Dagblaðið Vísir - DV - 24.10.1983, Blaðsíða 13
t-onr gqaATvr> ko citt r> at"?ttta a.>^ \rr*
DV. MÁNUDAGUR 24. OKTOBER1983.
Hvers vegna sitja verkalýössamtökin aðgerðaiitil þegar tilverurétturinn er frá
þeim tekinn? spyr Sighvatur Björgvinsson. Myndin er frá þögulii mótmælastöðu
verkalýðshreyfingarinnar við setningu Alþingis.
Umburöarlyndið við síðustu ríkis-
stjóm kemur nú verkalýðshreyfing-
unni í koll. Aðgerðaleysiö sl. fjögur
ár er nú notað sem röksemd fyrir
afnámi réttarins til þess aö semja.
Aðgerðaleysið sl. fjögur ár gerir
mótmæli verkalýðsforystunnar nú
ótrúveröug.
Steingrímur
segir
— Verkalýðshreyfingin hefur mót-
mælalítið umborið að kjara-
samningar séu ógiltir með lögum
jafnóðum og þeir hafa veriö gerðir,
segir Steingrímur. I þeirri afstöðu
felst óbein viðurkenning á að á
erfiöum tímum ráði aöilar vinnu-
markaðarins ekki við að gera raun-
hæfa kjarasamninga með frjálsu
samkomulagi, heldur Steingrímur
áfram. öllum er því fyrir bestu að
samningsrétturinn og samnings-
ábyrgðin verði afnumin meðan
stjómvöld eru að koma þjóöar-
búskapnum í lag, segú- Steingrímur.
Ogþaðgerirhann.
Tímabundið
þrælahald
Umræðan, sem nú er hafin, snýst
ekki lengur um hvort launakjör í
landinu séu betri en þjóðarbúið þolir.
Hún snýst ekki heldur um hvort
vænlegast sé til árangurs að lækka
launatekjur niður fyrir nauðþurftú-
til þess að vinna bug á verðbólgu.
Hún snýst ekki einu sinni um hvort
aðilar vinnumarkaðarms geri vit-
lausa samnúiga. Kjarni um-
ræðunnar er að ríkisstjómin telur
árangursríkast til stjórnunar og
raunar óhjákvæmilegt frá sjónar-
miði þjóðarhagsmuna að afnema
tímabundið rétt manna til þess aö
semja um verð f yrir vrnnu sína.
Hvað er það skipulag kallað þar
sem fólki er bannaö aö hlutast til um
verðlagningu vúinu sinnar. Slíkt
fyrirkomulag kallast þrælahald.
Hvaða nafni nefnist það, þegar
slikt ástand er lögleitt um tiltekinn
tíma? Tímabundið þrælahald?
Þrælalög
Þrælahald þarf ekki endilega að
þýða fátækt og umkomuleysi. Til
voru feitir þrælar sem höfðu nóg að
bíta og brenna og bjuggu við afkomu-
öryggi. Til voru jafnvel þrælar sem
alls ekki vildu fá frelsi ef það þýddi
aö þeir yröu aö bera ábyrgð á sér
sjálfir.
Er íslensk verkalýðshreyfing
hlynnt sliku þrælahaldi?
Sá maður er þræll sem sviptur er
frelsinu til þess að semja um verð
fyrir sjálfs sín vinnu!
Þau lög eru þrælalög sem afnema
slíkt frelsi!
Fyrst kom frelsið
Þegar alþýðan átti ekki málungi
matar barðist hún ekki fyrst fyrir
brauði. Hún barðist fyrst fyrir
réttinum til þess að ráða sér sjálf.
Þegar verkamenn áttu ekki olíu á
ofninn sinn eða vetrarklæði á börnin
sín þá böröust þeir ekki fyrst fyrir yl
og íveruklæðum. Þeú- börðust fyrst
fyrir réttinum að fá að vera menn.
Fyrsti sigur íslenskrar verkalýös-
hreyfingar var viðurkenningúi:
Réttur fólksins til þess að semja um
verð fyrir vúinu súia.
Sá réttur hefur fært fólki nóg að
bíta og brenna, nægan yl og úrval
íveruklæða.
Nú er sá réttur afnuminn —
tímabundið.
Og ekkert gerist!
Gamalkunn rök
Rök Steingríms eru gamalkunn:
Til þess að ná árangri verður aö
afnema mannréttindi — þjóöarheill
krefst þess.
Lýðræði er ekki árangursríkasta
stjórnarformið. I nafni árangurs og
þjóðarnauösynjar hefur þaö oft verið
afnumiö í heúninum: Rétturinn til
kosnúiga. Rétturúin til verkfalla.
