Lögrétta - 01.07.1932, Blaðsíða 68

423
LÖGRJETTA
424
fræðingur, og þótti flestum fremri í þeirri
grein, en sagt er, að einhverju sinni hafi
hann fengið stórmál til meðferðar þar sem
skjólstæðingur hans var raunverulega hinn
seki, en með málsnild sinni og lögkænsku
tókst Alfons þó að fá hann sýknaðan, en
upp frá því ákvað hann að hætta slíkri
starfsemi, sem hægt var að láta brjóta svo
mjög í bág við rjettlætið, en helga líf sitt
guðsdýrkun upp frá því.
„Redemptoristareglan“ er fremur ströng
og gefur sig einkum við því að predika
iðrun og afturhvarf fyrir alþýðu manna.
Eftir venjulegt 6 ára guðfræði- og heim-
spekinám tók van Rossum prestsvígslu
1879. Þessi ungi prestur fjekk 1 byrjun það
starf, að uppfræða hina yngri meðlimi regl-
unnar. Fyrst í undirbúningsskólanum og
síðar sem guðfræðikennari í prestaskólan-
um í Wittem. Klaustrið í Wittem er að vísu
orðið ærið gamalt en einkum var það starf-
semi von Rossum kardínála, sem hóf það
til vegs og virðingar. Á sama tíma var
hann einnig docent í mælskufræði við
klausturskóla í Roermond, og bar öllum
nemendum hans saman um, að hjá honum
færi saman mikill lærdómur, glöggur skiln-
ingur og kennatahæfileikar, enda báru þeir
traust til hans og vottuðu honum virðingu
sína.
Guðrækni, lærdómur og dugnaður hins
unga forstöðumanns við klaustrið í Wittem
spurðist til Rómaborgar, og þannig orsak-
aðist það, að hann var kallaður þangað af
yfirmanni reglunnar til þess að miðla reglu-
bræðrum sínum af hinum mikla lærdómi
sem kennari þeirra. Svo var það, að at-
hygli hins mikla páfa Leós XIII. beindist
að þessum ötula prestaskólakennara. Um
I.eó XIII., sem var afburða lærdófnsmaður,
er sagt, að hann hafi lesið Islendingasögur
á frummálinu sjer til gamans. Hjá honum
fjekk van Rossum ýms erfið viðfangsefni,
sem honum tókst að inna prýðilega af
hendi. Píus páfi X., sem kom næst eftir
Leó XIII., hafði einnig hinar mestu mætur
á van Rossum, og skipaði hann í nefnd þá,
er hafði með höndum að endurskoða kirkju-
r.iettinn. Einnig sendi páfi hann í eftirlits-
ferðir. til margra klaustra og prestaskóla.
Hann tók og mikinn þátt í að ræða og rita
um ýmiskonar stórmál, guðfræðilegs efnis.
Þar á meðal barðist hann ötullega gegn ný-
guðfræðinni svonefndu, sem á þessum tím-
um var að revna að festa rætur innan
Rómversku kirkjunnar.
Eins og áður er sagt, naut van Rossum
óskifts trausts reglubræðra sinna, og 1896
var hann kosinn í aðalstjórn reglunnar. 27.
nóvember 1911 útnefndi Píus páfi X. van
Rossum sem kardínála hinnar Rómversk
kaþólsku kirkju. Við það tækifæri sagði
páfinn þessi merkilegu orð: „Þessi útnefn-
ing er meiri heiður fyrir kardínálaráðið en
fvrir kardínálann sjálfan“.
Rjett fyrir ófriðinn mikla var kardínálinn
viðstaddur á hinum mikla „Eukaristiska
kongressi“ (altarissakramentistilbeiðslu) í
Vínarborg, og komst í mikla vináttu við
hinn gamla góða Franz Jósef keisara. 1924
var hann og viðstaddur samskonar tækifæri
í Amsterdam og var veitt konungleg mót-
taka af þjóð sinni. En 1918 byrjar þó ef til
vill merkiiegasti þátturinn í starfssögu
þessa mikilhæfa manns, því í martsmánuði
það ár varð hann „Præfect“ (forstöðu-
maður) fyrir „Propaganda fide“ (útbreiðsla
trúarinnar) eftir andlát kardínála Serafíni,
og var vígður til biskups af Benedikt páfa
XV. og fjekk erkíbiskupsnafnbót.
Þá kom greinilega í ljós hversu miklum
stjórnarahæfileikum hann var gæddur, því
eins og nærri má geta, var æði margt sem
þurfti að reisa úr rústum eftir hinn mikla
hildarleik, en hann gat það sem fæstir eru
færir um, að gera svo að flestum vel líki;
og víst er um það, að Þjóðverjar, sem á
þeim tíma voru fremur vinfáir, eru ekki
búnir að gleyma hinni göfugmannlegu sam-
úð, sem. hann vottaði þeim, á hinum mikla
þrengingartíma þeirra.
Eitt meðal hinna mörgu vandamála, sem
hann hafði með að gjöra, var að fá afljett
hinni svívirðilegu og blóðugu lcirkjuofsókn
í Mexícó, sem byrjaði 1926, og varaði 1 rúm
2 ár. Eins og gefur að skilja, yrði of langt
mál að fara nánar út í öll þau margvíslegu
störf, sem van Rossum hafði með höndum
á sinni löngu lífsleið, en jeg vona að það
sem þegár er nefnt, nægi til þess að færa