Dagblaðið Vísir - DV - 29.10.1984, Síða 15

DV. MÁNUDAGUR 29. OKTOBER1984.
segja menn, geta ráöiö úrslitum um þá
flokkun. En auövitaö eiga þær hug-
myndir, sem hver einstaklingur gerir
sér um sjálfan sig og veröldina um-
hverfis, að miklu leyti rætur að rekja
til samanburöar. Og er það ekki ein-
mitt samanburðurinn, sem alltaf er
nærtækastur?
Til íhugunar
Er hægt að tala um menningarþjóö-
félag, þar sem þjóöinni er ekki treyst
til aö taka á sig ábyrgö viö aö umgang-
ast áfengt öl — nema meö sérstökum
tilfærslum, sem allar miða aö því að
sniðganga þau lög, sem löggjafinn
hefursjálfursett?
Eöa þar sem skattsvik eru stunduð
eða reynd til fullnustu af sérhverjum
skattborgara? — Lítt tjóar að segja
sem svo, að þetta síöasta sé afleiðing
þess, aö „kerfið” bjóöi upp á skattsvik.
Eöa þar sem tekjuskatt á að leggja á
hluta skattborgaranna, en ekki aöra,
eins og nú er talað um aö stefna aö á
næstu þremur árum? Er þaö stefna
menningarþjóðfélags aö skilgreina
„almennar tekjur” innan við 22
þúsund krónur á mánuöi og lögfesta
þannig skattsvik allra þeirra, sem
hingaö til hafa falið tekjur sínar yfir
þessu marki — og munu halda því
áfram, — en láta biis svokölluöu
„breiðu bök” um afganginn af skatt-
greiðslunni eins og hingaö til?
Er þaö menningarþjóðfélag, sem
leggur blátt bann viö því, aö fólk geti
horft á og notið sjónvarpsefnis, sem
býöst i viðkomandi landi öllum aö
kostnaðarlausu, eins og raunin var um
Keflavíkursjónvarpið, áður en lítill
angi af „menningar-mafíunni” fékk
því áorkaö meö milligöngu Alþingis, aö
því var lokað?
Er það menningarþjóðfélag, þar
sem fólk grípur feginshendi við sölu-
og kynningarsýningu á leirmunum og
boröbúnaði til heimUisnota og er látiö
borga með sér tU að komast í dýrðina,
vitandi að litiö er um annars konar
afþreyinguaðræða?
Er það menningarþjóðfélag, þar
sem íbúar bæja og kaupstaöa greiða
sérstökum vinnuflokkum hins opin-
bera fyrir að hirða brotnar flöskur,
brotnar trjágreinar og upprifin blóm
af götum tvær til þrjár nætur í viku
hverri? — Auðvitað ekki.
Kjallarinn
GEIR AIMDERSEN
AUGLÝSINGASTJÓRI
Margþættar kröfur
— eitt svar
í daglegu lífi er gnótt tækifæra til að
virða fyrir sér hlutverk einangrunar í
lífi einstaklinga, hópa og þjóðarheUda.
— Sú víötæka þýðing, sem fyrirbæri
þetta hefir, vex því meir, sem tæknin
leyfir hverjum einstaklingi greiðari
aðgang að öðrum og því margþættari
kröfur, sem menningarþjóðfélag gerir
tU manna um samvinnu og aðlögun.
FuUyrða má, án mikUla efasemda,
að þær tíðu kröfugeröir og nefndaálit,
sem sjá dagsins ljós hér á landi og eru
einstakar í sinni röð, séu sprottnar af
þeirri menningarlegu einangrun, sem
þrátt fyrir aUt ræður hér ríkjum, og er
þá ekki einungis átt við skort á sýning-
um á Ustasviðinu eða fábreytUeika í
hljómlistaUfi, svo dæmi sé tekið.
Islenska þjóðin býr við skort á þeirri
alhliða menningu, sem gerir einstakl-
ingum kleift að ganga uppréttir, án
uppgerðar, og kleift að njóta af-
þreyingar, án afarkosta.
Þegar stjómmálamenn átta sig á þvi
mikilvægi, sem felst í því að losa um
núgildandi höft, sem meina fólki hér á
landi að njóta sambærUegrar afþrey-
ingar og gerist hjá öðrum vestrænum
nágrannaþjóðum, munu samskipti al-
mennings og stjórnmálamanna gjör-
breytast — ekki síst af þeirri ástæðu,
aö fólki mun þá finnast aö i raun hafi
komist á „jöfnuður” mUU þessara
mjög aöskUdu þjóðfélagshópa — eins
og þeir eru sannanlega í dag.
