Dagblaðið Vísir - DV - 05.10.1990, Blaðsíða 28

36
FÖSTUDAGUR 5. OKTÓBER 1990.
Menning
Hver er meistarinn?
í gærkvöldi var frumsýnt á Litla sviöi
Borgarleikhússins nýtt íslenskt leikrit. Þegar
þar aö auki er um aö ræöa fyrsta leikrit
ungs höfundar er varla annars aö vænta en
þess sé beðið meö nokkurri eftirvæntingu.
Hrafnhildur Hagalín Guömundsdóttir velur
sér ekki auðvelt viöfangsefni í þessari frum-
smíð sinni fyrir leiksvið. Hún fjallar þar um
margslungið samband þriggja listamanna og
óumflýjanlegt uppgjör þeirra viö líf sitt og
list.
Átakapunktar verksins beinast inn á viö.
Það eru ekkert frekar ytri ástæöur sem knýja
á heldur standa persónurnar hver á sinn
hátt á tímamótum í listsköpun sinni og þurfa
þar af leiðandi að gera upp hug sinn varö-
andi fortíð og framtíö.
Hrafnhildur hefur gott vald á því sem hún
er að gera. Hún byggir upp trúverðugar per-
sónur og sterk dramatísk átök. í verkinu er
mikil spenna á milli persóna og jöfn stígandi
og þaö sem mest er um vert, textinn er vel
saminn og þohr umbúðalausa túlkun, án
skrums og skrauts.
Ytri atburðarás rammast inn af frétt sem
sögö er í upphafi verksins og hliðstæðum
atburðum í lokin. En Hrafnhildur skilur
engu að síður við persónurnar með spum-
ingarmerki og áhorfendum eru ekki færðar
neinar algildar lausnir á silfurfati.
Verkið fjallar um gítarleikara og gítarleik-
ur og önnur tónlist er veigamikill þáttur í
sýningunni. Pétur Jónasson túlkar leik
þeirra þremenninganna með ágætum og á
stöku stað tekur tónlistin alveg yfir, verður
hreinlega hluti af atburðarásinni.
Leikmyndin er einfóld og sérstök aö því
leyti að unnið er út frá málverkinu Frelsun
eftir hollenska myndlistarmanninn Maurits
Cornelis Escher og myndar það svifléttan
bakgrunn að verkinu.
Hlín Gunnarsdóttir er höfundur leikmynd-
arinnar sem sýnir híbýli unga listafólksins.
Þar standa fáeinir hlutir fyrir heildina. Dótið
er dæmigert fyrir samtíning frumbýlingsár-
anna en leikritið gerist á heimili þeirra Hild-
ar og Þórs sem bæði leggja stund á klassísk-
an gítarleik.
Strax í upphafi er ljóst hversu þau Hildur
og Þór eru óhkir persónuleikar og samband
þeirra er þess vegna dauðadæmt löngu áður
en þau gera sér grein fyrir þvi sjálf.
Möndull verksins er hins vegar samband
þeirra Hildar og Meistarans og þar er í raun
tekist á um sál og sjálfstæöi Hildar. Meistar-
inn hefur ekki einasta kennt henni á hljóð-
færi frá því að hún var smákrakki heldur
hefur myndast með þeim einstakt samband.
Við fótskör hans hefur hún drukkið í sig líf-
sviðhorf hans og skoðanir. En meistarinn er
mikið ólíkindatól og hann gætir þess vand-
lega að láta aldrei skína í raunverulegar til-
finningar.
Hann beitir bæði blíðu og grimmd til að fá
sitt fram og Hildur nær æ lengra en hún er
háð meistara sínum og án hans getur hún
ekki þroskast frekar.
Þegar Meistarinn birtist eftir margra ára
þögn gerir hann umsvifalaust kröfu til þess
að allt verði sem fyrr á milli hans og Hildar.
Sjálfur er hann kominn að endapunkti á hst-
ferh sínum og Hildur á að verða arftaki hans.
í list hennar sér Meistarinn sitt framhaldslíf.
Hlutverk Meistarans er skrifað af miklu
fjöri þvi að hann er fyndinn og útsmoginn
þó aö hann sé bæði eigingjam og miskunnar-
laus. Þorsteinn Gunnarsson fer á kostum í
hlutverkinu og skapar litríka persónu, mann
sem er vanur í skjóh frægðar sinnar og snilh
að komast upp með meira en flestir.
