Dagblaðið Vísir - DV - 29.12.1992, Blaðsíða 17

ÞRIÐJUDAGUR 29. DESEMBER 1992.
Sviðsljós
My Fair Lady frumsýnd
í Þjóðleikhúsinu
Annan dag jóla var frumsýndur í Þjóðleikhúsinu söngleikurinn My Fair
Lady sem byggður er á leikritinu Pygmalion eftir George Bernard Shaw. Á
myndinni sjást aðalleikararnir, Steinunn Ólína Þorsteinsdóttir, sem leikur
alþýðustúlkuna Elizu Dolittle, og Jóhann Sigurðarson sem leikur yfirstéttar-
manninn prófessor Higgins, faðmast að leik loknum.
Glatt annan dag jóla
Það var víða glatt á hjalla annan i jólum enda höfðu skemmtistaðir ekki verið opnir í tvo heila daga. Á
Ingólfskaffi var nóg að gerast þegar Ijósmyndari DV leit inn. Fangaði hann þar á mynd þau Steinunni Agnars-
dóttur og Heiðar Guðnason. Þess má geta að Steinunn er fyrirsæta hjá Módel 79. DV-myndir JAK
Jólatónleikar Bubba
Bubbi Morthens hélt sina árlegu jólatónleika á Þorláksmessu. Tónleikarnir
voru að þessu sinni á Hressó en síðustu ár hafa þeir verið á Hótel Borg.
Áheyrendur voru ánægðir með það sem þeir fengu að heyra en Bubbi er
meðal söluhæstu popparanna um þessi jól eins og svo oft áður.
Húsfyllir varð eins og ætíð þegar kóngurinn hefur upp raust sina. Mikill
mannfjöldi var í miðbænum á Þorláksmessukvöld og öldurhús bæjarins
yfirfull en opið var til eitt eftir miðnætti. DV-mynd JAK
Reykingar hafa verið á undanhaldi og aðferðimar,-
sem reykingafólk beitir við að hætta, eru misjafnar.
Sumum nægir að drepa í og hætta, aðrir fara á nám-
skeið til undirbúnings, margir notast við lyf, svo sem
plástur, tyggjó eða nefúða, og enn aðrir fara í nálar-
stungu en önnur tiltæk ráð eru dáleiðsla, raflost og of-
reykingar. Nýkominn er í lyfjabúðir 16 tíma plástur í
þremur styrkleikum en það er sama tegund og prófaður
var á Heilsuvemdarstöðinni.
Þorsteinn Blöndal, yftrlæknir lungna- og berkla-
vamadeildar Heilsuvemdarstöðvar Reykjavíkur, hefur
staðið fyrir námskeiðum þar sem gerðar em tilraunir
með nikótínlyf til að hjálpa reykingamönnum að hætta.
Reykingar eru sjúkdómur
„Við emm famir að átta okkur á þvf að reykingar
em langvinnur sjúkdómur þar sem aðeins 1/3 tekst að
hætta fyrir sextugt jafnvel þó 90% reykingamanna óski
þess að hætta,“ sagði Þorsteinn.
„Skaðlegu efnin í reyknum em tjaran og kolsýrling-
urinn. Við vitum enn of lítið um nikótín til þess að
mæla með stöðugri nikótínnotkun í formi lyfja en ef
valið stendur á milli að reykja eða nota nikótínlyf í
langan tíma er síðari kosturinn með tilliti til heilsunnar
hiklaust betri. Það má segja sem svo að reykingar séu
menguð leið til þess að ná í nikótín."
Þorsteinn segir að mikilvægt sé að reykingamaður-
inn skapi viðhorfsbreytingu hjá sér meðan á notkun
nikótínlyfjanna stendur.
„Ef enginn viðhorfsbreyting verður hjá reykinga-
manninum stendur hann berskjaldaður gagnvart þeim
kröftum sem gera hann að reykingamanni um Ieið og
hann hættir á nikótínlyfjunum. Nikótínlyfin hlífa við
fráhvarfi jafnframt því sem viðkomandi á áð vinna að
viðhorfsbreytingu hjá sjálfum sér,“ segir hann.
Mikið nikótín, betri árangur
„Mér sýnist allt benda til þess að því meira nikótín
sem er gefið og þeim mun lengur því betri verði árang-
urinn,“ segir Þorsteinn. Hann er þó hlynntari 16 tíma
plástrinum en 24 tíma plástri því með að gera hlé
yfir nóttina myndast aftur næmi fyrir verkun nikó-
tíns og líkaminn faer hlé eins og þegar reykt er.
„Það er óeðlilegt að hafa nikótínið stöðugt í líkam-
anum, enda taka hörðustu reykingamenn hvíld
meðan þeir sofa,“ segir Þorsteínm
Tengsl reykinga og umhverfis rofin
í sama streng tekur Ásgeir R. Helgason hjá
Krabbameinsfélaginu. Hann bendir á aukaverkanir
af sólarhringsplástrinum, svo sem martraðir. Asgeir
hefur staðið fyrir reykinganámskeiðum Krabbameins-
félagsins en þar er öðrum aðferðum beitt heldur en á
Heilsuvemdarstöðinni.
„Við beitum sálfræðinni og fáum fólk til þess að
einbeita sér að því að rjúfa reykingamunstrið, koma sér
upp reyklausu umhverfi með því að hætta að reykja í
vinnunni, í bfinum og ákveðnum stöð'um heima hjá sér
áður en reykingum er endanlega hætt. Eftir því sem
oftar er tekist á við aðstæður í daglega lífinu án reyks
verður auðveldara að losa sig við tóbakið," segir Ás-
geir. Á námskeiðum Krabbameinsfélagsins er lögð
áhersla á tengsl reykinga og streitu og reykinga og
þunglyndis.
„Ég tel að aðalástæðan fyrir því að fólk byrjar að
reykja eftir langt hlé séu erfið streitu- og þung-
lyndistímabil,“ segir Ásgeir.
Krabbameinsfélagið hefur ekki getað fylgt öllum
þátttakendum eftir en Ásgeir telur að um 35-40% séu
reyklausir eftir tvö ár.
Nikótínstaðgenglar eru lyf
„Inni í þeim hópi geta verið einstaklingar sem hafa
fallið og hætt aftur eða notað önnur hjálparmeðöl, svo
sem tyggjó eða plástur," segir Ásgeir. Ásgeir lætur
þátttakendur sína taka tiltekin próf og þeim sem sýna
mikla nikótínfókn er ráðlagt að nota nikótínstaðgengla
á vissan hátt. „Ef menn ætla að nota nikótínstaðgengla,
hvort sem það er tyggjó eða plástur, verður að bera
virðingu fyrir þeim sem lyfjum. Tyggjóið er ekki
tyggjó heldur lyf,“ segir Ásgeir.
Hann segir að reykingavenjur séu einstaklings-
bundnar og því þurfi hver og einn sína aðferð við að
hætta.
Úr greinJJ.ÍDV 18. júlí 1992.
Leturbreyting og fyrirsögn: Pharmaco hf.
Finnbogadóttir, óska aðalleikkonunni Steinunni Ólínu til hamingju með
frammistöðuna. DV-myndirJAK
ER RETTITIMINN TIL AÐ
HÆTTA AÐ REYKJA