Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.10.1884, Page 51

Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags - 01.10.1884, Page 51
243 legt1. Hið sama kemr fram, þegar,, Fld.“ lætr Bjarna Brodd-Helgason koma til Mjófaness með nær 80 manna (í stað þess að „GJdðr." lætr hann eigi vera liðfleiri en við tólfta mann) og Helga Ásbjarnarson ríða af þinginu með hálft annað hundrað manna (f stað þess að „Gþ>iðr.“ lætr f>órdísi safna saman 3 eða 4 tigum manna). Af þessu öllu, sem nú hefir verið tekið fram, virðist mega draga þær ályktanir: að höf. „Fld.“ hafi haft „Hrk.“ fyrir sér, og ritað beint eptir henni rneð litlum viðaukum, en als ekki þekt „Brandkr.“ og jafnvel eigi heldr „Dropl.“, enda ekki haft undir höndum „Gpiðr.11, er hann reit þessa sögu sína, og hafi þess vegna sett saman „Fljótsdælu hina meiri“ eingöngu eptir munnlegri frásögn. En hverjar hafa verið upp- sprettur þessarar munnlegu frásagnar, sem hann hef- ir farið eptir ? Hún hefir, ef til vill, verið að sumu leyti runnin frá fornsögunum (og þá helzt ,,Gþ>iðr.“), en mestmegnis mun hún þó hafa verið fólgin í alþýð- legum æfintýrum og gömlum örnefnasögum, sem geng- ið hafa mann frá manni á Austrlandi, unz höf. „Fld.“ réðst í að setja þær saman í heild og gjöra úr þeim sögu2. Annars ber ýmislegt í „Fld.“ (einkum málið) 1) Merkilegt og ljóst dæmi upp á þetta er sagan um steinkast Gtsla Súrssonar (Gísla s. bls. 38 og 123—124.), er hefir vaxið svo mjög með tímanum, sem sjá má af rannsókn Sigurðar Vigfússonar (í „Árbók hins ísl. fornleifafélags 1883, bls. 63—67). 2) Fleiri tilraunir í líka stefnu virðast hafa verið gjörðar á Austr- landi, því að það er ekki langt siðan, að til var „Jökuldælasaga" (Safn t. s. ísl. II. 495), sem sýnist hafa verið að miklu leyti samsafn af ör- nefnasögum, og sömuleiðis „f>áttr af Galta, Nefbirni og Gunnhildi11, og „f>áttr af Böðvari í Böðvarsdal11, sem líka höfðu við örnefni að styðj- ast, en eru glataðir ekki als fyrir löngu, þvi að Jón Sigurðsson 1 Njarðvík (-j- 1883) hafði séð þá í ungdæmi sinu. — Til sama sagnaflokks mun og mega telja „Hornfirðingasögu11, sem gamlir menn í Hornafirði segjast hafa heyrt ýmislegt úr, er þeir hafa sagt frá, er sjálfir höfðu séð söguna (eða brot af henni). 16*

x

Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Tímarit Hins íslenzka bókmentafélags
https://timarit.is/publication/228

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.