Ég er meistarinn er lifandi leikrit sem lýs-
ir átökum og uppgjöri. Þó að þetta sé frum-
raun Hrafnhildar Hagahn Guðmundsdóttur
er verkið vel skrifað og athyghsvert og hreint
enginn byrjendabragur á því. Úrvinnslan
styður textann og verkið fer vel á Litla sviði
Borgarleikhússins.
Leikfélag Reykjavikur sýnir á Litla sviði Borgarleik-
hússins:
ÉG ER MEISTARINN
Höfundur: Hrafnhildur Hagalin Guðmundsdóttir
Leikstjóri: Kjartan Ragnarsson
Leikmynd og búningar: Hlín Gunnarsdóttir
Gitarleikari: Pétur Jonasson
Lýsing: Lárus Björnsson
Lifiðog listin.
-AE
Ingvar E. Sigurðsson og Elva Osk Olafsdóttir í hlutverkum sinum.
Leiklist
Auður Eydal
Þriðja persóna verksins er lærifaðir þeirra,
sjálfur Meistarinn, sem hefur haft mikil áhrif
á þau, hvort á sinn hátt.
Hildur stendur á vegamótum. Hún hefur
náð langt í hst sinni en er þjökuð af efasemd-
um af því að henni finnst að aðeins með al-
gjörri fullkomnun sé markinu náð. Hún er
mjög kröfuhörð og það er ljóst aö hún hefur
goldið árangur sinn dýru verði.
Elva Ósk Ólafsdóttir tekst á við hlutverk
Hildar sem er þungamiðjan í verkinu. Hún
túlkar sársauka hennar og viðkvæma hsta-
mannsskapgerð með ágætum. Hlutverkið ér
skrifað af innsæi og skilningi. Það hefur
greinhega verið bein lína á milli höfundar
og Hildar og Elva Ósk bætir fínlegum blæ-
brigðum við persónulýsinguna.
Hildur á í mikilli innri baráttu og þögul
túlkun er miklvæg. Svipbrigði Elvu Óskar
segja oft meira en orð og leikstjórinn Kjartan
Ragnarsson er ófeiminn við að beita þögn-
inni þar sem það á við. Ljósahönnun Lárusar
Bjamasonar er mjög mikilvæg í sýningunni,
ekki hvað síst í þeim atriðum.
Sambýlismaöur Hildar er Þór sem Ingvar
E. Sigurðsson leikur. Þór er fremur stöðluð
persóna og fyrst og fremst tæki höfundar til
þess að fá fram ákveönar andstæður og við-
brögð.
Ingvar geldur þess nokkuð í samanburði
við meðleikendur sína að ekki er lögð eins
mikil vinna í hlutverk hans en hánn mótar
persónuna éngu að síður skýrum dráttum
þó að hann fái ekki tækifæri til stórátaka.
Þór er vænsti strákur en fremur grunnur
persónuleiki og hentistefnumaður. I tónlist-'
inni er það tækni en ekki tilfinning sem
ræður túlkun hans og í einkalífmu er hann
eins og blindur köttur. .,
Aímæli_______________dv
Sigmundur Þráinn Jónsson
Sigmundur Þráinn Jónsson,
framkvæmdastjóri, Lagarfelli 3,
Fellabæ, er sextugur í dag. Þráinn
er fæddur í Gunnhildargerði í Hró-
arstungu og ólst upp í Hróarstungu
í N-Múlasýslu.
Starfsferill
Þráinn varð búfræðingur frá
Hvanneyri 1951 og var b. í Gunn-
hildargerði 1959-1964. Þráinn var
með veitingarekstur í Ásbíói á Egils-
stöðum 1964-1968 og hefur veriö
meö veitingarekstur í flugstöðinni á
Egilsstöðum frá 1965.
Fjölskylda
Þráinn kvæntist 17. júní 1959 Ing-
veldi Önnu Pálsdóttur, f. 12. apríl
1935, hússtjómarkennara. Foreldr-
ar Ingveldar eru Páll Jónsson, kenn-
ari á Skagaströnd, og kona hans,
Sigríður Guðnadóttir. Börn Þráins
og Ingveldar eru: Jón, f. 7. mars 1960,
sjómaður í Rvík; Sigríður, f. 5. des-
ember 1961, framleiðslu- og mat-
reiðslumaður í Fellabæ, gift Þór
Ragnarsyni, f. 18. október 1959,
verslunarmannni, sonur þeirra er:
Erik Rafn og stjúpsonur Gylfi Þór;
Anna Bima, f. 18. janúar 1963, d. 23.
febrúar 1965; Anna Birna, f. 25. des-
ember 1967, nemi í HÍ, og Þórhalla,
f. 22. febrúar 1969, nemi í HÍ.
