Dagblaðið Vísir - DV - 24.10.1983, Blaðsíða 12

12
DV. MÁNUDAGUR 24. OKTOBER1983.
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjómarformaöur og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON.
Framkvæmdastjóriogútgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON.
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJÁNSSON og ELLERT B. SCHRAM.
Aðstoóarritstióri: HAUKUR HELGASON.
Fréttastjórar: JÓNAS HARALDSSON og ÓSKAR MAGNÚSSON.
Auglýsingastjórar: PÁLL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON.
Ritstjóm: SÍÐUMÚLA 12—14. SÍMI 8M11. Auglýsingar: SÍOUMÚLA 33. SÍMI 27022.
Afgreiðsla, áskriftir, smáauglýsingar, skrifstofa: ÞVERHOLTI11. SÍMI27022.
Sími ritstjómar: 86611.
Setning, umbrot, mynda-og plötugeró: HILMIR HF„ SÍÐUMÚLA12. P rentun:
Árvakur hf„ Skeifunni 19.
Áskriftarverð á mánuði 250 kr. Verð í lausasölu 22 kr.
Helgarblað 25 kr.
ÁframSverrir
Sverrir Hermannsson iönaðarráðherra tók hressilega
upp í sig á dögunum og tók til bæna stóru fisksölusam-
tökin, Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna og Sölusamtök
frystihúsa SÍS. Hann talaði um einokunarfyrirtæki og
taldi „aö þau hefðu ekkert aðhafst til þess að afla nýrra
markaða, varla lyft hendi til þess að finna markað fyrir
nýja vöru”. Sverrir lét þau orð falla, að fyrirtækin væru
„löngu frosin föst í starfseminni”.
Hér er ekki verið að skafa utan af hlutunum, enda
maðurinn garpur til orðs og æðis og lætur sér fátt fyrir
brjósti brenna. Stundum hefur Sverrir Hermannsson
tekið meira upp í sig en hægt er að standa undir, en hann
hefur verið fljótur að ná vopnum sínum og staðið
uppréttur eftir sem áður.
Því er heldur ekki að neita, að ólíkt er meira spunnið í
þá stjómmálamenn, sem láta vaða á súðum og tala tæpi-
tungulaust, heldur en þann hópinn, sem ávallt er sléttur
og felldur og siglir í lygnum sjó ládeyðunnar.
Nú má auðvitað um það deila, hvort fyrirtæki þau, sem
annast sölu sjávarafurða erlendis, séu frosin föst í starf-
semi sinni. Það má einnig halda því fram, að einokun sé
ekki rétta orðið yfir söluaðstöðu þeirra á Bandaríkja-
markaði. Fiskvinnsluhúsum er frjálst að gerast aðilar
að Sölumiðstöð hraðfrystihúsanna og að forminu til hafa
þau ekki ásamt með SÍS-samsteypunni einkarétt á sölu
sjávarafurða til útlanda.
Enginn neitar því, að sölusamtök þessi hafa unnið stór-
virki á Bandaríkjamarkaði og samstaða íslenskra
frystihúsa hefur gert þeim kleift að vinna sameiginlega
að markaðsöflun og verðlagi. Sú samstaða hefur fært
íslensku þjóðarbúi miklar tekjur. Framsýni og stórhugur
hefur í upphafi og lengstum einkennt alla þessa sölustarf-
semi. Segja má með sanni, að bandaríski markaðurinn og
góð staða á honum hafi verið undirstaða velmegunar og
velgengni Islendinga.
Hitt er út í bláinn að halda því fram, að ummæli
Sverris ráðherra séu ekki svaraverð. Voldugar sam-
steypur, eins og SH og SlS, eru ekki yfir gagnrýni hafnar
og rekstur þeirra er ekki einkamál örfárra manna, sem
þeim samsteypum stjórna. Þeir verða sömuleiðis að gera
sér grein fyrir því, að í skjóli stöðu þeirra og yfirburða er
veruleg hætta á stöðnun. Fyrirtækin hafa máske ekki
einokunaraðstöðu, en þau búa við forréttindi sem
jafngilda eða jaðra að minnsta kosti við, að um einkarétt
séaðræða.
Það vita einkarekstursmenn ofur vel og eiga að skilja,
að slík aðstaða býður hættunni heim; þeirri hættu að
slakað sé á, að nýjum viðhorfum, nýjum söluaðilum verði
mætt af tortryggni og óvild.
Margt hefur breyst síðan Islendingar hófu sölu á
frystum fiski. Markaðir hafa einnig breyst, svo og
neysluvenjur. Hefur þessu verið mætt með opnum huga?
Hvað um kúfisk, kinnfisk, maming eða nýtískulegar
neytendapakkningar? Hefur nýjum hugmyndum,
söluaðilum eða sjávarafurðum verið sinnt sem skyldi?
Er ekki kominn tími til, að leyfisveitingar til út-
flutnings verði rýmkaðar öðrum útflutningsaðilum til i
aukins svigrúms og Islendingum til hagsbóta?
Sverrir Hermannsson hefur tekið upp í sig, en hann vill |
hrista upp í niðurnjörvuðu útflutningskerfi. Hann á að |
halda því áfram.
OPIÐ BRÉF
TILASÍ
Til hvers eru verkalýössamtök í
lýðfrjálsu ríki? Svar: Til þess aö
fjalla um kaup og kjör í frjálsum
samningum.
Hvaöa hlutverki gegna verkalýös-
samtök ef samningsrétturinn er
afnuminn? Svar: Engu.
