Dagblaðið Vísir - DV - 23.07.1987, Síða 12
12
FIMMTUDAGUR 23. JÚLÍ 1987.
Neytendur
011 heimilistæki verða að
hafa skoðunaivottorð
áður en þeim er dreift
Ýmislegt hægt að gera til að auðvelda afgreiðsluna hjá raffangaprófuninni
„Öll rafíong eru eftirlitsskyld en
aðeins hluti þeirra prófunarskyldur.
Verður að fá samþykki Rafinagnseft-
irlits ríkisins áður en þeim raffong-
um er dreift," sagði Bergur Jónsson
rafinagnseftirlitsstjóri í samtali við
DV.
Á dögunum varð uppi fótur og fit
er í ljós kom við könnun Neytenda-
samtakanna að hér var á markaðin-
um fjöldinn allur af óskoðuðum
raftækjum.
Við leituðum til Bergs og báðum
hann að segja okkur frá gangi þess-
ara mála og af hverju nauðsynlegt
væri að opinber stofiiun skoðaði og
samþykkti hvert einasta raffang sem
hér er í umferð. Einnig hvemig sam-
starfi við innflytjendur raffanga væri
háttað.
„Öll raffong, sem notuð eru á heim-
ilum, skrifstofum og í léttum iðnaði,
em prófunarskyld, að undanteknum
sjónvörpum, myndbandstækjum og
öðrum rafeindatækjum.
Tæki, sem ekki em búin nægileg-
um öryggisbúnaði, valda oft á tíðum
eldsvoða. Auk þess verður að ganga
úr skugga um að raffangið sé nægi-
fega tryggt til þess að valda ekki
skaða á umhverfi sínu eða þeim sem
handfjatla það. Nefha má lampa sem
ekki þola nema ákveðna perustærð,
eða em ekki með nægilega ömggri
hitahlíf og geta bráðnað og þannig
valdið íkveikju. Slíkir lampar vom
seldir hér á landi framhjá raffanga-
prófuninni. Rafmagnseftirlitið
bannaði sölu á þessum lömpum á
sínum tíma. Þá þarf að ganga úr
skugga um að öiyggi í ýmsum tækj-
um, eins og t.d. hitaofnum, sem geta
ofhitnað, sé fyrir hendi þannig að
ekki kvikni á ofhinum aftur eftir að
hann hefur kólnað. Ef öryggið er
ekki í lagi getur það endað með þvi
að ofhinn hreinlega bráðnar og veld-
ur íkveikju.
Mjög misjafnt er hve langan tíma
þarf að ætla fyrir afgreiðslu hjá okk-
ur. Vegna fámenns starfsliðs
myndast því miður alltaf bið eftir
afgreiðslu hjá okkur en ýmislegt er
hægt að gera til þess að greiða fyrir
prófuninni.
Við eigum mjög gott samstarf við
raffangaprófunarstöðvar í ná-
grannalöndunum eins og á Norður-
löndum og í Þýskalandi. Það gerir
okkur kleift að taka gild prófunar-
vottorð frá þeim,“ sagði Bergur.
í könnun Neytendasamtakanna
kemur fram að nokkrar tegundir,
sem hlotið hafa góða dóma sænsku
neytendastofhunarinnar og eru frá
því sem kallað er viðurkenndir og
virtir ff amleiðendur hafa ekki fengið
skoðun hjá Rafmagnseftirlitinu.
Hvemig stendur á því?
„Sú prófun, sem sænska neytenda-
stofnunin gerir, er allt annars eðlis
en sú sem við gerum, sem er prófun
á öryggi tækjanna.
Því miður geta virtir framleiðend-
ur staðið sig slælega og þeir em
engin trygging fyrir því að öryggi
sé fullkomlega eins og ströngustu
kröfur segja til um. En ef innflytj-
endur gætu valið raffong til inn-
flutnings frá framleiðendum, sem
hafa vottorð fiá viðurkenndri raff-
fangaprófunarstöð, er það nánast
ekki annað en formsatriði að fá sam-
þykki okkar fyrir tækinu.
En ef um er að ræða raffang, sem
ekki hefur fengið prófun hjá viður-
kenndri raffangaprófunarstöð,
verðum við að prófa tækið áður en
það getur farið í dreifingu hér á
landi,“ sagði Bergur.
Hann sagði að ef einhver breyting
yrði á tæki sem áður hefði verið
samþykkt þyrfti að fá aðra sam-
þykkt. Nefndi hann sem dæmi ef
breytt væri um lit á t.d. hvítu raf-
tæki með t.d. með grunnnúmer 1000
H. Ef sama tæki væri flutt til lands-
ins og aðeins skipt um lit þá fengi
tækið annað grunnnúmer og yrði
1000 G. Viðkomandi tæki væri ekki
skráð í tölvu Rafmagnseftirlitsins
undir nýja gmnnnúmerinu og skoð-
aðist því sem nýtt tæki. Breytingin,
sem gerð hefur verið á tækinu, þarf
því ekki að vera stórvægileg en oft
em líka gerðar einhverjar frekari
breytingar á tækjum sem innflytj-
andi hefur e.t.v. ekki tekið eftir.
