Dagblaðið Vísir - DV - 01.07.1987, Blaðsíða 13

MIÐVIKUDAGUR 1. JÚLÍ 1987.
13
Já, váðherra
„Nú er langliklegast aö „Steina" verði mynduð. En á landi elds og isa
getur auðvitað allt gerst.“
Stjórnarmyndunin er ennþá mál
málanna. Jóni Baldvini hafði næst-
um tekist að mynda stjóm en einn
ráðherra lenti í uppnámi. Því skilaði
hann umboðinu og bíður nú þjóðin
ákvörðunar forseta Islands, Vigdísar
Finnbogadóttur. Gert er ráð íyrir að
hún feli Þorsteini Pálssyni stjómar-
myndunina og reki hann þá smiðs-
höggið á starf Jóns Baldvins enda
var Þorsteini ætlað forsætið í tillög-
um Jóns. Fæstir telja að Framsókn
fái fjóra ráðherra í stjóminni heldur
veiýi reynt að færa eitthvað til í
ráðuneytum eða í þingnefndum
þannig að hún uni sínum hlut. Þá
hefúr heyrst að hinn sæbarði Horn-
firðingur Halldór Ásgrímsson hugsi
með hryllingi til þess að takast á við
eitt kvótaráðuneytið enn, þ.e.a.s.
landbúnaðarmál með iðnaðinum og
vilji allt til vinna til þess að sleppa
úr þeim vekurðarraunum. Enda ekki
jaftmátengdur homfirskum góðhest-
um og sumir aðrir.
Jón Sig. aldrei átt þátt í óðaverð-
bólgu
Haft er í flimtingum að hann beri
hlýhug til fjármálaráðuneytisins
enda vísindamaður í debet- og kred-
itmálum og kenndi við góðan orðstír
við viðskiptadeild Háskóla Islands.
Við þetta kemst hagjöfúrinn Jón
Sigurðsson í uppnám, því allir höfðu
borið traust til hans sem fjármála-
ráðherra og þó sérstaklega náttúr-
lega Friðrik Sophusson, varaformað-
ur Sjálfstæðisflokksins, og Haraldur
Blöndal lögfræðingur, eftir að þeim
var ljós villa sín að orða hann við
130% verðbólguna á ámnum 1981
til 83. Jón gegndi nefnilega þá sér-
stöku trúnaðarstarfi fyrir Norður-
löndin og sat í stjóm Alþjóða
gjaldeyrissjóðsins úti í Washington.
Sem sagt víðs fjarri verðlagsstjómun
á íslandi sem þjóðhagsstjóri „in ab-
sentia“, enda hefði verðlagsmálum
verið betur borgið hér heima með
garpinn á feðranna storð, að öðrum
ólöstuðum.
Jón Baldvin utanríkisráð-
herra
Víki Jón Sigurðsson mögulega úr
fjármálaráðuneytinu fyrir Halldóri
Ásgrímssyni þá vantar hann greini-
lega ráðuneyti og Alþýðuyflokkinn
„þungaviktarráðuneyti" á móti.
KjaUaiinn
Guðlaugur
Tryggvi Karlsson
hagfræðingur
Gæla nú sæviKingar iXí v
mjög við það að Jón Sigurðsson taki
viðskipta- og samgöngumál af nafna
sínum Baldvini, sem snúi sér beint
að því að tryggja heimsfriðinn úr
utanríkisráðuneytinu. Treysta menn
Hannibalssyninum jafnt til þess að
koma með góð ráð við greiðsluaf-
gangi á tékkareikningi Japanskeis-
ara, eins og að leiðbeina vinum
sínum Bandaríkjamönnum um lög-
gæslu heimsfriðarins, svo ekki sé
minnst á að sjá fram úr landbúnað-
arvanda Evrópubandalagsins eða
kjamorkuvanda Ankers frænda
Jörgensen. Þá mun séra Amórs kyn-
ið úr Vatnsfirði sérstaklega ætlast
til að hann verði gerður að heiðurs-
doktor frá Edinborgarháskóla svo
að „gúrúum" heimsbyggðarinnar
verði ljóst að Adam Smith sé skóla-
bróðir Jóns Baldvins en ekki öfugt.
