Morgunblaðið - 22.12.1999, Page 6

6 MIÐVIKUDAGUR 22. DESEMBER 1999
FRETTIR
MORGUNBLAÐIÐ
Stuttur
sólar-
gangur
Þessar álftir virtust ekki hafa
hugann við skammdegið þegar
þær gengu í takt við sólarlagið,
en í dag eru sólstöður. Birting
verður klukkan 10:03 og myrkur
verður skollið á 17:06.
Á morgun verður sólargangur
örlítið lengri en í dag. Ekki fer
neinum sögum af því hvort þess-
ar álftir hræðist skammdegið, en
þær virtust ánægðar með lífið og
tilveruna. Það hefur hins vegar
verið nokkuð kalt síðustu daga,
a.m.k. gengu álftimar yfir
Tjörnina þurrum fótum.
Morgunblaðið/Ami Sæberg
Guðmundur Ólafsson hagfræðingur svarar sérfræðingum Landsvirkjunar
Arðsemiskrafa Lands-
virkjunar seint á ferðinni
GUÐMUNDUR Ólafsson, hag-
fræðingur og lektor við viðskipta-
og hagfræðideild Háskóla íslands,
segir athugasemdir starfsmanna
Landsvirkjunar við útreikninga
sína á arðsemi Fljótsdalsvirkjunar
ekki rýra gildi arðsemisútreikninga
sinna þar sem hann kemst að því að
núvirt tap á rekstri Fljótsdalsvirkj-
unar í eitt hundrað ár, verði milli
530 og 280 milljónir króna.
Útreikningar Guðmundar birtust
í Morgunblaðinu 16. desember sl.
og 21. desember birtust athuga-
semdir þeirra Stefáns Péturssonar,
deildarstjóra fjármáladeildar
Landsvirkjunar, og Kristjáns
Gunnarssonar, yfirmanns fjárhags-
og hagmála hjá Landsvirkjun, við
þá. í athugasemdunum segja þeir
að ekki sé hægt að reikna út hagnað
eða tap af samningum um orkusölu
frá Fljótsdalsvirkjun þar sem ekki
hafi verið samið um orkuverð.
Guðmundur segir athyglisvert að
Landsvirkjun sé fyrst núna, um
þessar mundir að reyna að gera sér
grein fyrir þeirri ávöxtunarkröfu
sem gera þarf ráð fyrir að verði
lágmarksávöxtun í Fljótsdalsvirkj-
un. „Þar með er Landsvirkjun að
viðurkenna að raunverulegt arð-
semismat á Fljótsdalsvirkjun hafi
ekki enn farið fram af þeirra hálfu,
því arðsemi verður ekki metin án
þess að skýrt sé hvaða ávöxtunar-
kröfu á að miða við. Þetta þýðir að
stofnunin er búin að láta málið fara
á lokastig ákvarðanatöku gagnvart
þinginu, án þess að hafa hugmynd
um hvaða lágmarksverð á raforku
er viðunandi, segir Guðmundur.
Þeir hafa ekki
heldur forsendurnar
Stefán og Kristján segja í at-
hugasemdum sínum að forsendur
þær sem Guðmundur miðar við í út-
reikningum sínum séu rangar þar
sem hann viti ekki orkuverðið, og
hann reikni með rangri orkugetu
Fljótsdalvirkjunar. Guðmundur
svarar þessu á þann veg að sama
gildi um Landsvirkjun. Fyrirtækið
viti ekki heldur orkuverðið þar sem
ekki hafi verið gerðir samningar
um það, og því hljóti þeirra for-
sendur um arðsemi virkjunarinnar
líka að vera rangar á sama hátt.
Hann sjái ekki hvernig Landsvirkj-
un ætli að fá miklu hærra verð en
önnur stóriðja greiðir, nema það
komi niður á fjárfestum álversins,
eigendum lífeyrissjóða.
