Morgunblaðið - 09.01.2000, Blaðsíða 18

18 SUNNUD AGUR 9. JANÚAR 2000
MORGUNBLAÐIÐ
LISTIR
Nýtt tónlistarhús Karlakórs Reykjavíkur við Skógarhlíð verður vígt á næstunni
Morgunblaðið/Kristinn
Sigurður Rúnar Jónsson, Diddi fiðla, lengst til vinstri, var fenginn til að leggja mat á hljómburðinn í nýjum tón-
leikasal Karlakórs Reykjavíkur þegar kórinn tók þar lagið á dögunum. „Hann lofar mjög góðu. Ég held að þetta
verði glimrandi fínt hús,“ segir hann. Við hlið hans stendur kórstjórinn, Friðrik S. Kristinsson, og Stefán Ein-
arsson verkfræðingur, sem hannaði hljómburðinn í salnum.
Morgunblaðið/Ásdís
Frá vinstri: Stefán Einarsson, verkfræðingur og hljómburðarhönnuður,
og samstarfsmaður hans, Steindór Guðmundsson verkfræðingur, Björn
Helgason arkitekt, Guðmundur Sigþórsson, formaður kórsins, Örvar
Ingólfsson byggingameistari og Helgi Hjálmarsson arkitekt á miðju
gólfi tónleikasalarins. Einnig má stilla flytjendum upp þar í miðjunni og
raða áhorfendum hringinn í kring.
„Sannkölluð sönghöll“
Nýtt tónlistarhús Karlakórs Reykjavíkur,
7---------------------------------------
Ymir, verður vígt 30. janúar næstkomandi.
Margrét Sveinbjörnsdóttir gekk um húsið
í fylgd arkitekts, hljómburðarráðgjafa og
formanns kórsins.
Morgunblaðið/Ásdís
Horft upp í hvelfingu hins sexhyrnda tónlistarhúss
Karlakórs Reykjavíkur. Bylgjurnar í hvelfingunni
eru til þess ætlaðar að jafna dreifingu hljómsins.
NÝJA tónlistarhúsið er fyrsta
húsið í Reykjavík sem
hannað er sérstaklega fyrir
tónlistarflutning frá því Hljómskál-
inn var reistur fyrr á öldinni. Bygg-
ingarsaga hússins er orðin alllöng
en Reykjavíkurborg gaf kórnum lóð
undir nýtt félagsheimili á 50 ára af-
mæli hans árið 1976. Lóðin er í
Öskjuhlíð, nánar tiltekið í Skógar-
hlíð 20. Aratugur leið þar til fyrsta
skóflustungan var tekin að húsinu,
en hana tók Hallgrímur Sigtryggs-
son, einn af stofnendum kórsins, í
maí 1986.
Til að fjármagna bygginguna
seldi kórinn félagsheimili sitt á
Freyjugötu 14 og litla íbúð sem
hann hafði fjárfest í auk þess sem
kórinn hefur notið fjárstuðnings
Reykjavíkurborgar og einkaaðila.
Þá hafa kórfélagar unnið mikla
sjálfboðavinnu á undanförnum ár-
um. A formanni kórsins, Guðmundi
Sigþórssyni, er að heyra að kórfé-
lagar hyggi nú gott til þess að sjá -
og heyra - árangur erfiðisins þegar
húsið verður vígt með tónleikum
sunnudaginn 30. janúar. Tónleik-
arnir verða undir hatti Reykjavíkur,
menningarborgar Evrópu árið 2000
og í samvinnu við Tónskáldafélag ís-
lands. Karlakórinn býður til sín
Fóstbræðrum, eldri félögum úr
Karlakór Reykjavíkur og grönnum
sínum úr húsinu; Kvennakór
Reykjavíkur og fulltrúurn Nýja
söngskólans Hjartans mál. Á efnis-
skránni verður íslensk kórtónlist frá
fyrri hluta tuttugustu aldarinnar.
Heildargólfflötur hússins er um
1.100 fermetrar en það er á tveimur
hæðum. Á efri hæðinni, sem nú er
verið að leggja síðustu hönd á, er
salur, sérhannaður til tónlistarflutn-
ings, og mun hann taka um 350
manns í sæti. Hægt er með góðu
móti að koma um 250 stólum fyrir í
salnum og 100 á svölum. í salnum er
stórt svið og veitingaaðstaða.
Fjölbreytt starfsemi í húsinu
Á neðri hæð eru skrifstofur
Karlakórs Reykjavíkur og Kvenna-
kórs Reykjavíkur ásamt tveimur
æfingasölum og fimm hljóðeinan-
gruðum kennslustofum til söng- og
hljóðfærakennslu. Neðri hæðin var
tekin í notkun 1. september 1998 og
lætur nærri að sá hluti hússins sé í
notkun frá morgni til kvölds alla
daga vikunnar. Um sjö hundruð
manns af báðum kynjum og á öllum
aldri eru þar við nám og æftngar.