Systkini Þráins eru: Margrét, f. 30.
maí 1927, d. 24. nóvember 1988, hús-
stjórnarkennari og bankastarfs-
maður í Rvík, gift Gunnari Hösk-
uldssyni, f. 16. október 1929, d. 28.
júní 1972, dóttir þeirra er: Urður;
Guðrún Ingibjörg, f. 18. október
1928, húsmóðir í Rvik, gift Marteini
Nevel Rúrikssyni, f. 16. apnl 1933,
vélstjóra, böm þeirra em: ína Þór-
unn og Marteinn Arnar; Þórunn
Kristbjörg, f. 28. maí 1932, póstfreyja
í Rvík, gift Jóhanni Karh Bjarna-
syni, f. 19. júlí 1935, börnþeirrra
eru: Jóna Gunnhildur, Állhildur
Sigmundur Þráinn Jónsson.
Sylvía, Gunnar Þór og Guðmundur
Ingi; Ólafur Heiðar, f. 25. nóvember
1934, laugarvöröur í Rvík, kvæntur
Halldóru Hilmarsdóttur, f. 21. sept-
ember 1937, börn þeirra eru: Hilm-
ar, Anna Gunnhildur, Bima og Jón;
Sesselja Hildigunnur, f. 4. nóvember
1936, húsmóðir á Desjarmýri í Borg-
arfirði eystra, gift Sigmari Jóhanni
Ingvarssyni, f. 19. júlí 1927, b. á
Desjarmýri, böm þeirra eru: Anna,
Ingunn Vigdís og Jón Sigmar; Soffía
Hrafnhildur, f. 15. ágúst 1939, póstaf-
greiðslumaður í Rvík, gift Gunnþóri
Bender, f. 28. febrúar 1926, kaup-
manni, börn þeirra eru: Guðrún
Dóra og Jón, og Jóndóra Elísabet,
f. 25. maí 1947, býr í Rvík.
Ætt
Foreldrar Þráins voru Jón Sig-
mundsson, f. 25. október 1898, d. 18.
maí 1957, b. í Gunnhildargerði í
Hróarstungu, og kona hans, Anna
Ólafsdóttir, f. 29. ágúst 1902, d. 20.
mars 1987. Jón var sonur Sigmund-
ar Jónssonar, b. í Gunnhildargerði,
og konu hans, Guðrúnar Ingibjarg-
ar Sigfúsdóttur, ættforeldra Gunn-
hildargerðisættarinnar.
Þráinn og Ingveldur taka á móti
gestum í samkomusal Fellaskóla í
Fellabæ fostudaginn 5. október kl.
20.00-23.00.
Andlát
Indriði Halldórsson múrari lést á
Borgarspítalanum að kvöldi miö-
vikudags 3. október.
Jarðarfarir
Útfor Guðmundar Ingimarssonar frá
Efri-Reykjum, sem andaðist aö
Kumbaravogi 20. september, verður
gerð frá Skálholti laugardaginn 6.
október ki: 14.' Jarðsett verður á
Torfastöðum. Guðmundur átti heima
um langt árabil í Vegatungu.
John Harmon Grant, Faxabraut 2a,
Keflavík, verður jarðsunginn frá
Keflavíkurkirkju laugardaginn 6.
október kl. 14.
Runólfur Guðmundsson bóndi, Öl-
visholti, Hraungerðishreppi, sem lést
þann 27. september, verður jarð-
sunginn frá Hraungerðiskirkju laug-
ardaginn 6. október kl. 13.30. Sæta-
ferð verður frá B.S.Í. kl. 12.
Gísh Tómasson, Melhóli, Meðallandi,
V-Skaftafellssýslu, veröur jarðsung-
inn frá Langholtskirkju, Meðallandi,
laugardaginn 6. október kl. 14. Rútu-
ferð verður frá BSÍ kl. 8.30.
Bjarnþóra Eiríksdóttir, áður hús-
freyja í Dalbæ, Gaulverjabæjar-
hreppi, Grænumörk 1, Selfossi, verð-
ur jarðsungin frá Selfosskirkju laug-
ardaginn 6. október kl. 15.
