Dagblaðið Vísir - DV - 22.10.1986, Blaðsíða 18

18
MIÐVIKUDAGUR 22. OKTÓBER 1986.
Merming____________________
Smáskammtur
af tilfinningum
Dagskrá Birgíttu UKsson og Emu Tauro í Norræna húsinu 18. október
Birgittu Ulfsson muna víst flestir
frá því á Listahátíð, næstsíðustu og
reyndar fyrr með heimsóknum Lilla
Teatem. Þema dagskrár hennar
vom og em tilfinningar. Boðskapur-
inn, að vera ekki hræddur við að
bera tilfinningar sínar á borð.
„ Algjör stuðkona“
Og hvemig ber svo Birgitta Ulfs-
son tilfinningamar á borð í dagskrá
sinni? Já, vel á minnst, ekki er hún
ein að. Ema Tauro, sem situr svo
hljóð og ömgg við píanóið, er að
minnsta kosti helmingurinn af öllu
saman. Hennar em flest lögin sem
þær flytja og hún er eins konar akk-
eri sem skammtar tilfinningafluginu
ákveðið svignim. Og ekki veitir af.
Birgitta Ulfsson er nefnilega það
sem popparamir mundu kalla „al-
gjöra stuðkonu" og það með aðdáun-
arhreim í röddinni. Með því að byrja
á að skýra frá tilfinningum leikarans
á sviðinu þegar fólk er að tínast í
sæti eftir að dagskrá er byrjuð tekur
hún áheyrendur hreinlega í fang sér
og þaðan sleppir hún þeim ekki fyrr
en að dagskrá lokinni, og varla einu
sinni þá.
Kankvísin númer eitt
Birgitta Ulfsson er einn af þessum
tiltölulega sjaldgæfu leikurum sem
geta sungið sig inn að hjartarótum
áheyrandans og það án þess að
kunna eða geta raunvemlega sungið
eins og menntaðir söngmenn mundu
skilgreina það. En söngur hennar
Tónlist
EyjóHur Melsted
býr yfir ómótstæðilegum sjarma sem
bræðir áheyrandann gjörsamlega.
Vitaskuld er leikurinn stór þáttur í
sjarma söngsins hjá Birgittu Ulfs-
son, en varla trúi ég að neinn geti
sundurgreint þættina og yrði víst
lítið gaman ef það væri gert. Flest
af því sem hún velur sér til söngs
ber svip kankvísi. Þó fannst mér
ekki minna til koma mikilúðlegs
flutnings á tíu fyrstu erindunum úr
Kalevala. En kankvísin hafði nú
undirtökin í þessari dagskrá.
Fyrirferðarlítið tónskáld og
þjónustupíanisti
Varla er hægt að leita í smiðju til
öllu kankvísari skálda en Tove Jans-
son og Eevu Kilpi. Valsinn ljúfi við
kvæði Tove Jansson um stúlkuna
sem dansaði sig til dauðs og hélt
áfram að dansa að þessu lífi loknu
er eitt allra smellnasta söng/leik-
skemmtiatriði sem ég hef séð og
heyrt. Og það leiðir okkur að lögum
Emu Tauro. I sjálfu sér finnst manni
þau ekki rísa tiltakanlega hátt, en
þau eru frábærlega vel sniðin að
textunum og virðist þess beinlinis
gætt að þau yfirdrífi ekki eða fari á
neinn hátt fram úr orðunum. Slíkt
segja sumir einkenni góðrar leik-
húsmúsíkur.
Á sama hátt og Ema Tauro er fyr-
irferðarlítið tónskáld kemur hún
fyrir sem dæmigerður þjónustupían-
isti. En maður er þess líka fullviss
að hún búi yfir miklu meiru og eyði
ekki nema litlum hluta af getu sinni
og gáfum í dagskrá af þessu tagi.
En hún kann vissulega að undir-
strika það spaugilega og skondna í
textanum á hógværan hátt í tónmáli
sínu. Saman eiga þær Birgitta Ulfs-
son og Ema Tauro býsna auðvelt
með að sannfæra áheyrendur sína
um að tilfinningar séu ekki eitthvað
sem læsa beri niðri í kistu. Mættu
þær bara ná til sem allra flestra.
EM.
