Dagblaðið Vísir - DV - 05.10.1990, Blaðsíða 2

2
FÖSTUDAGUR 5. OKTÓBER 1990.
r
Fréttir
Þúsundir manna á „svartri skrá“ Reiknistofunnar hf.:
„Þetta er skýlaust brot
á sljórnarskránni“
- segir Öm Clausen hrl. um kerfisbundna söfnun á persónuuplýsingum
Tilkynning hefur borist inn á
heimili mörg þúsund íslendinga á
undanfömum dögum um aö í und-
irbúningi sé útgáfa á upplýsingariti
um persónuleg málefni. Sam-
kvæmt starfsleyfi frá Tölvunefnd
hefur Reiknistofunni hf. í Hafnar-
firði verið heimilað að skrá niður
upplýsingar um fiárhagsmálefni og
lánstraust fólks og selja þær.
Starfsleyfið var gefið út 4. septemb-
er sl. og gildir til ársloka 1994. Full
eining var innan Tölvunefndar
varðandi leyfisveitinguna.
Rauðglóandi símar
Mörgum brá í brún aö fá tilkynn-
ingu um þessa upplýsingasöfnun
inn um bréfalúguna. Fjöldi manns
hefur haft samband viö DV vegna
þessa máls og telur að hér sé verið
að ráðast á friðhelgi sína. Þá hafa
simar Tölvunefndar í dómsmála-
ráðuneytinu og Reiknistofunnar
verið rauðglóandi vegna þessa
máls. Margir hafa haft á orði aö
ógerlegt sé að ná sambandi við
nefndina eða forráðamenn Reikni-
stofunnar til að koma á framfæri
leiðréttingum eða kvörtunum.
Samkvæmt upplýsingum sem DV
aflaði sér hjá Pósti og síma hafa
mörg hundruð manns spurst fyrir
um hvort símar Reiknistofunnar
og Tölvunefndarinnar séu bilaðir.
En skýringin var einfaldlega sú að
álagið var svo mikið.
„Svartar skrár“ tíðkast lengi
í samtali viö DV hvaðst Gylfi
Sveinsson, framkvæmdastjóri
Reiknistofunnar hf., sem minnst
Simakerfi Reiknistofunnar þoldi ekki álagið. Það var þvi útilokað
fyrir fólk að ná til fyrirtækisins i síma. Þá er fyrirtækið aðeins opið
f rá kl. 9-12. DV-mynd BG
.
•&f s af

9V —
vilja um málið tala opinberlega og
var ófáanlegur til að gefa upp fiölda
þeirra sem fengið hefðu senda til-
kynningu. Þá vildi hann heldur
ekki gefa upp hvernig heimilda
væri aflað. Hann tók þó fram að í
skránni væru einungis tilgreindir
opinberir dómar og í henni væri
ekki að finna almennar skuldir.
Aö sögn Gylfa hefur mikið verið
hringt vegna þessa máls og ljóst
væri að lengja þyrfti frestinn sem
fólk hefði til aö koma athugasemd-
um á framfæri. í tilkynningunni
er hann sagður 14 dagar. „Það er
ljóst að það þarf að lengja frestinn
til að enginn verði útundan“.
Skv. heimildum DV munu um 10
þúsund manns vera á skránni en
hún nær til allra þeirra sem fengið
hafa á sig dóm vegna fiármála
sinna á sl. þremur árum. Að sögn
Jóns Thors, ritara Tölvunefndar,
fól starfsleyfið í sér að Reiknistofan
hefði heimild til að safna aö sér
upplýsingum frá fógetum og dóm-
stólum varðandi árangurslaus
fiárnám og dóma og upplýsingar
um gjaldþrotaskipti, skiptalok og
nauðungaruppboð úr Lögbirtingi
og dagblöðum..
Ný lög
Ný lög um skráningu og meðferð
persónuupplýsinga tóku gildi um
síðustu áramót og í þeim er kveðið
á um að þeir aðilar sem fái leyfi
Tölvunefndar til að safna saman í
tölvutæku formi upplýsingum á
borð viö þær sem Reiknistofan tek-
ur saman verði að tilkynna bréf-
lega öllum hlutaðeigandi. Sam-
kvæmt lögunum eiga hlutaðeig-
andi jafnframt rétt á að koma leið-
réttingum á framfæri í minnst 14
daga eftir að tilkynning er send út.
