Dagblaðið Vísir - DV - 07.04.1993, Blaðsíða 12

12
Spumingin
MIÐVIKUDAGUR 7. APRÍL 1993
Hvað ætlar þú að gera
um páskana?
Úlfar Ormarsson: Ég ætla aö vera á
skíðum á Akureyri.
Birgir Þórarinsson: Ég og öll fjöl-
skyldan ætlum aö fara á skíði.
Elísabet Gunnarsdóttir: Öll fjöl-
skyldan ætlar í sumarbústað og á
skíði.
Einar Ágústsson: Slappa af og taka
aðeins til í garðinum.
Sævar Haraldsson: Ég ætla í útreið-
artúr.
Haraldur Sigurgeirsson: Það er
óákveðið en ætli ég skreppi samt
ekki á hestbak.
Lesendur
Opinberir starfsmenn í fríi á árslaunum:
Undirrót Sjón-
varpsdeilunnar
Kristinn Einarsson skrifar:
„Hrafninn flýgur um aftaninn..
segir í kvæðinu góða. Hrafn Gunn-
laugsson flaug inn í sitt fyrra starf
að morgni en jafnharöan út. Og svo
inn að nýju eftir nokkurn eftirleik
menntamálaráðherra, fram-
kvæmdastjóra sjónvarps- og út-
varpsstjórans. En þeir eru aðalleik-
ararnir í sýnikennslu toppanna um
baráttu í opinberum stjórnunarstöð-
um fyrir háum launum sínum, fríð-
indum og tryggum og góðum eftir-
launum. Þjóðin er hins vegar orðin
svo upplýst og vel skóluð að hún
veit mætavel að þetta og ekkert ann-
að er á ferðinni í sjónvarpsdeilu árs-
ins.
Framkvæmdastjóri Sjónvarps
hafði lengi nauðað í ráðherra (að
sögn hins síðarnefnda) um að fá að
taka sitt eins árs leyfi á fullum laun-
um áöur en hann hætti fyrir fullt og
fast. Og þar sem nú var búið að víkja
Hrafni dagskrárstjóra úr sínum stóli
þá bar skyndilega vel í veiði fyrir
ráðherra að veita framkvæmdastjóra
Sjónvarps hið umbeðna ársleyfi og
vona bara aö hann kæmi ekki aftur
(og kannski um það samið?).
Allt var því klappað og klárt, nema
hvað Hrafn vildi ekki vera undir út-
varpsstjóra settur og útvarpsstjóra
var forræði framkvæmdastjóra Sjón-
varps ekki laust í hendi. - Eftir sím-
töl, viðtöl og misskilning á misskiln-
ing ofan féll svo allt í ljúfa löð. Sjón-
varpsstjórinn verður sjónvarpsstjóri
og embættismaðurinn heldur áfram
að vera hlýðinn embættismaður í
hlutverki útvarpsstjóra.
En nú vildi Alþingi hafa nokkuð
um málið að segja, aðallega stjórnar-
andstaðan. Margir héldu að þar yrðu
svo spilin lögð á borðið. Að þar yrði
fordæmd sú regla að opinberir emb-
ættismenn hafi þau hlunnindi fram
yfir aðra starfsmenn í þessu þjóðfé-
lagi að geta tekið sér ársfrí á fullum
launum. Ég hef ekki enn séð boðaðar
umræður um það mál. Er ekki ríkið
í vandræöum meö aö finna sparnað-
arleiðir í ríkisrekstri? Er ekki tilvalið
að nota tækifærið og afnema þessar
sporslur? Vill Alþingi ekki upplýsa
hve margir embættismenn eru í fríi
nú á þessum kjörum?
Og það eru fáir sem spyrja raun-
hæfra spurninga. Það er líka miklu
meira gaman að heyra meira um
brottrekstur og endurráðningar dag
eftir dag, yfirlýsingar stuðnings-
manna Hrafns Gunnlaugssonar eða
andstæðinga hans, heldur en ræða
aðalatriðið í deilu þessari. Og það
kemur sér einkar vel í miðjum
hrunadansi efnahagsmálanna og af-
komu þjóðarinnar. Hvernig væri nú
að semja um ársfrí allra launþega í
landinu á fullum launum svo sem
einu sinni á ævinni?
