Dagblaðið Vísir - DV - 29.12.1992, Blaðsíða 12

12
ÞRIÐJUDAGUR 29. DESEMBER 1992.
Spumingin
Ætlar þú að strengja
áramótaheit?
Jónatan Sveinsson lögfræðingur: Ég
reikna nú frekar með því eins og
endranær.
Sunna Gunnlaugsdóttir nemi: Já, ég
ætla að æfa mig meira í tónlistinni.
Bernharð Bogason laganemi: Nei,
ekki neitt um þessi áramót.
Bogi Bogason viðskiptafræðinemi:
Já, ég ætla ekki aö byija að reykja á
árinu.
Ingi Grétarsson sjómaður: Nei, alls
ekki.
Arnheiður Magnúsdóttir sjúkraliði:
Ég geri það oftast nær.
Lesendur
Stöðvasl íslenskt
efnahagslíf?
Fjármagnsstreymi úr laridi með afnámi takmarkana á frjálsum fjármagns-
flutningum?
Einar B. Bjarnason skrifar:
Eins og öllum ætti að vera kunnugt
stendur til að afnema allar hömlur á
frjálsum fjármagnsflutningum frá og
með samþykkt EES-samningsins. -
Allir ættu aö hafa orðið varir við
núverandi efnahagskreppu hér á
landi en einmitt hún gerir fijálsa
fjármagnsflutninga hættulega. -
Hver man ekki efti'r gjaldeyriskrepp-
unni á alþjóðaflármagnsmörkuöum
í október og nóvember sl. þegar
væntingar um gengisfeliingar ollu
því að menn losuðu sig. við ensk
pund, sænskar krónur og finnsk
mörk í stórum stíl, og keyptu í staö-
inn sterka gjaldmiðla, svo sem þýsk
mörk og bandaríska dollara?
Afleiðingin varð gengisfall enska
pundsins, sænsku krónunnar og
finnska marksins - en um leið geng-
ishækkun þýska marksins og banda-
ríska dollarans. Raunveruleg orsök
þessarar gengiskreppu var slæmt
efnahagsástand í Bretlandi, Svíþjóð
og Finnlandi, sem olli væntingunum
um gengisfall. Efnahagurinn í
Þýskalandi er aftur á móti, og þrátt
fyrir allt, sterkur og efnahagsástand
í Bandaríkjunum fer batnandi. -
Spumingin er hvort aðstæður hér-
lendis bjóöa ekki einmitt upp á að
það sama gerist hér og í Bretlandi,
Svíþjóð ög í Finnlandi.
Nógu er efnahagsástandið slæmt,
svo og áframhaldandi hallarekstur
íslensks sjávarútvegs, þrátt fyrir nýj-
ustu aðgerðir ríkisstjómarinnar, til
að skapa nægar væntingar um geng-
isfellingu. Hættan er því augljóslega
sú að fljótlega, í kjölfar þess aö höml-
ur á flármagnsflutningum verða afn-
umdar muni gífurlegt flármagns-
streymi heflast úr landinu þar sem
menn muni losa sig við íslenskar
krónur og kaupa í staðinn þýsk mörk
eða bandaríska doliara.
Það sem ég óttast mest er að sflóm-
völd muni í heimsku sinni bregðast
við þessu á sama hátt og sflómvöld
í Noregi og Svíþjóð gerðu til skamms
tíma, þ.e. með því að stórhækka
vexti. Þá er hætt við því að íslenskt
efnahagslíf muni hreinlega stöðvast
á örskömmum tíma, því skuldum
vafin fyrirtækin um allt land munu
hreinlega leggja upp laupana. - Þetta
yrði komið sem fyllti mælinn og við
tæki almennt flöldaatvinnuleysi um
allt land.
Ofgnóttin færir ekki lífsf yllingu
Snorri Bjarnason skrifar:
Sú ríkissflóm sem nú situr var
mynduð í flaustri og allur hennar
ferill hefur einkennst af bægsla-
gangi. Eitt hefur henni þó tekist og
það er að hleypa illu blóði í þjóðina
og fá hana upp á móti sér. Hún er
reyndar ekki eina ríkisstjómin í Evr-
ópu sem þeim árangri hefur náð, því
í flestum ríkjum hefur það komið
skýrt fram að ráðamenn vilja eitt en
fólkið annað.
