Morgunblaðið - 27.01.2000, Blaðsíða 45

MORGUNBLAÐIÐ
FIMMTUDAGUR 27. JANÚAR 2000 45
MINNINGAR
HELGA BJÖRG
HILMARSDÓTTIR
+ Helga Björg
Hilmarsdóttir
fæddist á Borgum,
Akureyri, 3. nóvem-
ber 1948. Hún lést á
Fjórðungssjúkrahús-
inu á Akureyri 19.
janúar síðastliðinn.
Foreldrar hennar
eru Áslaug Þorleifs-
dóttir frá Ytri-Bæg-
isá í Glæsibæjar-
hreppi, húsmóðir á
Akureyri, f. 14.4.
1930, og Hilmar
Steingrímsson, frá
Árbakka í Glerár-
hverfi, f. 19.7 1925, d. 8.8. 1974.
Sambýlismaður Áslaugar er Sig-
fús Stefánsson, f. 15.11. 1926, frá
Efri- Rauðalæk í Glæsibæjar-
hreppi. Systkini Helgu eru Gunn-
hildur, f. 25.10. 1951, iðnverka-
kona, búsett á Akureyri, gift
Guðbimi Jónssyni, og Gylfi, f. 1.5.
1960, iðnverkamaður, búsettur á
Akureyri, kvæntur Maríu Yri
Donaire.
Frá árinu 1965 til dauðadags
var Helga í sambúð með Her-
manni Jónssyni, f. 17.10. 1939, frá
Mýlaugsstöðum í Aðaldal, hafnar-
starfsmanni á Akureyri. Foreldr-
ar Hermanns vom Jón Krisljáns-
son frá Mýlaugs-
stöðum í Aðaldal, f.
2.5. 1895, d. 3.11.
1949, og Laufey
Hemitsdóttir frá
Sýrnesi í Aðaldal, f.
22.2. 1906, d. 28.3.
1984. Börn Helgu og
Hermanns era: 1)
Steina Jóna, f. 14.9.
1966, meinatæknir á
Akureyri, gift Núma
Ingimarssyni, f. 1.2.
1963, vélstjóra. Böm
þeirra era Andrea, f.
23.3. 1992, og Helga
Guðrún, f. 12.6.1993.
2) Rúnar, f. 17.6.1968, vélfræðing-
ur á Akureyri, kvæntur Ragnheiði
Jakobsdóttur, f. 28.10.1968,
rekstrarfræðingi. Sonur þeirra er
Baldvin.f. 15.1.1994.
Helga lauk gagnfræðaprófi frá
Gangfræðaskólanum á Akureyri
árið 1965. Hún vann ýmis iðnaðar-
störf, lengst af á Sambands-
verksmiðjunum á Akureyri og síð-
ar hjá Skinnaiðnaðinum á
Akureyri, eða til 1995, en þá þurfti
hún að láta af störfum vegna veik-
inda.
Útför Helgu fer fram frá Gler-
árkirkju í dag og hefst athöfnin
klukkan 14.
Far þú í friði,
Friður Guðs þig blessi,
hafðu þðkk fyr allt og allt.
(V.Briem).
Elsku Helga. Allt er í lífinu
hverfult, þú leist svo vel út þegar
þú komst til okkar í sex ára afmæl-
ið hans Baldvins 15. janúar síðast-
liðinn. Það hvarflaði ekki að okkur
að þetta ætti eftir að verða síðasta
heimsóknin þín til okkar.
Það er einnig skrýtið að hugsa til
þess að eiga ekki eftir að hitta þig
aftur í Lyngholtinu, við eldhúsborð-
ið að lesa blöðin, skoða spilasafnið,
taka til kaffi handa okkur, eða uppi
í klöpp að reyta arfa. Þú barðist
hetjulega við illvígan sjúkdóm sem
fyrst gerði vart við sig í lok árs
1994. Þú náðir þér fljótt vel á strik
og allir trúðu að barátta þín og
harka hefði skilað fullum árangri.
