Dagblaðið Vísir - DV - 25.01.1992, Blaðsíða 23
LAUGARDAGUR 25. JANÚAR 1992.
23
„Mér finnst eins og ég hafi átt aö
hringja í tryggingafélagið og ræöa
viö menn þar áður en ég stökk í sjó-
inn. í samtölum við tryggingafélagið
eftir á finnst mér ég hafa getað lesið
x milli hnanna að ég hafi ekkert átt að
stökkva, hreinlega átt að láta mann-
inn vera. Ég var einn skipveija í flot-
gaUa og hefðum við misst manninn
hefði ég þurft að lifa við þá hugsun
til æviloka að við hefðum kannksi
getað bjargað honum. Sem betur fer
stökk ég og félagi minn bjargaðist
lifandi um borð. Hins vegar skaddað-
ist ég illa á öxl þegar verið var að
draga okkur að skipinu. Ég er með
75 prósent örorkumat í dag sem þó
er háð endurmati. Ég hef orðið fyrir
verulegu fjárhagstjóni vegna tekju-
taps þar sem ég hef ekki getað unnið
neitt að ráði síðan. Þar sem meiðsl
mín munu ekki vera neinum einstök-
um að kenna og þar sem ég stökk í
sjóinn virðist ég ekki að fullu tryggð-
ur. Það hafa fleiri en ég stokkið eftir
félögum sínum í sjóinn og einhveijir
eiga örugglega eftir að gera það. Það
er rosalegt til þess að vita að ef eitt-
hvað kemur fyrir þessa menn, eins
og mig, þá eru þeir ekki aimennilega
tryggðir. Skiptir þá engu þó þeir séu
að bjarga mannslífum. Spurningin
um lif eða dauða virðist ekki skipta
Gunnar Kristinsson er svekktur yfir að þurfa að standa í stappi við útgerð og tryggingafélag til að fá fullar bætur
en hann slasaðist við að bjarga skipsfélaga sínum frá drukknun. Gunnari finnst ekki ganga að sjómenn þurfi að spá
í tryggingabætur þegar bjarga þarf manni úr lifsháska. DV-mynd GVA
ÍVélskólann
„Ég skánaði tölvuert við aðgerðina
en fyrir hana gat ég ekki notað hægri
höndina af neinu viti. Ég fór í endur-
hæfingu en hef ekki getað unnið við
þá vinnu sem ég hef menntað mig
til. Ég er með 1. stigs próf frá Vélskól-
anum og settist aftur í Vélskólannm
í haust til að ná mér í réttindi í von
um að ég skáni. Það er ekki um ann-
að að ræða. Ég get unnið á vernduð-
um vinnustað en það lifir enginn af
þeim launum. Annars fór ég í nokkra
afleysingatúra á stóru fiskiskipi á
síðasta ári en þá vann ég bara við
eftirlitsstörf, var ekkert á dekki.“
Enginn sökudólgur
Tryggingafélagið, Samábyrgð fiski-
skipa, greiddi aðgerðina en annars
finnst Gunnari að tryggingafélagið
eða útgerðin hafi ekki sýnt neina lip-
urð í hans málum.
„Ég hélt að maður væri tryggður
að fullu á þessum skipum en trygg-
ingin virðist vera ósköp takmörkuð.
Hún nær alla vega ekki til atburðar
eins og þess sem ég lenti í. Ef maður
á að fá fullar bætur eftir slys þarf
einhver sökudólgur að vera og það
Slasaðist við að bjarga skipsfélaga sínum frá drukknun:
Stendur í stappi til
að fá fullar bætur
tryggingafélög neinu máh,“ sagði
Gunnar Kristinsson í samtali við DV.
Gunnar vann það afrek að morgni
7. mars 1990 að stökkva eftir félaga
sínum, Björgvini Helgasyni, sem féh
fyrir borð á Óskari Halldórssyni RE
157. Var skipið þá statt suðvestur af
Surtsey, í 6-8 vindstigum og miklum
sjógangi. Gat Gunnar komið Björg-
vini í Markúsarnet og var hann dreg-
inn um borð. Vegna sjógangs flæktist
Gunnar í netinu og slasaðist illa á
öxl þegar verið var að draga þá fé-
laga að skipinu.