Allt á að ganga hratt og vera stórt
í sniðum. Fólkið vill hins vegar geta
unnið fyrir sínum nauðsyiflum í
smáum hópum án taugatitrings,
greitt fyrir þær með launum sínum
og haldið sjálfsvirðingu. Það vill t.d.
byggja sín hús sjálft og láta bygging-
arhraðann ráðast af efnahag en ekki
lánsmöguleikum. Það hefur séð að
ofgnóttin færir því ekki lífsfyllingu.
Rétt eins og baminu er nauösyn-
legt að eiga fóður og móður er fólki
nauðsynlegt að eiga föðurland og
móðurmál. Við íslendingar emm svo
heppnir að eiga skýrt afmarkað föð-
urland, þessa eyju norður í hafi. Þó
að við séum fámenn þjóö höfum við
með skynsamleg rök ein að vopni
unnið stóra sigra og sýnt með því að
verðmætin felast ekki í stærðinni.
Við skulum því ekki hafa neina
minnimáttarkennd gagnvart því sem
við emm en leitast við að þekkja
okkar takmörk. - Beinn samanburð-
ur á verði hluta segir aldrei allan
sannleikann því það kemur alltaf
bakreikningur.
Fijáls flutningur á fólki og flár-
munum milli landa er ójafn leikur
fyrir litla þjóð. Það er auövelt fyrir
þá stóm og ríku að gera okkur að
minnihlutahópi í eigin landi og
minnihlutaeigendur að mannvirkj-
um og auðlindum. - Þetta eitt er
meira en fullgild rök fyrir því að
hafna EES-samningnum.
EES oglífeyrissjóðimir:
Jákvæðar breytingar fyrir aldraða
Batnandi hagur lífeyrisþega með gildi9töku EES.
Einar Ámason skrifar:
Fyrir nokkru síðan las ég ummæli
skrifstofustjóra heilbrigðis- og trygg-
ingráðuneytisins um þau áhrif sem
EES-samningurinn myndi hafa á
kjör hinna öldruöu hér á landi. -
Skrifstofusflórinn sagðist ekki sjá
miklar breytingar á högum þessa
hóps en flestar væm þær.þó til hags-
bóta fyrir hina öldruðu, þ.e.a.s. líf-
eyrisþegana, t.d. hvað varðar rétt til
almannatrygginga og heilbrigðis-
þjónustu. - Hætt er viö að margir
fagni þessu.
En mikilvægara er þó, eins og kom
fram í ummælum skrifstofusflórans,
að með gildistöku EES-samningsins
munu lífeyrisþegar öðlast rétt til að
fá lífeyrisgreiðslur fluttar til annarra
landa, og þannig geti aldraðir í raun
flutt hvert sem er innan Evrópu án
þess að tapa réttindum sínum. - En
DV áskil ur sér rétt
til að stytta aðsend
lesendabréf
fram til þessa hafa þeir þurft að afla
sér sérstakrar heimildar til þessa.
í dag mega íslenskir launþegar ekki
iflóta lífeyrisgreiðslna úr lífeyris-
sjóði sínum fyrr en við 65 ára aldur,
og þá einungis með gegn því að missa
hluta þeirrar upphæðar sem hæst
greiðist, en hún næst ekki fyrr en
við 70 ára aldursmarkið.
í mörgum löndum Evrópu gildir 60
ára markið til töku lífeyris og ef ís-
lendingur sest að í því landi ætti
hann að sjálfsögðu að geta notið
sömu kjara og í því landi gilda. - Hér
er verkefni fyrir alþingismenn og
aðra ráöamenn. Þeir eiga að láta setja
nýjar reglur sem skylda lífeyrissjóð-
ina til að gefa félagsmönnum sínum
kost á að taka sinn lífeyri við 60 ára
aldursmörkin. - Best af öllu væri þó
að leyfa félagsmönnum lífeyrissjóð-
anna að taka út allan sinn lífeyri
ásamt vöxtum þegar hann hættir að
starfa á opinberum viimumarkaði.