Þeir eru aðalleikararnir í sýnikennslu toppanna um baráttu í opinberum stjórnunarstöðum ..segir m.a. í bréfinu
Fjórar ástæður til að hætta sparnaði
S.B. skrifar:
Sparifjáreigendur eru flestir venju-
legt fólk sem hefur sparað og lagt til
hliðar af launum sínum. - Verkalýðs-
leiðtogar virðast sjá ofsjónum yfir
þessum inneignum og vilja að þær
séu skattlagðar aukalega. „Ekki má
skattleggja launafólk," segja þeir,
heldur „þessa með breiðu bökin“
(væntanlega þá gamalt fólk sem á
bankainnstæður en lifir á trygginga-
bótum!). Óljóst er hvaðan þessum
leiðtogum kemur sú hvöt að leggja á
nýja skatta, nema ef vera skyldi and-
úð á öllum þeim sem vilja vera sjálf-
bjarga. - Sjálfstæðisflokkurinn hefur
nú léð máls á því að framkvæma
þessa gömlu kommadrauma! - þvert
ofan í loforð um að hækka ekki
skatta!
Ljóst er að ekki borgar sig lengur
að spara. Til þess liggja íjórar ástæö-
ur: I fyrsta lagi eru það áformaöir
skattar á vexti (jafnvel talað um flat-
an skatt á venjulegar bankabækur
sem bera oftast neikvæða vexti). Tal-
að er um eignaskatta á allt sparifé
og eru spariskírteini ríkissjóðs þar
ekki undanskilin þrátt fyrir auglýs-
ingar um hið gagnstæða. Áhætta í
ýmsu formi, þ. á m. gengisfellingar
(nýlegt Skandia-mál, er einnig ljóst
dæmi um áhættu). - Hótanir um að
skattayfirvöld verði með nefiö niðri
í sparisjóðsbókum fólks. - Þeir sem
hins vegar vilja spara við þessi skil-
yrði hljóta annaðhvort að vera
óvenju sljóir eða þá ótrúlega heimsk-
ir.
Alröng saga af Arctic-málinu
Hilmar Foss skrifar:
í lesendabréfi í DV 23. mars sl.
varpar Einar Vilhjálmsson fram
spumingunni „Hvenær eru stríös-
glæpir refsiverðir?", án þess að víkja
frekar að efninu. Þess í stað segir
hann alranga sögu af fiskflutninga-
skútunni Arctic frá árinu 1942 og
afleiðingum þess að, væntanlega fyr-
ir milhgöngu óþokkans Gerlach sem
áður var þýskur aðalræðismaöur í
Reykjavík, áhafnarmeðlimir skips-
ins létu ginnast til aö senda veðurlýs-
ingar á dulmáh svo aöstoða mætti
fjöldamorðingja þýska sjóhersins við
að drekkja saklausum sjófarendum.
Á sínum tíma var sagt frá því að
skipveijum af Arctic hefði verið mis-
Hringið í síma
milli kJ. 14 og 16-eðaskrifið
Nafn ogsimam. veröur aö fylgjabréfum
Hvenærerustríðs-
glæpirrefsiverðir?
Bréfritari vitnar i lesendabréf 23.
mars um afdrif Arcticmanna.
þyrmt við yfirheyrslur og að það hafi
einhveijir Bandaríkjamenn annast
með þvi að breskir hermenn hefði
neitað að framkvæma slíkan verkn-
að. Þegar Arctic var á leið til Bret-
lands að kröfu breskra yfirvalda fyr-
irfór skipveiji sér en skipstjórinn var
síðar lagður á sjúkrahús í Englandi
og fékk góða aðhlynningu þar th hann
lést úr krabbameini. - Hvorugur
mannanna dó af völdum misþyrm-
inga eins og bréfritari segir ranglega.
I skjalasafni sendiráðs íslands í
Lundúnum, og varðveitt er í Þjóð-
skjalasafni, kemur fram að sjálfur
Ólafur Thors veitti sendiráðinu í
Lundúnum fyrirmæli þegar 22. apríl
um aö afla fyllstu upplýsinga um
hina handteknu Arcticmeim og at-
huga möguleika á að þeim yrði sleppt
úr haldi og leyft að hverfa th Is-
lands. Gengu sendiráðið og ræðis-
menn íslands í Edinborg (Sigur-
steinn Magnússon) og Glasgow (J.O.
Peacock) skelegglega fram í að sjá til
þess að Arcticmenn fengju góða með-
ferð og að vörnum mætti halda uppi
í málum þeirra. Spunnust af því
miklar skýrslugeröir sem lauk með
því aö 6. ágúst 1942 tilkynnti utanrík-
isráöuneytið breska aö þrátt fyrir
greinhegt vitorð yrði öhum mönnun-
/um sleppt úr haldi, utan hinum
tveimur sekustu.
