Lögrétta - 01.07.1932, Blaðsíða 65

417
L ÖGRJETTA
418
Stefansson“, og var það náttúrlega ekki ó-
þægilegt, einkum þegar fallegar varir hvísl-
uðu nafn manns. — Já, fagri Stokkhólmur.
Þín minnist jeg jafnvel eftir að hafa sjeð
fræga fegurðarstaði, fyrir hina norrænu
prúðmensku þína og fyrir það andlega líf,
sem hafði í sjer glæsimensku og kraft okk-
ar kynstofns. Fjöldi nafna, sem þá voru á
tindinum koma mjer í hug. Hjalmar Brant-
ing, hinn víðfrægi ráðherra er seinna varð,
er einn af þeim. Einn dag kemur vinkona
rnín og segir að jeg skuli hitta Branting í
kvöld. Hlakkaði jeg mikið til þess. Þau
hjónin búa þá ofarlega á Dronninggatan.
Hin þekta kona Brantings, alkunn í Stokk-
hólmi sem rithöfundur og leikdómari, tekur
á móti mjer. Það var hátíðlegt yfir heimil-
inu og jeg spyr hvort margra gesta sje
von, — jeg sá borðið svo fagurlega skreytt.
„Nei“, segir frúin. „Við höfum skreytt
borðið fyrir yður og yðar lands liti höfum
við valið“. Þetta var náttúrlega ungum
manni til mikillar uppörfunar og gleði og
jeg undraðist yfir hvemig stórmenni í öðr-
um löndum gáfu sjer tíma til að láta sig
alt skifta. Ekki minst hjer heima hef jeg
verið að líta eftir einhverri líkri afstöðu
stjórnmálamanna vorra til listamannanna.
Einna fyrstur varð Sigurður Eggerz sem
forsætisráðhena til þess að þora að bjóða
listunum til sætis við ráðherraborðið, og
minnist jeg ekki til að aðrir ráðherrar hafi
iært af því, sem þeir hafa þó sjeð að tíðk-
ast í þessum efnum meðal annara þjóða.
í Uppsölum hitti jeg prófessor A. Noren.
Hann talaði íslensku og eins og mentamenn
vorir vita, vai' hann kennari í norrænu við
háskólann þar. Hann tók mjer vel og man
jeg að við töluðum um að jeg væri annar í
röðinni íslenskra söngvara í heimsókn í
Uppsöium. Gunnlaugur Ormstunga var á
undan og kvað fyrir Sigurð jarl og var
hann leystur út með gjöfum, skykkju og
gullbúinni öxi. Á konsert í Uppsölum söng
jeg meðal annars eitt lag eftir hið l'ræga
tónskáld og söngstjóra, Hugo Alvén. Stóð
lónskáldið upp og klappaði er lagið var
sungið og varð að endurtaka það. — Is-
lensk tónskáld ættu að leggja sjer þetta á
minni. — Á eftir konsertinn bauð hann
mjer út á „Norlands Nation“, stúdentahús
r.orlendinga, og kallaði hann saman nokkra
söngmenn úr „Orpheifs Dránge“ og sungu
þeir fyrir mig um kvöldið og skildum við
um sólaruppkomu í ekta Uppsala-stúdenta-
skapi.
Þama sá jeg fyrst erkibiskup Svía, hinn
fræga Natanel Söderblom. Þar var þá hald-
inn stór kirkjukongress, en þegar ljósin
voru að slokkna í konsertsalnum kom hann
til að þakka mjer komuna til Uppsala og
sagði mjer að fjölskylda sín hefði haft
rnikla gleði af. Jeg hef oft síðan, á sama
liátt og jeg áðan gat um, orðið að undrast,
hvað þeir, sem ríkjum ráða í andans heimi,
geta gefið sjer tíma til alls og láta ekkert
ganga fram hjá sjer umhugsunarlaust.
Jeg verð að staldra lengur við minning-
una um þennan merka Svía. í styrjöldinni
miklu reyndi hann að koma friði á. Fór
hann þess á leit við páfann, að allur hinn
kristni heimur tæki höndum saman til að
fá styrjöldina endaða. Vatikanið svaraði
þó að samvinna gæti ekki orðið með pró-
testöntum, þar sem það hafði þá skoðun,
að einungis ætti að vera „einn hirðir og ein
hjörð“. Fleiri ágætismál eins og kirkjunn-
ar störf fyrir stríðsflóttamenn gerði hann
mikið fyrir. Seinasta árið sem hann lifði,
sá jeg hann í London. Sænska kirkjan var
full. Krónprins Svía og dóttir hans Ingi-
björg voru við guðsþjónustuna og fleiri
stórmenni úr sænsku nýlendunni í London.
Sálmurinn, sem sunginn er á undan ræðu
hans er ekki á enda. Biskupinn fer hægt
upp í stólinn, er þar hugsi eins og fjarlæg-
ur öllu frammi fyrir fólkinu, fellur á knje,
ltggur þar lengi eftir að söngurinn er hætt-
ur, stígur svo upp og heldur ræðu sína með
þeirri fegurstu rödd, er hugsast getur,
hreimfagurri, mjúkri, kröftugri og fyllist
kirkjan af helgiblæ við alvöruþunga tign
þessa einkennilega stórmennis. Jeg reyni að
lýsa þessu, því sjaldan hefur nokkurt stór-
menni Evrópu hrifið mig jafnmikið með tal-
rödd sinni, að Mussolini kannske einum
undanteknum og sýnt mjer jafnvel að rödd-
in er spegiil sálarinnar, eins og einmitt
þessi rólegi kraftur manns, sem hefur á-
kveðna skoðun og trúir. — 1 ræðulok mint-