Ársrit Hins íslenska fræðafjelags í Kaupmannahöfn - 01.01.1918, Qupperneq 87

Frá írlandi
87
•sunnan Kunnaktir, milli Galwayflóa og Shannonfljóts;
,þó máttu írar eigi setjast að í bæjum við sjóinn í sýslu
þessari.
Um 20000 íra, mest börn og ungar ekkjur, voru
eftir samþykt enska þingsins 1653 seldar mansali til
Ameríku.
Rúmið leyfir eigi að segja hjer meira af þessum
hörmungum. Pað er nóg að geta þess, að á 17. öld og
enda miklu lengur liðu írar að meðaltali meira ilt á
hverjum einasta degi en íslendingar á sex hinum lökustu
öldum þeirra. Sem betur fer hefur aldrei neitt svipað
meðferð Englendinga á írum komið fyrir í sögu vorri,
nema allra snöggvast í Vestmannaeyjum og á Austfjörð-
um 1627, þá er Tyrkir rændu þar, en þeir fóru eins
skjótt burtu aftur eins og koma þeirra var óvænt.
Árið 1660, þá er Cromwellstíðinni lauk, höfðu Eng-
lendingar brotið Irland undir sig, og voru þá liðnar
nærri fimm aldir (491 ár) frá því að þeir byrjuðu að
vinna það, og 125 ár síðan Hinrik 8. tók að beita hinni
mestu grimd, svikum og ofsóknum gegn írum. Flestar
jarðir höfðu Englendingar um 1660 gert upptækar, og í
lok aldarinnar gerði Vilhjálmur 3. Englands konungur enn
yfir 1 700000 enskar ekrur upptækar. Árið 1703 var að
eins rúmur ^/io af öllu írlandi eign landsmanna, og það
var lakasti hluti landsins, í Kunnöktum og annars staðar,
þar sem ófrjó fjöll eru og mýrarfen og foræði. Pjóðfrelsi
Ira höfðu og Englendingar gjörsamlega afnumið, en sál
hinnar írsku þjóðar höfðu þeir eigi sigrað. —
A meðan á öilum þessum ofsóknum stóð, gátu írar
eigi stundað bókmentir innanlands nema í leyni. Eng-
lendingar brendu afarmörg írsk handrit, því að þeir vildu
eyðileggja sögu íra alveg eins og þá sjálfa. Allar prent-
smiðjur á írlandi brendu Englendingar eða eyðilögðu á
•annan hátt, svo að þar var engin prentsmiðja í hjer um