Ný félagsrit - 01.01.1864, Síða 73
Nokkrar greinir um sveitabúskap.
73
því til vi&bits, en af saltkjöti má sápur gjöra, sem er
nærandi og gdö fæba, og hafa þær meb kjötinu, en hafa
flotib til vi&bits meb ö&rum mat, og þannig spara smjörib,
sem er dýrmæt vara.
Kjötib vercur einnig haft á annann hátt til ab spara
smjör, meb því ab gjöra kæfu úr því, og er þaö hib
bezta ráb þegar skortur er á smjöri ebur vibbiti í búi
sjálfs manns ebur annara. Meb þeim hætti fæst hife mesta
verij fyrir kjötiö, hvort heldur kæfan er seld eímr iiöfb
til matar í heimabúinu. Olafur stiptamtmabur Stephánsson
segir þannig fyrir um tilbúníng á kæfunni1: „Til eru
búmenn gdfeir, sem láta meirsjóba svo lengi kjötib af
góbum saub nýslátrubum, ab bein skilja sig vel frá því,
sem öll verba úr tínd; mör og innfeiti sauöarins eru þareptir
látin í pottinn, og sobin ásaint meb kjötinu; seinast er öll
feiti af fleytt og kjötib uppfært úr soöinu, síÖan er þab vel
steytt og feitin látin saman vib, svo er þab saltaö og fergt
nibur í lagarhelt ílát, verbur þab þá á eptir hib bezta
vibbit. þetta kalla menn smálka ebur kæfu. Af íjórbúngs
saub fást 5 fjórbúngar feitmetis meb þessu móti, Vib
subuna rýrnar kjötib af vænum sauö um 28 merkur, feiti
um eina mörk, en bein öll tilsamans úr honum vega 12
merkur.“
I grein þessari er rábgjört, ab gjöra skuli kæfuna úr
öllu kjötinu og mörnum af einum sauö, sem víbast er
venja ennþá; en þab er óþarft og mikla dýrara ab hafa
mörinn til þess, heldur en ab skipta hrygg og bógum af
sauö þeim, sem til kæfu á ab vera, vib síÖur og feitt kjöt
af jafnri þýngd úr öbrum saubum, og hafa þab í stab
mörsins, en salta hib magra kjötib, og hafa mörinn til
!) Lærdómslista félags rit V, 85.