Lögrétta - 01.07.1932, Blaðsíða 31

349
LÖGRJETTA
350
En jafnframt þessum hrikakveðskap yrkir
hann auðmjúk trúarljóð og þakkarkvæði.
Þegar Hjálmar var kominn nokkuð inn á
áttræðisaldurinn, sótti hann um sveitar-
styrk, en var tvívegis neitað. Munu for-
ráðamenn hreppsins hafa fundið það til, að
honum bærist svo margt fyrir kveðskapinn
við ýms tækifæri. En Hjálmar þóttist ó-
rjetti beittur eins og rjett var, og sendi
hann þá blaði á Akureyri til birtingar
kvæðið um Akrahrepp:
„Ef'iir fimmtíu ára dvöl
í Akrahrepp jeg má nú deyja
úr sulti, nakleik, kröm og kvöl;
kvein mitt ei heyrist, slcal því þegja..
Fjelagsbrœður ei finnast þar,
af frjálsum manndáðum lítið eiga,
eru því flestir aumingjar,
en illgjarnir þeir, sem bctur mega“ o.s.frv.
Þetta kvæði varð til þess, að vekja at-
hvgli á kjörum Hjálmars víða um land, og
margir menn í fjarlægum hjeruðum og þó
einkum í Reykjavík sendu honum gjafir.
Til ónefnds gefanda í Reykjavík yrkir
Hjálmar þakkarkvæði, sem byrjar á þess-
ari vísu:
„Víða til þess vott jeg fann
þótt vendist tíðar hinu,
að guð á margan gimstein þann,
sem glóir í mannsorpinu".
Og þetta er síðasta vísan:
„Heiti þess, er hjálp mjer jók
með hreinum kærleiksgjöfum,
lesið verði’ á lífsins bók,
letrað gullnum stöfum".
Sem dæmi um hvataljóð Iljálmars til
framfara, tek jeg nokkur erindi úr kvæði á
sumardaginn fyrsta 1860:
„Græðum út töðu, hún borgar sig best,
byggjum svo hlöðu, þá færi til sjest,
með verkiðnum hröðum það viðrjettum flest,
sem verji oss sköðum og horpest. ...
Myljum vjer hauður í matjurta körf,
móðir vor auðug er þakklát og örf,
miðlar hún brauði i bjargræðisþörf
börnunum snauðum við þau störf ...
Akurinn girðurn, sem blessun oss ber,
brauð vort í kyrðum þá vaxandi fer;
söfnum inn birgðum, þá árgæska er,
alt það vel, hirðum, sem guð ljcr“.
Sem dæmi um trúarljóðin tek jeg kvæðið:
„Vonarhlátur hins trúaða“. Þetta er byrj-
unin:
„Syngið lofkvæði Zebaoth drotni,
Síons dætur í musteri lians.
Heimsins gervalla bygging þótt brotni,
ber guðs dýrð eilífan hátignar glans.
Himnarnir úthrópa frægð drottins fríða,
festingin kunngerir verkin hans stór,
sjerhverri bendingu herra sins hlýða
himinn, loft, vindur, jörð, eldur og sjór“.
Jeg hef þá tínt til sitt af hverju úr kveð-
skap Bólu-Hjálmars.
Hann var á hrakningi nokkur síðustu
missirin, sem hann lifði. Síðast var honum
útbúið hæli í beitarhúsum frá Brekku, sem
er í nánd við Víðimýri, og þar andaðist
hann 25. júlí 1875.
Matth. Jochumsson kvað eftir Hjálmar
og segir þar m. a.:
„Bólu-Hjálmar baldinn risti
blóðgai- rúnir heimskum lýð,
ól úr málmi hnýtta hristi
hjartalausri nirfilstíð ...!
Bólu-Hjálmar virða vilti
vesaldóms við kalda brík;
sólarmálmur guðs þó gylti
göfga sál í þrældómsflík ...
Bólu-Hjálmar bjó í skugga,
böls og gremju hveljur saup,
skjól í hálmi, skarn og frugga,
skáldmæringur fjekk í kaup.
Bólu-Hjálmars leiðið lága
liggur falið vetrarsnjó.
Sólarpálma heiðið liáa
hörpuna geymir. Sof í ró!“
Engin mynd er til af Bólu-Hjálmari frá
lifanda lífi, og' sú mynd, sem gerð hefur
verið af honum löngu eftir dauða hans og
til er allvíða prentuð, segja gamlir menn,
sem muna hann, að ekkert sje svipuð hon-
um.