Dagblaðið Vísir - DV - 26.04.1993, Blaðsíða 15

„Miklar vonir eru bundnar við Ráð-
stefnuskrifstofu Islands, sem er sam-
starfsverkefni Ferðamálaráðs og
ýmissa félaga og fyrirtækja 1 ferðaþjón-
ustu.“
Enn eru sóknarfæri
Mót og listir, fiskur og hestar
Mót af ýmsu tagi laða hingað
gesti, skákmót, briddsmót, hand-
knattleikur, keppni um sterkasta
mann heims, Reykjavíkurmara-
þon, sólstöðugolfmótið á Akureyri.
Allt skapar þetta vinnu og dýrmæt-
an gjaldeyri, og margt fleira mætti
reyna af þessu tagi.
Búa má til atburði eða nýta þá,
sem þegar eru fyrir hendi. Listahá-
tíð er t.d. ótrúlega illa kynnt utan
íslands, en gæti áreiðanlega dregið
fleiri að. Hugmyndir eru uppi um
ýmsar aðrar hátíðir, t.d. einnar
viku fiskihátíð, rétt eins og Þjóð-
verjar halda sína októberhátíð meö
ótæpilegri bjórdrykkju. Það er
kominn tími til að gera út á ís-
lenska eldamennsku, sem rís hæst
í fiskréttunum.
íslensk áramót eru farin að höfða
til útlendinga og þykja mörgum
sérstök. Um síðustu áramót voru
hér nokkur hundruð útlendingar, „Mót af ýmsu tagi laða hingað gesti..
Þrátt fyrir grósku síðustu ára eru
enn margvísleg sóknarfæri í ís-
lenskri ferðaþjónustu.
Ráðstefnuhald er arðvænlegur
þáttur ferðaþjónustu. Flestar ráð-
stefnur eru haldnar utan háanna-
tímans, en eitt mikilvægasta verk-
efnið er einmitt að lengja nýtingar-
tíma gisti- og veitingastaða og ann-
arra fjárfestinga. Ráðstefnugestir
skilja hlutfallslega mikið fé eftir í
landinu, og aukabónusinn er, að
þeir eru sjaldnast skeinuhættir
viðkvæmri náttúru landsins. En
það er einmitt áríðandi að gera út
á fleira en fallegt landslag og sér-
stæða náttúru, sem þarf að fara
varlega og vel með.
Miklar vonir eru bundnar við
Ráðstefnuskrifstofu íslands, sem
er samstarfsverkefni Ferðamála-
ráðs og ýmissa félaga og fyrirtækja
í ferðaþjónustu. Hún var stofnuð
fyrir tæpu ári og er ætlað að kynna
hérlenda möguleika til funda- og
ráðstefnuhalds og hvataferða og
vinna að aukinni fagmennsku á
þessu sviði.
aðallega Bretar, sem þótt sport í
því að fagna nýju ári á íslenskan
máta.
íslenski hesturinn hefur hka
mikið aðdráttarafl, enda einstakur
og aðstæður hér einstakar til að
njóta kosta hans.
Ljósmyndun, söfn
og heilsurækt
Ljósmyndarar eru afar hrifnir af
skilyrðum hér til ljósmyndunar, og
í vinnslu er hugmynd um ljós-
myndavinnuferðir, sem gætu laðað
Loks skal nefna svokallaðan
heilsutúrisma, sem gæti malað
okkur gull. Hér þarf að rísa alhliða
heilsuræktarstöð, t.d. í Svartsengi,
þar sem hitinn kraumar undir
niðri. Ef varið hefði verið áhka
miklum tíma, orku og fjármunum
í að sannfæra fjárfesta um arðsemi
þess að reisa og reka slíka heilsu-
stöð í Svartsengi eins og eytt hefur
Kjallaiiim
Kristín Halldórsdóttir
formaður Ferðamálaráðs
til okkar bestu ljósmyndara heims.
Þá þarf að gera átak í að bæta
söfnin okkar, byggja upp ný og hlúa
að sögulegum minjum.
verið í dæmi, sem kennt er við
Keilisnes, þá væru konur á Suður-
nesjum betur settar en raun ber
vitni. Kristín Halldórsdóttir
Mótuð stef na í
umhverfismálum
Umhverfisráðherra hefur lagt fram
skýrslu um stefnumótun ríkis-
stjórnarinnar í umhverfismálum.