Rétturmn til samninga. Rétturúm til
að tjá hug sinn. Rétturinn til félags-
stofnunar. öll þessi „formsatriði”
hafa verið afnumin í nafni árangurs
og þjóðarhagsmuna.
Það gerði Hitler. Það gerði Stalín.
Það hafa fleú'i gert.
I Rússlandi hefur tímabundiö
afnám samningsréttar í nafni
þjóðarnauðsynjar og árangursríkrar
stjómunar staðið í meira en sex ára-
tugi. Hér á Islandi er afnám
samningsréttarins takmarkað við
jafnmarga mánuði.
Mikill stigsmunur. Hvaða
eðlismunur? Svara þú!
Dauð stofnun
Þegar Stemgrúnur afnam
samningsfrelsið á Islandi var verka-
lýðshreyfingúi þar meö leyst upp.
Eftir það hefur hún engan tilgang. Á
meðan svo stendur er hún dauð
stofnun.
Þessi stofnun hefur veriö að safna
mótmælum fólks við því að hún skuli
ekki lengur vera til. Hún hefur
skorað á ríkisstjórnina aö vekja sig
aftur til lífsúis. Fólk hefur meú-a að
segja komið saman úti undú beru
lofti fyrir framan Alþingishúsið í
þögulli mmningu um það sem var.
Árangur: Engúrn.
Og hvað svo?
Og hvað svo; þú stofnun, sem ríkis-
stjómúi með skírskotun til þjóöar-
nauðsynjar og árangursríkrar
stjórnunar hefur ákveðið að eigi sér
um súin engan tilgang? Hvað hyggst
þúfyrú? Látaviðsvobúiösitja?
Er þér ljóst að frumburðarréttur-
úin hefur verið f rá þér tekinn?
Er þér ljóst að ríkisstjórnin hefur
haft þyngri áhyggjur af viðbrögðum
ögmundar Jónassonar sjónvarps-
fréttamanns en af þér?
Er þér ljóst að málið snýst ekki um
kauprán heldur um mannréttmdi;
þann rétt að fá að verðleggja vúrnu
sína sem fjáls maður en ekki að
standa skil á henni sem þræll?
Hvað vilt þú?
Hvað ætlast þú fyrir? Hvað hræðist
þú — sköpunarverk Ottós N.
Þorlákssonar, Jóns Baldvinssonar,
Olafs Friðrikssonar, Héðins Valdi-
marssonar, Jónínu Jónatansdóttur,
Jóns Back, Sigurðar Guðnasonar,
Sigurjóns Olafssonar, Magnúsar
Ástmarssonar, Sigurðar Olafssonar,
Jóhönnu Egilsdóttur, Eðvarðs
Sigurðssonar, Hallbjöms Halldórs-
sonar, Karólínu Siemsen, Jóns
Guðnasonar, Runólfs Péturssonar,
Hannesar Stephensen og þúsunda
annarra sem færðu þér viðurkenn-
inguna — samningsréttinn?
Skortir þig kjark til þess að verja
tilverurétt þinn? Skortú þig getu?
Vilja? Hugkvæmni? Festu?
Sé svo þá hefur Steingrímur ekkert
frá þér tekið. Þú hefur þá verið búin
að týna því sjálf.
Sighvatur Björgvinsson.
því aö nærmgarþarfirnar breytast
svo ört eftir vaxtarskeiðmu. Það
þarf tiltölulega litla orku í hvert kg
þyngingarauka á fyrstu vikunum, en
þetta hraövex meö aldrinum. En
þessar athugasemdir vil ég gera viö
grein Stefáns og ítrekanir:
1. Það stendur óbreytt og óhrakið
sem ég sagði í greúi minni um
samanburð á næringarþörf hrossa
og sauðfjár til viðhalds og
næringarþarfir lamba og folalda á
100 daga sumarbeitartima í DV þ.
26. sept. sL Hrossin nota um
þaö bil 15% af sameiginlegum
næringarþörfum sauðfjár og
hrossa á 100 daga tímabili (20.
júní—18. sept.)
Að vísu segir Stefán mig áætla
næringarþarfir lambanna talsvert
of lágt og vitnar þar í Gunnar
Olafsson. Kann að vera að nafni
múin Olafsson áætli þetta með
meiri sannindum og er ég þó ekki
sannfærður um að svo miklu muni
sem fram kemur í tölunum. En
hvernig má það þá standast sem
Stefán segir nokkrum línum síðar í
grein súini: „Skyldi það vera til-
viljun að allar reikningsskekkjur
hjá Gunnari verða hrossmu í
hag?”