Steingrímur í landbúnað og
sjávarútveg
Fái Alþýðuflokkurinn utanríkis-
ráðuneytið þá er Steingrímur
Hermannsson kominn í uppnám,
eins og segir í skákffæðum. Kostur-
inn við það er að enginn mun merkja
það á manninum sjálfum. „Hann er
svo rólegur, hann Steingrímur,“
segja framsóknardísir. En eitthvað
mun sonur glímukóngsins og þing-
manns Strandamanna vilja aðhafast.
Og þá kemur leikfléttan mikla.
Steingrímur tekur auðvitað kvóta-
ráðuneytin bæði tvö, landbúnaðar-
og sjávarútvegsmál. Þannig hefur
hann fómað sér eins og Jón Baldvin
og er auk þess kominn í grasrótina
meðal þjóðarinnar og Framsóknar-
flokksins. Þá verður líka manni að
mæta í næstu kosningum, sem
reyndar hristi upp tvo þingmenn úr
vonlausu kjördæmi Framsóknar-
flokksins, Reykjanesi, í síðustu
kosningum.
Seljum rafmagnið
Þessi leikflétta þýddi aftur á móti
að Ólafur G. Einarsson tæki iðnað-
inn enda vanur maður úr fram-
leiðsluiðnaði. Orkuverð fer nú
eitthvað hækkandi í heiminum
þannig að kannski rofar eitthvað til
um stóriðju á íslandi. Rafmagnið frá
Hrauneyjum ætti þá að komast í
verð og jafnvel frá Blöndu, sem inn-
an tíðar verður dengt á markaðinn.
Þetta er nú einu sinni svona þegar
framkvæmdagleðin grípur landann
og allir ætla að græða óhemju í lát-
unum.
Allt getur gerst
Þegar þessar línur birtast lesend-
um DV hafa þessi mál sjálfsagt
skýrst mikið. Núna er langlíklegast
að „Steina“ verði mynduð. En á
landi elds og ísa getur auðvitað allt
gerst. Jarðflekamir færast sundur
og Sjálfstæðisflokkurinn gæti auð-
vitað færst saman. Innbyrt borgar-
ana. Allavega tjáði Þorsteinn
Pálsson fiðarhlaupurunum að það
væri friður á milli þeirra Alberts.
Mörgum sjálfstæðismönnum finnst
þó sú friðardúfa fljúga nokkuð hratt.
Tap sjö þingmanna skilur auðvitað
eftir sig stór sár. Hins vegar verða
sífellt háværari raddir innan Sjálf-
stæðisflokksins að þessi mál verði
orðin klár fyrir næstu sveitarstjóm-
arkosningar.
Svavar í kvartett
Þá berast þær raddir úr austurvegi
að Svavar Gestsson sé búinn að
semja kvartett - kalli hann félags-
hyggju og vilji vera með í einni
röddinni. Það er svo sem góðra
gjalda vert. Allavega ætti ekki að
standa á kaupleiguíbúðum í slíkri
stjóm. Þá er talið að Alþýðubanda-
lagið vilji fyrir hvem mun má af sér
verbólgustimpilinn og treysti engum
betur en Jóni Baldvini og Jóni Sig-
urðssyni til þess að hjálpa sér við
það. Á hinn bóginn er skuldabagg-
inn, sem þeir bundu þjóðinni í
næstsíðustu stjóm, ennþá á herðum
hennar og gjalda margir varhug við
að hleypa þeim í reipin meðan við
íslendingar erum ennþá skuldugasta
þjóð veraldarinnar.
Hugrekki og ábyrgð
Talið er að Kvennalistinn muni
ekki ljá máls á stjómarþátttöku
nema Alþýðubandalagið fylgi með
og öfugt vegna atkvæðastreymis á
milli þessara flokka. Að vfsu byggir
þessi kenning á þeirri neikvæðu for-
sendu að stjómarflokkur tapi alltaf
atkvæðum, sem lýsir á vissan hátt
furðulegu vanmati á sjálfum sér og
virðingarleysi við þær hugsjónir sem
flokkar em stofnaðir til að bera uppi.