Auk Karla- og Kvennakórs Reykja-
víkur er Nýi söngskólinn Hjartans
mál með starfsemi sína í húsinu.
Arkitekt hússins, Helgi Hjálm-
arsson, Teiknistofunni Oðinstorgi,
segir að við hönnun hússins hafi
hann haft í huga að kórinn gæti rek-
ið það þannig að það stæði undir
kostnaði. „Fyrir utan höfuðáherslu
á kórsönginn réðst gerð salarins
þess vegna svolítið af því að hér væri
hægt að hafa margvíslegar aðrar
uppákomur," segir hann og leggur
áherslu á eðli hússins sem fjölnota
húss. Hann segir það henta vel fyrir
hvers kyns tónlistarflutning, sýn-
ingar, ráðstefnur og móttökur og
bjóða upp á fjölbreytta möguleika.
Helgi segir einvalalið hafa staðið
að byggingunni og segist sérstak-
lega vilja nefna einn kórfélaga og
bygginganefndarmann, Margeir Jó-
hannsson. „Hann hefur verið með
frá fyrstu tíð. Hann var einskonar
verkefnastjóri og stjórnaði þessu
öllu af miklum dugnaði og hagsýni.
Við fengum til liðs við okkur þá Stef-
án Einarsson hljómburðarsérfræð-
ing og félaga hans, Steindór Guð-
mundsson, verkfræðing, sem komu
fljótlega inn í þetta með okkur og
áttu stóran þátt í því að gefa okkur
hugmynd um hvernig hægt væri að
mynda þessa hvelfingu sem hér er,“
segir Helgi og bendir upp í hátt loft
salarins, en húsið er sexhymings-
laga með hárri hvelfingu.
Spáin er göð
„Sexhyrningsformið er í rauninni
hagstætt. Það sem var dálítið erfitt
var hvelfingin, sem hafði ákveðna
eiginleika sem voru kannski ekki
nógu góðir, en þeim eiginleikum hef-
ur verið breytt með þessum bylgj-
um, sem gefa jafna dreifingu yfir
rýmið,“ segir Stefán og bendir upp á
bylgjurnar. „Dreifingin hefði orðið
eilítið ójöfn ef þær hefðu ekki komið
til, vegna þess að formið sem slíkt
vill safna hljóðinu svolítið saman,“
heldur hann áfram. Stefán setur sig
í spámannlegar stellingar: „Ef mað-
ur ætti að segja eitthvað um spána,
þá er hún góð - mjög góð.“ Hann
segir salinn upp á sitt besta ef hann
er nokkuð þéttsetinn fólki en tómur
geti hann orðið dálítið ómmikill.
„Svo er hugsað fyrir áframhaldandi
aðgerðum sem stefna að því að jafna
hljómburðinn með tjöldum, sem
verða hengd upp fyrir ofan svalirn-
ar. Síðar verða jafnvel einnig hengd
tjöld á veggina. Ef fáir áheyrendur
eru í salnum eða ef menn vilja af ein-
hverjum ástæðum stytta ómtímann
má stjórna því með tjöldunum."
Stefán sá á sínum tíma um hljóð-
hönnun í Salnum í Tónlistarhúsi
Kópavogs og því liggur beint við að
biðja hann að bera saman húsin tvö.
Hann segir hins vegar erfitt að gera
beinan samanburð, þar sem eðli
húsanna sé svo ólíkt. Salurinn sé t.d.
allur fastari í sínu formi en tónlistar-
hús Karlakórsins og bjóði upp á
meiri þægindi, t.d. séu stólarnir þar
eins og í leikhúsi. „Þetta verður allt-
af ólíkt, því jafnvel þó að hljómburð-
urinn verði tæknilega sá sami, þá er
umhverfið ólíkt, þannig að upplifun-
in verður aldrei sú sama. En ég sé
ekki betur en að skilyrðin séu mjög
góð hér,“ segir
Stefán.
Einföld efnis-
notkun í
margbrotnu
rými
Helgi segir
að þó að rýmið
sé í sjálfu sér
svolítið marg-
brotið hafi ver-
ið lögð áhersla
á mjög einfalda
efnisnotkun.
„Það viljum við
gera til þess að
rýmið sem slíkt
njóti sín betur.
Gólfin eru
beykiklædd og
veggir og loft
máluð mjög
ljós. Við hugs-
um okkur svo
að ná svolítilli
tilbreytingu í
litum þegar
kemur að því
að velja liti á
húsgögn, tjöld
og slíkt,“ segir
hann en að-
spurður segir
hann ekki end-
anlega ákveðið
hver liturinn
eða litimir
verði. Það
sama er að segja um litinn á húsinu
að utan og frágang lóðarinnar, sem
bíður betri tíma. Áhersla hafi verið
lögð á að hafa ekki stærri áfanga
undir en þá sem eru viðráðanlegir.
