Dagblaðið Vísir - DV - 19.04.1983, Qupperneq 12

12
DV. ÞRIÐJUDAGUE19. APRlL 1983.
DAGBLAÐIÐ-VÍSIR
I ,
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjómarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóriogútgáfustióri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B.SCHRAM.
Aðstoflarritstjóri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjóm: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMi 86611. Auglýsingar: SÍÐUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla,áskriftir,smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI11. SÍMI 27022.
Sími ritstjómar: 86611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugerð: HILMIR HF„ SÍÐUMÚLA12. Prentun:
ÁRVAKUR KF„SKEIFUNNI19.
Áskriftarverð á mánuði 180 kr. Verö í lausasölu 15 kr. Helgarblað 18 kr. ,
Útkoma skoöanakannana
Dagblöðin hafa birt niðurstöður þriggja skoðana-
kannana á nokkrum dögum. Skoðanakannanir ber ekki
að taka sem spá um kosningaúrslit, heldur eiga þær að
segja, hvernig staðan er, þegar þær eru gerðar. Síðan
geta enn orðið ýmsar tilfærslur á fylgi, í lok kosningabar-
áttunnar.
Góð reynsla hefur verið af þeim skoðanakönnunum,
sem gerðar hafa verið með þeim aðferðum, sem DV
styðst við. Hinn kunni Gallup hefur bent á, að helzt megi
dæma, hversu vel takist í skoðanakönnunum, með því áð
bera niðurstöður þeirra saman við úrslit kosninga. I því
efni hefur DV-aðferðin komið mjög vel út. Nú hefur fyrir-
tækið Hagvangur gert skoðanakönnun með öðrum að-
ferðum. Þeir geta ekki vitnað til fyrri reynslu. Á vegum
Helgarpóstsins var einnig gerð skoðanakönnun með
öðrum aðferðum, þótt ekki hafi komið vel fram, hverjar
þær voru. Munur er á niðurstöðum.
Sitthvað er svipað í niðurstöðum DV og Hagvangs, en
þó athyglisverður munur í nokkrum tilvikum. Hið sama
kemur út hjá báðum að því er tekur til Alþýðuflokks og
Kvennalista. En DV fær rúmu prósentustigi meira en
Hagvangur fyrir Framsókn, einu prósentustigi meira
fyrir Bandalag jafnaðarmanna, 1,9 prósentustigi meira
fyrir Alþýðubandalagið en 3,9 prósentustigum minna
fyrir Sjálfstæðisflokkinn. 1 þessum samanburði er tekið
fylgishlutfall framboðanna meðal þeirra, sem taka af-
stöðu.
Mikill munur er á þessu og niðurstöðum Helgar-
póstsins. Hann fær út heilum 4,7 prósentustigum minna
en DV fyrir Framsóknarflokkinn og 2,2 prósentustigum
meira á Alþýðuflokkinn, svo að dæmi séu tekin. Menn
grunar, að einhver vitleysa sé í könnun Helgarpóstsins,
til dæmis að því er Framsókn varðar. Aðferðir þeirra
standist ekki.
DV hefur til viðbótar fengið Þorvald Búason eðlis-
fræðing til að leitast við að nálgast það mikilvæga atriði,
hvernig þeir, sem eru óákveðnir í síðustu DV-könnun,
kynnu að skiptast milli framboðanna. Tilhneigingin hefur
nefnilega verið sú, að til dæmis sjálfstæðismenn hafa ekki
átt eins stóran hlut í röðum þeirra, sem hafa verið óá-
kveðnir, og þeir hafa haft meðal hinna ákveðnu í síðustu
skoðanakönnun fyrir kosningar. Framsókn og Alþýðu-
bandalagið hafa hins vegar reynzt fá hærra hlutfall af
hinum óákveðnu en þeir hafa fengið meðal hinna ákveðnu
í síðustu skoðanakönnuninni fyrir kjördag. Með því að
mæla þessi áhrif miðað við fyrri kannanir og úrslit þing-
og borgarstjórnarkosninga, hefur Þorvaldur Búason
reiknað formúlur, eins og DV greindi frá í gær, þegar
blaðið birti niðurstöður síðustu skoðanakönnunarinnar.
