Morgunblaðið - 03.01.1999, Blaðsíða 58

58 SUNNUDAGUR 3. JANÚAR 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FÓLK í FRÉTTUM
Maður
penna og
pappírs
A Daginn sem Alfreð Flóki hefði orðið sex-
tugur hitti Sigrún Davíðsdóttir nokkra
vini hans á fastastað hans, Skinnbuxunum,
steinsnar frá Kóngsins nýja torgi.
„GOSIÐ hófst líklega um leið og
Tóta missti vatnið á sínum tíma,“
segir Úlfur Hjörvar, rithöfundur og
þýðandi, þar sem hann situr á
Skindbuksen í Kaupmannahöfn,
andspænis nýrri mynd af Alfreð
Flóka. Þetta var laugardaginn 19.
desember en þann dag hefði Alfreð
Flóki listamaður orðið sextugur ef
^ honum hefði enst aldur. Af því til-
'efni komu nokkrir vinir hans og
ættingjar saman á þessari forðum
fastakrá Flóka og afhentu kráareig-
andanum nýja mynd af Flóka í stað
annarrar, sem þar hefur hangið
uppi innan um myndir af öðrum
fornfrægum gestum þessa staðar,
sem liggur hinum megin við hornið
frá Hviids Vinstue, Hvít eins og
landinn hefur kallað staðinn, við
Kóngsins nýja torg. Auk þess að
rifja upp sögur og kynni af Flóka
var umræðuefnið við borðið nýhafíð
"■gos í Grímsvötnum og ummæli Úlfs
um tengsl fæðingarhríða móður
Flóka fyrir sextíu árum og goshríð-
anna í Grímsvötnum hrutu í þeim
samræðum.
Þennan laugardagsmorgun voru
auk Úlfs, Helgu, konu hans, og
Rósu Maríu, dóttur þeirra, komin
saman þau Hilmar Öm Hilmarsson
tónskáld, María Kjarval listakona
og Guðrún, móðir hennar, Valdís
Óskai'sdóttir rithöfundur, Ragna
Sigurðardóttir rithöfundur og hjón-
in Lind Rasmussen og Axel Darri
Flókason, sonur Flóka.
Flóki tók að venja komur sínar á
Skinnbuxurnar á sjötta áratugnum,
þegar hann var við nám á Listaaka-
demíunni, sem er til húsa í
Charlottenborg við Kóngsins nýja
torg. Kráin var þá ódýr staður,
ódýrari en Hvítur og reyndar ódýrt
útibú þar frá og í sömu eign. Að
sögn Úlfs lágu þá þær kvaðir á Sk-
innbuxunum að þar skyldi ávallt
vera á boðstólum heitur réttur, sem
kostaði jafnmikið og bjórglas. Og
talandi um Flóka fastagest á þess-
um árum þá man Axel Darri eftir
því að móðir hans, Annette Bauder-
Jensen, kom þar eitt sinn á krána
og sá þá mann vera að tala um
stjómmál í góðum hópi. Hún bland-
aði sér í umræðurnar, maðurinn var
Alfreð Flóki, og þau urðu síðan
hjón.
Axel Darri bjó á íslandi í tíu ár
og talar íslensku fullum fetum.
Darranafnið vekur aðdáun íslend-
inganna, sem þarna em staddir.
Sjálfur er Axel Darri ekki jafn
sannfærður um ágæti nafnsins og
segir það ekki hafa verið sérlega
skemmtilegt að heita því sem
krakki á íslandi. Eftir því sem hann
best yeit rakst móðir hans á nafnið í
skáldsögu eftir Sigrid Undset,
hreifst af og skírði son sinn þessu
ágæta nafni. Axel Darri er eina
bam Flóka.
Flóki var alla tíð með annan fót-
inn í Danmörku, bjó þar langtímum
saman, en brá sér svo til íslands á
milli. Var þar þangað til hann fékk
sig fullsaddan af Islandi og hélt þá
til Danmerkur. Síðast dvaldi hann í
Höfn 1985. Það var þó ekki auðvelt
„ Morgunblaðið/Sigrún Davíðsdóttir
ULFUR og Helga Hjörvar, Axel Darri Flókason og Rósa María
Hjörvar á Skinnbuxunum með nýju myndina af Flóka.
fyrir hann að fara milli landa, því
hann var með afbrigðum flug-
hræddur og tók út að fara með flug-
vél. Svo rammt kvað að hræðslunni
að eitt sinn fygldi Úlfur honum í vél
og Flóki var þá í hjólastól.
Framan af bjó hann meðal annars
í Næstved, þar sem foreldrar Ann-
ette bjuggu og þar sýndi hann 1956.
