Morgunblaðið - 09.12.1999, Qupperneq 6

6 FIMMTUDAGUR 9. DESEMBER 1999
MORGUNBLAÐIÐ
FRÉTTIR
Lögreglan um umfjöllun í kjölfar
mannsláts í Espigerði 4
Lögreglunni
aðeins kunnugt
um eitt atvik við
fjölbýlishúsið
LÖGREGLAN í Reykjavík hefur
sent frá sér yfirlýsingu til fjöl-
miðla vegna umfjöllunar um atvik
sem upp kom á fostudag þegar
öldruð kona fannst látin á heimili
sínu í Espigerði 4.
I yfirlýsingunni tekur lögreglan
undir þau sjónarmið dómsmálar-
áðherra sem fram komu í fyrir-
spurnartíma á Alþingi hinn 6. des-
ember þar sem fjallað var
almennt um stöðu lögreglunnar í
landinu og sérstaklega þann
vanda sem blasir við hér á landi
vegna aukinnar fíkniefnaneyslu
og afbrota henni tengdum. Lög-
reglunni þykir mjög miður að í
Dagblaðinu Degi í gærmorgun
hafi orð ráðherra verið slitin úr
sínu rétta samhengi og yfirfærð á
það einstaka mál sem lögreglan
hefur nú til rannsóknar vegna
þess hörmulega atviks er átti sér
stað í Espigerði 4. í svörum ráð-
herra á Alþingi var hvergi vikið að
umræddu máli. Telur lögreglan að
ekkert í fréttatilkynningu lög-
reglunnar hafi gefið tilefni til
þeirra útúrsnúninga sem er að
finna í frétt Dags.
Misskilningur hjá viðmæl-
anda sjónvarpsstöðvanna
Lögreglan telur þá að misskiln-
ings hafi gætt hjá viðmælanda
sjónvarpsstöðvanna í fyrrakvöld
þar sem rætt var við einn íbúa
fjölbýlishússins í Espigerði 4. Vai-
þar gefið í skyn að einhverjir þeir
atburðir hefðu nýlega átt sér stað,
sem áttu að gefa lögreglunni til-
efni til aðgerða og jafnframt látið
að því liggja að með því hafi mátt
koma í veg fyrir það voðaverk sem
unnið var. Lögreglunni er hins
vegar aðeins kunnugt um eitt til-
vik sem varðar Espigerði 4 og
tengist hinum grunaða. Það atvik
eitt og sér gaf lögreglu ekki tilefni
til sérstakra aðgerða, hvorki at-
burðurinn sjálfur né það að hinn
grunaði hlaut í árslok 1998 refsi-
dóm, sem var skilorðsbundinn að
hluta, en málið sett í rannsókn
með hefðbundnum hætti. Hinn
grunaði hefur þegar afplánað
þann hluta dómsins sem var óskil-
orðsbundinn. Þá er rétt að upp-
lýsa að dómari metur hvort um
skilorðsrof er að ræða eða ekki og
því ekki á færi lögreglunnar að
taka menn úr umferð og færa til
afplánunar vegna ætlaðs skilorðs-
rofs.
Meðferð lögreglunnar á um-
ræddu máli var fullkomlega eðli-
leg og ekkert í því gat gefið lög-
reglunni tilefni til þess að ætla að
það væri fyrirboði þess alvarlega
atburðar sem síðar varð.
65,9 milljóna gróði
af vegabréfaútgáfu
TEKJUR ríkissjóðs af útgáfu vega-
bréfa frá janúar til október á þessu
ári námu 120,9 milljónum króna en
útgjöldin vegna þessa voru á sama
tíma 55 milljónir króna. Hagnaður
var því 65,9 milljónir króna. Um 23,3
m.kr. af tekjunum eru vegna hraða-
fgreiðslu, þ.e. þegar umsækjandi fær
vegabréf innan 10 daga frá því hann
skilar inn umsókn.
Þetta kemur fram í svari Sólveig-
ar Pétursdóttur, dómsmálaráðherra,
við fyrirspurn Guðmundar Árna Ste-
fánssonar, þingmanns Samfylking-
arinnar, á Alþingi.
I svari dómsmálaráðherra kemur
fram að með útgjöldunum sé talinn
stofnkostnaður við útgáfu nýrra
vegabréfa en áætlað sé að kostnaður
verði að jafnaði 22-26 milljónir króna
áári.