Reynist tilhneigingarnar nú hinar sömu og á fyrri árum,
fengist útkoma, sem mundi gleðja framsóknar- og al-
þýðubandalagsmenn en hryggja sjálfstæðismenn að
sama skapi.
Útkoman yrði þá, miðað við síðustu skoðanakönnun,
að Framsókn gæti haldið fylgi sínu frá síðustu þing-
kosningum. Sjálfstæöisflokkurinn næði ekki því fylgi,
sem hann fékk 1979, og tap Alþýðubandalagsins yrði mun
minna en stefnir í að óbreyttu. Aðalbreytingin hjá gömlu
flokkunum frá kosningunum 1979 yrði eftir því sem áður
feikilegt fylgishrun Alþýðuflokks.
DV greindi í gær frá þessum niðurstöðum ásamt með
óbreyttum niðurstöðum skoðanakönnunarinnar. Les-
endur ættu líka að hafa þetta í huga, þegar þeir velta fyrir
sér líklegum niðurstöðum kosninganna. Haukur Helgason.
Þaö er mál manna aö flestir Is-
lendingar fagni vori, líka þeir sem
ekki græða peninga á vori, eins og til
aö mynda færamenn og grásleppu-
karlar. Innra meö okkur vakir þrá
eftir vori, nagandi eins og tóbaks-
hungur.
Er þá átt viö þaö vor, sem fer inn-
undir húðina á Islendingum; vor
sem glitrar í bárufaldi, syngur í fjöll-
unum og glampar í fuglsauga, en
ekki vor til aö græöa peninga, sér-
staklega, meö hrokkelsi eöa öðru.
Það virtist einmitt stefna í svo-
leiðis vor í byrjun seinustu viku.
Kvöldið drakk daginn hægt og regnið
þvoði jöröinni mýkilega í framan.
Einhver heyrði lóusöng í Breiðholts-
jökli.
En þetta varði ekki lengi. Veöur-
guðinn reif sængina sína rétt einu
sinni. Þaö byrjaði aö snjóa og brátt
var komin alhvít jörö á suöurlág-
lendinu aftur og draumur okkar um
voriðfraushægt.
A laugardag var æöi vetrarlegt um
aö litast. Komiö var noröaustan
hvassviöri meö hríö, eöa renningi.
Bjarga varö fólki úr bíl á Breiðadals-
heiöi og aðalf undi Kaupfélags Króks-
fjaröar var frestað, en í þaö síðar-
nefnda þarf nú talsvert, því þaö
kaupfélag er í varplandi, þar sem
náttúrunnar vorverk byrja snemma.
Aimanaksfræðin segir okkur hins-
vegar, að sumariö komi ekki á morg-
un, heldur hinn, eins og sagt er, og
þeir sem fara meö opinbert veður
standa jafn ráöþrota í ótíðinni og
varpfuglinn, sem veröur aö halda í
sér eggjunum.
En þetta með aðalfundinn í kaup-
félaginu í Króksfjarðarnesi leiöir
einmitt hugann aö einu umræöuefni
helgarinnar, en þaö er ársreikningur
Kaupfélags Austur-Skaftfellinga á
Homafiröi, sem nú var meö nýstár-
legu sniði. Kaupfélagiö var rekiö
meö 3 milljóna hagnaöi, þrátt fyrir
mikinn halla. Gróöi kaupfélagsins
fannst með nýjum reikningi í þaki
frystihússins. Þannig aö ef borga á
út arð eftir þessum merkilega reikn-
ingi, veröa hluthafar góðfúslega
sjáifir að draga hann út með kúbeini,
eða naglbít úr þakinu góöa.
Kúbeinsbókhald þetta kemur aö
sunnan, og kemur að fullu í staöinn
fyrir gamla bókhaldiö, sem snérist
um alit aöra hluti, sumsé að breyta
gróða í tap, og láta svo menn skera
lauk áöur en þeir lásu reikninginn,
grátandi fyrir bændur.
Gamla bókhaldiö var aö vísu gott
til síns brúks, en hentaöi á hinn bóg-
inn ekki eins vel í kosningum.
