Dagblaðið Vísir - DV - 24.11.1986, Blaðsíða 28

28
MÁNUDAGUR 24. NÓVEMBER 1986.
Menning
Tveir ólíkir en
góðir saman
Sameiginlegir tónleikar York Winds og Blás-
arakvintetts Reykjavíkur á Kjarvalsstöðum
17. nóvember.
Efnisskrá: Ludwig van Beethoven: Rondino
í Es-dúr fyrir blásaraoktett; WoHgang Amad-
eus Mozart Serenada nr. 11 í Es-dúr KV 375
fyrir blásaraoktett; Charles Gounod: Petite
Symponie í B-dúr.
Eftir tónleika York Winds í Austur-
bæjarbíói fengu menn heldur óvænt
tilhlökkunare&ii. Það spurðist sem sé
að þeir mundu halda sameiginlega
tónleika með Blásarakvintett Reyka-
víkur á Kjarvalsstöðum að afstaðinni
helginni. Nú eru þetta mjög svo ólíkir
hópar þótt hljóðfærin heiti það sama
sem blásið er á. Annars vegar þetta
þrælagaða, matta og slétta yfirborð
Kanadamannanna og svo hins vegar,
Tónlist
Eyjótfur Melsted
agað að vísu, en frjálsmannlega, barta
og öldótta yfírborð okkar mamia. Þar
að auki stemma hljóðfæri gestanna
dýþra, svo að fáeinum herzum skiptir,
en munurinn virðist enn meiri en raun
er á vegna mismunandi svips hóp-
anna. Það skal hins vegar tekið fram
að sameiginlega léku hópamii
hreinstillt vel.
Fyrir siðanna sakir
Á fyrri hluta tónleikanna leiddu
gestimir. Þama réð sem sé „etikett-
an“ fremur en, að því er mér fyndist,
stífræn sjónarmið. Eða hvemig dytti
mönnum annars eiginlega í hug að
láta þræltitrandi (víbrandi) hom léiða
í Beethovenrondino þegar við hliðina
situr kollegi með annan eins tón og
Joseph Ognibene? Ég ætla ekki að
fara að gerast hatursmaður öldu, eða
titringsblásturs, en sumir hlutir eiga
einfaldlega betur við en aðrir og óþarft
að fara að gera Beethoven, já einmitt
hann af öllum, tilgerðarlegan með of-
urtitringi í blæstri.
En það var annars mjög gaman að
heyra hve vel þessir ólíku blásarar
féllu saman, bæði í Rondino Beet-
hovens og Serenöðu Mozarts, enda
vom hér allt saman úrvalsblásarar á
ferð. Þó fannst mér, svona fyrir minn
smekk, upp á stílinn að gera, að demp-
un gestanna réði fullmiklu.
Gounod fram yfir Beethoven
og Mozart-og hana nú
Það átti nefnilega eftir að breytast
svo að um munaði eftir hlé þegar blás-
in var Petite Symphonie Gounods. Nú
vom það okkar menn sem réðu ferð-
inni. Og í einu vetfangi breytti flokk-
urinn gjörsamlega um svip - ég verð
að segja mér mjög að skapi. Sjaldan
hef ég fúndið hve þægilega hljómur
minnar uppáhaldskammersveitar kitl-
ar taugamar. Nú fékk hið sólistiska í
hverri rödd að koma fram en það er
einmitt sá þátturinn sem mér finnst
félagamir í York Winds, þeirri annars
Charles Gounod tónskáld.
Ljósmynd eftir Nadar.
prýðilegu sveit, bæla um of í leik sín-
um. Þannig vildi það til fyrir aðstæðn-
anna sakir að ég (og það hefði ég ekki
haldið að ætti fyrir mig að koma) tók
Gounod fram yfir þá Beethoven og
Mozart - og hana nú.
-EM.
Fremur var ancfrúmsloftið dapurlegt
á frumsýningu Islenska dansflokksins
á þremur íslenskum dansverkum síð-
astliðið fimmtudagskvöld. Ekki er við
neinn einn aðila að sakast þvi dans-
verkin vom skammlaus og dansaram-
ir í góðu formi.
Þetta var einna líkast því sem gerist
í efnafræðinni, þegar þijú ólík og
hættulaus efhi hafa óþægilegar auka-
verkanir þegar þeim hefúr verið
blandað saman.
í þessu tilfelli náði breytílegt
„tempó“ dansverkanna þriggja ekki
að eyða þunglyndislegu yfirbragði
þeirra allra, sem var rækilega ítrekað
BáUett
Aðalsteinn Ingólfsson
verk
og
af fábrotnum, dmngalegum sviðs-
búnaði og kaldri, angursamri tónlist-
inni.
Frumsýningargestir vom því heldur
pieypir að sýningunni lokinni, bám
að minnsta kosti ekki gleðina utan á
sér.
Fyrsta verkið var Ögurstund eftir
Nönnu Ólafsdóttur, sem frumsýnt var
úti í Finnlandi í sumar, ef ég man rétt.
