Dagblaðið Vísir - DV - 15.04.1991, Blaðsíða 26

J$}1.
-26
Menning
Söngvaseiður sló í gegn
Von Trapp greifi með fjórum börnum sínum. Jóhann Sigurðarson leikur von Trapp. Dreng-
ina tvo leika þeir Gissur Páll Gissurarson og Halldór V. Sveinsson. Eidri dótturina á mynd-
inni leikur Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir en þá yngri Heiða Dögg Arsenult.
Það hafa ekki í langan tíma heyrst eins
innileg og langvinn fagnaðarlæti í Þjóðleik-
húsinu og við lok frumsýningarinnar á
Söngvaseið á fóstudagskvöldið. Þessi sígildi
söngleikur hefur verið sýndur um allan heim
og vann hér eins og annars ’staöar hug og
þó einkum hjörtu áhorfenda sem létu sig
engu skipta það álit menningarpostulanna
að verkið væri sykurhúðað og óraunsætt og
sárlega vantaði í þaö dýpri merkingu, per-
sónusköpun og marktæka ádeilu.
Það hefur heldur vísast ekki verið ætlun
höfunda að setja fram skarpa krufningu á
mannlegum samskiptum eða stjórnmála-
ástandi íjórða áratugarins í Mið-Evrópu þó
að ljót ásjóna nasismans voki í bakgrunni
verksins.
Söngvaseiöur er fyrst og fremst skemmti-
efni, hugljúf og hjartnæm saga, sannkallað
öskubuskuævintýri með mannlegum undir-
tón. Eins og í öllum almennilegum ævintýr-
um þurfa söguhetjurnar að ganga í gegnum
hóílegar þrengingar áöur en framtíðin er
tryggð.
Og þennan efniviö er hægt að setja fram
bæði á misheppnaðan hátt eða með vel skip-
aðri áhöfn þar sem galdur leikhússins er
nýttur til þess að búa ævintýrinu viðeigandi
búning. Það er einmitt það sem Benedikt
Árnason leikstjóri hefur gert hér og það fór
ekki á milli mála að leikhúsgestir sendu hon-
um sérstakar þakkir og einlæga hyllingu í
lok sýningar.
í verkinu er manngæsku og lífsgleði telft
fram gegn ströngum aga og föðurlandsást
gegn þjónkun við erlent valdboð. Flosi Ólafs-
son þýðir bæði talaö mál og söngtexta á líf-
lega og hpra íslensku.
Verkið er fullt af fjörugum atriðum og al-
þekktum lögum sem hafa verið sívinsæl allt
frá því að María von Trapp skottaðist fyrst
inn á svið leikhúss á Broadway þegar The
Sound of Music var sýnt þar í fyrsta sinn
árið 1959. Hluti úr sjálfsævisögu hinnar
raunverulegu Maríu Ágústu von Trapp var
kveikjan að verkinu, þannig að sannir at-
burðir eru undirstaöa þess.
Ungnunnan, María, sem Margrét Kr. Pét-
ursdóttir leikur, er alltof íjörug og lífsglöö,
til þess að henyast innan klausturveggjanna,
þrátt fyrir einlægan vilja. Þegar priorinn-
unni berast boð frá ekkjumanninum von
Trapp kapteini, um það að nú hafi enn ein
barnfóstran gefist upp við að hafa hemil á
börnunum hans sjö, ákveður húa að senda
Maríu í vistina.
Þegar hún kemur á vettvang gerir kapt-
einninn henni grein fyrir reglum hússins.
Hann er vanur að stjórna sjóliðum og börnin
eiga að hlýða kalli hank eins og litlir her-
menn. Hann ber ævinlega á sér flautu og
hefur sérstakt kallmerki fyrir alla í húsinu.
Þegar hann flautar þýðir ekkert aö drolla.
Maríu líst ekkert á þessa htlu marserandi
hersingu og er íljót að breyta hlutunum. Hún
vinnur traust barnanna - sem eru tortryggin
í fyrstu - og ást kapteinsins áður en yfir lýk-
ur.