Eftir að hafa baðað sig í alþjóðlegri
dýrð af kosningasigrinum eiga
margir von á því að sigurgöngu
Kvennalistans sé lokið. F\TSt og
fremst vegna þess að þær séu
óraunsæjar og í eðli sínu andstöðu-
flokkur sem ekki er treystandi til
forystu í þjóðmálum. Kvennalistinn
sem og Álþýðubandalagið em þó
sprottin upp úr hugsjónum jafhaðar-
stefriunnar meira eða minna og eiga
því fyrst og fremst heima í flokki
jafnaðarmanna. Samleið með þessu
stjómmálaafli á einnig samvinnu-
hreyfingin sem og ftjálslvndir og
lýðræðiselskandi sjálfstæðismenn.
Þetta afl á reyndar sterk tök í þeirri
ríkisstjóm, sem nú er verið að revna
að mynda og farsælir vonandi ís-
lensk þjóðmál um alla framtíð.
Guðlaugur Tryggvi Karlsson
„Gæla nú sævíkingar af Vestfjörðum
mjög við það að Jón Sigurðsson taki við-
skipta- og samgöngumál af nafna sínum
Baldvini, sem snúi sér beint að því að
fryggja heimsfriðinn úr utanríkisráðu-
neytinu.“
Hagur íslenskra sjómanna
„ . . .það sem vakið hefur furðu mína eru
þær smánarbætur sem eftirlifandi fjöl-
skyldum eru greiddar þegar fyrirvinnan
hverfur í djúpið“.
Trúlega á engin þjóð í veröldinni
eins mikið undir atorku og dugnaði
einnar stéttar og við íslendingar og
á ég þar við hina íslensku sjómanna-
stétt sem án vafa á sér enga hlið-
stæðu á byggðu bóli. Þessi starfs-
stétt, þó fámenn sé, skilar i þjóðarbú
okkar miklum meirihluta þeirra
verðmæta sem gjöra okkur kleift að
lifa við þá velferð sem skipar okkur
á bekk með forystuþjóðum vest-
rænnar menningar. En því miður er
hér ekki allt sem skyldi. Almenning-
ur í landinu kvartar undan og hefir
sífellt á milli tannanna háar tekjur
sjómanna, þeirra sem allt leggja í
sölumar til þess að viðhalda í
landinu þeirri velferð sem ekkert
okkar vill vera án. Ekki skortir að
fagurlega sé talað til sjómanna á
„sjómannadaginn", þá eru þeir lof-
aðir og vegsamaðir sem sannar
hetjur, en sýnum við þessari atorku-
stétt þann sóma sem henni ber í önn
dagsins? Ekki er nóg með að þessi
stétt ein afli þeirra verðmæta sem
unnin eru í landinu og gjörð að dýr-
mætri útflutningsvöru, heldur skilar
þessi fámenna stétt verðmætum
sjávaraflans á erlenda grund og fær-
ir okkur þar með heim þann auð sem
gjörir okkur kleift að viðhalda þeim
lífsgæðum sem enginn vill vera án í
dag.