Gróði af ökuskírteinum
í svari ráðherrans kemur einnig
fram að tekjur ríkissjóðs af útgáfu
ökuskírteina námu 65,95 milljónum
króna fyrstu 10 mánuði ársins en út-
gjöld af útgáfunni voru 15,3 milljónir
króna. Samkvæmt því hagnaðist rík-
issjóður um 50,65 milljónir króna af
útgáfu ökuskírteina á tímabilinu.
Þá kemur fram að tekjur ríkis-
sjóðs af prófgjaldi fyrir ökupróf voru
samtals 30,3 milljónir króna á árinu
1998 en útlagður kostnaður vegna
ökunámsdeildar Umferðarráðs sama
ár var 42 milljónir króna og tapið því
11,7 milljónir króna.
Fiskar
OG FISKVEIÐAR
Fyrir
atvinnumenn
sem
áhugafólk
Umfangsmesta handbók
um fiska og fiskveiðar
sem komið hefur út á
íslensku. Lýst er um það
biL 300 tegundum, fæðu
þeirra og Lífsháttum og
er öllum fiskum við
ísland gerð sérstök skil.
Mál og menninglWj
malogmenning.is I jyj I
Laugavegi 18 • Síml 515 2500 • Síðumúla 7 • Sími 510 2500
Morgunblaðið/Golli
Osman Haziri kennir börnum flóttamanna og var ásamt löndum sinum við jólaföndur í Vitanum.
Samfagna fólki af
öðrum trúarbrögðum
JÓLIN eru hátíð kristinna manna
ekki miíslima. I Hafnarfírði tóku
Kosovo-Albanamir sem þar eru bú-
settir þó þátt í jólaföndri í félags-
miðstöð Hafnarfjarðar, Vitanum.
Fyrir marga var þetta í fyrsta
skipti sem þeir tóku þátt í jólafóndri
sem tíðkast ekki meðal Kosovo-
Albana.
Almenns áhuga gætti þó meðal
fólksins sem var tilbúið að prófa
eitthvað nýtt. „Það er gaman að
föndra svona,“ segir Osman Haziri
og Lindita Óttarsson, íslenskukenn-
ari hópsins, túlkar það sem fer á
milli hans og blaðamanns.
Haziri kennir börnum flótta-
mannanna f Hafnarfirði albönsku.
Hann bætir við að þetta sé í fyrsta
skipti sem hann og fleiri karlmann-
anna föndri, en það geri karlmenn
úti almennt ekki. „Það er kannski
ekki föndrið sjálft," heldur Haziri
áfram og segir hugmyndina að fólk
hittist, ræði málin og búi til eitthvað
fallegt ekki skipta minna máli.
Viðurkenning á
öðrum trúarbrögðum
Kosovo-Albanarnir í Hafnarfirði
eru að upplifa sfn fyrstu jól á Islandi
og segir Haziri skreytigleðina hér
ólíkt meiri en í Kosovo. Hann segir
taumlausan jólafögnuður íslendinga
þó vera jákvæðan. Þótt jólin séu
ekki hátið múslfma segir Haziri það
hafa verið venju múslíma og ka-
þólskra í Kosovo að samfagna trúar-
hátfðum annarra. Múslímar tækju
þannig að þátt í hátíðarhöldunum
kaþólskra að vissu marki og öfugt
og með því móti viðurkenndi fólk
önnur trúarbrögð en sín.
Tungumálaörðugleika segir
Haziri þó gera Kosovo-Albönunum
erfitt um vik með að samgleðjast ná-
grönnum sfnum hér eins og þeir
myndu gera úti. „Nágrannar, sem
eru allir fslendingar, halda jólin há-
tíðleg og ég veit ekki alveg hvernig
við eigum að bregðast við gagnvart
þeim,“ segir Haziri. „Hvernig óskar
maður þeim til dæmis til hamingju
með hátfðina og fagnar þeim til
samlætis?"
Börnin fljót
að aðlagast
Kosovo-Albanarnir 25 sem búsett-
ir eru í Hafnarfirði mæta í fslensk-
unám í Vitanum á hverjum morgni.