Það er alrangt að íslensk stjórnvöld
hafi ekki gætt hagsmuna Arctic-
manna. Oft þótti mönnum á styijald-
arárunum jafnvel of langt gengið í
hagsmunavörslu fyrir aðha sem sek-
ir voru um vafasamar og oft alvarleg-
ar athafnir.
Samiiingarán
inngripsríkisins
Kristján Sigurðsson skrifar;
Hvernig á annað að vera en aö
viðræður um kjarasamninga
dragist á langinn þegar aöilar
vinnumarkaðarins, bæði innan
ASÍ og VSÍ, ætlast til þess að allt
frumkvæði komi ffá ríkisstjórn-
inni? En hvað á stjórnin að vera
að vasast í samningum á almenn-
um vinnumarkaði? Farsælast er
að ná kjarasamningum án inn-
grips rikisvaldsins. Rikisvaldið á
svo aö hafa hina almennu samn-
inga sem nást áfrjálsum markaöi
sem viðmiðun um samninga viö
sitt fólk. Eru opinberir starfs-
menn ekki sífeht að vitna th
launa sem ghda á frjálsa markað-
inum? Ríkiö á að halda sig utan
almennra kjarasamninga.
Þeirsleppavel
á„beininy“
Þórður skrifar:
Við og við þykjast fjölmiðlar og
fréttamenn þeirra vera að taka
hina og þessa ráðamenn „á bein-
ið“ í umræðuþáttum - rekja úr
þeim garnirnar vegna einhvers
sem hæst ber 1 umræðunni. Þetta
vih þó varla verða meira en vin-
samlegt „spjall" sem fólk er búið
að missa allan áhuga á. Eitt shkt
var td. í Mbl. nýlega þar sem einn
bankastjóri íslandsbanka komst
upp með að tala sig svo algjörlega
frá spurningum blaðamanns að
lítið arrnað stóð eftir en rugl og
vitleysa - eins og ummælin um
áhtshnekki íslenska bankakerfis-
ins gagnvart útlöndum. Síðan
voru ríkisstjóm og Alþingi lofuð
og prísuð i lokin. Hver tekur nú
mark á þessu?
Hvaðakornvoru
ímælmum?
Ámi Jónsson hringdi:
Mér finnst ekki rétt af útvarps-
sljóra að ýja aö því að einhver
fleiri korn hafi veriö í þeim mæli
sem hann leit á þegar hann rak
Hrafh dagskrárstjóra án þess að
láta þess getið hvaða korn þetta
voru. Við þekkjum komið sem
fyllti mæhnn, þ.e. ummæli
Hrafns í sjónvarpsþættinum
margnefnda, en hin komin, sem
fyrir vora, þekkjum viö ekki. Þau
verður að tíunda svo öllu sé th
skha haldið.
Ölöglegtvítaskot
á útvarpsstjóra?
E.S. skrifar:
Var nú þessi kappleikur milli
Heimis og Hrafns rétt dæmdur?
Var þetta vítaskot sem dæmt var
á útvarpsstjóra löglegt þar sem
enginn var i markinu og skorað
var með óhefðbundnum hætti?
Að minni hyggju mun mikið eiga
eftir aö ganga á áöur en þessi leik-
ur verður flautaöur af. Fólk veit
að um svona leiki eru til reglur
sem skylt er að fara eftir og fólk
vih hafa þær í heiðri.
Stóri bróðir yfir oss?
Halldóra skrifar:
Maður gæti haldið að hér sé að
skapast líkt ástand og það sem
við gagnrýndum svo ipjög í ein-
ræðisríkjunum austantjalds. Rik-
ið var afl þess sem gera átti og
þar réðu fáeinir útvaldir öhu. Er
ástandið hér eitthvaö öðruvisi?
Hér eru menn ráðnir og reknir
með rikisafskiptum. Ef menn i
opinberum stöðum segja of mikið
eru þeir hleraöir eða sagt að
draga ummæhn th baka.
Hrafns/Heimis-málið er eitt
dæmið. Og hvað skeði ekki með
forstööumann Reiknistofu bank-
anna? Hringdi ekki „stóri bróðir"
th að inna hann eftir ákveðnum
ummælum? - sem sá síöarnefndi
baðst samstundls afsökunar á.
Hvaða þjóðfélag erum við aö
styöja?