Árbók Hins íslenzka fornleifafélags - 01.01.1979, Page 106

TÖÐUGJÖLD OG SLÁTTULOK
111
að Þorgils hafi verið mikill áhugamaður um félagslíf og allur
færst í aukana, eftir að fundarhús var reist fyrir sveitina árið 1897:
Sérstaklega var honum það áhugamál, að haldinn væri „slægju-
fundur" á haustnóttum, eins konar uppskeruhátíð. Stundum gekkst
hann fyrir slíku hátíðahaldi einn eða með öðrum. Þegar honum
tók að þyngjast fóturinn til þessa, brýndi hann þá, sem yngri
voru, til forgöngunnar. í sveitarblöðum hinna seinni ára vék hann
oft að þessu efni, og stundum ritaði hann um það sérstakar
hvatningargreinar. Þeir frændur, Jón Þorsteinsson og hann, áttu
drýgstan þátt í því að setja sérstakan menningarblæ á þessa
mývetnsku skemmtifundi, er um skeið þóttu bera af sambærilegum
samkomum bæði vegna skemmtiatriðanna og þess, hversu frjáls-
mannlegt bragð var að fólkinu, er þar kom til að skemmta sér.2G)
Þorgils hefur reyndar sjálfur skýrt frá upptökum þessa nýmælis
í blaðinu Mývetningi árið 1910, og er einfaldast að gefa honum orðið:
Hvernig nú fer fyrir okkur, má hamingjan góða vita, en vilja
hef ég til þess að segja satt frá því atriði, sem hér verður drepið á.
Það eru slægjufundirnir.
Fyrir fullum hálfum þriðja áratug brauzt um í huga mínum
vilji til þess að koma á almennum og sameiginlegum fagnaðardegi
fyrir Mývetninga — eins konar uppskeruhátíð í harðbýlli fjalla-
sveit. Ekki áburðarmikilli né veitingadýrri, — en glöð og frjáls-
mannleg vonaði ég, að hún yrði.
Eftir að þinghús sveitarinnar var byggt, fór ég fyrir alvöru
að dorga eftir fylgi manna og samvinnu; auðvitað þeirra beztu
manna, sem ég trúði helzt til þess að auka gildi slægjufundanna
og gefa þeim líf og litu góða.
Með samráði og liðveizlu þeirra komst fyrsti slægjufundurinn
á, og hafði ég beztu vonir um fylgi manna og festu við þá. En ekki
er sopið kálið þó í ausuna sé komið, það kom síðar í ljós. Ég hafði
hugsað, að slægjufundir yrðu haldnir á hverju hausti eða öndverð-
an vetur, en félagar mínir svona við og við, eftir góðæri og arð-
vænlegt árferði. Þeirra hugur snerist að öðrum málum, stærri og
víðtækari, svo að fylgið dvínaði. Ég varð að ná í aðra forgöngu-
menn, og það heppnaðist. — Þannig hafa slægjufundirnir hraslazt
áfram, og þó slitróttari en ég hafði vonazt eftir. Forgöngumennina
var erfitt að fá. Unga fólkið hallaðist eindregið að þeim og meiri-