Þar er m.a. byggt á ráðstefnu Sam-
einuðu þjóðanna í Ríó og skýrslu
OECD um umhverfismál á íslandi.
Skýrslan er vel unnin og skref í
rétta átt en álitamálin mörg. Hér
verður minnst á örfá atriði.
í inngangi skýrslunnar segir
m.a.:
„Árverkni, forvarnir og varúð
eru jafnan þær leiðir sem eru far-
sælastar og hagkvæmastar í um-
hverfismálum. Það er stefna ríkis-
stjómarinnar að umhverfismál
skuh leysa viö upptök þeirra. Hún
mun því stuðla að því, m.a. með
beitingu hagrænna stjórntækja, aö
framleiðslu- og neysluhættir þjóð-
arinnar breytist f samræmi viö
grundvallarreglur sjálfbærrar þró-
unar. Ríkisstjórnin mun leggja sér-
staka áherslu á að stjórnarráðið og
stofnanir ríkisins gefi gott for-
dæmi, jafnt í daglegum ákvörðun-
um og starfsemi sem í langtíma
stefnumótun."
Það er mikilvægt að leysa um-
hverfismál nærri upptökum þeirra.
Mengun og sóun náttúruauðlinda
eiga t.d. sameiginleg upptök í fram-
leiðslu og neyslu. Því þyrfti í fyrsta
lagi að draga úr framleiöslu og notk-
un þess sem við komumst vel af án;
og íöðru lagi að velja efni og fram-
KjaUariim
Þorvaldur örn Árnason
líffræðingur og kennari
leiðsluaðferðir sem minnstri meng-
un valda og ekki sé gengið á tak-
markaðar auðlindir.
Það virðist ekki vera ætlunin að
hætta sér rpjög nálægt upptökum
vandans, enda þyrfti fólk þá að
raska lífsháttum sínum. Þó er rætt
um að gera framleiðendur og inn-
flytjendur ábyrga fyrir umbúðum;
beita hagrænum stjórntækjum til
að fá heimili og fyrirtæki til að
minnka sorp og auka endumýt-
ingu; og taka upp skilagjald á fleiri
sviðum en nú er gert.
Fordæmi ríkisins
Ráðuneyti og stofnanir ríkisins
ætla að ganga á undan með góðu
fordæmi. Þar er á ýmsu að taka.
Umhverfisráðuneytið hefur t.d.
gefið gott fordæmi því flest gögn frá
því eru prentuð á fahegan vistvæn-
an pappír. Síðasta stjóm reyndi að
fá öll ráðuneyti til að gera slíkt hið
sama en tókst ekki.
Að því ég best veit er salemispapp-
ír í flestum ráðuneytum skjannahvít-
ur og unninn úr nýfehdum tijám,
hvað þá sá pappír sem þjónar merki-
legra hlutverki. Húsgögn og innrétt-
ingar í opinberum byggingum hafa
oft þurft að víkja fyrir nýrri tísku.
Þetta lagast vonandi með nýju um-
hverfisstefnunni.
Minni mengun?
í skýrslunni segir aö útstreymi
lofttegunda sem valda gróðurhúsa-
áhrifum (einkum C02) sé mikið hér
miðað viö mannfjölda, um 5,2 tonn
kolefna á íbúa á ári. Þrátt fyrir að
2/3 hlutar orkunnar, sem við not-
um, séu úr jarðhita og faUvötnum
er C02 mengun á mann nálægt
meðaltaU iðnríkja því við erum
óheipju orkufrek og notum mikla
olíu á bfla, skip og flugvélar, einnig
vegna stóriðjuveranna í Straum-
svík og á Grundartanga.
í skýrslunni eru fá úrræði gegn
„gróðurhúsa“-vandanum, eUa yrði
höggvið nærri heUögum kúm eins og
einkabUum og stóriðju. Notkun óso-
neyðandi efna hefur hins vegar
minnkað um helming frá árinu 1986.