Er slíkt gert áIslandi? Svar: Já.
Hvers vegna sitja verkaiýðs-
samtökin aögerðalítil þegar tilveru-
rétturinn er frá þeim tekinn? Svar
óskast.
Sama spurning —
önnur orfl
Til hvers eru stjórnmálaflokkar í
milli framangreindra tveggja spurn-
inga? Svar: Jú.
Gerir upplýst fólk sér ekki ljóst, að
ef kosningaréttur er tekinn gildur
sem rök fyrir afnámi samnings-
réttar er hætta á að samningsréttur
geti veriö talinn gildur sem rök fyrir
afnámikosningaréttar? Svar: Jú.
Eru Islendingar ekki upplýst fólk?
Svar óskast.
Ekkert nýtt
Ogilding íslenskra stjómvalda á
kjarasamningum aöila vinnu-
markaöarins er ekki nýtt. Slíkt hefur
oft áður veriö gert.
lýöfrjálsu ríki? Svar: Til þess aö
vinna stefnumiðum fylgi í frjálsum
kosningum.
Hvaöa hlutverki gegna stjóm-
málaflokkar ef kosningarétturinn er
afnuminn? Svar: Engu.
Er slíkt gert á íslandi? Svar: Nei.
Myndu stjómmálaflokkarnir sitja
aðgerðalitlir hjá ef tilverurétturinn
væri frá þeim tekinn? Svar óskast.
Enn spurt
Sér upplýst fólk ekki samhengiö
Afnám veröbóta á laun er ekki
nýtt. Fjórtán sinnum var þaö gert á
sl. f jórum árum.
Enginn veröur þess nú var aö
fjórtán kjaraskerðingar á sl. fjórum
árum hafi haft minnstu frambúöar-
áhrif til góös á íslensk efnahagsmál.
Sú fimmtánda — hin síöasta og
mesta — mun ekki frekar hafa
frambúðaráhrif.
Áriö 1985 veröur ekki hægt aö sjá á
ástandi efnahagsmála að i árslok
1983 hafi launafólk fórnaö 40% af
Kjallarinn
Sighvatur Björgvinsson
peningaiaunum sinum á altari Stein-
gríms Hermannssonar.
Umburðarlyndið
kemur í koll
Á sl. f jórum árum hafðist verka-
lýöshreyfingin ekki að þótt stjóm-
völd afnæmu tvívegis kjarasamn-
inga með lögum og felldu niöur verð-
bætur á laun eða frestuðu verðbóta-
greiöslum meö fárra vikna millibili.
Ástæðan lá í augum uppi. Sama
valdasamsteypa stjórnaði verka-
lýðshreyfingunni og landinu.
Þrætuhöfði
gegn hesthöfða
Menn hafa nú verið aö þræta og
þvæla mismikið bull um land-
nýtingu, ágang sauöfjár og hrossa á
afrétti og fóðurþarfir þessara búf jár-
tegunda síöan á miöju sumri. Mál er
að linni og er ég löngu orðinn leiður á
þessu þvargi. Stefán Aöalsteinsson
knýr mig þó með þrætuþörf sinni í
grein i DV þ. 19. október til aö gera
nokkrar athugasemdir við skrif
hans. Allar þessar fullyröingar bú-
fræðinga um beitarþarfir sauöfjár og
hrossa og hlutfallið þar á milli eru aö
meira og minna leyti ágiskanir því
að menn byggja þessar tölur á laus-
legum athugunum en alls engum
vísindalegum rannsóknum. Það er
því sama þótt doktor Stefán vitni í
beitartölur annarra búnaðardoktora
eða kandídata, þaö eru jafnmiklar
ágiskanir og hans eigin tölur. Það er
nokkuð annaö aö hampa manni með
doktorstitli eða embætti í „búskap-
argeiranum” en tölufræðilegum
staðreyndum, byggðum á rannsókn-
um. Maður sagði við mig í síma nú á
þessum morgni (20/10): „Það er
nokkuð sama hvaö þið, þessir land-'
búnaðarsérfræðingar, segið opin-
berlega, alltaf kemur næsta dag
einhver annar landbúnaðarsérfræð-
’ ingur og fuUyrðir eitthvað allt annað.
Það er sama hvort hér er talað um
fallþunga og arðsemi sauðfjár hér á
landi eða á Grænlandi eöa hvort
Kjallarinn
GunnarBjarnason
fjallað er um gróðurfar landsins og
hvort sauöfé bæti land eða spilli landi
eða hvort sauöfé eða hross noti
meira beitarfóður eöa afurðafóður.
Það stendur hér aldrei steinn yfir
steini. Hvaö er aö ykkur öllum
þessum ríkislaunuöu búfræðingum
og hvað á þjóöin að gera lengi út
þessar dýru stofnanir með þvarg-
andi doktorum og kandidötum?”
Ekki að undra þótt menn spyrji:
Hverju gat ég svo sem svarað?
Eg tók skýrt fram í grein minni að
ég byggði fóðurþarfirnar aðallega á
næringarefnaþörfum sauðfjár og
hrossa til viðhalds. Þar er hægt aö
byggja á alþjóðlegum staðreyndum'
og þarfir þessar eru metnar eftir
líkamsþunga dýranna i meðal-
holdum. Uppeldisþarfir lamba og fbl-
alda hljóta að verða ágiskunartölur
„Hvað er að ykkur öllum þessum
ríkíslaunuðu búfræðingum og hvað á þjóð-
in að gera lengi út á þessar dýru stofnanir
með þvargandi doktorum og kandídötum?”
-ebs.