Hvað orkugetu virkjunarinnar
varðar segir hann þá sjálfa gefa
upp 1.90 gígavattstundir en hann
hafi sjálfur notast við 1.400 gíga-
vattstundir sem sé meira en þeir
gefa upp.
Stefán og Kristján segja í at-
hugasemdum sínum að rangt sé að
styðjast við þá ávöxtunarkröfu sem
ríkið noti gjarnan, eins og Guð-
mundur geri í sínum útreikningum.
Miða beri við þá ávöxtunarkröfu
sem markaðurinn setur á fyrirtæk-
ið. „Fyrir helgi skrifuðu þeir grein
þar sem þeir töldu ávöxtunarkröf-
una fara eftir verkefninu sjálfu. Nú
telja þessir menn allt í einu að
markaðurinn ráði þessu. Þetta er
undarlegur viðsnúningur að minu
mati. Ástæðan fyrir því að ég nota
ávöxtunarkröfu ríkisins er sú að
hún er yfirleitt lægri en notuð er
alls staðar annars staðar. Svipuð og
notuð er við brýr og barnaheimili,
en eftir því sem ávöxtunarkrafan er
hærri þeim mun meira tap yrði af
virkjuninni," segir Guðmundur.
„Jafnframt segja þeir að þeir séu
nú fyrst að láta færustu sérfræð-
inga meta hver ávöxtunarkrafan
eigi að vera. Ég ætla að vona að
þeir verði ekki fyrir sama áfallinu
og ég varð þegar ég fór að reyna að
gera mér grein fyrir arðsemi þess-
arar framkvæmdar," segir Guð-
mundur.
Viðurkennir nokkra
ónákvæmni
Guðmundur viðurkennir að hon-
um hafi orðið á nokkur ónákvæmni
hvað varðar þau atriði sem hann
tekur með inn í stofnkostnað virkj-
unarinnar. En það skipti ekki höf-
uðmáli fyrir útreikningana og sé
auðvelt að leiðrétta.
„Ég viðurkenni það fúslega að
mín sjónarmið eru enginn Hæsti-
réttur í málinu. Mínar athuganir
eru fyrst og fremst tilraun til að slá
mati á þetta. Til að þingmenn og al-
menningur eigi þess kost að gera
sér einhverja grein fyrir arðsemi
virkjunarinnar þar sem Lands-
virkjun hefur ekki haft fyrir því að
upplýsa neina um þetta mál.“
Borgarráð
samþykkir
dag friðar í
Reykjavík
Borgarráð Reykjavíkur liefur
ákveðið að lýsa 1. janúar árið
2000 dag friðar. Ástæðan fyrir
yfirlýsingunni er sú að borgar-
stjóra barst á dögunum bréf frá
nemendum í 5.E í Melaskóla þar
sem óskað var eftir að dagurinn
yrði helgaður friði. í framhaldi af
samþykkt borgarráðs hefur borg-
arstjóri sent opinbera yfirlýsingu
til Sameinuðu þjóðanna þar sem
er sagt frá ætlun borgarinnar og
minnt á mikilvægi þess að efla
frið og sátt manna á meðal. Borg-
arstjóri hvetur einnig alla borg-
arbúa til þess að halda í heiðri
Alþjóðlegt ár friðarmenningar
sem hefst í byrjun næsta árs.
Friðarbekkir með
samstarf á Netinu
Bekkurinn stofnaði friðarfélag
í byrjun þessa mánaðar og varð
fyrir vikið friðarbekkur. Slík fé-
lög hafa verið stofnuð af börnum
víðsvegar um heimsbyggðina á
síðustu mánuðum og hafa þau
samstarf sín á milli á Netinu.
Markmið þessara félaga er að
stuðla að heimsfriði og útrýma
öllu stríðsbrölti.
Friðarbekkurinn verður að
störfum í 13 mánuði og segir
Þórgunnur Anna Örnólfsdóttir,
nemandi í 5.E, að markmiðið
verði að gera eitthvað sem stuðl-
ar að friði í hverjum mánuði.
