Eimreiðin - 01.05.1896, Page 8

88
rætur búa. Hann hafði beitt öllu sínu afli, öllu sínu fylgi til þess,
að fá gert út af við bað. Og hann sá fram á það, að yrði hann
undir í þessu máli, þá yrðu jafnframt áhrif sín og yfirráð grafin
til fulls og alls undir vikurösku eyðsluseggjanna. Ög hvað sem
nú öllum sparnaðarkenningum leið, þá var það hart, að mótstöðu-
menn hans, flestir ungir og óreyndir glánar, dönsuðu á beinum
hans lifandi og kúguðu jafnvel hann til að kasta fje sínu í þá
botnlausu eyðsluhít, sem þeir hygðust að fylla.
Sigvaldi var sítalandi um almenningsmál, og innan skamms
fór hann að brjóta upp á þeim við lækninn. Hann byrjaði á em-
bættismönnunum. Þeir væru allt of margir.
Læknirinn var ekki frá því, að það gæti nú vel verið. En
það virtist ekki vera vilji þjóðarinnar að fækka þeim.
»Ekki vilji þjóðarinnar?« Það þótti Sigvalda í meira lagi
kynlegt. Hvaðan hann hefði það?
Læknirinn hafði það frá þinginu. Ekki mætti einu sinni
minnast á að steypa saman tveimur prestaköllum, svo að hlutað-
eigandi sóknamenn risu ekki upp óðir og uppvægir, með öndina
í hálsinum, og mótmæltu sem kröptuglegast. Og allt af væri
verið að biðja um nýja embættismenn, ráðgjafa, dómara, lögfræðis-
kennara — ekki að tala um læknana, sem menn vildu hafa sem
allra víðast.
Sigvaldi neitaði þvi, að þetta væri vilji þjóðarinnar. Að minnsta
kosti væri það ekki sinn vilji; og það var auðheyrt á röddinni,
að það vakti fyrir honum, að hann væri ekki svo sjerlega lítill
partur af þjóðinni. Eiginlega þyrfti enga embættismenn hjer á
landi, nema einhverja fáeina menn, sem settir væru fyrir litla
þóknun, til að leita að þjófum og kalla inn skatta. Og svo mætti
láta einhverja nefndina á þinginu dæma málin um þingtímann;
þingmenn ættu ekki svo annríkt. Forfeður vorir hefðu líka dæmt
málin á alþingi.
Læknirinn var hræddur um, að mönnum mundi þá stundum
leiðast að bíða eptir málsúrslitum.
»Leiðast að bíða — leiðast að biða?« sagði Sigvaldi og var nú
kominn i ofsa; það var eins og megnasta norðanbálviður stæði í
úlfgráa hárkragann á honum. »Ætli mönnum rnegi ekki leiðast
að bíða samt, karl minn? Ætli mönnum megi ekki leiðast að bíða
eptir eptirlitinu hjá höfðingjunum í Reykjavik? Og svo sagði hann
hinar og aðrar sögur af eptirlitsleysi og ódugnaði embættismanna