Þorgerður Vilhjálmsdóttir frá Múla,
Vestmannaeyjum, verður jarðsung-
in frá Landakirkju í Vestmannaeyj-
um laugardaginn 6. október kl. 14.
Jóhann I. Pétursson vélstjóri lést 26.
september. Hann fæddist 4. ágúst
1918 í Hafnarfirði, sonur Péturs Þórð-
arsonar og konu hans, Jóhönnu Jó-
hannsdóttur. Hann útskrifaðist frá
Vélskóla íslands 1940. Að loknum
störfum sem vélstjóri á bátum og
togurum og sem vélsmiður í Vél-
smiðjunni Héðni var hann ráðinn
kennari, fyrst á mótornámskeiðum
Fiskifélags íslands 1947-1952 og síðan
við Vélskóla íslands í Reykjavík
1952-72. Eftirlifandi eiginkona hans
.er ísafold Kristjánsdóttir. Þau eign-
uðust tvær dætur. Útfór Jóhanns
verður gerð frá Bústaðakirkju í dag
kl. 13.30.
Sigurður Bjarnason fv. bifreiðar-
stjórilést 27. september. Hann fædd-
ist á Borg í Skötufirði, Noröur-ísa-
íjarðarsýslu. Á yngri árum var hann
togarasjómaður og starfaði síðan í
tuttugu ár við leigubílaakstur hjá
BSR. Hann kvæntist Ágústu Guð-
mundsdóttur og eignuðust þau fimm
börn. Konu sína missti Sigurður eftir
38 ára sambúð. Útfor Sigurðar verð-
ur gerð frá Fossvogskirkju í dag kl.
15.
Fjölmiðlar
Gufunesradíó kallar
Símtöl af ýmsu tagi verða sífellt
fyrirferðarmeiri í dagsskrárgerð ís-
lenskra útvarpsstöðva. í ríkisút-
varpinu var það Jón Gunnlaugsson
skemmtikraftur sem fyrstur var
með símtalsþætti en fyrir u.þ.b. tutt-
ugu árum spjallaði hann við hús-
mæður eftir hádegið og spilaði s vo
fyrir þær angurvær óskalög, gjarn-
an sungin af þeim félögunum Engil-
bert Humberting og Tom Jones.
Þetta mæltist vel fyrir og nú er svo
komið aö símtólið er orðið þarfasti
þjónn dagskrárgerðarmannsins.
i fyrstu létu útvarpsmenn sér
nægja aö hringja sjálfir i viðmæl-
endur en síðan fóru viðmælendur
að hringja í útvarpsmenn og æstist
þá leikurinn til muna, enda löngu
hðin tíð aö viðmælendur einskorðist
viö bláedrú húsmæður við heimil-
isstörfin.
í fyrstu var umræöuefnið afskap-
lega einhæft: húsmæður greindu frá
aldri sínum, hvar þær byggju í bæn-
um og hvað þær hefðu haft í hádeg-
ismatinn, auk þess sem þær völdu
sér óskalag. Nú hringja menn i
beina útsendíngu og ræða heima og
geima eins og þeir séu í heita pottin-
um eða hjá rakaranum sinum. Eink-
um eru alls konar umkvartanir
áberandi og ráðleggingar til stjóm-
valda.
Þá er fólk fariö aö trúlofast í beinni
útsendingu og þiggur aö launum
kvöldverð fyrir tvo á svarta sófan-
um eða rauðu pönnunni. Lengra
veröur vonandi ekki gengið í hnýsn-
inni um aðfarir elskenda.
En ekkert er nýtt undir sóhnni.
Löngu áður en frjálsar útvarps-
stöðvar tóku hér til starfa voru í
rauninni þrjár útvarpsstöðvar
starfræktar hér á landi: ríkisins,
Kanans og bátabylgjan og sennilega
var sú siðastnefnda vinsælust. Þar
gátu menn hlustað á einkasímtöl
sem slógu öhu við í rómantík,
dramatik og spennu. Á bátabylgj-
unni, rétt eins og á Bylgjunni nú,
vora trúlofanir daglegt brauð og þar
bætti bátabylgjan um betur: sumir
skildu í beinni útsendingu og þó
fékk enginn kvöldverð á Höltu hæn-
unni.
Skildi maður enn ná á útvarps-
tækið hinni gömlu og góðu dag-
skrárkynningu bátabylgjunnar:
„Gufunesradíó kallar“?
Kjartan Gunnar Kjartansson