En veður eru válynd, nasistar eru að færa
út kvíarnar og von Trapp verður aö flýja
ættjörð sína með alla fjölskylduna. Með að-
stoð góöra vina tekst þeim að komast undan
til Sviss.
Veigamestu hlutverkin í söngleiknum eru
í höndum þeirra Margrétar Kr. Pétursdótt-
ur, sem leikur Maríu, eins og fyrr kom fram,
Jóhanns Sigurðarsonar, í hlutverki von
Trapp og svo sjö barna og ungra leikara sem
leika hina fjörugu krakka kapteinsins.
Mikiö veltur á því að vel sé staðið að vali
þeirra, sem með þessi hlutverk fara, og óhætt
að segja að sýningin „sló í gegn“ strax á
Leiklist
Auður Eydal
frumsýningunni, einmitt vegna þess hve öh
þessi aðalhlutverk voru vel skipuð.
Margrét er jafnvíg bæði á leik og söng. Oft
hefur viljað brenna við aö þær leikkonur,
sem hafa verið valdar í aðalhlutverk söng-
leikja, hafa ekki ráðið alls kostar við söng-
inn, en hér er ekki slíku til að dreifa. Mar-
grét hefur fallega og örugga rödd sem naut
sín vel í flestum lögunum og persónan geisl-
aði af sönggleði og sjarma. I upphafi sýning-
arinnar gætti óstyrks hjá henni sem ekki er
óeðhlegt á frumsýningu þegar jafnmikið
mæðir á leikara og hér. En góður stuðningur
meðleikenda og vel æfö atriði hjálpuöu henni
yfir erfiðasta hjahann og þegar á leið var
ekki hnökra á frammistöðu hennar að finna.
Kapteinninn er kaldur og strangur til aö
byrja með en þiðnar furðu fijótt þegar María
er komin í húsið. Túlkun Jóhanns Sigurðar-
sonar er mjög afslöppuð, hann tekur hlut-
verkið mátulega alvarlega og gerir persón-
una eins sannfærandi og hægt er. Jóhann
er feiknagóður leikari, hann hefur þessa
ómissandi útgeislun á sviðinu sem veldur
því að ævintýrið lifnar við og hann fer líka
létt með söngatriðin. Meðal laga, sem hann
syngur, er sá víöfrægi söngur um alparósina
sem í leiknum er óður til ættjarðarinnar.
Ungu leikararnir sjö, sem leika börnin, eru
einstaklega samvalinn hópur sem leysti sitt
hlutverk með prýði. Þau sungu afbragðsvel
og tókst, hverju á sinn hátt, aö gæða persón-
umar lífi og gefa þeim ákveðin einstakhngs-
einkenni.
Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir leikur elstu
systurina, sem er farin að gefa strákunum
hýrt auga, þó að fyrsta skotið fái dapurlegan
endi. Þau sem leika yngri systkinin eru
Hahdór Vésteinn Sveinsson, Sigríöur Ósk
Kristjánsdóttir, Gissur P. Gissurarson, Álf-
rún Ornólfsdóttir, Heiða Dögg Arsenult og
Signý Leifsdóttir og þaö er óhætt að segja
að þau „áttu salinn“ og skipti þar mestu ein-
læg og heillandi framganga þeirra.
Fyrir utan Trapp fjölskylduna koma við
sögu bæði nunnurnar í klaustrinu, heimhs-
fólk kapteinsins, vinir hans og gestir.
Margir traustir leikarar hússins koma
fram í sýningunni og af þeim má nefna þau
Helgu Jónsdóttur og Öm Árnason, sem leika
Elsu, en henni er von Trapp trúlofaður um
skeið, og vin hans, Max.
Helga fer fyrirhafnarlaust með hlutverk
Elsu, sem er fin og settleg, algjör andstæða
hinnar gáskafuhu Maríu. Hún lætur hags-
muni ráða þegar hún kýs að andæfa ekki
gegn nasistunum. Max hagar líka seglum
eftir vindi og nýtir sér valdatöku þeirra til
þess að krækja sér í embætti. Örn tekur
nokkra létta og landskunna takta í hlutverk-
inu þó að hann þurfi líka að sýna á sér alvar-
legri hlið því Ihutverkið ber líka í sér ugg-
vænlegan boðskap.
