Dagblaðið Vísir - DV - 19.04.1983, Qupperneq 38

38
DV. ÞRIÐJUDAGUR19. APRÍL1983.
DÆGRADVÖL
DÆGRADVÖL
DÆGRADVÖL
BYRJAÐISEM VARTA
Allir þekkja söguna um mann-
inn sem kom með froskinn á höfð-
inu inn til læknis nokkurs. Þegar
læknirinn spurði hvað væri að
sagði froskurinn: „Þetta byrjaði
sem smávarta á ilinni.” Þessi
gamli brandari kemur upp í hug-
ann þegar talað er við safnara.
Eitthvert lítilvægt atvik, frí-
merkjagjöf eða bók, einkennileg-
ur hlutur, verður upphafið að
óstjórnlegri söfnunarástríðu. í
gegnum söfnunina verða safnar-
amir svo oft fróðustu menn um
menningarsögu, bókband, íþrótt-
ir, tónlistarsögu, jarðfræði, arki-
Safnarar
Umsjón:SigurðurG.
Valgeirsson
tektúr eða hvað það er sem tengist
söfnun þeirra.
En það er hægt að safna fleiru
en munum. Menn safna til dæmis
skeggi, spiki og síðast en ekki síst
auði. SÁÁ eru líklega frægustu
safnendur landsins í dag.
Líklega býr söfnunaráráttan í
öllum í misjöfnum mæli. Þeir eru
að minnsta kosti margir sem eiga
einhvers staðar pínulítið frí-
merkjasafn eða krækja sér stöku
sinnum í bók og bók í safnið.
Bjöm Halldórsson:
„ÞETTA ER
TIL, HELD
r ' r
EG, I
FLESTUM
MÖNNUM”
Safnar steinum, bókum,
barmmerkjum, póstkortum,
gömlum munum ogfleiru
„Ég byrjaöi á steinasöfnuninni 5 til
6 ára,” segir Bjöm Halldórsson, sem
safnar steinum, bókum, barmmerkj-
um, póstkortum, dálitlu af myntum
og gömlum munum. Ibúö hans í Álf-
heimum ber áhugamálum hans
nokkurt vitni. I einu horni stofunnar
eru skápar sem geyma hluta af
steinasafninu. Viö hlið skápanna eru
bókaskápar, í homi gangsins, inn af
anddyri, em gamlir munir, kambar,
svipur, ístað og fleira. Inni í svefn-
herbergi er myndarlegur bóka-
skápur og eitt herbergi í viöbót
geymir bækur og þar töfrar hann
fram póstkortasafn og sýnir myntir
sem hann hefur safnað en vill þó ekki
kalla myntsafn.
Bjöm getur sýnt steininn sem hann
fann og hóf söfnunina meö þegar
hann var 6 eöa 7 ára og hann er
merktur númer eitt í safni hans.
— Er einhver sérstaklega sjald-
gæfur steinn í safni þínu?
,,Eg er meö eldópal sem er fágæt-
ur, hann er aö vísu lítill.” Bjöm sýnir
undir lampa hvernig glampar á ópal-
inn. „Þetta er sjaldgæfur steinn sem
telsttil gimsteina. Hérna er ametyst,
hann er fjólublár. Það hefur komiö
smám saman aö söfnunin hefur oröið
kerfisbundnari og fræðilegri. Eg hef
fræðst af því að tala viö menn og lesa
bækur. Viö vorum einu sinni þrír
með sýningu aö Fríkirkjuvegi 11,
kölluöum hana Náttúrugripasýn-
ingu áhugamanna. Viö sýndum tvö
vor.”
— Hvernig hefuröu safnaö stein-
unum?
,,Eg fór áöur í feröalög til aö safna.
Núna fer ég meira í ferðalög til
heilsubótar og lít eftir steinum um
leið.”
Góðir gripir
Næst víkjum við aö gömlum mun-
um.
Póstkortin geymir Bjöm í myndaalbúmi. Á opnunni má sjá Matthias
Jochumsson, Hannes Hafstein og fíeiri fræga menn.
DV-myndS
Bjöm fyrir framan hluta af steinasafninu. Hann heldur á ægisdrekku, einni stærstu skel við ísland.
„Eg man eftir gömlum munum
heima frá því aö ég var aö alast upp.