Átak í öryggismálum
sjómanna
Ég þykist vita að stór hluti lands-
manna geri sér alls enga grein fyrir
því lífi sem sjómennimir lifa og enn
síður gjörir fólk sér grein fyrir þeim
fómum sem sjómannsfjölskyldan
færir þegar húsbóndinn stritar á
Kjallariim
Jóhann Páll
Símonarson
sjómaður
hafi úti árið um kring. Án vafa er
þjóðinni allri enn í fersku minni hið
hörmulega sjóslys er varð sl. vetur
þegar m/s Suðurland fórst í hafi og
með því hurfú í hafið 6 vaskir sjó-
menn. Ekki er hér ástæða til að
fjalla um orsakir þessa hörmulega
slyss þvi niðurstöður rannsóknarað-
ila liggja nú fyrir og eiga vafalaust
eftir að vekja umræðu sem væntan-
lega verður til þess að átak verði
gjört í öryggismálum sjómanna al-
mennt. En það sem vakið hefur furðu
mína em þær smánarbætur sem eft-
irlifandi fjölskyldum em greiddar
þegar fyrirvinnan hverfur í djúpið,
en samkvæmt heimildum, sem ég
hefi aflað mér, vom dánarbætur fyr-
ir þá sjómenn sem fómst með m/s
Suðurlandi aðeins kr. 746.600. Allir
geta af þessu séð að líf þeirra sem
allt leggja í sölumar er ekki hátt
metið og tel ég þessar málamynda-
bætur hreina móðgun við þá stétt
sem einu sinni á ári er svo fagurlega
lofuð. Hér er svo sannarlega úrbóta
þörf, úrbóta sem ekki aðeins snertir
þennan þátt, heldur er brýn þörf á
því að allt er varðar sjómannastétt-
ina, hag hennar og velferð verði
tekið til rækilegrar endurskoðunar
og síðar sýnt í verki að þeirra þýð-
ingarmiklu störf verði metin að
verðleikum og íslenskri sjómanna-
stétt sýndur sá sómi sem henni svo
sannarlega ber.
Hér bíður brýnt verkefni sem ég
álít að þoli ekki bið, hér verða stjóm-
völd og hagsmunasamtök að leggjast
á eitt og gjöra veg þessara stríðs-
manna okkar sem allra mestan.
Ekki sakastvið
stjórnmálaflokk
Á síðustu árum hafa ýmiss konar
tækninýjungar mjög mtt sér til rúms
og á margan hátt gjörbreytt lífi og
starfi sjómanna en því miður virðist
á stundum hafa gleymst að sjómenn
em lifandi' mannverur sem taka
verður fyllsta tillit til í því tækni-
flóði sem nú er að hasla sér völl. Ég
vil á engan hátt vanmeta það sem
vel hefir verið gjört á liðnum árum,
margt hefir orðið til þess að bæta líf
manna til sjós, en í þessum málum
er ekki hægt að halda að sér höndum
og telja sér trú um að ekki verði
meira að gjört. Hér skal ekki sakast
við einn stjómmálaflokk frekar en
annan, allir gömlu flokkanna hafa
hér að sjálfsögðu látið eitthvað gott
af sér leiða, en betur má ef duga
skal. Með tilkomu Borgaraflokksins
hefir hinni íslensku þjóð nú gefist
kostur á að sjá að tekið verði af al-
vöm á þeim málum er snerta hag
allra þegna þjóðarinnar, gifurlegt
kjörfylgi flokksins í síðustu kosning-
um sannar svo ekki verður um villst
að þjóðin var orðin langþreytt á hin-
um ýmsu hagsmunaklíkum gömlu
flokkanna og vill fá til starfa á Al-
þingi fúlltrúa sem setja hag umbjóð-
enda sinna í öndvegi. Stærstur hluti
af kjörfylgi Borgaraflokksins kemur
úr röðum launþega og því munu full-
trúar hans á Alþingi vinna ötullega
að öllu því sem til heilla horfir fyrir
vinnandi stéttir í landinu og þá ekki
hvað síst fyrir sjómannastéttina sem
svo sannarlega á skilið að sitja í
öndvegi án þess að á nokkum hátt
sé hallað á aðrar stéttir. Það er að
lokum ósk mín og von að sjómenn
um land allt gefi sér tíma til þess
að kynna sér af gaumgæfhi stefhu-
skrá Borgaraflokksins þar sem m.a.
er mótuð fost og ákveðin steftia í
máleftium sem snerta fyrst og fremst
sjómannastéttina og þar er t.d. að
finna ákveðnar tillögur um að leggja
niður kvótakerfið í núverandi mynd.
Islenskir sjómenn, fylkjum okkur
undir merki Borgaraflokksins, þess
afls í íslenskum stjómmálum sem
ekki lætur stýrast af hagsmunum
fárra útvaldra en vill vinna af heil-
indum fyrir velferð þjóðarinnar
allrar.
Jóhann Páll Simonarson