Príorinnan er leikin af Ragnheiði Stein-
dórsdóttur og auk hennar eru þær Anna
Kristín Arngrímsdóttir og Margrét Guð-
mundsdóttir í stærstu nunnuhlutverkunum.
Mannkærleikur og viska príorinnunnar
kemur skýrt fram í túlkun Ragnheiöar sem
leikur hlutverkið mjög vel.
Söngur nunnanna var svolítið erfiður í
sumum lögunum en að öðru leyti var bæði
söngur og hljóðfæraleikur nyög vel unninn.
Agnes Löve á heiðurinn af hljómsveitar- og
tónlistarstjóm sem er jú einn meginþáttur-
inn í verkinu og sá sem alls ekki má bregð-
ast.
Hljómurinn úr hljómsveitargryfjunni var
finn þar sem ég sat og hljóðblöndun kom
oftast vel út. Ingibjörg Björnsdóttir samdi
dansatriði sem lífga upp á sýninguna. Leiktj-
öld og búningar koma erlendis frá stöðluð
eftir forskrift þar um.
En það er sem sagt ekki aö sjá að tímans
tönn hafi enn unnið á Söngvaseið og ekki
að efa að þessi ágæta sýning á eftir að veita
gestum Þjóðleikhússins, ungum sem öldn-
um, ánægjulegar kvöldstundir fram eftir
vorinu.
Þjóóleikhúsiö, stóra svióió:
SÖNGVASEIÐUR
Söngleikur ettir Rodgers og Hammerstein
Leikhandrit: Howard Lindsay og Russell Crouse
Þýðing: Flosi Ólafsson
Leikstjóri: Benedikt Árnason
Hljómsveitar- og tónlistarstjórn: Agnes Löve
Dansar: Ingibjörg Björnsdóttir
Leikmynd: Oliver Smith
Lýsing: Mark Pritchard
Hljóósetning: Autograph, Julian Beech/Georg
Magnússon
Ert þú örugglega
ordinn áskrifandi?
Danskir vordagar
Danski píanóleikarinn Peter Westenholtz hélt tón-
leika í Norræna húsinu í gærkvöldi. Þessir tónleikar
voru liður í Dönskum vordögum, menningarhátið sem
frændur okkar Danir halda hér í borginni um þessar
mundir. Á efnisskránni voru verk eftir Carl Nielsen,
Johannes Brahms, Gabriel Fauré, Francis Poulenc og
Robert Schumann.
Efnisskráin var ágætlega saman sett og fjölbreytt.
Chaconne eftir Nielsen er lipurlega saman settur
kontrapunktur. Tilbrigði Brahms op. 21 um eigið stef
er hugmyndarík og falleg tónlist. Nocturnes og Chant
sans Paroles eftir Fauré og Trois pieces eftir Poulenc
gáfu litríka franska stemningu sem tilbreyting var að.
Höfuöverkefni kvöldsins var Carnaval Schumanns.
Sá skemmtilegi og fjölskrúðugi hugarheimur tón-
skáldsins sem fram kemur 1 nafngiftum kaflanna í
þessu verki gerir sitt til að auka ánægju hlustandans.
Aðalatriöið er þó að tónlistin er frábærlega frjó og
hugmyndarík enda eru vinsældir þessa kunna verks
í samræmi viö það.
Westenholz þekkti verkefni sín greinilega vel og
geröi hann margt fallega þótt leikur hans væri ekki
alltaf snurðulaus og nákvæmni hefði stundum mátt
Tánlist
Finnur Torfi Stefánsson
vera meiri. í Schumann brá fyrir meiri galsa en tilefni
var til. Ef til vill haföi það áhrif að áheyrendur voru
færri en verið skyldi hafa og virtist eins og tónleikarn-
ir heföu ekki veriö nægilega kynntir. I kvöld mun
Westenholz leika með okkar ágæta Blásarakvintett
Reykjavíkur og verður fróðlegt að heyra hvem ávöxt
það samstarf gefur.