Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1954, Blaðsíða 51

55
19.—20., 23.—25. og 27. september, og greiddi Þórður bóndi götu
mína á margan hátt og sýndi öllu starfinu mikinn áhuga.
Þegar ég kom á staðinn, voru hrossbein og mannabein dreifð út
um allt norðanvert flagið. En greinileg merki sáust þess, að kuml það,
sem beinin voru úr, hafði verið þar sem græni hóllinn hafði verið og
hæst bar. Ég lét verða mitt fyrsta verk að safna saman öllum beinum
og forngripum, sem unnt var að finna í flaginu, og rannsaka leifar
þær, sem eftir voru af þessu kumli, er svo illa var leikið. Bein og
haugfé var vel varðveitt, og hefði verið mikill fengur að geta rann-
sakað kumlið óskemmt.
1. kuml. I þessu kumli hafði verið heygður roskinn karlmað-
ur, að því er prófessor Jón Steffensen hefur ráðið af beinum hans. Þó
að fátt væri óraskað í kumlinu, nægði það til að sýna horf og legu
líksins að mestu. Um frágang kumlins verður hins vegar lítið sagt ann-
að en það, að í því hafði ekki verið neitt grjót. Upphandleggsbein
voru bæði óhreyfð og framhandleggsbein vinstri handleggs; enn
fremur annar fótleggur og fótarbein og örfáir hryggjarliðir. Af þess-
um leifum má ráða, að líkið hafi verið lagt á bakið, en þó hvílt meira
á hægri hlið, svo að fætur hafa getað legið krepptir til þeirrar hliðar,
og líklega hefur höfuðið einnig hvílt á hægri vanga, þó að ekkert væri
óraskað af beinum þess. Líklegt er, að lega þessa líks hafi að öllu
leyti verið hin sama og í 2. kumli, og jafnvel bendir allt til þess, að
líkin í öllum gröfunum fjórum hafi verið lögð til því sem næst á
þennan hátt.
Hin mörgu hrossbein, sem í flaginu lágu, sýndu, að hestur hafði
verið heygður með manni þessum. Hafði hesturinn verið lagður í
fótaenda grafarinnar og svo nærri manninum, að sum fótabein hests-
ins fundust óhreyfð inni á grafrými hans, framfótarleggur og nokkur
smábein. Um legu hestsins verður annars ekkert sagt. Horf grafar-
innar var það, að höfuð mannsins hafði verið í vesturenda og vissi upp
í brekkuna, til fjalls.
Haugfé hafði verið mikið í þessu kumli, en fátt af því fannst óhreyft.
Verða hér fyrst taldir þeir hlutir, sem fundust hér og hvar í flaginu,
síðan hinir, sem í kumlinu voru (2. mynd, allir hlutir frá Sílastöðum
eru enn ótölusettir á safninu, en þeir komu þangað 1. 10. 1947):
a. SverS, af M-gerð Jan Petersens, De norske vikingesverd, bls.
117, 98. mynd. Hjölt eru heil og meðalkafli, en af brandinum
er ekki eftir nema 22,8 sm langur bútur og nokkur smábrot.
Breidd brandsins er 5,3 sm. Fremra hjalt er 11,6 sm að 1., en
eftra hjalt 8,4 sm. Lengd meðalkafla er 8,5 sm. Á honum eru