Helgi segir það allt annað og að
mörgu leyti skemmtilegra að hanna
fyrir félagsskap á borð við Karla-
kórinn en aðila sem hafa úr meira fé
að spila. En það hefur líka tekið tím-
ann sinn. Þegar blaðamaður spyr
Helga hve mörg ár alls hann hafi
unnið að húsinu hugsar hann sig um
og lítur svo spyrjandi á félaga sinn,
Bjöm Helgason arkitekt. Saman
komast þeir að þeirri niðurstöðu að
vinna þeirra við hönnun hússins hafi
hafist fyrir um tólf áram.
Valkostur sem mun standa
Salnum fyllilega á sporði
Formaður kórsins, Guðmundur
Sigþórsson, telur húsið lofa mjög
góðu. „Þetta er að verða sannkölluð
sönghöll. Tónleikasalurinn er mjög
glæsilega hannaður og vegna þess
að hann er byggður í hring, þá er ná-
lægð áheyrenda við flytjendur mikil,
en það þekkist ekki víða í húsum
sem notuð eru til tónleikahalds hér,“
segir hann. „Ég held að þetta hús sé
valkostur sem mun standa Salnum
fyllilega á sporði,“ segir Guðmund-
ur, aðspurður um hvort Karlakór
Reykjavíkur sé að fara í samkeppni
við Salinn í Kópavogi.
Hann kveðst telja að samstarfið
við Helga Hjálmarsson hafi verið
kórnum mikil gæfa. „Hann er
smekklegur og mjög raunsær og
sveigjanlegur þegar kemur að út-
færslu á hugmyndum.“ Þá segir
Guðmundur að myndarlegur fjár-
stuðningur Reykjavíkurborgar hafi
skipt sköpum, auk þess sem kórfé-
lagar hafi lagt fram gífurlega mikla
sjálfboðavinnu. Ekki megi gleyma
kvenfélagi kórsins, en með dyggri
aðstoð og framlagi þess hefur kór-
inn fest kaup á konsertflygli af
stærstu gerð frá Steinway. Þá hafa
verið pantaðir sérhannaðir kon-
sertkórpallar, sem verða að sögn
Guðmundar hinir einu sinnar teg-
undar á landinu. „Þegar þetta
tvennt er komið í húsið tel ég að það
verði best búna húsið á landinu til
kórtónleika, því sviðið er mjög rúm-
gott og getur því tekið stóra kóra.“
Hann segir þó ljóst að Tónlistarhús-
ið með stórum staf, sem svo lengi
hefur verið ráðgert að reisa í
Reykjavík, verði inni á allt öðrum
markaði en hús Karlakórsins og því
muni ekkert skarast þar þegar þar
að kemur. „Tónlistai'húsið verður
fyrst og fremst fyrir stóra tónleika.
Þetta hús okkar mun hinsvegar
henta fyrir langmesta fjöldann af
tónleikum sem hér eru haldnir, en
það er mjög algengt að áheyrend-
urnir séu um 200-350,“ segir Guð-
mundur.
Ásdís Ingólfsdóttir var nýverið
ráðin framkvæmdastjóri hússins og
mun hún sjá um daglegan rekstur
þess. Þá er ætlunin að fá veitinga-
mann til að taka að sér veitinga-
rekstur í tengslum við tónleika og
hinar ýmsu uppákomur í húsinu.
Þegar Guðmundur er spurður
hvað ævintýrið hafi kostað kórinn
getur hann ekki nefnt ákveðna, end-
anlega tölu. „Byggingarkostnaður-
inn er á annað hundrað milljónir, en
hér hafa byggingarnefndarmenn
sníkt, prúttað og unnið í sjálfboða-
vinnu, og það hefur auðvitað sparað
okkur tugi milljóna. Ég myndi halda
að svona hús hefði kostað á bilinu
160-180 milljónir ef einhver venju-
legur aðili hefði byggt það,“ segir
hann.
Enn era ónefndir nokkrir þeirra
sem komu að hönnun hússins. Verk-
fræðingur þess er Jón Guðmunds-
son, raflagnir og lýsingu hannaði
Sveinn Jóhannsson rafhönnuður og
loftræstingu og lagnir hannaði Rafn
Guðmundsson, tæknifræðingur.
Byggingameistari er Örvar Ingólfs-
son. Bygginganefnd hússins skipa:
Margeir Jóhannsson, Sveinn Jó-
hannsson, Ómar Ingólfsson og Lár-
us Lárasson. Verkefnisstjóri með
bygginganefnd er Bjarni Axelsson,
kórfélagi.

=