Morgunblaðið - 26.11.2000, Blaðsíða 2

2 SUNNUDAGUR 26. NÓVEMBER 2000
MORGUN BLAÐIÐ
FRÉTTIR
Halldór Asgrímsson um ævisögu Steingríms Hermannssonar
Reynir að koma sér undan
ábyrgð í umdeildum málum
HALLDÓR Ásgrímsson, formaður Framsókn-
arflokksins, segist telja að í nýrri ævisögu
Steingríms Hermannssonar, fyrrverandi for-
manns flokksins og fyrrverandi forsætisráð-
herra, sé hann að reyna að koma sér undan
ábyrgð á umdeildum málum. Hann segir að
hann hafi haft forystu um gerð EES-samnings-
ins og gerð hans hafi verið mjög langt komin
við ríkisstjórnarskiptin 1991. Halldór kannast
heldur ekki við að ágreiningur hafí verið milli
hans og Steingríms um setningu laga um stjórn
fískveiða.
í viðtali við Morgunblaðið í dag svarar Hall-
dór m.a. frásögn Steingríms af tilurð kvótakerf-
isins og EES-samningsins. Steingrímur segir í
bókinni að hann hafi alla tíð haft efasemdir um
kvótakerfíð. Halldór hafi hins vegar knúið mál-
ið í gegn og hafí haft um það meira samráð við
hagsmunaðila í sjávarútvegi en samherja sína í
flokknum.
Halldór segist ekki kannast við að ágrein-
ingur hafi verið milli sín og Steingríms þegar
unnið var að því að móta lög um stjórn físk-
veiða. Steingrímur hafí tekið þátt í þeirri vinnu
og haft skilning á mikilvægi þess að koma sjáv-
arútveginum út úr þeim vanda sem hann var í.
„Eg er þeirrar skoðunar að menn eigi að
bera ábyrgð á því sem þeir stóðu að. Allt starf-
Halldór Ásgrímsson formaður
Framsóknarflokksins
ið var unnið í ríkisstjórnum sem voru meira og
minna undir forystu Steingríms Hermannsson-
ar og þar af leiðandi ber hann fulla ábyrgð á
því,“ segir Halldór.
Halldór segir ennfremur að Steingrímur hafí
haft forystu um gerð EES-samningsins, en
hann hafí snúist til andstöðu við hann eftir
kosningarnar 1991. Málið haíi þá verið komið
mjög langt og Framsóknarflokkurinn hafi farið
í kosningarnar vorið 1991 undir þeim merkjum
að ljúka gerð samningsins.
„ Þegar ég fór yfir málið eftir kosningar og
það sem ég hafði sagt um það þá var mér lífsins
ómögulegt að velta mér algerlega yfir á hina
hliðina í afstöðu minni. Eg átti erfitt með að
skilja það hvernig Steingrímur ætlaði að halda
efnislega á málinu."
Gagnrýnin vatn á myllu
andstæðinga flokksins
Halldór segist telja að gagnrýni Steingríms
á afstöðu Framsóknarflokksins í stóriðju- og
umhverfismálum, eftir að hann lét af for-
mennsku í flokknum, hafi verið ómakleg.
„Það er alveg ljóst að það er tekið meira
eftir gagnrýni fyrrverandi forystumanna en
annarra í erfiðum og viðkvæmum málum. Það
er afar auðvelt að nýta sér þá gagnrýni sjálf-
um sér til framdráttar og ég er alveg sann-
færður um það að sú einkunn sem Steingrím-
ur hefur verið að gefa okkur félögunum með
ýmsum hætti hefur verið vatn á myllu and-
stæðinga flokksins."
■ Gagnrýni Steingríms/10-11
Áberandi
rykmengun
í Reykjavík
GULAR skýjaslæður hafa sveipað
Esjurætur og verið áberandi við
sjóndeildarhring Reykjavíkur und-
anfarna daga.