Ekki er nauðsynlegt að skoða þessi
tæki sérstaklega hér ef fyrir hendi
er yfirlýsing frá viðurkenndri raf-
fangaprófunarstöð.“
Af hverju em þá öll þessi óskoðuðu
tæki í umferð ef málið er svona ein-
Magnús Guðnason er þama að skoða þvottavélar. Reynt er að safna saman mörgum sams konar vélum til þess
að prófa þær saman en þetta er flókið ferli sem getur tekið langan tíma. DV-myndir JAK
Bergur Jónsson rafmagnseftirlits-
stjóri.
falt?
„Ég skal ekki um það segja. Við
eigum gott samstarf við langmestan
hluta þeirra sem stunda innflutning
á raffongum. Svo em alltaf til menn
sem ekki fara eftir settum reglum
og það em þeir sem við erum langoft-
ast að eltast við,“ sagði Bergur.
Framleidd em mörg raffong sem
ekki em prófúð erlendis og flutt
hingað til landsins af þeim sem ég
vil kalla gerviinnflytjendur. Það em
menn sem sjá eitthvert tæki á sýn-
ingu erlendis og dettur í hug að ná
sér í skjótfenginn gróða með inn-
flutningi. Þessir menn koma ekki
alltaf með tækin til prófunar og setja
þau beint á markaðinn. Svo þegar á
að fara að fá hjá þeim einhverja
þjónustu, eins og varahluti, geta
þeir ekki útvegað eitt eða neitt og
finnast jafhvel ekki.
- Hvað kostar að láta skoða raf-
föng hjá ykkur?
„Hingað til hefur ekki verið tekið
neitt gjald fyrir það. Rætt hefur ver-
ið um að breyta því. Til er ákveðið
kerfi sem gæfi besta samvinnu við
innflytjendur. Þeir sem skila inn til-
skyldum gögnum frá erlendum
prófunarstöðvum, sem við viður-
kennum, myndu þá aðeins greiða
málamyndagjald. Gjaldið þyngist
svo eftir því sem prófunin tekur
lengri tíma.
Það er ótrúlega mikið mál að prófa
t.d. uppþvottavélar og sjálfvirkar
þvottavélar. Jafiivel er mikið mál að
prófa einfaldan lampa. Það tekur
meira en tíu daga .
Einnig er í athugun að taka upp
sektir fyrir þá aðila sem við finnum
óskoðuð tæki hjá.
En það er langt frá því að við vilj-
um vera í styrjöld við þessa menn.
Þetta eru allt sómakærir menn upp
til hópa. Það eru því miður alltaf
sömu mennimir sem við þurfum að
vera á eftir,“ sagði Bergur Jónsson
rafinagnseftirlitsstjóri.
-A.BJ.
Besti sjávarrétturinn 1987:
Luma landsmenn á
góðum uppskriftum?
Takið þátt í samkeppni Marska og DV
Nú stendur yfir samkeppni um
„besta sjávarréttinn 1987“ á vegum
sjávarréttaverksmiðjunnar Marska á
Skagaströnd og DV. Frestur til að
skila uppskriftum er til 15. ágúst næst-
komandi. Við spurðum Steindór R.
Haraldsson, framleiðslustjóra Marska,
hvort hann ætti von á að fá góðar
uppskriftir?
„Ég er ekki í nokkrum vafa um að
fólk lumar á heilmörgum góðum upp-
skriftum. Þegar ég segi „góðum“
uppskriftum á ég við uppskriftir sem
henta vel í framleiðsluna hjá okkur.
Réttimir þurfa að vera þannig að
hægt sé að frysta þá og síðan að þeir
séu tilbúnir til annaðhvort framreiðslu
þegar þeir þiðna eða þá að þeir séu
tilbúnir í ofii eða orbylgjuofh.
Þannig vill nútímafólk hafa sinn
mat í dag.
Réttimir verða líka að vera úr
ákveðnu sjávarfangi. Við getum notað
uppskriftir sem hljóða upp á rækjur,
hörpuskelfisk, ýsu, þorsk, ufsa eða
karfa. Hráefnið er ekki amalegt, glæ-
nýtt hjá okkur beint úr sjó,“ sagði
Steindór.
Munið að skilafresturinn er til 15.
ágúst. Takið fram nákvæmt mál og
vog og sendið uppskriftimar til DV,
Besti sjávarrétturinn 1987, Þverholti
11, 105 Reykjavík. Merkið þær með
leyninafni og látið nafh, heimilisfang
og símanúmer fylgja með í lokuðu
umslagi, merktu sama leyninafhinu.
Glæsileg verðlaun em í boði. Sæl-
keraferð með Flugleiðum fyrir tvo til
útlanda em í fyrstu verðlaun, önnur
og þriðju verðlaun em glæsileg tæki
frá Philips, örbylgjuofn og grænmetis-
kvöm, hvort tveggja frá Heimilistækj-
um.
-A.BJ.
Marska framleiðir fimm sjávarrétti sem njóta mikilla vinsælda. En stööugt
verður að þróa nýja rétti til að koma með á markaöinn. Slik vöruþróun getur
tekið marga mánuði ef vel er aö staðið eins og gert hefur verið hjá Marska.
Á myndinni er verið að framleiða rækjubökur, Kristín Sigurðardóttir er fremst
á myndinni.