Verulegttjón
Afrek Gunnars átti eftir að draga
dilk á eftir sér þar sem hann varð
fyrir líkamstjóni og ekki síst fjár-
hagslegu tjóni vegna verulegs tekju-
taps. Til þessa hefur hann aðeins
fengið minni háttar bætur sem koma
engan veginn í staöinn fyrir vinn-
utapið. Hann var að kaupa íbúð í
Kópavogi og hefði misst hana hefði
hjálp nánustu skyldmenna ekki
komið til. Gunnar er reiður þar sem
tryggingamál í björgunartilvikum
sem þessum og tryggingamál sjó-
manna almennt eru alls ekki á
hreinu. Áður en lengra er haldið seg-
ir Gunnar frá morgni 7. mars fyrir
tæpum tveimur árum:
„Við vorum að láta trollið fara. Ég
og Björgvin höfðum verið að lása
svokallaðan dauðahlekk í toghlerana
og vorum að ganga frá þegar alda
kom á skipið. Við það slengdist blökk
í Björgvin og hann kastaðist fyrir
borð. Hann hélt rígfast í dauöahlekk-
inn sem hann átti að lása stjóm-
borðsmegin og hékk þannig aftan í
skipinu í sjónum. Það varð eðlilega
panik um borð. Það var kastað til
hans björgunarhring en hann virtist
ekki þora að sleppa takinu af ótta við
að týnast. Hann var bara í venjuleg-
um sjógalla og hefði að öllum hkind-
um sokkið eins og steinn hefði hann
sleppt. Það var líka leiðindaveður,
6-8 vindstig og mikih sjór.
Varð að stökkva
Það er erfitt að gera sér grein fyrir
hve langan tíma þetta tók en við
- virðist eins og ég hafi bara átt að láta hann fara
sáum að Björgvin var orðinn mjög
þrekaður og okkur leist alls ekki á
blikuna. Ég var sá eini sem var í
vinnuflotgaha og skyndilega var ekki
um annað að ræða en stökkva eftir
honum. Þetta var orðin spurning um
sekúndur. Það var bundinn í mig
spotti úr Markúsametinu, ég stökk
út og netið fylgdi á eftir. Það var
búið að kasta einhveiju af spottum
út áður en ég stökk og eins á eftir.
Ég náði að koma Björgvini í netið
en öldugangurinn var svo mikill að
við köstuðumst tíl eins og korktapp-
ar. Það varð til þess að ég flæktist í
bakstroffunni og spottunum bak-
borðsmegin. Þannig lá ég flæktur
þegar byrjað var að hífa okkur inn
og ég varð svo fastur að ég gat mig
hvergi hreyft. Ég lá með hægri hönd-
ina yfir höfðinu og var mikið til í
kafi. Ég hélt satt að segja að þetta
yrði mitt síðasta, ég mundi drukkna
eins og köttur í poka.
Það kom alveg rosalegt átak þegar
þeir toguðu okkur inn og mér fannst
eins og ég mundi hreinlega shtna í
sundur. Þar sem ég lá þama bjargar-
laus hélt ég að þeir toguðu okkur inn
með handafh og að öldugangurinn
strekkti svona að mér. Nú nýlega
frétti ég hins vegar að þeir hefðu
notað spil og krana. Það er því ekki
skrýtið þó mér hafl fundist ég vera
að shtna þar sem ég lá nánast eins
og dauður fiskur við skut skipsins.
Gat skorið sig lausan
Það varð mér til bjargar að ég var
með vasahníf í bijóstvasa flotgahans
og mér tókst einhvern vegin að ná í
hann með hendinni sem lá yfir höf-
uðið á mér og skera mig lausan. Ég
var svo feginn að losna úr þessari
flækju að ég hugsaði um það eitt aö
svamla frá skipinu. Þeir náðu að hífa
Björgvin upp skutrennuna og köst-
uðu síöan gúmbjörgunarbát niöur til
mín. Mér tókst að svamla að honum
þó ég hefði fjarlægst skipið verulega
en var orðinn of máttfarinn tíl að
komast um borð. Stýrimaðurinn
stökk þá niður og gat hjálpað mér.
