Dagblaðið Vísir - DV - 15.04.1991, Blaðsíða 20

t
4^,
l ! 1 \ 20 -1 J J * -» IM -'rrT^S^1!
MÁNUDAGUR 15. APRÍL 1991.
Viðhorf Heimastjórnarsamtakanna
Davíð Oddsson, formaður Sjálf-
stæðisflokksins, hefur fjallað um
landsfundarályktun Sjálfstæöis-
flokksins og lýst þeirri skoðun
sinni að mögulega aðild íslendinga
að Evrópubandalaginu ætti að bera
undir þjóðina.
Þjóðaratkvæði um mikilsverð-
ustu þjóðmál er eitt af baráttumál-
um Heimastjórnarsamtakanna, frá
miðstýringu til valddreifmgar.
íslendingum eru hins vegar sett-
ar allt of þröngar skorður með því
að fá einungis þjóðaratkvæði um
aðild að Evrópubandalaginu.
Fjórar leiðir
Meginleiöimar, sem til athugun-
ar koma í utanríkisviðskiptunum,
erufjórar:
1. Óbein aðild að Evrópubandalag-
inu með evrópsku efnahags-
svæði.
2. Bein aðild að Evrópubandalag-
inu.
3. Að staða íslands veröi að mestu
óbreytt en gerðir verði sérstakir
KjaUarinn
Tómas Gunnarsson
1. maður á lista Heimastjórnar-
samtakanna í Reykjavík
milbríkjasamningar sem ekki
breyta þjóðréttarlegri stöðu
landsins.
4. Að lögð verði áhersla á að efla
ísland sem birgða- og viðskipta-
miðstöð milli Evrópu og Banda-
ríkjanna sem jafnframt gæti haft
góðar tengingar við Asíulönd
með pólarflugi og siglingum
norðan Síberíu. En áætlanir eru
nú uppi um þær.
Heimastjórnarsamtökin telja
leiðir 1 og 2 ekki koma til greina,
m.a. vegna ógurlegs laga- og reglu-
fargans, yfirþjóðlegs valds Evrópu-
bandalagsins og miðstýringar frá
Brussel. Áhrif íslendinga sem 0,1%
aðila að Evrópubandalaginu munu
verða lítil ef til aðildar kemur.
Tímaskekkja
Óbreytt ástand eða lítið breytt
staða í utanríkisviðskiptum er
miklu betri kostur en bein eða
óbein aðild að Evrópubandalaginu.
Fjórði kosturinn er ábtlegastur.
Stærstu möguleikar Islendinga í
atvinnumálum eru þeir að þeim
takist að selja sjálfir afurðir sínar
sem næst neytendum í öðrum lönd-
um og hætti að vera hráefnisfram-
leiðendur í þeim mæli sem þeir
hafa veriö. Þeir verða að setjast á
bekk með öðrum þróuðum þjóðum
og taka þátt í viðskiptum heimsins
á sama hátt og þær.
Þau úrræði sem best duga í utan-
ríkisviðskiptum eru nú þegar í
höndum íslendinga sjálfra. En við
þurfum að breyta atvinnuháttum
okkar og stórbæta samgöngur,
sérstaklega innan einstakra lands-
hluta og milli þeirra og útlanda.
Þá þarf að mennta fólk i utanríkis-
viðskiptum og laða að erlend við-
skipti með fríhöfnum og skatt-
frjálsum svæðum.
Evrópubandalagið sem yflrþjóð-
legt ríkjasamband, sem reisir um
sig tollmúr, er tímaskekkja í við-
skiptum heimsins. Aðild að Evr-
ópubandalaginu verður íslending-
um fyrst og síðast fjötur.
Tómas Gunnarsson
„Þau úrræði, sem best duga í utanríkis
yiðskiptum, eru nú þegar í höndum
íslendinga sjálfra. En við þurfum að
breyta atvinnuháttum okkar og stór-
bæta samgöngur..
Vetrarkosningar án ábyrgðar
Senn göngum við til þriðju vetr-
arkosninganna í röð á íslandi.
Þröngsýn lagatúlkun einstakra
stjórnmálamanna og flokka hefur
oröið til þess að þetta form virðist
vera aö festast í sessi og má vænt-
anlega búast við því að einungis
stóráföll í stjórnarsamstarfl geti
breytt þessu.