I>V
Niðurskurðurá
vegafé
Hallgrímur skrifar:
Nýlega var upplýst aö skera
þyrfti niöur fé til vegamála um
allt að 400 milljónir króna. Mönn-
um finnst þetta að vonum sárt.
En til þess er að líta að hingað til
hefur framlögum til vegamála
verið varið að miklum hluta til
framkvæmda við vegi eða vega-
spotta sem liggja til fámennra
staða, jafnvol til afskekktra býla
eða kauptúna.
Ef fé til vegamála er notað til
að Ijúka samgöngubótum þar
sem umferðin er þyngst, t.d. við
hringveginn og eins í þéttbýli, þar
sem þörf er á brúm eða breikkun
vega, er fénu vel varið. Máliö er
að nýta fé vegamála á réttum
stöðum cn ekki röngum.
EfAlbert...
Guðjón Einarsson hringdi:
Talað hefur verið um að Albert
Guðmundsson sendiherra kynni
að taka til við sflórrtmálin þegar
hann kemur heim. Ég las í blaði
að svo kynni aö fara og var þar
birtur listi nafna sem ýmist heföu
veriö fylgismenn hans áður eða
kynnu að vera tiltækir í barátt-
una þegar þar að kæmi. Ég sé þar
nöfn eins og Ásgeir Sigurvinsson,
Bryrflu Nordquist, Birgi ísleif
Gunnarsson, Hauk Clausen,
Indriða G. Þorsteinsson, Júlíus
Hafstein, Jón G. Zoega, Aðalheiði
Bjarnfreðsdóttur og enn fleiri.
Ég er þess fullviss að AJbert
gæti skellt upp framboðslista og
komið 2-3 mönnum á þing. Hvað
myndu ekki t.d. aldraðir kjósa ef
svona listi væri í boði?
Vopnaleitar-
Reynir skrifar:
Hverníg dettur skrifstofusflóra
varnarmálaskrifstofunnar í hug
að hægt verði aö bæta svokölluðu
vopnaleitargjaldi í þann pinkil
sem ferðamenn bera nú þegar?
Eöa hvers vegna ekki að bæta þá
hreinlega við vopnaleit í innan-
landsflugið lika eins og alls staðar
er framkvæmt nema hér - og inn-
heimta þar þetta gjald? Eða er
eitthvað minni ástæða til að leita
vopna í innanlandsflugi - nú eða
bara í rútunum fremur en í íá-
lenskum flugvélum? Er ekki ný-
skeð hörmulegt slys í áætlunarbíl
hér þar sem notað var lagvopn?
Stéttarfélögin
erumáttlaus
G.Kr. hringdi:
É vil taka undir lesendabréf í
DV 23. des. sl. þar sem bréfritari
heldur því fram, að stéttarfélögin
hafi brugðist sínu hlutverki.
Kannski er ein sú, aö forystu-
menn stéttarfélaganna eru ekki í
sambandi við umbjóðendur sína,
vegna þess að hinir fyrmefndu
eru sjálfir með ásættanleg laun
og hafa því annað viðhorf.
Frakkinn í Ing-
ólfscafé
Sigurður skrifar:
Þú, gestur í Ingólfscafé er
fannst fatamiðann minn og sást
um að leysa frakkann minn úr
fatageymslunni, eflaust í þeirri
von að í honum stæði nafn mitt
og símanúmer svo þú gætír kom-
ið honum til mín, láttu nú frá þér
heyra. - Því miöur gleymdi ég aö
merkja hann svo hér er nafh mitt
og símanúmer: Sigurður Eiríks-
son, sími 40090. Þetta er tví-
hnepptur blásvartur ullarfrakki.
Þú getur hringt í mig eða skilað
honum í fatahengið í Ingólfscafé.
Betra væri þó að hringja svo að
ég verði nú ekki frakkalaus yfir
jólin, tíma friöar og sátta.