Eimreiðin - 01.05.1906, Page 33

113
er á ábyrgð minni, að þeir séu rétt sýndir og ekki afmyndaðir
eða skreyttir í frásögninni.
Nafntoguð alþýðuskáld vóru uppi hér í sýslu á fyrri hluta 19.
aldar, þar sem vóru þeir GAMALÍEL HALLDÓRSSON og
og ILLUGI EINARSSON. Peir vóru Mývetningar, Gamalíel a.
m. k. — Þeir kváðu Griðkurímu í samlögum, sem mjög er
nafnkunn. — Ríman var um bardaga tveggja griðkvenna í fjósi,
eða ágreining þeirra og hnippingar í fjóströðinni, stórýktur lítils-
háttar viðburður, og er ríman kveðin undir mjög dýrum hætti. —
Pessi vísa er í mansöngnum:
Yggjar sjó ég út á legg Hyggjudugur dvínar segg,
uggandi um Dvalins kugg. duggan þegar fer á rugg.
Náttúruhagir hafa þeir menn verið á Dvalins kugg og Fjalars fley,
sem þessa vísu gerðu, ómentaðir alþýðumenn, á fyrri hluta 19.
aldar.
Og þó vóru þeir ekki einir sér, eða umfram alla aðra menn,
að íþrótt sinni. Sýslan átti þá »belg fullan barna«, slíkra og því-
líkra. En mislitur var sá skáldskapur og fjallar um ólík efni.
Par eru klámvísur og skammavísur, þegar hagyrðingunum lenti
saman, barnavísur og vögguvísur, fyrirbænir og erfiljóð og brúð-
kaupssálmar. Pá eru og ákvæðavísur, eða kraftaskáldskapur.
Mér kemur í hug vísa Sigmundar í Belg, langafa Jóns í Múla.
Hann var orðlagður geðríkismaður og gáfukarl. Vísan er um
mývarginn:
Af öllu hjarta eg þess bið að flugna óbjarta forhert lið
andskotann — grátandi! fari í svarta horngrýtið.
En þó Sigmundur risti svona djúpt á og snjalt, þá hreif þó ekki
bænin betur en svo, að vargurinn lifir enn og þverrar ekki, og svo
er mergðin mikil, að sorta dregur á sól, þar sem mökkurinn fer yfir,
og er hann svo óþrjótandi, að kvikindin berast með sunnanvindi
norður um Laxárdal, Reykjadal og Aðaldal, svo að fé ærist,
hleypur og treður sér inn í hella og hús, stekkur niður í gjótur
og geldist, það sem mjólk er í, og verður bitið til blóðs. Jón
skáld Hinriksson (að því er ég hefi heyrt) hugsaði sér að »eiga
aðganginn að hinum«, þegar »sá gamli« brást Sigmundi og er sú
vísa þann veg kveðin:
Gylfi hæða gal-hvassan með ofviðri magnaðan,
gefi vind á landnorðan mývarginn svo drepi hann.
8