Margþættar kröfur munu víkja fyrir
því eina svari, sem fólkiö bíður eftir —
afnámi þeirra afarkosta, sem nú gUda
og skerða rétt manna tU afnota þeirrar
margvíslegu og aígildu afþreyingar,
sem þykir góð og gUd i daglegu Ufi og
sem Islendingar sækjast svo mjög eftir
og njóta, þegar þeir eru sjálfir meðal
annarra þjóða.
Ekki allt alvont
Það væri ósanngjamt að vanþakka
allt það efni, sem þó býðst til afþrey-
ingar og fróðleiks hér á landi, hvort
sem þaö er á hinum rikisrekna eöa
frjálsa markaði. Annað mál er, hvort
almenningur kann að meta það að
verðleikum.
Og þarf ekki einu sinni eftirvinnu-
langan almenninginn tU. Það er ekki
útUokað, að sá hluti þjóöarinnar, sem
vUl með réttu eða röngu telja sig í þeim
hópi, sem velur „aðeins listræna” af-
þreyingu, verði oft af góöu „gamni”,
þegar listin býðst, — en hópist svo á
„útsöluna” algjörlega óafvitandi!
Mánudagskvöldið 3. sept. sl. var flutt
Grieg-dagskrá í Norræna húsinu. Að
vísu kostaði aðgangurinn 180 kr. — en
varla hefur það verið ástæðan fyrir fá-
dæma lélegri aðsókn, sem var að þess-
ari frábæru afþreyingu? Eða hvað?
Er það kannski skoöun íslenskra Ust-
unnenda, að Ustin eigi aö vera ókeypis,
aö þeir, sem ekki njóta hennar og
mæta ekki til leiks, eigi að greiða, eins
og venjulega gerist um fyrirlestra í
Háskóla Islands?
A Grieg-kvöldi i Norræna húsinu
voru mættir miUi 20 og 30 áheyrendur!
— Og þótt „óhófleg pedalanotkun” og
„grautarspUamennska” hafi einkennt
píanóleik annars listamannsins, eins
og komist var að oröi í „menningar-
dómi” eins dagblaðsins hér — þá var
það mikil upplyfting og afþreying fyrir
suma þá, sem telja sig i hópi
,,amatör”-óheyrenda tónlistar, að
hlýða á norska Ustamanninn Einar
Steen-Nökleberg leika sýnishorn úr
verkumGriegs.
Er Grieg kannski lítt þekktur af
tónUstarunnendum á Islandx, eða eru
„áhrif hans UtU út á við, vegna þess aö
hann yrkir í þýskum anda. ..” eins og
staðhæft er í enn öörxxm „menningar-
dómi” annars dagblaös?
Látum Grieg-kvöldið og aðsókn á
það ekki vUla okkur sýn, þegar rætt er
um raunverulegan menningaráhuga
íslenskra Ustuxuienda. — Það var vel
tU fundið að fá listamennina tvo tU
landsins. Þar með er ekki allt alvont i
Norræna húsinu.
Geir R. Andersen.
„íslenska þjóðín býr við skort á þeirri al-
^ hliða menningu, sem gerir einstaklingum
kleift að ganga uppréttir, án uppgerðar, og
kleift að njóta afþreyingar, án afarkosta.”
^ÁRVÍK3^
SBBBBEBm^,... Ármúla 1. sími 687222. ^mSSm
15
í Vestur-Þýskalandi
erOriontalið
eittbestaVHS
myndbandstækið
íaimennum
verðflokki
í apríl 1984 valdi vestur-þýska tæknitímaritið VIDEO
besta VHS myndbandstækið í almennum verðflokki á
vestur-þýskum markaði;
fyrir valinu varð tæki frá ORION...
.. .með þráðfjarstýringu, 14 daga upptökuminni,
myndleit, kyrrmynd og frábærum myndgæðum er
verðið á ORION myndbandstækjunum hér á íslandi
næsta ótrúlegt.—-j ftAA
Á ORION myndbandstækjunum er, ennfremur, 7
daga reynslutími, 2ja ára ábyrgð og
greiðsluskilmálarnir eru afar hagstæðir.
LAUGAVEG110 SÍMI27788
FYRIRTÆKIÐ. SEM L/EKKAR VÖRUVERÐ A ÍSLANDIMEÐ ÞÁTTTÖKU í ALÞJÖÐA VIÐSKIPTUM