Það var settur í mig spotti og ég hífð-
ur um borð. Það gekk aht saman
eðlhega fyrir sig.“
Óskar Halldórsson sigldi th Vest-
mannaeyja þar sem farið var með
Gunnar og Björgvin í læknisskoðun
á sjúkrahúsinu. Björgvin var lagður
inn en náði sér að mestu síðar. Gunn-
ar var krambúleraður og marinn og
kvartaði yfir miklum verkjum í öxl-
unum. Myndataka leiddi hins vegar
í ljós að hann var óbrotinn. Læknir
ráölagði honum að fara heim til fjöl-
skyldunnar og jafna sig en hann
skyldi þó reyna að komast á sjó aftur
eins fljótt og hann treysti sér.
Helaumur
allan tímann
„Ég tók þriggja vikna frí. Ég var
helaumur í öxlunum allan tímann
en læknir hélt að ég hefði tognað á
axlarsvæði. Ég fór aftur th sjós og
hélt það út th loka júlí. Ég var alltaf
að drepast í öxiinni en hélt að það
væri ekkert svo alvarlegt. Þegar ég
kom í land heimsótti ég Eggert Jóns-
son bæklunarlækni sem verið hefur
mér mjög hjálplegur síöan. Hann
hélt í fyrstu að þetta væri ekki svo
alvarlegt en ég fann fyrir stöðugum
verkjum í öxlum, herðum og alla leið
upp í háls. Hann gaf mér deyfandi
sprautu og sagði að ég ætti að taka
mér hvíld.“
Gunnar fór í land þar sem hann
var að eignast barn með konu sinni
auk þess sem honum haföi boðist
vinna við bílamálun. Þar entist hann
hins vegar ekki lengur en í mánuð,
sagðist hafa verið alveg búinn að
vera eftir þann tíma.
„Þetta er kannski ein ahsheijar
vælusaga og margir halda sjálfsagt
að þetta sé helber aumingjaskapur
hjá manni. Ég var meira aö segja
farinn að halda það sjálfur á tíma-
bhi. En fólk gerir sér bara ekki ai-
mennhega grein fyrir í hveiju ég
lenti."
Þegar leið á haustið áleit læknir
Gunnars að eina ráðið væri skurðað-
gerð. Gunnar fór í skurðaðgerð í des-
ember þar sem fjarlægt var smábein
og bólguvefur.
verður að hafa gerst um borð. Það
er eins og ég eigi að khna þessu upp
á fyrrum skipsfélaga mína.
Ég fékk sjúkradagpeninga, um 20
þúsund, þar til ég fór aftur að vinna
og síðan um 20 þúsund frá trygginga-
félaginu. Þá benti Lífeyrissjóður sjó-
manna mér á að ég gæti fengið
greiðslur úr lífeyrissjóði vegna ör-
orkunnar, um 20 þúsund. En það lif-
ir enginn af 40 þúsundum á mánuði.
Ég var að kaupa íbúð og hafði haft
150-200 þúsund á mánuði svo viö-
brigðin urðu eðlhega mikh fyrir mig.
Tryggingastærðfræðingur hefur
reiknaö tekjutap upp á mhljónir en
Samábyrgð fiskiskipa hafnar öllum
mínum kröfum í þá veru. Það lítur
út fyrir að máhð fari fyrir dóm og
þá skýrist staða sjómanna væntan-
lega gagnvart tryggingum."
Gunnar er svekktur yfir því að sitja
eftir með sárt ennið eftir að hafa
bjargað félaga sínum frá drukknun.
„Ég er ekki að sækjast eftir því að
komast í blöðin en ég var hvattur til
að verða við beiðni ykkar um viðtal
ef það gæti vakið athygli á stöðu sjó-
manna í tryggingamálum. Það er for-
kastanlegt að sjómenn skuh ekki
vera að fullu tryggðir þegar þeir
leggja sig í hættu við að bjarga lífi
félaga sinna. Það getur enginn heh-
vita maður staðið á borðstokknum
og velt fyrir sér mögulegum trygg-
ingabótum þegar um lif eða dauða
er að tefla.“
-hlh
\7TDITCMTri TTTTTnPC A T A
V HirvJVolVllUd U U X ^/\ I j/\
_
ALAFOSS I MOSFELLSBÆ
- band - bómullarpeysur - ullarpeysur
værðarvoðir - fínullarnærföt
Opið daglega frá kl. 10.00-18.00, einnig sunnudaga.
Sendum í póstkröfu, sími 91 -666303.