Að sögn Þórðar B. Sigurössonar,
forstöðumanns Reiknistofu bank-
anna, hafa svona „svartar skrár“
tíðkast svo lengi sem hann man
eftir. „Við höfum keypt þessa skrá
um árabil af Reiknistofunni hf. og
ég sé ekkert athugavert við það.
Hér er um að ræöa opinberar upp-
lýsingar og því ekkert til fyrirstöðu
að skráin sé opinber." Hann hvað
það nokkurt hagræði fyrir banka-
stofnanir að eiga svona skrár en
viðurkenndi jafnframt að þær
þyrfti að lesa með varúð.
Brot á Evrópusáttmálanum?
DV veit til þess að fiöldi manns
hefur snúið sér til lögmanna og
jafnvel umoðsmanns Alþingis
vegna þessa máls. Hjá embætti
umboðsmanns Alþingis fékkst þó
ekki uppgefið hvort formleg kvört-
un hefði borist. Að sögn Arnar
Clausen hrl. er hér um skýlaust
brot á stjórnarskránni aö ræöa og
sennilega einnig á Evrópusáttmá-
lanum en þar er sérstaklega hveðið
á um vernd einstaklinga gagnvart
kerfisbundinni öflun á persónu-
upplýsingum á tölvutæku formi.
„Sé það virkilega svo að Tölvu-
nefnd hafi gefið þessum aðilum
starfsleyfi á grundvelli nýju lag-
anna er um að ræða stór mistök
hjá þeim stjórnmálamönnum sem
samþykktu lögin,“ sagði Örn
Clausen hæstaréttarlögmaður.
-kaa
í hættu við björgun
báta úr Hvassafelli
Frekari fundarhöld krata og sjálfstæðismanna:
SetaJóns
Baldvins vek-
ur tortryggni
- segirSvavarGestssonmenntamálaráðherra
Flutningaskipið Hvassafell missti
tvo nýja og fullsmíðaða plastbáta, 10
og 14 tonna, útbyrðis í slæmu veðri
skammt frá Héðinsfirði í gærkvöldi.
Skipið var að koma með bátana til
íslands frá Noregi.
Menn af togaranum Sigurbjörgu
og loðnuskipinu Guömundi Ólafi frá
Ólafsvík náðu að bjarga bátunum á
þurrt í nótt. Tveir menn af Sigur-
björgu og einn af Guðmundi Olafi
lögöu sig í töluverða hættu í slæmu
veðri við að koma dráttartaugum í
bátana.
Stjóm Flugleiða ákvað á fundi sín-
um í gær að leggja til fyrir hluthafa-
fund síöar í mánuðinum að auka
hlutafé félagsins um 331 milljón
króna að nafnverði. Sölugengi Flug-
leiðabréfa á verðbréfamarkaðnum er
núna 2,15 þannig að greiða verður
um 712 milljónir króna fyrir þetta
aukna hlutafé. Aukið framboð gæti
hins vegar lækkað sölugengið frá því
sem nú er.
Hlutafé í Flugleiöum er nú 1.368
milljónir að nafnverði. Eftir hlutafi-
Mennirnir af Sigurbjörgu ÓF náðu
að setja dráttártóg í annan bátinn
rétt áður en hann rak upp í fiöru við
svokallaðan Landsenda. Sá bátur
hafði fengið gat á sig og maraði fram-
hlutinn í hálfu kafi. Þurfti að draga
hann „öfugan" í land. Betur gekk
með hinn bátinn sem Guðmundur
Ólafur dró til hafnar. Sjór var þó
kominn í aðra lestina og vélina í þeim
bát. Búið var að hífa bátana upp á
land og dæla úr þeim um klukkan
fimm í nótt.
árútboðið verður það 1.700 milljónir
króna. Mikil eftirspurn hefur verið
eftir Flugleiðabréfum á þessu ári en
framboð lítið og hefur það haft í för
með sér að ávöxtun bréfanna er um
68 prósent frá áramótum.