Síðan sýndi hann reglulega í Dan-
mörku. oft í Galleri Passepartout að
sögn Úlfs, sem á þeim tíma var
þekkt gallerí í Kaupmannahöfn.
Sýningar í Bogasalnum,
Nonnabúð og víðar
Úlfur rifjar einnig upp að á þess-
um árum voru fleiri íslendingar við
akademíuna og því einnig viðloðandi
á Skinnbuxunum og Hvít. Það voru
þau Magnús Tómasson, Tryggvi
Ólafsson, Þorbjörg Höskuldsdóttir,
Eyjólfur Einarsson, Sigurjón Jó-
hannsson og Elías faðir Gyrðis rit-
höfundar. Að sögn Úlfs áttuðu fáir
sig á að Flóki lærði grafík á sínum
tíma, lærði handverkið, en fannst
þetta at og það höfðaði ekki til hans.
Penni og kol eða rauðkrít var hans
efni og rauðkrítin það lengsta, sem
hann komst í litnum.
Það var í síðustu dvöl Flóka í
Höfn að Úlfur var með Flóka á Sk-
innbuxunum í síðasta skiptið. Með
þeim var einnig Knútur Bruun, er
hafði hug á að gefa út möppu með
steinprenti eftir Flóka og til stóð að
Flóki ynni á víðfrægu verkstæði úti
í Valby. Þegar til kom vildi Flóki þó
ekki vinna á verkstæðinu, svo hann
fékk stein fluttan heim til sín. Þar
stóð steinninn svo óhreyfður lengi.
„Hann gerði aldrei neitt við stein-
inn,“ segir Úlfur. „Hann hafði ein-
hvern veginn ekki áhuga á því. Það
var ekki fyrir hann að vinna í stein.“
„Flóki var maður penna og papp-
írs,“ bætir Helga við. „Fingur hans
voru alltaf á hreyfingu. Hann var
síteiknandi,“ man Helga eftir, en
Flóki bjó á tímabili hjá þeim Helgu
og Úlfi, svo kynnin voru mikil og
góð.
Helga rifjar upp víðfrægar sýn-
ingar Flóka í Bogasal Þjóðminja-
safnsins og man ekki betur en að
það hafí verið hugmynd hans og
Kristjáns Eldjáms að nota salinn til
sýningarhalds. Þar sýndi hann
reglulega annað hvert ár og alltaf
við metaðsókn og -sölu. Einnig
sýndi hann í Nonnabúð, minnir Úlf-
ur á, en svo kallaði Flóki Jónshús.
Nafngiftin var undir áhrifum þess
að á þessum árum var sem óðast
verið að byggja félagsheimili um
allt Islands og hlutu þau flest nöfn,
sem enduðu á búð.
I Danmörku er mikið til að mynd-
um eftir Flóka og í haust birtist
gi’ein um hann í dönsku tímariti. A
sínum tíma stóðu vinir hans að því
að setja upp mynd af honum á Sk-
innbuxunum, þar sem hanga uppi
myndir af ýmsum frægum fasta-
gestum staðarins, er þar hafa setið í
rás tímans. Ekki voru þó allir sáttir
við myndina og því ákváðu gamlir
vinir og velunnarar Flóka að nota
tímamótin nú til að leggja staðnum
til nýja mynd af Flóka, sem er ljós-
mynd af honum með teikningu af
honum sjálfan eftir rússneskan
listamann. Þeir sem vilja kanna
slóðir Flóka í Höfn geta því lagt leið
sína á Skinnbuxurnar í Lille kong-
ensgade, rétt handan við hornið frá
Kóngsins nýja torgi og sett sig í
réttar stellingar með því að berja
myndina af Flóka augum.
FALLINN á tíma?
I ÞUNGUM þönkum yfir skákborðunum.
Sterkt mót
Taflmennirnir teknir
fram á þriðja degi jóla
A SUNNUDAGINN var gekkst
skákfélag Grandrokks fyrir
Grand-Marnier skákmóti en mót-
ið er nefnt eftir veitendum verð-
launanna. Að sögn Hrafn Jökuls-
K sonar forráðamanns félagsins
var mótið það sterkasta sinnar
tegundar á árinu, enda engir
aukvisar við skákborðin heldur
menn á borð við Margeir Péturs-
son, Helga Ólafsson, Jón L. Árna-
son og Þröst Þórhallsson.
Alls tóku fimmtán manns þátt í
mótinu, og af þeim voru fjórir
^stórmeistarar, sjö keppendur
hafa alþjóðlegar vegtyllur og all-
ir utan einn eru með skákstig.
