
KVIKMYIVDIR
Laugarásbfó
THE ODD COUPLE II. irk
Leikstjóri Howard Deutch. Handrits-
höfundur Neil Simon. Kvikmynda-
tökustjóri Jamie Anderson. Tónskáld
Alan Silvestri. Aðalleikendur Jack
Lemmon, Walter Matthau, Richard
Riehle, Jonathan Silverman, Lisa
Waltz. 100 mín. Bandarisk. Para-
mount, 1998.
ÞEIR muna allir sinn fífílinn
fegurri, handritahöfundurinn og
leikritaskáldið góðkunna, Neil
Simon, og gleðigjafarnir Jack
Lemmon og Walther Matthau.
Allavega gerðu þeir miklu betri
hluti fyrir sléttum 30 árum, The
Odd Couple var firna skemmtileg
gamanmynd. Meinfyndin, persón-
urnar dæmalaust góðar andstæð-
ur; Óskar (Matthau), hirðulaus,
drykkfelldur, latur og sóðalegur
orðhákur, sem fékk andstæðu
sína, Felix, (Lemmon) inná sig.
Kattþrifínn, húmorslausan, nagg-
andi og kerlingarlegan. I upphafí
myndarinnar hafa örlögin fært þá
saman að nýju, þeir hafa ekki sést
síðan leiðir skildu. Það kemur ekki
til af góðu. Sonur Óskars hyggst
Inl.’idnl/ni'
Uppsetningabúðin
Hverfisgötu 74, sími 552 5270.
Mköflg® Negro
Skólavörðustíg 21 a * 101 Reykjavík
Sími/Fax: 552 1220
Netfang: blanco@itn.is
Veffang: www.blanco.ehf.is
giftast dóttir Felix. Óskar býr í
Flórída, Felix í New York. Þeir
hittast á flugvelli í Kaliforníu
skömmu fyrir brúðkaupið og taka
bílaleigubíl saman á áfangastað. A
leiðinni fer allt úr böndunum.
Það er í sjálfu sér góð hugmynd
að leiða þessa jálka saman aftur
eftir allan þennan tíma. Matthau og
Lemmon eru dýrðlegir enn þann
dag í dag, einsog kom í ljós í
Grumpy Old Men, (‘93), og Out to
Sea, (‘97), átti sína spretti. Vinsæld-
ir þessara mynda og hin áratuga
langa hefð fyrir samleik þeitra fé-
laga hefur hvatt Simon til að kanna
hvort ekki væri hægt að tutla eitt-
hvað inná karlana og hugmyndina
til viðbótar. í stuttu máli eru það
ekki karlarnir sem bregðast, heldur
skopskyn Simons. Ferðalagið í
brúðkaupsveisluna tekur lungann
af myndinni. Það gengur vissulega
á ýmsu, einkum hrakföram, en fæst
er tæpast boðlegt þessu goðsagna-
kennda leikarapari. Óskar rífur
kjaft og Lemmon sífrar, það vantar
ekki. En engu er líkara en hugur
fylgi ekki máli, enda línur félag-
anna vægast sagt misfyndnar. The
Odd Couple II. er eiginlega hvorki
leiðinleg né skemmtileg, það er
gallinn.
Sæbjörn Valdimarsson