Fyrir kjördæmi eins og Reykja-
vík, Reykjanes og Suðurland skipt-
ir þetta ekki máli því að samgöngur
eru þar greiðar innan héraös allt
árið um kring að undanskildum
einstökum óveðursdögum.
Kjósendur hafi
jafna aðstöðu
Þennan vetur hefur verið hag-
stæð veðrátta til landsins, einnig
hér á Vestfjörðum, þannig að
ástand fjallvega er eins gott og bú-
ast má við eftir árstíma. Samt sem
áður þýðir það að fjallvegir eins og
Breiðadals- og Botnsheiðar ásamt
Steingrímsfjarðarheiöi lokast um
leið og hreyfir vind þótt þeim sé
haldið opnum þá daga sem rutt er.
Aðrir fjallvegir, svo sem Kletts-
KjaUarinn
Pétur Bjarnason
fræðslustjóri
í Vestfjarðaumdæmi
háls, Dynjandisheiði og Hrafns-
eyrarheiði, eru ekki mokaðir að
jafnaði yfir veturinn og þeir þvi
ekki færir nú. Því má svo bæta viö
aö mokstursreglur Vegagerðar eru
allt of bundnár dögum, óháð veðri,
og væri það fyrirkomulag efni í
aðra grein ef rætt yrði til hlítar.
Það verður að gera þá kröfu til
stjómvalda, þegar efnt er til vetrar-
kosninga, að reynt verði að gæta
þess að kjósendur hér eigi þess
kost aö fá að sjá og heyra þá sem
sækjast eftir atkvæðum þeirra,
eins og annars staðar gerist.
Svo sem fyrr getur hefur vetur-
inn verið snjóléttur og spamaður
Vegagerðar ríkisins vegna snjó-
moksturs því verulegur. Því væri
eðlilegt að einhveiju af þeim sparn-
aði væri varið til þessara mála.
Nýleg dæmi
Nú kann einhver aö halda að hér
sé fyrst og fremst um að ræða sjón-
armið frambjóðenda sem vildu létta
sér ferðalögin. Vissulega væri bót
aö því en staðreyndin er sú að fram-
bjóðendur leggja á sig ferðalög á
snjóbílum, vélsleðum, sjóleiðis,
gangandi eða flugleiðis og komast
þannig leiðar sinnar, að vísu bæði
með æmum kostnaði og mikilli fyr-
irhöfn. Það er því ekki stærsta
vandamálið.
íbúar ýmissa byggðarlaga eiga
ekki þess kost að sækja kosning-
afundi vegna þess að fjallvegir eru
lokaðir. Nýleg dæmi eru fundir for-
manna tveggja stærstu stjómmála-
flokka landsins á ísafirði, fyrst Dav-
íðs Oddssonar og síðan Steingríms
Hermannssonar. íbúar Vestur-ísa-
fjarðarsýslu og e.t.v. Barðastrandar-
sýslu hefðu margir hverjir gjarnan
viljaö koma á þessa fundi, heyra
hvaða boðskap þessir áhrifamenn
flyttu hingað vestur og ekki siður
spyrja þá margs og fræða þá um
málefni byggðanna hér. Þessir fund-
ir verða ekki endurteknir hér og íbú-
ar hér hafa ekki allt of mörg tæk-
ifæri til að nálgast þessa ágætu
menn og hitta þá augliti til auglitis.
Það verður ekki við það unað að
réttur manna til frjálsra kosninga
og aðgangur að undirbúningi
þeirra sé skertur með þessum
hætti. Við krefjumst þess hér að
þegar vetrarkosningar eru ákveðn-
ar þá verði séð til þess að úr þessu
verði bætt, einkum í ljósi þess að
vilji er allt sem þarf. Vegagerð rík-
isins hefur tæki, mannafla og lík-
lega vilja til þess að bæta úr þessu,
það eru fyrirmælin sem vantar.
Pétur Bjarnason
„íbúar ýmissa byggöarlaga eiga ekki
þess kost að sækja kosningafundi
vegna þess að fjallvegir eru lokaðir.
Nýleg dæmi eru fundir formanna
tveggja stærstu stjórnmálaflokka
landsins á ísafirði.“
Málefni aldraðra er mál okkar allra
Á undanförnum áratugum hefur
margt breyst til batnaðar í málefn-
um aldraöra. Þar niá nefna þjón-
ustuíbúöir aldraðra, sem er snar
þáttur i bættri aðstöðu þeirra, svo
og aukið félagslíf. Aldraðir hafa
m.a. stofnað með sér sérsamtök
sem margt gott hafa gert.