Verðlaunin voru 50 þúsund krón-
ur og hlaut Margeir Pétursson
þau.
Margeir fékk 13% vinningaf 14
mögulegfum. Helgi Ólafsson veitti
honum harða samkeppni og fékk
13 vinninga. Jón L. Árnason fékk
11% vinning og Þröstur Þórhalls-
son var í fjórða sæti með 10%
vinning. I 5. og 6. sæti voru
bræðurnir Bragi og Björn Þor-
steinssynir með 9% og 8% vinn-
ing.
Morgunblaðið/Halldór
BIRGIR Hrafnsson afhendir hér Margeiri Péturssyni verðlaunin. Á
horfa þeir Hrafn Jökulsson stjórnandi keppninnar, Þröstur Þórhalls-
son og Jón L. Árnason.
MYNPBÖNP
Hryllilega
lélegt
Ættarmót
Addams-fjölskyldunnar
(The Addams Family Reunion)
Gainaninyiid
★
Leikstjórn: Davie Payne. Aðalhlut-
verk: Daryl Hannah. 90 mín. Banda-
rísk. Warner-myndir, nóvember 1998.
Öllum leyfð.
HÉR er komin þriðja og lang-
versta myndin um Addams-fjöl-
skylduna undarlegu. Fyrri myndirn-
ar voru umdeild-
ar og skoðanir
um ágæti þeirra
mjög skiptai-.
Það er hins vegar
engum blöðum
um þessa mynd
að fletta. Það er
einfaldlega ekk-
ert eftir af sjai'm-
anum sem var yf-
ir hinum myndunum. Frábærh' leik-
arar voru t.d. í hverju hlutverki þar,
en enginn þein’a hefur tekið þátt í
þessari endurgerð og staðgenglarnir
eru ekki svipur hjá sjón. Tim Curry
er eins og útspýtt tyggjóklessa í
hlutverki fjölskylduföðurins sem
sjarmatröllið Raul heitinn Julia lék
og Bai’bydúkkan Daryl Hannah hef-
ur ekkert af yflrveguðum töfrum
Angelicu Huston. Til að kóróna
skömmina er illa útfærð myndbands-
áferð á upptökunum sem setur svip
sinn á allt útlit myndarinnar. Þessi
þriðja mynd seríunnar einkennist
því af öllum göllum fyrirmyndanna
án þess að búa yflr nokkrum af þeim
kostum sem vógu þá upp. í guðs
bænum, ekki meira, takk fyrir.
Guðmundur Ásgeirsson
Beljan og
barnabókarit-
höfundurinn
Hinn rétti Howard Spitz
(The Real Howard Spitz)__
Ganianiuyiid
★★★
Framleiðendur: Paul Brooks, James
Gay-Reese, Alan Martin, Christopher
Zimmer. Leikstjóri: Vadim Jean.
Handritshöfundur: James Wolff.
Kvikmyndataka: Glen MacPhearson.
Tónlist: David A. Hughes. Aðalhlut-
verk: Kelsey Grammer, Amanda
Donohoe, Genevive Tessier, Joseph
Rutten, Patrick McKenna. 102 mín.
Kanada. Bergvík 1998. Myndin er öll-
um leyfð.
HOWARD Spitz er höfundur
slappra bóka um útvatnaðan einka-
spæjara og eng-
inn útgefandi vill
koma nálægt
þeim. Umboðs-
maðurinn hans
biður Howard að
breyta um bók-
menntageira og
ákveður þessi
drykkfelldi,
mannýgi sóði að
skrifa barnabækur því þar vh’ðast
vera miklir peningar.
Það er erfítt að flokka þessa mynd
því hún fellur ekki alveg í flokk fjöl-
skyldumynda þótt hún ætti að
skemmta öllum aldurshópum. Hand-
ritið og Grammer eru það besta við
myndina. Handritið er uppfullt af
góðum samtalsenum og prýðilegum
persónum. Kelsey Grammer („Frasi-
er“) er hinn eini sanni Howard Spitz
og vh'ðist hann skemmta sér mjög
vel í þessu hlutverki. Tónlistin í
myndinni er mjög vel valin og þegar
lokastafirnir renna upp fá áhorfend-
ur að heyra söguna um beljuna með
stækkunarglerið sem er einkar góð-
ur lokapunktur á reglulega skemmti-
legri mynd. Leikstjórinn Vadim Je-
an á að baki myndir eins og „Leon
the Pig Farmer“ og „Clockwork
Mice“ sem báðar eru nokkuð sér-
viskulegar eins og þessi.
Ottó Geir Borg