En því miður, eftir tæplega fimm
ár tók sjúkdómurinn sig upp aftur
og hafði betur í þetta sinn. Ég
kynntist þér fyrir rúmlega tíu árum
sem fullfrískri ungri konu sem vann
erfiðisvinnu og lét sér fátt um finn-
ast. Þegar ég kom fyrst inn á heim-
ili ykkar, tókst þú mér opnum örm-
um. Ég fór smám saman að flytja
inn á ykkur, fyrst með sængina
mína og síðan nokkrum máðuðum
seinna með allt mitt dót. Þetta
fannst þér alveg sjálfsagt. Þú áttir
fallegt heimili, glæsilegan garð sem
þú lagðir allt þitt í, færðir til blóm,
bættir við nýjum tegundum, hreins-
aðir beðin og betrumbættir. Það
var varla hægt að hugsa sér betri
tengdamóður. Við urðum fljótt góð-
ar vinkonur, gátum talað um allt
milli himins og jarðar, um barna-
uppeldið, um ættfræði sem var eitt
af þínum helstu áhugamálum og
svona gæti ég lengi talið. Þú fylgd-
ist vel með okkur, en lést okkur
fara eigin leiðir. Þú varst alltaf boð-
in og búin að hjálpa til ef þess
þurfti, passaðir bamabörnin hvort
sem um var að ræða einn klukku-
tíma eða nokkra daga, allt var svo
sjálfsagt.
Með þessum fáu orðum kveð ég
þig, kæra Helga. Missir okkar er
mikill, nú hefur þú fengið nýtt hlut-
verk á æðri stöðum. Minningin um
þig lifir í brjóstum okkar.
Takk fyrir allt.
Ragnheiður.
Enn einu sinni höfum við verið
minnt á það hversu stutt lífið getur
verið þegar við kveðjum vinkonu
okkar Helgu í síðasta sinn.
Helga hefur í gegnum tíðina ver-
ið einn af okkar föstu punktum í líf-
inu, allt frá því Steina dóttir hennar
byrjaði að passa okkar fyrsta barn
fyrir nærri tuttugu árum. Þar feng-
um við ekki aðeins frábæra barn-
fóstru heldur líka kynntumst við
heilli og mjög góðri fjölskyldu sem
varð okkar bestu vinir, vinir, sem
alltaf eru tilbúnir að rétta hjálpar-
hönd ef á þarf að halda eða gefa sér
tíma til að spjalla um lífið og tilver-
una ef þannig ber við.
Já, lífið og tilveran vom Helgu
mjög hugleikin og hafði hún ótrú-
lega þekkingu á ýmsum hlutum,
t.d. var hún mjög vel að sér í ætt-
fræði og varla til sá innfæddur Ak-
ureyringur sem hún kunni ekki ein-
hver deili á. Þá var einnig gaman
að ræða um blómarækt og garð-
rækt við þau Helgu og Hermann en
þar var ekki komið að tómum kof-
unum, enda áttu þau margverð-
launaða lóð og vom að koma sér
upp sumarbústaðarlandi austur í
Aðaldal á æskuslóðum Hermanns.
Þangað var ekki síður gaman að
koma og er okkur sérstaklega
minnisstæð berjaferð þangað sl.
sumar. Berjaferð á frábæram degi
eins og þeir geta bestir orðið í
ágúst, í fallegu umhverfi með allri
hennar fjöskyldu þar sem lífið virt-
ist brosa við öllum.
Aðeins örfáum dögum síðar kom
fyrsta áfallið er aftur greindist
krabbamein hjá Helgu, en hún
hafði þá í tæplega fimm ár barist
við þann vágest og virtist sigur
vera að vinnast á þessum tíma. Síð-
an má segja að allt haustið hafi ver-
ið tími veikinda og vonbrigða en
samt komu alltaf góðir dagar og
góðir tímar á milli, tímar sem vert
er að þakka.
Það var okkur mikið áfall þegar
Steina hringdi á þriðjudaginn í síð-
ustu viku og sagði okkur að
mamma sín hefði veikst þá um
nóttina og mætti búast við að leið-
arlok væm að nálgast. Aðeins örfá-
um dögum fyrr höfðum við talað
saman í síma og þá var ekki gmnur
um neina breytingu á heilsu henn-
ar, þótt hún væri ekki góð á þeim
tíma.
En þessu verður víst ekki breytt,
nú þurfum við að sætta okkur við
orðinn hlut. Það verða ekki fleiri
kvöld þar sem við sitjum í öðm
hvora Holtinu og spjöllum um dag-
inn og veginn, ekki fleiri haustferð-
ir til útlanda eða ferðir þar sem við
fömm öll saman. Hér eftir verðum
við án Helgu. Eftir lifir minning um
góða og trausta vinkonu sem leit á
okkur sem jafningja sína. Minning
um konu sem leit á okkar börn sem
sína ættingja og vildi allt fyrir gera
og var áhugasöm um þau og þeirra
málefni. Minning um vinkonu sem
hægt var að tala við í trúnaði og
hægt var að treysta. Minning um
vinkonu sem alltaf hafði nógan tíma
til að vera hún sjálf, vildi standa
óstudd, þoldi ekki kvart og kvein
og hafði sínar skoðanir á hreinu.