Rétt er einnig aö nefna mikils-
verðan þátt frjálsra félagasamtaka,
sveitarfélaga og dugmikilla ein-
staklinga á þessu sviði.
Nægir þetta?
Hvert stefnir? Hvað er gert? Má
betur gera í málefnum aldraðra?
Getum við sem nú erum á besta
aldri raunverulega sætt okkur við
marga hluti sem aldraðir verða að
láta sig hafa? Þaö fer eftir því
hvemig við lítum á málið. Trú mín
er sú að hvergi á landinu séu eins
margir einmana og á Reykjavíkur-
svæöinu. Fólk hreinlega gleymist í
öllum fjöldanum. Getur þetta verið
satt? spyrja margir. Hér er allt til
alls. Möguleikar á sviði afþreying-
ar og tómstundaiðkana eru nær
ótakmarkaðir. En nægir þetta?
Kjallaxinn
Jón Bjarni
Þorsteinsson
heilsugæslulæknir
Mörgum er þó vel sinnt af ættingj-
um sínuiii. Fjölskyldan er hom-
steinn þjóðfélagsins. Þegar á bjátar
hjá öldruðum er nú erfiðara en
áður að sinna ættmennum heima
þar sem flest hjón vinna bæöi úti.
Hvað er til ráða? Mótum skýra
stefnu í málefnum aldraðra. Tök-
um tillit til viðhorfa þeirra, gætum
þess ætíð að þeir haldi virðingu
sinni og reisn og að sjálfsákvörðun-
arréttur þeirra sé virtur. Tillit þarf
m.a. að taka til nýrra og breyttra
aðstæöna í þjóðfélaginu. Þar má
nefna eignastoðu, viðhorf til frí-
tíma, umhverfis, fæðuvals og
Meðalaldur hæstur
Ef unnt er ber að gera starfslok
sveigjanleg eftir óskum og getu
hvers og eins. Við íslendingar fögn-
um því að stór hópur aldraðra býr
við góða heilsu og er andlega hress.
Mqöalaldur er einna hæstur í
heimi. Konur ná að maöaltali 8C
ára aldri en karlar 74 ára. En aðrir
njóta ekki góðrar heilsu og þá ber
að aðstoöa og efla, m.a. með heima-
Endurskoða þarf menntunar- og
launamál heilbrigðisstétta og ann-
arra sem við öldrunarþjónustu
starfa til að auðvelda mönnun við
heimaþjónustu og á öldrunarstofn-
unum. Gefa skal fijálsum félaga-
samtökum, einstaklingum og fyrir-
tækjum kost á því að annast þjón-
ustu við aldraða með það fyrir aug-
um að þjónustan verði betri, skil-
virkari og ódýrari.
Margt er vel gert. En nauðsynlegt
er að auka fræðslu um réttindi
aldraðra, m.a. um almannatrygg-
ingar, lífeyrissjóðsgreiöslur og á
sviöi húsnæðismála vegna kaupa á
hentugra húsnæði. Því fé sem varið
væri til kynningar á þessum atrið-
um væri vel varið. Landsmenn góö-
ir, fylgjumst vel með þróuninni.
Fyrr en síðar verðum við öll í þess-
um hópi. Höfum aö markmiði að
málefni aldraðra eru málefni okkar
allra. Styðjum stefnu Sjálfstæðis-
flokksins.
Jón Bjarni Þorsteinsson
„Tillit þarf m.a. að taka til nýrra og
breyttra aðstæðna í þjóðfélaginu. Þar
má nefna eignastöðu, viðhorf til frí-
tíma, umhverfis, fæðuvals og heilsu-
ræktar.‘
heilsuræktar. Fagna ber uppbygg- þjónustu sem auðveldar þeim að
ingu þeirri sem orðin er í málefn- búa sem lengst á eigin heimilum
um aldraöra, m.a. fyrir tilstilli og síðan þurfa þeir að eiga aögang
frjálsra félagasamtaka, sveitarfé- að þjónustuíbúðum, vistheimilum
laga og dugmikilla einstaklinga. eða hjúkrunarheimilum.