2. Stefán vitnar í norska heúnild og
segir „að 400 kg hross þurfi 3,8 FE
til viðhalds” á dag. Rétt er nú þaö,
, en hver sagði Stefáni að meðal-
þungi íslenskra hrossa væri 400
kg? Halldór á Hvanneyri hefur
eúin manna hérlendis gert rann-
sókn á viðhaldsfóöri fullvaxinna
hesta. Hrossúi vógu að meðaltali
357 kg og þau héldu stööugum
þunga í nokkrar vikur með 7 kg af
vel verkuöu gulstararheyi á dag
en það gerir sem næst 3,2 FE.
Erlendar tölur um önnur hestakyn
eru nokkru hærri en þetta og því
hef ég ávallt miðað við 3,4 FE til
viöhalds handa íslenskum
hrossum, en margir hestamenn
telja þetta fullmikið. Við höfum oft
vegiö heila flugfarma af hrossum
og hefur meðalþungúin aöeúis
einu súini komist yfú- 350 kg, en
og sauðf jár í landinu gera saman-
burð á nærúigarþörf til viöhalds
yfirárið:
a. 750 þús. kúidur þurfa á ári í
viðhaldsfóðri: 750.000 x 0,6 x
365=164,3 millj.FE.
b. 52 þús. hross þurfa á ári í
viðhaldsfóðri: 52.000 x 3,4 x 365 =
' I umræðum um landbúnaðarmál
hefur ýmsum kollegum múium og
kunnúigjum oröiö tíðrætt um mann-
gerð mína, þekkingu og visku. Stefán
þrætuhöfði Aðalsteinsson tekur í
grein súini upp þráðúin þar sem
jOlafur Dýrmundsson hætti í sumar,
'en nú tekur Stefán ættmenn og
frændur með í þessar vangaveltur.
iVið afkomendur Kristjáns í Stóradal
sem kallaður var „ríki” þurfum ekki
að tyggja vitið hver í annan.
Kannski lesum viö ritsmíðar hver
lannars en við erum yfirleitt hvorki
hræddir við valdsmenn né sjálf-
'skipaða spekinga og getum þar líkst
langafa múium og tvöföldum lang-
afa Kristjáns heitins Jónassonar
læknis sem er faðir Jónasar ritstjóra
‘DV. En nú er sérsvið Stefáns þrætu-
höfða erfðir í ullargerð íslenska
fjárins en ekki fóðurfræði. Eg vil nú
,ráðleggja þessum kollega mínum að
halda sig við ullina og gærurnar, en
ég efast um aö hann sæki vísindaleg-
an frama í afskipti sm af erfða-
málum í silungsætt (6 silungar) í
polli austur á Jökuldal eða í erfðalög-
mál norrænna kattakynja í fomöld,
eða í „heimsfrægt” gen fjórlembdr-
ar rollu í Suðursveit og allra síst í
erfðalögmál meðal niðja Kristjáns
ríkaíStóradal.
Gunnar Bjarnason.
vaxtar, eúis og ég hef gert með
folöldúi, þá taka lömbin til súi ca
70,0millj.FE.
d. 5000 folöld gefa í vexti ca 500
tonn yfir sumarið og til þess þurfa
þau ca 1,3 millj. FE. Sauðféð þarf
þá alls ca 234 millj. FE. Hrossúi
þurfa alls ca 66 miilj. FE, eða 22%
en trúaö gæti ég aö reynsluþekking
bændanna sem Svarthöfði notaði í
sínum skrif um sé næst lagi.
Það má deila um hversu ungviðið
noti mikla fóðurorku til að auka
þunga súin um hvert eitt kg. Eg hef
stuðst við norska búfræðinginn og
.kennarann, Saarem, en hann segir
að kálfur þurfi 1,5 FE til að auka
Iþunga um 1 kg fyrsta mánuðinn, en
'hann þurfti 4 FE til hrns sama þegar
'hann sé orðinn 30 mánaða gamall.
Fullyrðingar búfræðinga um beitarþarfir sauðf jár og brossa og hlutfallið þar á mliil eru að melra eða minna leyti
ágiskanir, segir Gunnar Bjarnason.
það voru Landeyja-hross í haust-
holdum.
Var þaö nú tilviljun hjá Stefáni
að þessi reikningsskekkja hans
var kúidunum í hag?
3. Nú vil ég til frekari skýringar á
þessum samanburði milli hrossa
64,5 millj. FE. Nærrng hrossanna
gerir 28% af næringarþörf þessara
búgreúia yfir allt árið.
c. 1 milljón lamba gefur í vexti að
meðaltali ca 28 þús. tonn yfir
sumarið. Ef ég áætla að lambið
þurfi um 2,5 FE fyrir hvert kg
af heildarnæringarþörfinni en eúis
og áður hefur verið sagt taka þau
aðeins 15% af sumarbeitinni í 100
daga, en þar vegur lambafjöldúin
svo mikið í mismuninum.
I þessum útreiknúigum okkar
„sérfræðinganna” ber mikið á milli,