Framsókn þarf nefnilega einnig
sin kúbein, naglbíta og meiðslatól til
aö draga til sín atkvæði í komandi
kosningum. Þá er betra að hafa
stundað góöan reikning í kaupfélag-
inu. Nógur er voöinn samt.
Kjallarinn
Jónas Gudmundsson
Og satt að segja undrast maður, að
ríkissjóöur skuli ekki hafa komið sér
upp þaksperrureikningi Hornfirð-
inga, í staðinn fyrir laukskurðar-
plöggin, sem notast hefur verið viö
til þessa.
Aö venju leiðum viö hjá okkur
stjórnmáUn, en auðvitað voru þau
aðalumræðuefni manna þessa helg-
ina, og þá sér í lagi skoöanakönnun
Hagvangs. Hún er mjög í anda þeirr-
ar könnunar, er Helgarpósturinn lét
gjöra, en gengur hinsvegar þvert á
skoðanakönnun Tímans í gamastöö-
inni og á húölager Sambandsins.
Viö erum ekki óvön því, aö það
kosti sitt, svona atkvæðalega séö, að
stjórna Islandi. Þingmenn og ráö-
herrar veröa alltaf að borga fyrir
þaö úti í kjördæmunum, aö hafa leyst
lífsgátuna í Reykjavík. Þá vekurþaö
athygli, að fjöldi kjósenda virðist
vera óráöinn, en óákveöni og fálm
hefur til þessa veriö einskonar sér-
grein atvinnustjórnmálamanna en
ekki kjósenda. Og svo tókum við líka
eftir því, aö ný framboö virðast ætla
aö hljóta nokkum hljómgmnn,
ásamt stjómaraöstöðudeild Sjálf-
stæðisflokksins.
Lítur því út fyrir spennandi helgi,
fyrst í Sjónvarpinu, sem verður með
alþjóða söngkeppnina Europvision;
— svona á undan voðasöngnum, sem
gjöra má ráö fyrir á kosninganótt-
ina, þegar atkvæðin veröa talin, en
þeirri keppni verður sjónvarpaö
beint líka.
Annars bíöa víst flestir eftir
skoðanakönnun DV, ef hún þá veröur
unnin að þessu sinni. DV könnunin
hefur til þessa reynst furðulega ná-
kvæm; hefði stundum getað komiö í
staðinn fyrir kosningamar sjálfar,
eins og einhver oröaði þaö.
Þriöja málið, sem rætt var um
helgina, var sprengjutilræðiö viö
bandaríska sendiráöiö. Þar eð út-
varpið hefur einkum og sér í lagi
áhuga á sprengjum í E1 Salvador
voru fremur litlar fregnir af spreng-
ingunni í útvarpinu. Þessi sprenging
þykir vera í meira lagi duiarfull.
Þetta var öflug sprenging, og í
raun og veru mikU mildi, aö hún olli
ekki slysi eða líftjóni.
Hvaö heföi skeð, ef svona bomba
heföi t.d. spmngiö fyrir framan
dyrnar á fjölmennu sendiráöi, til
dæmis sendiráði Sovétrikjanna?
Og svo er það hitt. Hver sprengdi?
Virkir hernámsandstæðingar em
nú um 40 talsins, og er þá vitnað til
vorfundarins viö Alþingishúsið
(miönefndin þá talin með). Viö
afskrifum því það liö.
En við teljum hinsvegar, að ef Is-
lendingar fara aö beita sprengjutil-
ræðum, þá verðum viö aö hafa þann
nútíðarlega hátt á, aö dularfull rödd í
síma gangist viö tilræðinu. Ættu
íslenskir öfgamenn aðhugleiöa þaö.
Meö öðru móti veröa pólitískar
sprengjur óvirkar, þótt þær springi.
Laugardagurinn leiö meö renningi
og noröanvindi. Það söng drauga-
lega í símastaurunum, og oröin uröu
aö fara varlega eftir strengjunum,
sem vindurinn notaöi í þennan eilífa
strokkvartett, í skjólleysinu. Og viö
spurðum eins og grafarinn, sem leit
uppúrgröf sinni:
— Ætlar þessu aldrei aö ljúka?
Hittumst í kaupfélaginu, stóö á
bílnum, sem ók framhjá.
Jónas Guðmundsson
rithöfundur.