Dagblaðið Vísir - DV - 19.09.1983, Blaðsíða 31

DV. MÁNUDAGUR19. SEPTEMBER1983.
31
Ertendlr hestamenn, og þó sérstak-
lega þeir bændur sem rœkta is-
lenska hestinn erlendis, benda
réttilega á þá gífurlegu landkynn-
ingu og þann sóma sem íslendingar
njóta vegna vinsælda islenska
hestsins á erlendri grund. Erlendu
hrossabændurnir segja að hluti
þeirra starfs só þannig bein land-
kynning fyrir ísland. Vissulega hafa
oinnig frammðmenn blenska iýðvokf-
isins oft sótt Evrópumeistara-
keppni heim og flutt ræður við þau
tækifæri. Hér er Jón Helgason,
landbúnaðarráðherra ásamt prof.
dr. Walter Gueldner, forseta Sam-
bands islandshestaeigenda i Þýska-
landi, en þeir fluttu báðir ræður á
mótinu, þar sem þeir fjölluðu m.a.
um mikilvægi íslenska hestsins
fyrir íslendinga áður fyrr og fyrir
nútímamanninn í iðnþjóðfélögum
nútimans.
Enginn vafi er á þvf að margir útlendingar eni búnir að ná gffurlega mikki'
valdi á ræktun islenska hestsins. Reiðmennska þeirra og öll framkoma á
hestbaki er einnig til sárstakrar fyrirmyndar. Hér sjáum við Evrópumeistar-
ann ( Qórgangi samanlögðum, Walter Fekimann jr., á Magnúsi en Magnús er
undan Hrappsyni vom Grenzland, sem var ættaður frá Jóni í Garðsauka og
Vor frá Teigi í Fljótshlíð, sem var Kirkjubæjarhryssa upprunalega. Magnús
er afburðafagur, sótrauður, glófextur og tvistjörnóttur. Þögn sló á áhorf-
endur við sýningu þeirra Walters og Magnúsar og siðan brutust út gífurleg
fagnaðarlæti, þegar einkunnirnar komu. Árangur þeirra er þeim mun at-
hyglisverðari að Walter hafði nýlega lent i slysi og þurfti aðstoð við að
komast í og úr hnakknum.
Ljósm.: G.T.K./K.H.G.
steinsstööum og þeim feðgum Brúnó
og Franz. Franz þekkti einnig mjög
mikiö til hér á Islandi enda heföi hann í
upphafi tengst islenska hestinum úti í
Bonn, eins og áður er getiö og einnig
heföi hann aðstoöaö Ulrick Mart mikið
viö útflutninginn á sínum tíma, en Ul-
rick starfaði lengi aö þeim málum.
Brúnó sagöist hafa veriö mjög
ánægður meö Evrópumeistaramótið
og ekki kom hinn mikli sigur Islending-
anna honum á óvart. Hann sagöi að all-
ir íslensku vekringarnir hefðu veriö
kunnir i Evrópu fyrir mótiö og viö
fengið alla hesta til aö lita út sem
hreina gæðinga.”
Brúnó sagði einnig aö þeir megin-
landsmenn heföu greinilega náö betri
tökum á klárhestunum meö tölti
heldur en vekringunum. Aldagömul
hefð væri fyrir reiölist í Þýskalandi og
t.d. er ríkisreiðskólinn í Bayem orðinn1
átta hundruð ára gamall. Gangtegund-
irnar fet, brokk og stökk væru því vel
þekktar og smásaman hefði kunnáttan
komið meö töltiö. Skeiðiö væri á leið-
inni, en Islendingamir væru hreinlega
meö þetta i blóðinu, enda margir settir
ingar og því væri frumtamningin á Is-
landi miklu vandasamara verk heldur
en úti. Á hinn bóginn spiluðu Islending-
amir svoiitiö á þetta villta eðli reiö-
hesta sinna og hjá góöum reiðmönnum
færi þetta vel. Allt of margir Islending-
ar misskildu þó ótta hins villta ferfætl-
ings sem vilja, en það væri allt annar
hlutur. I framhaldi af þessu þætti svo
mörgum Islendingum reiömennska á
meginlandinu vélræn og bundin enda
væri miklu meirí viðátta til útreiða á
Islandi.” Hjá okkur skiptir þó gleði og
vinnuvilji hestsins öllu máll, eins og
hestamennskunni til framdráttar eða
yki áhuga almennings og bætti mark-
aöinn.
Brúnó sagöi aö þægilegur hestur hjá
sér kostaöi núna milli 5 og 6 þúsund
þýsk mörk eða um 60 þúsund krónur.
Ágætur hestur væri aftur á móti á bil-
inu 6—8 þúsund þýsk mörk og frábærir
gæðingar og sýningarhestar gætu rok-
ið upp í 20 til 30 þúsund mörk. Islend-
ingar ættu fyrst og fremst aö miöa viö
salu á topphestum vegna þess að eig-
endur aö slíkum hestum myndu ekki
telja eftir sér lækningu á exemiá hest-
Vegna mikilla þurrica og hita I sumar er grasleysi f beitargirðingunni og er þvf
búifl afl taka hestana heim f hólfifl þar sem þeim er gefifl á veturna. Þama
standa þeir i töflunni. Takifl eftir skóginum. Hann er nýttur bæði sem skjól-
belti og í timbur. Mikifl vandamál er nú i skógarhéruðum Suður-Þýskalands
og i Svartaskógi afl loftmengun eyflileggur skóginn. Blöðin visna af trjánum
og 20 metra hár stofninn fellur til jarflar.
rekstri jaröarínnar.
