Lögrétta - 01.07.1932, Blaðsíða 69

425
LÖGRJETTA
426
sönnur á, að hjer var enginn meðalmaður á
ferð.
Van Rossum kardínáli er hinn 3. kardín-
áli, sem er af hollensku bergi brotinn, en
hinn einasti nú um hart nær 400 ára skeið.
Hinir eru: Wilhelm van Enkewort, fæddur
um miðja 15. öld, dáinn 1534, og þótti mjög
merkur kardínáli; en hinn varð síðar páfi
undir nafninu Hadrian VI. 1522—24.
Eins og nærri má geta var van Rossum
sæmdur fjölda mörgum orðum og heiðurs-
merkjum, en af Norðurlandaorðum hafði
i\ann aðeins stórkross hinnar í s'l e n s k u
Fálkaorðu, og finst mjer að íslending-
um sje sæmd að því.
Jeg er þess fullviss, að þegar aldir renna,
munu menn álíta það merkan og stóran
viðburð í sögu landsins, þegar Vilhjálmur
kardínáli van Rossum sótti land vort heim
í júlímánuði 1923. Að vísu hafði kardínál-
inn ekki langa viðdvöl hjer, en þó nógu
langa til þess að fá hinar mestu mætur á
landi og þjóð, sem hann og sýndi berlega
með því að koma öðru sinni í júlímánuði
1929, og þá til þess að vígja hina veglegu
kaþólsku kirkju í Reykjavík, og vígja hr.
M. Meulenberg til biskups yfir kaþólska
söfnuðinum á Islandi.
Það er áreiðanlega óhætt að segja, að
það er ekki þýðingarlaust fyrir smáþjóðir
að vera sóttar heim af tignum og heims-
fi’ægum eriendum stórmennum. Það vekur
eftirtekt og samúð. Eftirtekt og kynning
út á við er okkar fámennu og afskektu
þjóð mjög nytsamleg, og samúð umheims-
ins er okkur alveg nauðsynleg.
í fyrra skiftið sem hann kom hingað
gerði hann kaþólska trúboðið hjer að sjer-
stöku „Præfects“-umdæmi, en áður hafði
það heyrt undir biskup kaþólska safnaðar-
ms í Danmörku, og ber þessi ráðstöfun
Rómakirkjunnar vott um nærnan skilning í
sjálfstæðisbaráttu vorri.
I bæði skiftin sem kardínálinn kom hing-
að tókst heimsóknin upp á hið besta, og er
það bæði að þakka dugnaði og smekkvísi
hr. biskups M. Meulenberg, svo og skilningi
og frjálslyndi Islendinga.
Van Rossum er hinn eini kardínáli, sem
BÓKMENTABÁLKUR____________
------ LÖGRJETTU
/
‘Islenskar baekur
Nýkomnar eru hjer út prjedikanir eftir
biskupinn, dr. Jón Helgason, og heita:
„Kristur vort líf“. Ná þær yfir alla sunnu-
daga og helgidaga kirkjuársins og eru helg-
aðar minningu foreldra höfundarins, Helga
lektors Hálfdánarsonar og Þórhildar Tóm-
asdóttur Sæmundssonar. Allar þessar prje-
dikanir, að einni undanskilinni, hafa á ýms-
um tímum verið fluttar hjer í dómkirkj-
unni. Engin er þó eldri en frá 1904. En í
íormálanum segir, að nú sjeu 40 ár síðan
höfundurinn hafi í fyrsta sinni staðið í
prjedikunarstóli, en 37 ár síðan hann hafi
tekið prestsvígslu.
Bókin er gefin út af Bjarna J. Jóhannes-
syni prentara. Hefur hann sjálfur, og einn
hefur lagt leið sína til íslands, og hinn
fyrsti, sem komið hefur til Norðurlanda,
síðan kenningu Lúthers var rutt til rúms;
en áður hafði annar kardínáli komið til
Noregs 1247, til þess að kóróna Hákon kon-
ung og Margrjetu drotningu, og vígði hann .
þá um leið tlinrek biskup til Hóla.
Kardínáli van Rossum fjekk miklar mæt-
ur á Norðurlöndum, en þó einkum á íslandi,
og á Islandsferðum hans gafst allmörgum
kostur á að sjá hinn merka kirkjuhöfð-
ingja, en það hygg jeg að engum hafi dul-
ist, þeim er sáu, að þar fór maður merkur
og göfugur; mjer fyrir mitt leyti fanst
uppbyggilegt að sjá hinn háaldraða kirkju-
fursta, sem þrátt fyrir margra ára van-
heilsu ljómaði af lífsgleði og þrótti.
Er kardínáli van Rossum andaðist var
hann á heimleið af fundi kaþólskra manna,
sem haldinn var í Kaupmannahöfn, og hef-
ir hann að líkindum ekki þolað erfiði það,
sem ætíð er samfara langferðalögum.
Jeg enda þessar línur með því að segja,
að kirkjufjelag, sem elur upp slíka menn
sem Vilhjálm kardínála van Rossum, er
ekki á neinu hnignunarstigi.
Steinn K. Steindórsson.