Minning um mjög heilsteypta per-
sónu sem em forréttindi að fá að
kynnast og eiga að vini.
Kæm vinir, Hermann, Steina,
Rúnar, Áslaug, og aðrir aðstand-
endur. Ykkar missir er mikill og
sár, þar sem einn af föstu punktun-
um í tilvera ykkar er farinn. Farinn
þrátt fyrir alla ykkar baráttu og
stuðning sem þið veittuð henni og
var henni ómetanleg eins og hún
sjálf hafði orð á. Tómleikinn er
mikill en með tímanum verða hlýjar
og fagrar minningar honum yfir-
sterkari. Við biðjum góðan Guð að
styrkja ykkur í sorginni.
Svana og Jún.
+ Sigurrós Júns-
dúttir fæddist að
Þorgeirsstaðarhlíð,
Miðdölum, Dala-
sýslu, 11. júlí 1902.
Hún lést 5. janúar
síðastliðinn. Foreldr-
ar hennar voru Sig-
urfljúð Ikaboðsdúttir
frá Saurstöðum, f.
1864, d. 1912, og Jún
Bergsson frá Hamra-
endum, f. 22. ágúst
1852, d. 18. maí 1911,
búndi í Þorgeirsstað-
arhlíð 1900-1909.
Systkini hennar:
Kristín, Jún Bergmann, Flosi,
Skarphéðinn, Ólafia og Gestur.
Hún úlst upp hjá foreldrum sínum
fyrstu níu árin, og síðan í skjúli
eldri systkina sinna. Hún fluttist
til Reykjavíkur um 1930 og starf-
aði þar síðan fram á áttræðisald-
ur.
Útförin hefur farið fram í kyrr-
þey að úsk hinnar látnu.
Mig langar með fáeinum orðum að
minnast Sigurrósar Jónsdóttur, en
hún var systir tengdamóður minnar
heitinnar, Kristínar, sem lést 1979.
Rósa fæddist skömmu eftir síð-
ustu aldamót, og hefur hennar
bemska trúlega borið keim af hugs-
unarhætti þeirrar nýaldar sem þá
var.
Þá var ungmennafélagshreyfingin
það afl sem hvetja átti ungt fólk til
dáða, fyrir sjálft sig og land sitt und-
ir kjörorðinu „Islandi allt.“ Síðar
komu héraðsskólarnir til að mennta
æsioi landsins.
Ég veit að Rósa naut ekki langrar
skólagöngu, fyrir utan hefðbundna
barnafræðslu, en sat þó hússtjórnar-
skólann að Staðarfelli í Dölum.
Ur sinni heimabyggð fyrír vestan
fluttist Rósa til Reykjavíkur og tók
þá sjálf lífsbaráttan við. Vann hún
ýmis störf, m.a. var hún í vist, fisk-
vinnu og í þvottahúsum. Aðal starf-
svettvangur hennar var þvottahús
Elliheimilisins Gmndar og þar vann
hún meðan kraftar entust, eða þar til
hún var komin fast að
áttræðu. Auk þess tók
hún að sér ræstingar á
kvöldin. Hvert sem leið
Rósu lá um borgina,
hvort sem það var til
eða frá vinnu eða eitt-
hvað annað ferðaðist
hún með „strætó" og
þykir víst fyrirmyndar
ferðamáti nú.
Rósa var mjög sjálf-
stæð kona bæði í hugs-
un og allri framgöngu,
mjög minnug og lá ekki
á skoðunum sínum um
menn né málefni.
Eldheitur sósíalisti var hún, og
skipti ekki um skoðun meðan hún
lifði. Var oft mikið fjör í kringum
Rósu ef þessi mál bar á góma í veisl-
um eða við slík tækifæri, og var hún
þá föst fýrir og varði sinn málstað af
miklum eldmóð.
Rósa var alla tíð svolítil skartkona
í sér, hafði gaman af að klæðast vel
og punta sig.
Éftir að Rósa lauk störfum hafði
hún loks tækifæri til að sinna áhuga-
málum sínum, sem vom m.a. lestur
góðra bóka og hannyrðir sem hún
stundaði með eldri borgumm. Marg-
an hlutinn gaf hún síðan ættingjum
sínum og vinum.