Birna Hallsdóttir, sérfræðingur
í umhverfisvöktun hjá Hollustu-
vernd ríkisins, sagði í samtali við
Morgunblaðið að rykmengun í lofti
væri áberandi meiri nú en áður
hefur þekkst á árinu. Aukninguna
má að sögn Birnu rekja að nokkru
til nagladekkjanna sem borgar-
búar hafa nú margir tekið í notkun
auk þess sem veðurskilyrði undan-
farinna daga geri mengunina sýni-
legri.
„Veðursæld með miklum stillum
veldur því að lítil lóðrétt blöndun
verður í loftinu þannig að mengun-
in hleðst upp. Við sjáum oft svona
toppa í mengun í nóvember og
desember og svo aftur á vorin.
Veturinn í fyrra var þó undan-
tekning á þessu þar sem mikil og
jöfn snjókoma batt rykið og
hreinsaði loftið," sagði Birna.
Spurð um skaðsemi mengunar-
skýjanna sagði Birna að vissulega
væri svona uppsöfnuð mengun
skaðleg þar sem rykið í andrúms-
loftinu væri afar fíngert og færi
ofan í lungu fólks.
Morgunblaðið/RAX
Hangikjötið er nátengt jólahaldinu í hugum flestra íslendinga, enda lætur nærri að um 330 tonna sé neytt
um hátíðarnar. Það er ekki verra ef kjötið er kofareykt, eins og tíðkast vfða til sveita, en á myndinni skoða
þær Áslaug Árnadóttir, María Eir Jónsdóttir og Jóhanna Sveinsdóttir jólahangikjötið.
Söluaukning á lambakjöti
í fyrsta sinn í mörg ár
I FYRSTA sinn um margra ára
skeið er markaðurinn fyrir
lambakjöt að stækka og hefur
verið í mikilli sókn allt frá þvf í
apríl í vor, að sögn Özurs Lárus-
sonar framkvæmdastjúra Lands-
samtaka sauðfjárb;enda.
Söluaukningin sfðasta árs-
fjóröunginn nemur 12,4% frá
sama tíma í fyrra og á ársgrund-
velji er söluaukningin 5,3%.
Özur sagði að þetta væri í
fyrsta skipti í mörg ár sem
kindakjötssalan væri að aukast,
en hún hefði minnkað ár frá ári
undanfarin ár. „Nú er þetta
aukning í fyrsta skipti í mörg ár
og í fyrsta skipti í áratugi eru
engar birgðir til í landinu. Það
rétt small saman þegar sláturtíð
hófst í' haust að það væri til nóg
af lambakjöti í landinu. Þetta
svokallaða lambakjötsfjall, það
er bara búið,“ sagði Özur.
Gæti orðið skortur
á lambakjöti
Hann sagði að framleiðslan á
kindakjöti næmi rúmlega 10.600
tonnum si'ðustu tólf mánuðina og
markaðshlutdeild lambakjötsins
væri um 37,2% á sama ti'mabili.
Özur sagði að framleiðslan
hefði aðeins aukist á þessu ári,
en þeir sæju fram á minni fram-
leiðslu á næsta ári vegna upp-
kaupa á grciðslumarki, en 32-33
þúsund ærgildi myndu hverfa út
núna vegna þess.
Aðspurður hvort hugsanlega
stefndi í skort á lambakjöti á
næsta ári, sagði Özur að ef
framhaid yrði á þeirri söluaukn-
ingu sem orðið hefði síðasta
ársfjórðunginn og ef Banda-
ríkjamarkaður stæði undir
væntingum, en hann hefði tekið
vel við og vildi fá meira, þá gæti
það allt eins orðið að skortur
yrði á lambakjöti. „Við erum að
sjá að það er eftirspurn eftir
þessu bæði hérlendis og erlend-
is,“ sagði Özur ennfremur.
Nefndarálit meirihluta fjárlaga-
nefndar vegna fjáraukalaga
Utgjöld aukast
um tvo millj-
arða króna
ÚTGJÖLD fjáraukalaga aukast um
rúma tvo milljarða króna nái 42
breytingartillögur í nefndaráliti
meirihluta fjárlaganefndar fram að
ganga.
