Skírnir - 01.01.1880, Blaðsíða 88
88
AUSTURRÍKI OG URGVERJALAND.
Frá austurdeildini eSa Ungverjaríki er þaS í skön>mu rnáli
aS segja, aS Madjarar gera sjer langt um meira far um enn
fjelagar þeirra fyrir vestan Leitha aS hliSra til viS ena slaínesku
þjóSflokka. og áriS sem leiS komu þeir þeim lyktum á framlaga-
deilu viS Króata, aS þeim likaSi. þessvegna hefir ekki boriS á
misklíSum á þinginu meS Slöfum og Madjörum, og þaS er nú,
sem enír síSarnefndu vilji ekki- aS eins sætta sig viS, ef svo færi,
aS löndin nýju (Bosnía, Herzegóvína og Nóvíbazar) yrSu álimuS
ríkinu fyrir fullt og allt, en gera sem bezt í haginn fyrir sjer, ef
tvídeild alríkisins verSur raskaS, eSa meiri umskipti verSa á
skipun vesturhlutans, og sýna sig alls ekki fráleita jafnrjettis
bandalagi viS slafnesku þjóSirnar fyrir vestan Leitha. Ungverjar
halda sínum ráSherrum, enum sömu sem voru í fyrra, og forset-
inn er Tizsa sem þá.
í fyrra hluta janúarmánaSar þ. á. varS þaS aS róstuefni í
Buda-Pest, aS einn eSalmaSur hafSi skoraS ritstjóra blaSs eins
og þingfulltrúa vinstra megin, Yerhoray aS nafni) á hólm og sært
hann til ólífis (þó hann lifnafei viS síSar aS því oss minnir). Til-
efniS var þaS, afe ritstjórinn hafSi komiS viS þaS í blaSi sínu,
aS sá greifi, sem Paul Festitics heitir, og var forstjóri eins bánka,
hefSi dregiS peninga undir sig ólöglega af fje bánkans. Greifinn
var i því gildisfjelagi sem kaliaS er «Naziónalcasíno>' (þ. e. «Gilda-
skáli ungverskra eSalmanna»), og þar var mágur hans og vin
Mathenyi barón, en hann tók upp fyrir hann þykkjuna. Hann
sendi hólmgöngubofe til ritstjórans og brjef meS hrakyrSum, en
hann sýndi sendimönnum brjef, sem sýndu, aS hann hefSi haft
satt aS herma; þó vildi hann ekki undan skorast. Hólmgangan
fór svo, sem fyr var sagt, en daginn á eptir fundust allir blaSa-
menn í höfuSborginni, og lýstu yfir því í ályktarmáli fundarins,
aS Verhoray hefSu aS vísu mælt heldur freklega, og átt beldur
annaS af aS taka, en hitt væri óþolanda, ef eSalmennirnir ætluSu
sjer aS setja þann geig í blaSaritendur, aS þeir þyrSu ekki aS
hafa orS á óknyttum þeirra eSa tortryggilegum athöfnum. Af
þessu leiddi mesta uppþot í borginni, og flykktist lýSurinn aS
hallarskála eSalmannanna og gerSi mesta hávaSa og brutu glugg-
ana. í þrjá daga samfleytt varS herliS aS hlutast til og dreifa