Rósa var sannarlega mjög stór
frænka í sinni fjölskyldu og fylgdist
mjög vel með framgangi sinna nán-
ustu, bæði barna og fullorðinna allt
til hins síðasta, og bar hag þeirra
mjögfyrirbrjósti.
Með Rósu er fallin í valinn ein af
sóma konum aldamótakynslóðarinn-
ar.
Ég bið Rósu guðsblessunar með
þökk fyrir allt.
Sigríður Elfasdúttir.
Okkur langar að minnast frænku
okkar með nokkmm orðum. Það sem
fyrst kemur upp í hugann er dugleg,
ósérhlífin og sjálfstæð kona. Rósa
var gjafmild og örlát, og áhugasöm
um hagi síns fólks í starfi og leik.
Hún var hlý í viðmóti, tók vel á móti
gestum sínum og hafði gaman af að
ræða við þá. Hugur hennar var skýr
og minni gott fram í andlát.
Rósa varð föðurlaus níu ára göm-
ul, og móðurlaus ári seinna, þau vom
sjö systkinin. Með Rósu em þau öll
fallin frá.
Eins og með svo marga af alda-
mótakynslóðinni, sem fer nú óðum
fækkandi, var skólaganga misjöfn,
og möguleiki til menntunar háður
efnahag og öðram heimilisaðstæð-
um. Eftir að farskóla lauk nam Rósa
við Húsmæðraskólann á Staðarfelli.
Fyrir 1930 flutti hún til Reykjavíkur
og var í vist hjá góðu fólki. Síðan bjó
hún hjá systur sinni, Ki-istínu, íoður-
ömmu okkar á Njálsgötunni, leigði
síðan þar til hún keypti sína fyrstu
íbúð á Hjarðarhaga. Hún vann hin
ýmsu störf um ævina, var í vist,
kaupavinnu, var ráðskona vinnuhóps
við girðingavinnu, var í síld á Siglu-
firði, í fiskvinnu, skúringum og síðast
í þvottahúsinu á Gmnd. í uppvexti
okkar skynjuðum við af samræðum
fullorðna fólksins og Rósu að það var
til eitthvað sem hét „verkalýður“
fólk sem vann erfiðisvinnu og bar lít-
ið úr býtum, og þurfti að heyja harða
lífsbaráttu.
Með auknum þroska sáum við að
þetta var hlutskipti hennar í lífinu,
en ekki minnumst við þess að hún
hafi nokkm sinni kvartað yfir sínum
kjörum, heldur fyllst eldmóði fyrir
hönd félagshyggjufólks um bætt
kjör. Það var ekki komið að tómum
kofunum hjá Rósu ef stjómmál bar á
góma, enda fylgdist hún vel með
þjóðfélagsumræðunni og var sjálf
alla tíð mikil félagshyggjukona.
Við bræðurnir ólumst upp við það
að á jólum var Rósa hjá okkur á að-
fangadagskvöld í Skeiðarvoginum,
einnig Kristín amma sem þá bjó í
kjallaranum heima, hún dó 1979. Það
var alltaf ánægju- og tilhlökkunar-
efni að fara með pabba að sækja
Rósu upp í Austurbrún, þar sem hún
bjó. Eiginlega vom ekki komin jól
fyrr en hún var komin. Að hafa syst-
urnar saman við jólaborðið og vera
vitni að þeim friði og jólagleði sem
skein úr andlitum þeirra er í minn-
ingunni gott veganesti.
Lækkarlífdagasól.
Löngerorðinraínferð.
Fauk í faranda skjól,
feginhvíldinniverð.
Guð minn, gefðu þinn frið,
gledduogblessaðuþá,
semaðlögðumérlið.
Ljósiðkveiktumérhjá.
(Herdís Andrésdóttir)
Rósa er hér kvödd með virðingu
og einlægri þökk. Blessuð sé minn-
ing hennar.
Júhannes, Þúrarinnog
Elias Súlmundarsynir.
Kær frænka er látin. Sigurrós
Jónsdóttir hafði lifað langa ævi. Hún
fæddist 1902 og átti 97 ár að baki
þegar hún lést. Frá því að ég man
fyrst eftir mér hefur hún verið þátt-
takandi í lífi mínu og minnar fjöl-
skyldu. Sérstaklega var kært á milli
systursonar hennar Sigurjóns og
bróðurdóttur hennar Sigurfljóðar
móður minnar. Síðustu 10-15 árin
leið ekki sá dagur án þess að þær
a.m.k. töluðu saman.