Hagnaður Flugleiða fyrstu sjö
mánuðina var 11 milljónir af reglu-
legri starfsemi. Júlí var félaginu
drjúgur því eftir fyrstu sex mánuðina
var tap félagsins um 486 milljónir
króna. -JGH
RockaU-svæðið:
Vkhend-
■
mg
um olíu
„Möguleikamir á olíu á Roc-
kall-svæðinu eru óljósir. Á svæð-
inu eru reyndar um 3 kílómetra
þykk setlög en almennt hafa
fundist. þykk setlög án olíu og
minni setlög meö olíu þannig að
maður veit aldrei," sagði Guð-
mundur Eiríksson þjóðréttar-
fræðingur við DV.
Guömundur er formaöur við-
ræðunefndar íslendinga, Danaog
Færeyínga sem fundar um Roc-
kall-svæðið hér á landi. Áfundin-
um er gengiö frá verklokum og
skilum á sameiginlegum rann-
sóknum landanna á svæöinu og
frekari kynningu á niðurstöðum
en í þeim þykja menn sjá stað-
festingu þess að olíu sé að finna.
Þá verða undirbúin samskipti viö
önnur riki sem gera kröfur til
Rockall-svæðisins.
Bretar og írar hafa gert sam-
komulag um aö skipta svæðinu á
milli sín en það hafa panir, fyrir
hönd Færeyinga, og íslendingar
einnig gert, Á næstu vikum verða
tvíhiiða viðræður þessara tveggja
„blokka" um samvinnu og nýt-
ingu svæöisins. Þykir ekki
ástæöa til tilraunaborana fyrr en
þær viöræöur hafa skýrt mynd-
ina. -hlh
„Þetta hlýtur að teljast mjög alvar-
legt mál og verður að taka til um-
ræðu þegar forsætisráðherra er
kominn. Þetta er stórmál og alger-
lega óvenjulegt," sagði Svavar Gests-
son menntamálaráðherra þegar
hann var spurður um frekari fundar-
höld þeirra Jóns Sigurðssonar iðnaö-
arráðherra og Jóns Baldvins
Hannibalssonar utanríkisráðherra
með formanni og varaformanni
Sjálfstæðisflokksins. Fundur þessara
aðila er boðaður í dag.
„Þetta er pólitískt einkaframtak
Jónanna en ég vona að þeir fari að
tilmælum flokkssystur sinnar, Jó-
hönnu Sigurðardóttur, og haldi
svona fundi með Kvennalistanum og
sanni þannig að þetta séu bara upp-
lýsingafundir," sagði Ólafur Ragnar
Grímsson fiármálaráðherra. Hann
sagðist ekkert geta sagt til um það
hvort þessi fundarhöld stefndu
stjórnarsamstarfinu í hættu en sagði
að engar upplýsingar hefðu komið
fram um fyrirhugaðan fund á ríkis-
stjómarfundi í gær.
„Ef þetta væru bara upplýsinga-
fundir um álmálið ætti iðnaðarráð-
herra að halda fundinn en ekki for-
maður Alþýöuflokksins. Það sem
gerir þessa fundi tortryggilega er að
formaður Alþýðuflokksins mætir
þama og að beiðni hans en ekki að
beiðni iðnaðarráðherra eða þannig
var þetta um daginn. Þarna hlýtur
því að vera rætt um fleiri mál en ál
enda sagði Jón Baldvin í gær að ver-
ið væri að ræða um skipan þing-
meirihluta," sagði Svavar Gestsson.
Þrátt fyrir harðorð mótmæli þing-
flokks Alþýðubandalagsins í gær
vegna fyrri funda krata og sjálfstæð-
ismanna er boöað til annars fundar.
Er ljóst að erfitt getur orðið fyrir al-
þýðubandalagsmenn að kyngja því
en beðið er viðbragða forsætisráð-
herra sem væntanlegur er til lands-
ins fljótlega. Hafa verður þó í huga
að hann hvatti til fyrri fundarins.
-SMJ
- ÓTT
Hlutafé aukið
í Flugleiðum