Þetta er afstrakt verk í rómantískum
anda og þar með frábmgðið öðrum og
frásagnarlegum verkum Nönnu.
Logn á undan stormi
Verkið byijar og endar á sólódansi
Katrínar Hall en þess á milli skiptast
á hröð hópatriði stúlknanna og tví-
dansar og þá helst dans þeirra
Guðmundu Jóhannesdóttur og Amar
Guðmundssonar.
Eftir því sem ég kemst næst gengur
verkið út á sjávarfóllin í samskiptum
kynjanna, hið uggvænlega logn sem
myridast á undan hverjum stormi.
Gmnnur verksins er hið klassíska
stafróf og það sem sótti á mig við flutn-
ing þess var að í því væri viss tog-
streita milli þess og hinna „opnu“,
nútímalegu tilbrigða. Að minnsta
kosti gat ég ekki séð bein myndræn
Heit
íslenski dansflokkurinn - listdanssýning,
Ögurstund e. Nönnu Ólafsdóttur, Amalgam
e. Hlif Svavarsdóttur, Ouende e. Hlif Svavars-
dóttur.
Tónlist Olivier Messiaen, Lárus H. Grims-
son, George Crumb.
Búningar: Sigurjón Jóhannsson, Joop Stok-
vis.
Þjóðleikhúsió, 20. nóv. 1986.
eða hugmyndaleg tengsl milli nokk-
urra samhangandi atriða þar sem farið
var úr settlegum klassískum „spor-
um“ yfir í allt að því grínagtugt
látbragð.
í stórum dráttum þótti mér líka
skorta á samhengi í dansi og stökkum
kvennahópsins og atriðanna á milli.
Hms vegar var tvídans þeirra Guð-
mundu og Amar afbragð, í gerð og
útfærslu, uppfullur með hreyfingum
sem vom í senn samhangandi og á
skjön hvor við aðra.
Um ballett sinn Amalgam segir Hlíf
að hún hafi verið á höttum eftir næst-
um vélrænu, formföstu hreyfimynstri,
til mótvægis við hið opinskáa, drama-
tíska yfirbragð dansverkanna á undan
og eftir.
Berja sér á brjóst
Hávær endurtekningartónlist Lár-
usar H. Grímssonar, mjög í anda
Philips Glass, gefur tóninn, ef svo má
segja. Eftir henni, og hrynjandi ljós-
kastaranna, marséra tveir hópar
gráklæddra dansara fram og til baka,
beija sér á bijóst, heilsa með fasista-
kveðjum og bítast um yfirráð yfir
sviðinu.
Hópamir blandast, pör taka sig út
úr þeim og dansa tvídans eins og vél-
brúður en sá dans snýst oftar en ekki
upp í togstreitu. Að lokum er aðeins
einn dansari, Helga Bemhard, í sviðs-
ljósinu og gerir næstum örvæntingar-
ftilla tilraun til að opinbera tilfinning-
ar sínar.
Einhverra hluta vegna varð mér
hugsað til George Orwells og„1984“.
Síðasta verkið, Duende, einnig eftir
Hlíf, var mest krefjanui þessara
þriggja en jafhframt mest gefandi.
Upprunalega gerði bandaríska tón-
skáldið George Crumb úrdrátt úr
ljóðum Garcia Lorcas og samdi við
hann tónlist, sem er blendingur af
stríðri strengjatónlist, söng, söngli,
hvísli og náttúrlegum sláttuhljóðum.
Hlíf samdi síðan tvo samtengda tví-
dansa við tónlistina, þar sem tvö pör,
Guðmunda Jóhannesdóttir, Katrín
Hall, Öm Guðmundsson og gestur
hópsins, Patrick Dadey, túlka á hóf-
stilltan en þó ástríðufullan hátt ýmis
þau „ritúöl" ástar og ofbeldis sem
Lorca fjallaði um í Ijóðum sínum og
leikritum. '
Öryggi og metnaður
Hér fór ekki ein einasta hreyfing til
spillis, hvorki í þvi mynstri sem pörin
sköpuðu innbyrðis né heldur í hóp-
dansi dansaranna ijögurra.
Frumsýningarskrekkur hefur þó
sennilega valdið því að Öm Guð-
mundsson var heldur þungur á sér
þegar á reyndi. Eins og raunar pró-
grammið allt.
En þrátt fyrir það mátti hafa ánægju
af öryggi og metnaði dansaranna sem
virðast nú færir um að takast á við
flóknustu dansverk nútímans.
Leikskrú er óþarflega snautleg ef
tekið er tillit til þess að hér eru á ferð-
inni frumsamin verk eftir íslenska
danshöfunda. Við eigum ekki allt of
mikið af þeim. _a;
Guðmunda Jóhannesdóttir, Katrin Hall,
(Ljósm. Bjarnleifur )
Patrick Dadey og Örn Guðmundsson i hlutverkum sínum í Duende eftir Hlíf Svavarsdóttur.
köld