Börnin sjö læra málið hins vegar í
skólanum og eru þau að sögn Haziri
fljót að ná valdi á fslenskunni, sem
og að aðlagast þjóðfélaginu. Al-
bönsku læra þau sfðan hjá Haziri
svo þau viðhaldi móðurmálinu. „Það
þarf að halda við albönskunni hjá
þeim og það er frábært að þetta
skuli vera gert,“ segir Haziri. „Sex
ára börn myndu aldrei læra al-
bönsku ef þeim væri ekki kennd hún
í skólanum."
Haziri hefur dvalið á íslandi í sjö
mánuði. Hann segist ánægður með
dvölina á íslandi og sig langi til að
dvelja hér áfram. Fjölskyldutengsl í
Kosovo eru hins vegar mjög sterk
og því togar það í fjölskylduna að
sonur Haziris, sem dvelur í Sviss,
hefur hug á að halda aftur til Kos-
ovo.
Astandið í Kosovo er hins vegar
ekki með besta móti þessa stundina
að sögn Haziris. „Fólk er búið að
vera kúgað lengi, þannig að það er
erfitt að vera frjáls. Það er erfitt að
vita hvað á að gera,“ segir Haziri og
kveður ójafnvægið skiljanlegt við
þessar kringumstæður. Hann segist
hins vegar hræddur við að fólk mis-
kilji frelsið eða sé ekki nógu þolin-
mótt. Ekki sé hægt að breyta þjóðfé-
laginu í einni svipan.
„Þetta hefur kannski ekki gengið
jafn hratt fyrir sig og vesturveldin
hugsuðu, þetta tekur tíma og það er
erfitt að vera frjáls. Það er langt í
að ástandið verði gott úti og það á
eftir að líða töluverður tími þar til
hlutirnir verða eins og best verður á
kosið.“
Dagvistarvandinn í leikskolum Reykjavíkur
Enn vantar í 50 stöðugildi
Hvöt, félag sjálfstæðiskvenna í Reykjavík, hélt fund um dagvistar-
vandann í Reykjavík.
ENN vantar starfsfólk í 50 stöðug-
ildi á leikskólum Reykjavíkurborgar
og á einum leikskólanna með I6V2
stöðugildi hafa 17 nýir starfsmenn
verið ráðnir í vetur. Þetta kom m.a.
fram á fundi sem Hvöt, félag sjálf-
stæðiskvenna í Reykjavík, hélt.
Elísabet Gisladóttir, formaður
Foreldrafélags leikskólabarna í
Reykjavík, sagði að innra starf leik-
skólanna hefði verið gott en í haust
hefði sigið verulega á ógæfuhliðina
vegna manneklu. Nefndi hún sem
dæmi að á einum leikskóla með 16Í4
stöðugildi hefðu 17 nýir starfsmenn
verið ráðnir það sem af er vetri. Slík
hefði veruleg áhrif á bömin og for-
eldra þeirra. Sagði hún að til þessa
hefðu foreldrar stutt kjarabaráttu
leikskólakennara en nýlega boðuð
hækkun leikskólagjalda þýddi að
foreldrar þyrftu að endurmeta af-
stöðu sína ef niðurstaðan leiddi til
50% hækkunar á leikskólagjöldum.
Áhersla á önnur rekstrarform
Guðlaugur Þór Þórðarson, borg-
arfulltrúi Sjálfstæðisflokksins, sagði
að samstaða væri um að leysa þyrfti
vanda leikskólanna en til þess þyrfti
að horfast í augu við vandann, víkka
sjóndeildarhringinn, auka fjöl-
breytni og leggja aukna áherslu á
önnur rekstrarform. „Eg hef fengið
óvenjulega sterk viðbrögð frá for-
eldrum sem eru í vandræðum,“ sagði
hann.
Kristín Blöndal, borgarfulltrúi
Reykjavíkurlista og formaður leik-
skólaráðs, sagði að einungis einn
leikskóli borgarinnar af 72 hefði
neyðst til að skerða þjónustuna, aðr-
ir væru með fulla starfsemi. „Að vísu
hafa enn ekki alveg öll börn verið
tekin inn í skólann," sagði hún.
„Okkur hefur sem betur fer miðað
áfram en þó vantar enn í 50 stöðu-
gildi sem er vissulega allt of mikið.“