Óðinn - 01.07.1935, Blaðsíða 22

70
Ó Ð I N N
og gerðist hjer starfsmanneskja á ýmsum góðum heim-
ilum. Ljet henni hvert verk vel, og jafnt hið smæsta
starf sem hið mikilvægasta, vann hún með þeirri
skyldurækni, sem ekkert lætur vangert. Hún var og
eigi síður fús til þeirra starfa er aðrir mundu hafa
sig undan beðið og færrum var sýnt um. Þannig var
henni frábærlega vel lagið að stunda sjúka, enda
gerðist hún ein hinna fyrstu hjúkrunarkvenna á gamla
sjúkrahúsinu hjer. Var og oftlega fengin til slíks í
heimahúsum. Er það þeirra eigin sögn, er sjálfir
reyndu, að hún veitti þá hjálp með stakri umönnun.
Mátti henni eflaust vera nokkur hugarró að minnast
þess síðar, þegar hún í hinum langvarandi sjúkdómi
sínum þarfnaðist svo mjög annara hjálpar.
Dóttir Helgu — ein barna — og Steins bakara-
meistara á Þingeyri er Kristín, saumakona, búsett í
Kaupmannahöfn, vel gefin, lík móður sinni, og var
hún uppalin hjá henni.
Þegar hin skæða spánska veiki gekk hjer, veiktist
Helga, sem fjölmargir aðrir. — Má og vera að hún
hafi áður ofþreytt sig við að stunda einhverja, er fyr
urðu veikir, og eins að hún, ástæðna vegna, gat ekki
komist hjá ofmikilli áreynzlu eftir á. Bilaði heilsa
hennar upp frá því og sú veiki er dró hana til dauða
kom nokkru síðar í Ijós. Eftir að hún gat ekki leng-
ur annast sig sjálf, naut hún um tíma vistar og að-
hlynningar hjá frændkonu sinni, Messíönu húsfreyju
Sæmundsdóttur, þar til hún fluttist á Gamalmenna-
hælið og þaðan síðar á sjúkrahúsið, þar sem hún
dvaldi nokkur síðustu árin.
Allan þennan tíma bar Helga sál. sjúkdóm sinn
með undraverðu þolgæði. Hún hjelt sínum ágætu
sálargáfum, þótt líkaminn útslitist. Hafði sömu löngun
til fróðleiks og umþenkingar, heyrði og talaði um,
með athygli og dómbærleik, alt sem fyrir hana var
lesið eða umrætt, enda var minni hennar óskeikult
og dómgreindin fágæt. En það sem eflaust var henn-
ar aðalstyrkur, eins og flestra þeirra sem þjáðir eru,
var trú hennar á hin eilífu mæti og sú lifsskoðun, að
jarðlífsbölið væri nytsöm reynsla andanum til þrosk-
unar.
Það er oftlega mælt og með allmiklum rjetti, að
uppbyggilegt sje að vera meður þeim mönnum og
kynnast, er lukku og lífsgæða njóta og komist hafa
til hefðar og álits. Og menn taka framkomu þeirra
sjer til fyrirmyndar og vitna til orða þeirra og að-
gerða. En hitt er engu síður lærdómsríkt, að um-
gangast ýmsa þá, er þunga þrautanna bera, sem með
óbilandi þolgæði og þreklyndi líða eymd og þjáning-
ar, oft árum saman, án þess að æðrast eða láta hug-
fallast. Og geta jafnvel með hugarró talið öðrum
traust og margvísleg heilræði. Það er sem anda þeirra
aukist máttur mitt í meinsemdum og vanmegnun lík-
amans. Við slíka kynningu verða smámeinin ljettvæg
og alment andstreymi síður nærgöngult.
En þessum reynslunnar mannverum er oft líkt far-
ið og perlum þeim, sem ryki eða rusli eru huldar og
allur þorri manna festir ekki augastað á.
Helga heitin var ein af þeim sálum er — einnig í
böli líkamans — finna skaparans vísdómsríkan tilgang.
Blessuð sje hennar minning.
Guðmundur frá Mosdal.
Spákelsstaöaheimiliö.
Á þessu ári hafa mjer borist andlátsfregnir þriggja
systra, sem jeg þekti á uppvaxtarárum mínum.
Kemur það mjer til að rifja upp ýmsar endurminn-
ingar um heimili foreldra þeirra, sem voru vinir og
nágrannar foreldra minna. Þetta var Spákellsstaða-
heimilið og bjuggu þar ]ón Markússon og Guðríður
Jónsdóttir, ásamt börnum sínum.
]ón Markússon var fæddur að Svarfhóli í Laxár-
dal árið 1817. Foreldrar hans voru Markús bóndi
þar Magnússon frá Steinadal í Strandasýslu, Magnús-
sonar s.st. og kona hans Ása Jónsdóttir frá Köldu-
kinn í Haukadal. En móðir Markúsar og kona Magn-
úsar í Steinadal hjet Elísabet ]ónsdóttir.
]ón Markússon var fyrst kvæntur (1842) Guðrúnu
Arngrímsdóttur, ættaðri úr Hvammssveit, og eignaðist
með henni þessi börn, sem upp komust; Ásu og
Guðrúnu. Hún giftist Kristmundi bónda Guðmundssyni
á Vígholtsstöðum. Börn þeirra dóu ung og þær syst-
ur eru löngu dánar. Bræður þeirra 3, ]óhannes, f. 1856,
Markús, f. 1858, og ]ón, f. 1859, fóru allir til Vest-
urheims og tóka upp nafnið Markusson. Markús
kvæntist Margrjetu ]ónsdóttur frá Hróðnýjarstöðum
og eiga þau á lífi þessi börn; Guðrún Sigríður, ]ón og
]óna, sem öll eru gift og eiga börn. ]ón er á lífi
hjá Markúsi bróður sínum. ]óhannes giftist Mar-
grjetu Sigurðardóttur, bónda að Fjósum, ágætri konu.
Þeirra börn: Sigríður og Gísli. ]óhannes var í mörg
ár hjá foreldrum mínum að Hjarðarholti og þekti jeg
hann því mjög vel. Hann var hinn vandaðisti og á-
reiðanlegasti í öllu, smáu og stóru, skapstiltur og góð-
lyndur. Báru allir, sem hann þektu, traust til hans,
og þar sem hann var prýðilega skynsamur og mjög