Greinilegt er að þau Brúnó og Helga
eru miklir hestamenn og í stofu þeirra
er allt þakiö af bikurum og medalium,
sem Brúnó hefur unnið fyrir reið-
mennsku og sérstaklega skeið. Þau eru
mjög vel aö sér um ættir íslenskra
hesta og hafa sóst eftir góöum kyn-
bótagripum héöan að heiman. Þau
eiga t.d. Hrafn frá Kröggólfsstöðum
737 og Gjafar frá Hafsteinsstöðum,
sem er undan s jálfum Hrafni frá Holts-
múla.
Brúnó á einnig hryssu sem er á
fóðrum hjá Skafta Steinbjömssyni á
Hafsteinsstöðum í Skagafirði og fær
hún alltaf meö bestu stóöhestum sem
völ er á. Bjöm bróðir Skafta, sem
nemur dýralækningar úti I Þýskalandi
og undirbjó ferðina til Wiesenhof,
sagöi aö mikil vinátta heföi veríð meö
föður sínum, Steinbimi heitnum á Haf-
þeim hæfileikum ættu þeir megin-
landsmenn ekkert svar. Nú væri aftur
á móti verið aö selja þessa hesta til
hestamannanna á meginlandinu,
þannig að Islendingarnir mættu fara
aö vara sig. Hitt væri svo að oft hefði
verið talað um það í gegnum árin að nú
væm Islendingarnir búnir að selja
bestu hestana og svo kæmu þeir bara
næst með enn betri hesta, þannig að
hann væri fyrir löngu hættur að gefa
einhverjar yfirlýsingar um væntanlegt
tap Islendinga á hestbaki.
Hitt benti hann á að mjög sterkir
hestar hefðu komið frá Evrópu í B-
flokks hestunum og þar sem íslensku
B-flokks hestarnir hefðu ekki verið
mjög sterkir, þá hefði Evrópa unnið Is-
land algjörlega í B-flokki.” Þánnig að
ef þið passiö ykkur ekki þá getum við
sigrað ykkur,” sagði Brúnó og brosti,
„enda þótt sumir knapa ykkar geti
Holga taymir 3ja vatra fola undan Hrafni fri HoHamúla og hæfUalkamir layna aér ekki, þvi afl sá brúni gnr-
ir sér litifl fyrir og fer á tölti i taumnum.
á hestbak áöur en þeir kynnu aö ganga
og látnir dóla frjálst á eftir fé, en slíkri
reiðkennslu stæðist enginn skóli snún-
ing, jafnvel þótt Karl mikli hefði stofn-
aöhann.
Þá sagði Brúnó að mjög fáir skeið-
hestar væm til t.d. I Þýskalandi,
þannig að menn þyrftu aö hírast á
sömu bikkjunni, þótt hún gæti í raun-
inni ekkert. Islendingar tækju einfald-
lega út úr slikum og fengju sér annan.
Geðslag hesta gæti einnig verið öðru-
vísi á meginlandinu vegna þess að þeir
fá sitt uppeldi í miklu þrengri haga en
á Islandi. Alveg frá fæðingu væru allir
hestar teknir hjá þeim á þriggja mán-
aða fresti og hófsnyrtir, ormaspraut-
aöir og þess háttar. Hesturinn væri
þess vegna algjörlega mannvanur þeg-
ar hann væri tekinn til tamningar og
spakur. Islensku hestarnir væru hins
vegar langoftast teknir villtir til tamn-
hjá ykkur, aðstæður og uppeldi hross-
anna er þó öðmvísi og vissulega getur
það haft áhrif á reiðlagið,” sagði
Brúnó.
Brúnó sagði það mjög i tísku núna aö
Þjóöverjar færu sjálfir til Islands til
þess að kaupa sér hesta. Hrossabænd-
ur í Þýskalandi, eins og hann, hefðu þó
ýmislegt við þetta að athuga. Hrossa-
prang væri jafnggamalt sjálfri reiðlist-
inni og hestur sem tekinn er úr stóði
gæti virst ókunnum útlendingi fljúg-
andi viljugur og meðfærilegur í hönd-
um góðs reiðmanns á Islandi. Síðan
kæmi hrossið út og þá gæti þetta jafn-
vel verið illa uppalin, þreklaus,
hrekkjabykkja sem steyptist svo út í
exemi, þegar verst léti. Augljóst væri
að svona dæmi, sem auðvitað væm í
flestum tilfellum mjög ýkt og næstum
fræðileg eftir að Islendingar hefðu sett
í lög skoðun útflutningshesta, væri ekki
inum og svo auövitaö vildi hann sjálf ur
alltaf fá keypt topp kynbótahross til
þess að bæta sína ræktun.
Núna kostaði um 180 þýsk mörk á
mánuði að hafa hest á beit á svona bú-
garði og um 280 mörk að gefa hesti inni
á mánuði. Arlegur kostnaöur væri því
svona um 25 þúsund íslenskar krónur,
sem væri mjög þægilegt fyrir fjöl-
skyldu að ráða við, jafnvel þótt hún
ætti nokkra hesta. Svo kæmi öll fjöl-
skyldan og riði út um fjöll og fimindi, •
um skóga og engi, og það væri stór-
kostlegt í annars þéttbýlu iðnaðar-
landi. Islenski hesturinn væri ein-
stakur fyrir almenning að þessu leyti,
enda væri ekkert lát á vinsældum
hans, þær ykjust jafnvel með hverju
árinu og hverri sýningu, þar sem fólk
væri hreint töfrað af hæ&ii hans og feg-
urð.
-G.T.K.