Munum sem ég haföi ekki nógan
áhuga fyrir, steinkolum og asklokum
sem nú eru glötuð. Ég hef aðallega
fengið gamla muni á seinni árum úr
dánarbúum og fomverslunum.”
— Nú ert þú líka bókasafnari.
Hverj u saf nar þú aðallega ?
„Þaö eru íslenskur fróöleikur. Þaö
er nú býsna breið lína,” segir Björn
kankvís. „Þaö eru margar sjaldgæf-
ar bækur.” Björn tekur bók út úr.
hillu: ,Jíér er til dæmis fyrsta bók
Hiö íslenska bókmenntafélags, gef-
in út 1817, Sturlunga saga, þetta er
gott eintak.” Bjöm blaðar í bókinni
og sýnir fleiri góöa gripi, t.d. ridd-
arasagnasafn sem er handskrifaö af
Magnúsi Jónssyni, Tjaldanesi í Döl-
um. Bókin er skrifuö 1904.
— Hvernig hefur þú fengið þessar
bækur?
„Á uppboðum og fombókasölum.”
— Þarftu ekki aö fara á milli
verslana og athuga hvaö er til?
Jú, Bjöm ber ekki á móti því, en
segir þaö hafa minnkað. Bjöm á
nokkurt safn skrifaðra rita sem hann
segist hafa haft mestan áhuga á um
tíma og bækumar séu raunar þaö
sem hann safni mest í dag. Allt
heimiliö er fullt af góöum gripum
sem hægt er að sýna og eiga sér
langa sögu. Björn er gæddur þolin-
mæöi og rósemi safnarans og sýnir
hverja bókina á fætur annarri. Ein er
handskrifuö meö f jööurstaf, önnur er
myndskreytt og heitir Rímur af Flór-
usi svarta og sonum hans, skrifuö af
Strandfellingi. Ein myndin í bókinni
er af dreka, önnur af mönnum sem
berjast og í baksýn er bardagi.
Teikningamar em skemmtilega
bemskar.
— Hvers vegna gerast menn safn-
arar?
„Það er algengt að böm fara aö
safna servíettum, frímerkjum og
fleiru. Þetta er til, held ég, í flestum
mönnum og ef maður byrjar þá vill
þetta stundum veröa þannig að farið
eraðsafna fleiritegundum.”
Viö veröum aö fara fljótt yfir
mikla sögu. Uppi á vegg í einu her-
berginu hangir grænn dregill meö
barmmerkjum af ýmsum geröum.
Björn sýnir lýðveldismerkin sem
hann á eiginlega öll, sundmerki og
fleira. „Þaö er ekki svo langt síöan
farið var aö gera merki,” segir hann.
— Hvernig hefur hann safnað
þeim?
„Eg hef tínt þau saman sjálfur,
jafnóöum og þau hafa komiö út. Svo
hef ég keypt og skipt á merkjum. Ég
byrjaði aö safna merkjunum fyrir
um f immtán árum.”
Tíukrónu gullpeningur
Að lokum komum viö að póstkort-
unum og Björn sýnir albúm sem fyllt
eru af póstkortum sem sýna bæði
fræga, sögulega atburöi, merka Is-
lendinga og staði, til dæmis í Reykja-
vík, þar sem allt er nú breytt. Á einu
kortinu er mynd af risavöxnurn sjó-
manni í stefni báts. Hann gerði
Ríkharður Jónsson myndhöggvari úr
snjó á Lækjartorgi og síðan var söfn-
un fyrir framan til styrktar ekkjum
sjómannanna sem fórust í Halaveör-
inu. Eitt sýnir Odd sterka á Skagan-
um, annaö vindmyllu í Bankastræti
og fleira. „Þaö er margt hægt aö
fræðast um af póstkortum, sem ekki
er hægt að sjá öðru vísi,” segir
Bjöm.
Aö lokum sýnir hann nokkrar
myntir sem hann hefur safnaö en
gerir lítiö úr safninu. Þaö eru skild-
ingar, tíu krónu gullpeningur frá
1876, brauðpeningur sem gefinn var
út af verslun á Eyrarbakka og var
jafngildi brauös.
Spjallinu lýkur frammi í eldhúsi
þar sem boðið er upp á kaffi og meö
því. Bjöm segir meöal annars að þaö
sé ef til vill hægt aö ná meiri árangri
í söfnun með því aö safna einum ein-
stökum flokki en fjölbreytnin sé
meiri skemmtun og ánægja fyrir ein-
staklinginn.