Þórgunnur segir að ákveðnar
skyldur hvíli á friðarbekkjum.
„Við þurfum að vera góð við
hvert annað og vera góðir vinir.
Við megum ekki hrekkja hvert
annað.“
Morgunblaðið/Ámi Sæberg
Borgarráð hefur samþykkl hugmynd nemenda í 5. bekk E í Melaskóla að fyrsti janúar verði dagur friðar. Hér
eru nemendur að heimsækja Ingibjörgu Sólrúnu Gísladóttur borgarstjóra í tilefni af því.
Grafarholt
Samið um
hönnun 88
af 800
íbúðum
í GRAFARHOLTSHVERFI
hefur verið unnið deiliskipu-
lag fyrir 800 af þeim 1.500
íbúðum sem þar munu rísa og
samkvæmt upplýsingum frá
Borgarskipulagi hafa verið
gerðir samningar við ákveðna
arkitekta um hönnun 88
þeirra. Af þeim eru 52 eru í
tvíbýlishúsum og 36 í stóru
fjölbýlishúsi. Borgarverk-
fræðingur Reykjavíkurborgar
auglýsti eftir arkitektum fyrir
þessar byggingar og voru
þeir svo valdir af dómnefnd
skipaðri fulltrúa Arkitektafé-
lagsins, skipulagshöfunda og
Borgarverkfræðings.
Ágústa Sveinbjörnsdóttir,
arkitekt hjá Borgarskipulagi,
segir að ákveðið hafi verið að
fara þessa leið við hönnun
þessara bygginga því þær séu
á áberandi svæði í hverfinu
þar sem jarðhalli sé mjög
mikill og þess vegna þýðing-
armikið að vanda vel til hönn-
unarinnar. Hún segir þetta
sérstaklega erfiðar lóðir því
þær séu í miklum landhalla
og mikilsvert að þar komi til
hönnuðir sem hafi reynslu af
því að hanna hús í halla og
hafi sýnt fram á að geta
hannað svo vel fari. Val á
hönnuðum fyrir önnur hús og
íbúðir fari hins vegar fram á
hefbundinn hátt.
Harður
árekstur
á Vatns-
mýrarvegi
HARÐUR árekstur varð á
milli tveggja bifreiða á Vatns-
mýrarvegi á móts við Um-
ferðarmiðstöðina um klukkan
16 í gær. Kona sem ók ann-
arri bifreiðinni og var talin
töluvert slösuð var flutt á
slysadeild Sjúkrahúss
Reykjavíkur með sjúkrabif-
reið. Að lokinni rannsókn
reyndust meiðslin hennar
ekki alvarleg en hún var höfð
til eftirlits á gæsludeild
Sjúkrahúss Reykjavíkur.
Ökumaður og farþegi voru í
hinni bifreiðinni og voru einn-
ig fluttir á slysadeild en
fengu að fara heim að lokinni
rannsókn. Loka varð umferð
um Vatnsmýrarveg í um hálfa
klukkustund á meðan lög-
reglan athafnaði sig á vett-
vangi ásamt sjúkraliði. Bif-
reiðirnar skemmdust töluvert
og voru fluttar óökufærar
af vettvangi með kranabif-
reið.
Mjólk
hækkar
í verði
VERÐLAGSNEFND búvöru
hefur ákveðið að hækka verð
á mjólkurvörum um áramót
um 4,9% að meðaltali. Heild-
söluverð á mjólk hækkar
minna, eða um 3,9%. í frétta-
tilkynningu frá verðlags-
nefndinni segir að hækkunin
stafi fyi'st og fremst af hækk-
unum á verði til bænda, en
hún nemur 6% og tekur gildi
um næstu áramót. Þessi verð-
lagsbreyting á mjólkurvörum
hefur óveruleg áhrif á vísitölu
neysluverðs, en búast má við
rúmlega 0,1% hækkun vegna
hennar.