Óðinn - 01.07.1935, Blaðsíða 8
56
Ó Ð I N N
Jón Einarsson, Stóra-Hofi.
]ón Einarsson fæddist að Eysfeinshálsi á Síðu 15.
júlí 1842. Foreldrar hans vóru svo fáfæk, að þau
höfðu ekki ráð á að hafa jörð fil ábúðar, en urðu
að nægjast með húsmensku og litla grasnyt. Jón var
næst-elstur sinna
mörgu systkina, og
var hann smábarn,
er hann fluttist með
foreldrum sínum frá
Hátúnum að Fljóta-
krók í Meðallandi.
Þar dvöldu þau
mörg ár í hús-
mensku. Var það þá
heimilinu mest til
bjargar, að faðir Jóns
var góður smiður,
og hafði löngum
atvinnu af því. Var
þá hvorttveggja, að
verkakaup var lágt
og börnin mörg,enda
var þá oft þröngt í búi. Loks fjekk Einar, faðir Jóns, J/3
af Hvoli í Mýrdal til ábúðar. Vóru þá börnin orðin 10,
og hin elstu þeirra komin vel á legg. Bjuggu þau
þar svo, að hagur þeirra blómgaðist smátt og smátt.
Lá og enginn á liði sínu, því allir vissu hvað skortur
var og umkomuleysi. Er Jón var kominn um þrítugt
(1871) misti hann föður sinn í sjóinn. Tók hann þá
jörðina tíl ábúðar eftir föður sinn, og bjó þar leigu-
liði á annan tug ára, þá rjeðst hann í að kaupa hana.
Á Hvoli bjó hann allan sinn búskap og farnaðist vel.
Árið 1873 giftist Jón Gróu Árnadóttur frá Hvoli,
og var sambúð þeirra hin besta. Þau eignuðust 4 börn:
samsætisgesfunum skemt hið besta af söngsnillingum
sveitarinnar. Mælti Jón bóndi Jónsson í Glaumbæ
fyrir minn þeirra og fórst prýðilega.
Tíminn leið áður en fóikið vissi af, og nú var kom-
ið fram undir miðnætti. Fóru menn þá að hugsa til
heimferðar. Var þá fagurt um að litast í vornætur-
kyrðinni. Sólin rann með haffletinum fyrir miðjum
firðinum, og lýsti unaðsblæ á lög og láð, alt >frá
Málmey að Hofdalahjarni* áður en hún hvarf við
sjóndeildarhring austurfjallanna. Skagfirðingur.
m
1. Pál. Hann andaðist úr barnaveiki, á 4. ári.
2. Ragnhildi, húsfreyju á Stóra-Hofi á Rangárvöllum.
3. Elínu. Hún dó úr mislingum, á 3. ári.
4. Rannveigu. Hún dó fárra vikna gömul.
Er Ragnhildur dóttir Jóns giftist, hætti hann bú-
skap, og fjekk jörðina og búið í hendur hennar og
tengdasonar síns, Guðmundar Þorbjarnarsonar, og
bjuggu þau á Hvoli fram yfir aldamót. Þá seldu þau
Hvolinn en keyplu aftur Stóra-Hof á Rangárvöllum.
Fluttist Jón þangað með þeim, og dvaldi þar til
dánardags, 15, júlí 1933, og stóð því rjett á níræðu
er hann dó.
Jón Einarsson var einkennilegur maður, jafnvel
óvanalegur. Þó hann bæri auðsæ merki fátæktar og
erfiðleika uppvaxtaráranna, þá var þó sterkasti þáft-
urinn í skapgerð hans sterkur vilji og örugg sjálfs-
afneitun til að ná því marki, er hann hafði sett sjer,
þegar fátækt og umkomuleysi þjakaði honum mest,
að verða að manni, að verða svo sjálfstæður, að hann
væri engum manni háður, og að hans nánustu þyrftu
ekki að mæta öðrum eins andviðrum á lífsleiðinni
og hann.
Við fyrstu kynningu gat Jón virtst harður, jafnvel
kaldur og hjásneiðinn. Þó var hann aðeins harður
við sjálfan sig. Þar voru kröfurnar ákveðnar og
strangar. Að öðru leyti var þessi kuldi aðeins tilbúin
hlíf, fyrir mjög tilfinningaríkt hjarta, innilega samúð
með öllu, sem leið. Þannig kom fram þessi barnslega
feimni, sem einkendi hann ætíð, er mildi hans átti í
hlut. Hún var sá fjársjóður, sem hann átti dýrstan,
og þann dýrgrip bar hann ekki á torgin, og öll þau
verk hans, sem voru spunnin af þessum toga, voru
honum leyndarmál.
Mjög unni hann Ragnhildi dóttur sinni. Var hún
og honum góð og umhyggjusöm dóttir. Óvanalega
var augnaráð hans hýrt og glatt, er hann horfði á
Ragnhildi sína, því líkt sem væri hún enn þá litla
stúlkan hans, sem ein allra barnanna fjekk að lifa
hjá honum.
Dulrænn var Jón alla tið, og sá margt og heyrði,
er aðrir urðu ekki varir. Sjaldan talaði hann um þessa
hluti. Þó er víst, að þeir höfðu djúp áhrif á hann.
Ekki skulu hjer rakin dæmi þessa, því fyrst hann
sjálfur vildi tala sem fæst um þvílíka hluti, þá mega
þeir ekki flíka því, er hann sagði eitt eða annað
af trúnaði.
Trúmaður var hann mikill og horfði öruggur fram
á leiðina. Hann elskaði Guð vegna mildi hans og
miskunnar, að leggja jafnan líkn við þraut, og hann
þakkaði Guði alt það, sem hann hafði gert mönnun-
7ón Einarsson.