Dagblaðið Vísir - DV - 31.08.1988, Síða 30
30
MIÐVIKUDAGUR 31. ÁGÚST 1988.
Lífsstni
Hugað að vetrarundir-
búningi í garðinum
Nú er tími til kominn aö búa garö-
inn undir veturinn. Þá gildir einu
hvort um rótgróinn garð er aö ræða
eða lóö sem enn á eftir að skipu-
leggja. Þessi árstími er nefnilega
mjög heppilegur tíl að fara að huga
að skipulagi garðsins.
Trjágröður má undirbúa með ýms-
um hætti. Athuga t.d. vöxt sumarsins
og fyrirbyggja að greinar slái frá sér
í komandi vetrarvindi. Einnig er
heppilegt núna að undirbúa jarðveg-
inn fyrir gróðursetningu á komandi
vori. Ef sígrænar píöntur eru í garð-
inum er sjálfsagt að athuga hvort um
lús er að ræða því núna er tími greni-
lúsarinnar. Hana er hægt að losna
_inö með eitri.
Skjól fyrir sígrænar plöntur
Sígrænum plöntum er ráðlegt að
skýla með striga. Stungið er niður
Garðskála er nauðsynlegt að opna reglulega á veturna svo
ekki myndist slagi. Frost getur verið til góðs í skálunum - það
útrýmir skorkvikindum sem eru til óþurftar.
Loðin grasflöt ver sig betur gagnvart kulda en snöggslegin.
Greinar klipptar -
svo þær sláist ekki í
Fyrir veturinn er ráðlegt að huga
að vexti sumarsins. Ef tré eru þétt
þremur til fjórum stöngum og strig-
inn festur á þær umhverfis plöntum-
ar. Líka má setja svokallaðan
akrýldúk sem fæst viða. Þessi efni
skýla vel gegn vindi. Þó blæs aðeins
í gegn, sem er aðeins til góðs. Ung
barrtré eru viðkvæm á fyrstu vaxt-
arárum og á þetta sérstaklega við í
þannig tilfellum. Þegar hvasst er
verður svo að athuga festíngar því
striginn getur gert illt verra ef hann
slæst í greinar og stofn.
Þegar sígrænar plöntur eru gróð-
ursettar er mikilsvert að velja þeim
staö þar sem morgunsólar og mikils
vinds gætir ekki. Fyrstu árin eru
mikilvæg og fái plöntumar góða
umönnun og gott skjól (og næringu
~áð sjálfsögðu) verða þær fljótt falleg-
ar. Þessu búa plönturnar að þegar
fram í sækir - verða sterkar og falleg-
ar.
Tími til að athuga grenilús
Seinni hluta sumars og þegar líða
fer á haustíð kemur tími grenilúsar-
innar. Þetta fyrirbæri er svipaö
maðkinum sem oft étur blöð annarra
trjátegunda fyrri hluta sumars.
Grenilúsin er seinni til og því er ráð
að huga aö því núna.
Á greni hggur lúsin inn á milli
nálanna á greinunum. Hana á að
vera hægt að sjá með berum augum.
í gangi líkt og með maðkinn sem ytír-
leitt er úöaö gegn.
Hægt er að eitra fyrir grenilús.
Þannig er hægt að kalla til aðila sem
sjá um að úða, eða gera ráöstafanir
sjálfur. Hjá garðplöntustöðvum er
hægt að útvega sér þar tíl gert eitur.
Þá er mikilvægt að kynna sér vel
leiðarvísi og nota efnið á réttan hátt
svo ekki verði til óþurftar.
Ef ekkert er að gert kemur lúsin
að öllum líkindum aftur næsta ár.
Þannig nær hún að setjast að í plönt-
unni og verpa og gerir sama ógagn
aö ári liðnu. Séu plöntumar vel
nærðar með áburðargjöf minnka lík-
ur fyrir því að lúsin setjist að. Þann-
ig eru plönturnar best búnar undir
að veijast ágangi þessara svokölluðu
óþrifa.
Kalíáburður heppilegur núna
Til að auka frostþol trjáplantna er
mjög gott að bera kalíáburð í jarð-
veg. Fyrir tegundir, sem eru laufgað-
ar langt fram eftir hausti, s.s. gljá-
víði, hentar þetta afar vel. Að vori
búa plöntumar svo að þessum stuön-
ingi.
Reyndar má líka bera fosfóráburð
á núna því hann er svo lengi að leys-
ast upp að ekki verður hætta á að
hann stuðli að ótímabæmm vexti.
íslenskur jarðvegur er líka talinn
það fosfórsnauður að hann má vel
við þessu og það hjálpar til við rótar-
vöxt.
Snjóskafla má hindra gagn-
vart gróðri með ýmsum
hætti.
Stór tré, sem flutt hafa verið
milli staða, er mikilvægt að
festa vel. Ræturnar eru að
tryggja festu sína og mega
ekki hreyfast þegar tréð tek-
ur vind á sig.
Hún em grænbrún á títinn. Lúsin
spillir verulega fyrir vexti plönt-
unnar. Furulús er dálítið frábmgðin,
hún er hvít með loðna brúska og sést
betur.
Skemmdir vegna lúsar koma ekki
strax í ljós. Ákveðin hringrás er hér
Heimilið
iHAPPDRÆTTI
5 Ford Bronco - 40 Fiat Uno
Dregiö 12. september.
Heildarverómœti vinninga 21,5 milljón.
/i/tt/r/mark