Myndlist
Aðalsteinn Ingólfsson
æsilegri orrustu
dramatísk í meira lagi, jafnt í form-
legri uppbyggingu sem litrófi, og er
ljóst að Pétur hefúr ekki farið var-
hluta af þeim .umbrotum sem sett
hafa svip á ungra manna málverk á
undanfömum árum.
Það er vandratað meðalhófið, þar
sem annars staðar, og er ekki laust
við að Pétur fari offari í útmálun
sinni á árekstrum og brestum í
myndheimi.
Litir hans verða stundum ansi hrá-
ir og ósamstæðir, ná ekki að
hrannast upp þannig að úr verði
óbrotgjöm heild, heldur drepa á dreif
því sem gerist á myndfletinum.
Ein stríö hreyfing
Nokkrar undantekningar em þó á
þessu og þeirra best er „Heiðrún
geit“ ( nr. 22) sem er undarlega
Pétur Halldórsson - Vegurinn, olía, 1985.
mögnuð mynd, ekki síst fyrir sam-
stæða liti og einfalda (betri í lit-
prentun en í sjálfu málverkinu..) en
þó margræða uppbyggingu. Mál-
verkið er í raun ein stríð hreyfing,
geitabukkur á stökki við sólhvörf,
en vísar til svo margs, svo margs.
„Kollóttur/Taurus“ (nr. 19) græðir
líka talsvert mikið á einiolduðu,
kænlega afbökuðu formi sem stað-
sett er út við ystu nöf og gerir sig
vel sem ljóðræn líking.
Svo er ég ekki frá því að stór mynd,
„Morgunhiminn" (nr. 15), beri í sér
kím metnaðarfullrar myndgerðar.
Þar er líkingamálið enn úr dýra-
ríkinu, en útfærslan er stillilegri en
í flestum öðrum myndum sem þama
hanga.
Tvær laglegar tússmyndir (nr. 24 &
25) em og meðal þessara verka Pét-
urs, en þær em hins vegar allt
annars eðlis en afgangurinn af sýn-
ingunni og virka því fremur truf-
landi.
Pétur Halldórsson hefur ýmislegt
til brunns að bera sem myndlistar-
maður, sem á eflaust eftir að nýtast
honum betur á næstu árum.
-ai
Í
Einhvem tímann gerði ég listsköp-
un auglýsingahönnuða að umræðu-
efhi hér á þessum vettvangi. Ef ég
man rétt, var ég þá heldur vonlítill
um að flestum þeirra tækist nokkum
tímann að rífa sig út úr tækni- og
hugmyndalegri spennitreyju auglýs-
ingaiðnaðarins til að gefa sig á vald
hins óþekkta, sem er eitt af frumskil-
yrðum fyrir sköpun myndlistar.
Ég get ekki sagt að ég hafi breytt
um skoðun síðan, því enn hef ég
ekki séð reglulega burðuga myndlist
eftir íslenskan auglýsingahönnuð.
En Pétur Halldórsson, sem nú sýn-
ir í Listasafiii ASÍ, fer samt langt
með að telja mér hughvarf. En
kannski ekki alveg nógu langt.
Þetta er fyrsta einkasýning Péturs
sem myndlistarmanns, en hann á að
baki fjölbreyttan feril í ýmiss konar
hönnun, þ.á m. bókahönnun, prent-
hönnun og myndskreytingum.
Nú sýnir hann 27 verk, 23 akrýl-
og olíumálverk og 4 tússmyndir, frá
árunum 1984 til 1986.
Haft er eftir listamanninum að
kenningasmíði Einars Pálssonar
hafi orðið honum að innblæstri við
gerð þessara verka.
Það er sjálfsagt ekki verri hug-
myndagrunnur en hver annar, svo
fremi sem hann komi málverkinu að
gagni.
Þetta skilur Pétur mætavel, enda
er áhorfendum hans hvergi ætlað að
kokgleypa kenningar heldur að
meðtaka þær í malerísku formi.
Utan við tíma og rúm
Málverk hans gerast öll í veröld
sem er utan við venjulegan tíma og
rúm, veröld goðsagna og frumkrafta,
og sýna, að því er virðist, árekstra
þeirra í millum eða þá vopnaðan frið.
Þar af leiðandi eru þessi verk