Meðal viðbótarútgjalda sem lögð
eru til í nefndarálitinu má nefna
700 milljóna kr. tímabundna viðbót-
arfjárveitingu til Jöfnunarsjóðs
sveitarfélaga, sem ætlað er að koma
til móts við vanda sveitarfélaga sem
ekki hafa möguleika á að draga úr
rekstri og þjónustu til samræmis
við fækkun íbúa og samdrátt í
tekjum.
175 milljóna aukin útgjöld
vegna lyfja
Þá er gerð tillaga um 175 millj-
óna kr. hækkun á framlagi til lyfja-
mála, en endurmat á útgjöldum
þess málaflokks miðað við fyrstu tíu
mánuði ársins benda til þess að út-
gjöldin verði 4.765 milljónir kr. á
yfirstandandi ári. Hins vegar er
lögð til 30 milljóna kr. lækkun út-
gjalda vegna sjúkraþjálfunar og 25
milljóna kr. lækkun útgjalda vegna
tannlækninga í ljósi endurmats á
útgjöldum vegna þessa.
Framlög til Vegagerðarinnar
aukast um 100 milljónir kr. til
nýframkvæmda vegna olíuverðs-
hækkana. Hagstofan fær 35 millj-
óna kr. viðbótarframlag til að mæta
ófyrirséðum kostnaðarauka, m.a.
vegna gerðar nýs tölvukerfis.
Loks er lögð til að fjárheimild
vegna gjaldfærðra vaxta verði auk-
in um 500 milljónir kr. til viðbótar
við það sem þegar hafði verið
ákveðið í frumvarpinu og að
greiðsluheimild verði aukin um 580
milljónir kr. Fram kemur að við
endurmat sé nú talið að bæði gjald-
færðir og greiddir vextir af erlend-
um skammtímalánum verði um 330
millj. kr. hærri á árinu. Stafar það
annars vegar af hækkun erlendra
gjaldmiðla gagnvart íslensku krón-
unni og hins vegar að ekki hefur
reynst unnt að lækka stöðu þessara
erlendu skammtímalána eins mikið
og áætlað hafði verið. Þá er af
sömu ástæðum reiknað með því að
vextir af erlendum langtímalánum
hækki um 130 milljónir kr.
Þjóðleikhúsið fær 66 milljóna kr.
aukafjárveitingu, samkvæmt tilög-
um meirihlutans í fjárlaganefnd, til
þess að gera upp skuld sína við B-
deild Lífeyrissjóðs starfsmanna rík-
isins vegna hlutdeildar í lífeyris-
hækkunum fyrrverandi starfs-
manna og lögð er til 90 milljóna kr.
hækkun á framlagi til kennslu í Há-
skóla íslands vegna fjölgunar nem-
enda.
Tvö innbrot á pítsustaði
BROTIST var inn í Pizzahöllina á
tveimur stöðum á höfuðborgarsvæð-
inu í fyrrinótt, og tilkynnt um
grunsamlegar mannaferðir við
þriðja útibú íyrirtækisins.
Lögreglan hafði í gær ekki náð
þjófinum eða þjófunum en ekki er
talið ólíklegt að um sömu aðila geti
verið að ræða. í Pizzahöllinni í
Þönglabakka var farið inn um brotna
rúðu og þaðan stolið óverulegri
skiptimynt. Skömmu síðar var til-
kynnt um innbrot í Pizzahöllina á
Austurströnd á Seltjarnarnesi. Þar
hafði rúða verið brotin að framan-
verðu og 70 þúsund krónum stolið.
Einnig var lögreglu tilkynnt um
mannaferðir við Pizzahöllina á Dal-
braut en tilraun ekki gerð til inn-
brots. Rennir þetta stoðum undir
grun um að sömu þjófar hafi verið á
ferð.