í ályktun Ríó-ráðstefnunnar segir
að sá sem veldur mengun skuU
bera kostnað sem af henni hlýst.
íslensk stjómvöld áforma að lög-
gUda þessa reglu hvað sorp varöar
og er það fagnaðarefni.
Þorvaldur örn Árnason
„ Að því ég best veit er salernispappír
í flestum ráðuneytum skjannahvítur
og unninn úr nýfelldum trjám, hvað
þá sá pappír sem þjónar merkilegra
hlutverki.“
Meðog
Kröfursjómanna
„Helstu rök
okkar fyrir
því aö afnema
og koma í veg
fyrir að þetta
brask eigi sér
stað er að
tryggja at-
vinnuöryggi
okkar fólks,
viðhalda okk-
ar kiara-
samningum og að ekki sé verið
að raska þeim með valdboði. Þaö
er ekkert annað en valdboö þegar
mönnum er stifit upp við vegg og
taka á af launum þeirra tU að
greiða ákveðinn hlut sem i þessu
tilfeUi er aðgangur að aflaheim-
Ud.
Við höfum alltaf hafnað sölu-
kerfinu inni í fiskveiöistjómun-
inni og lýst því yfir að við séum
tilbúnir að ræða aUar leiðir f fisk-
veiðistjómun sem ekki fela í sér
þetta brask. Ég sé ekki betur en
að sjávarútvegurinn í heild hafi
borið skaða af þvi kerfl sem í
gangi er. Sjávarútvegurinn hefur
verið að skuldsetja sig með því
að veðsetja aflaheimUdir og menn
eru aö kaupa aflaheimUdir meö
aUskyns afleiðingum og varan-
legum skaöa.
Þetta verður erfið barátta fyrir
okkur en ég á eftir að sjá að menn
keyri í gegn lög um áframhald-
andi og jafnvel vaxandi brask.
Ég get ekki séð annað en aö stefna
Tvíhöfðanefndarinnar sé að festa
þetta varanlega í sessi. Þá er ver-
iö aö gera sjómenn að leiguhöum
hjá þeim mönnum sem hafa afla-
heimUdimar, hvort sem það
verða útgerðimar (fiskvinnslmj,
bifreiðaumboð eða Flugleiðir, ég
sé engan mun á því hver á þetta,
við verðum aUtaf undir hæln-
um.“
Grundvallar-
atriði
Guðjón A. Kristjáns-
son, forseti FFSÍ.
„Það liggur
Ijóst fyrir aö i
næstu fram-
tíð verðum
viö að tak-
marka sókn-
ina verulega
og það má
segja að afla- . . . . ... .....
markið sé SvernrUósson ut-
besti kostur- serðarmaður á Ak-
inn af raörg- ureyr '
um slæmum. En þaö er algjört
grundvállaratriði og forsenda
fyrir aflamarkskerfinu að það sé
fijálst framsal á veiðiheimildun-
um svo að hægt sé aö koma viö
einhverri hagræðingu í sjávarút-
veginum.
Menn eru aö skipta á veiði-
heimildum, bæði botnfiskkvóta,
rækju, síld og loðnu. Það er mikil
hagræðing í því að á skipi, sem
útbúiö er til ákveðinna veiða og
meö takmarkaðan kvóta, sé ekki
alltaf veriö að skipta yfir á annan
veiðiskap sem kostar gífurlega
mikla peninga. Þetta grundvall-
aratriði er ekki síður hagræðing
fyrir sjómennina, fyrir því má
færa rök.
Þeirra málflutningur i þessu
máli er mjög einhæfur og það er
yfirleitt ekki þannig að þeim sé
stillt upp við vegg á einn eða ann-
an hátt. Það eru sterk rök fýrir
því að ef ekki verður um frjálst
framsal að ræða þá mun þetta
kerfi ekki skila þeim árangri sem
það verður að gera miðað við
mjög takmarkaöa sókn í helstu
nytjastofna. Menn verða að horfa
á þá ísköldu staðreynd að þaö er
veriö að skipta Utlu á milh
margra og hagræöingin verður
að vera 1 hámarki. gk-Akureyri.