Sigurrós giftist ekki og átti ekki
böm. Hún var þess vegna meira
samvistum við systkinaböm sín og
þeirra böm og þeim nánari en ella.
Það var þó ekki fyrr en síðustu árin
sem ég hlustaði á fráagnir hennar
um lífið fyrr á öldinni. Aldrei barm-
aði hún sér né kvartaði yfir hinu
liðna heldur lifði hvem dag og hverja
tíma eins og þeir vom. Ég vildi
gjai-nan nú að ég hefði hlustað oftar
og lengur.
Foreldra sína missti hún báða áð-
ur en hún hafði náð tíu ára aldri og
fylgdi síðan eldri systur sinni og
bróður í vistir í nokkur ár. Síðan
tóku við aðrar vistir í sveitinni þar
sem hún fæddist. Nokkm fyrir þrí-
tugt fór Sigurrós til Reykjavíkur og
vann ýmis störf. Fyrst í vistum eins
og tíðkaðist á þeim tímum. Hún var
einnig ráðskona norður í landi þegar
reistar vom fjárgirðingar vegna
mæðiveikinnar og fór í síld á Siglu-
firði. Lengst vann hún í þvottahúsi
Elliheimilisins Gmndar.
Sigurrós var vinnusöm og dugleg.
Hún var ákaflega sjálfstæð og hafði
skýrar skoðanir. Hún fylgdi Alþýðu-
bandalaginu að málum og talaði
tæpitungulaust og af tilfinningahita
þegar stjórnmál og þjóðmál vom til
umræðu.
Sparsemi og ráðdeildarsemi vom
henni í blóð borin og hún gætti þess
vandlega að skulda ekki nokkmm
manni, en var manna höfðinglegust
þegar því var að skipta.
Hún keypti sína fyrstu íbúð um
fertugt á Hjarðarhaganum í Reykja-
vík sem þá var i byggingu og seinna
festi hún kaup á íbúð við Austurbrún
2. Þar bjó hún til 1998 að hún fluttist
á Droplaugarstaði 96 ára gömul.
Skólagangan var ekki löng bæði
vegna lítilla efna og líka var að ekki
þótti þörf á því að stúlkur til sveita
nytu nema lágmarksmenntunar.
Sigurrós fór þó í Húsmæðraskólann
að Staðarfelli og gekk vel enda ágæt-
lega greind. Hún hafði ánægju af
bóklestri og dálæti á Ijóðum og sér-
stakt dálæti á vísum og stökum, sem
hún og orti sjálf við ýmis tækifæri.
Hér á ámm áður kom til tals að setja
saman kver með vísum hennar, en af
því varð ekki.
Árum saman vísaði ég til þessarar
frænku minnar þegar áhugaleysi
mitt á handavinnu kom til tals og
sagði að þetta væri í ættinni og við
því ekkert að gera. En svo bregðast
krosstré sem önnur tré og um átt-
rætt fór Sigurrós að taka þátt í fé-
lagsstarfi eldri borgara í Múlabæ og
frá henni streymdu síðan púðar,
dúkar, veggteppi o.fl. til ættingj-
anna. Hún hafði bara ekki haft tíma
til þess fyrr.
Allt til síðasta dags hélt hún sínu
andlega atgervi og góða minni. Hún
kvaddi í friði sátt við guð og menn.
Ég og mín fjölskylda kveðjum
Sigrrósu frænku okkar með þakk-
læti fyrir samfylgdina öll okkar ár og
virðingu fyrir því hve samkvæm hún
var sjálfri sér í öllu sínu lífi.
Halldúra Guðmundsdúttir.
Handrit afmælis- og minningargreina skulu vera vel frá gengin, vélrituð eða tölvusett. Sé
handrit tölvusett er æskilegt, að disklingur fylgi útprentuninni. Auðveldust er móttaka
svokallaðra ASCII-skráa, öðru nafni DOS-textaskrár. Ritvinnslukerfin Word og Wordper-
fect eru einnig auðveld í úrvinnslu. Senda má greinar til blaðsins í bréfsíma 569 1115, eða á
netfang þess (minning@mbl.is) — vinsamlegast sendið greinina inni í bréfinu, ekki sem
viðhengi. Nánari upplýsingar má lesa á heimasíðum. Það eru vinsamleg tilmæli að lengd
greina fari ekki yfir eina örk A-4 miðað við meðallínubil og hæfilega línulengd — eða
2.200slög. Höfundar eru beðnir að hafa skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir greinunum.
SIGURRÓS
JÓNSDÓTTIR