Dagblaðið Vísir - DV - 23.08.1993, Síða 14

14
MÁNUDAGUR 23. ÁGÚST 1993
Útgáfufélag: FRJÁLS FJÖLMIÐLUN HF.
Stjórnarformaður og útgáfustjóri: SVEINN R. EYJÓLFSSON
Framkvæmdastjóri og útgáfustjóri: HÖRÐUR EINARSSON
Ritstjórar: JÓNAS KRISTJANSSON og ELLERT B. SCHRAM
Aðstoðarritstjórar: HAUKUR HELGASON og ELÍAS SNÆLAND JÓNSSON
Fréttastjóri: JÓNAS HARALDSSON
Auglýsingastjórar: PALL STEFÁNSSON og INGÓLFUR P. STEINSSON
Ritstjórn, skrifstofur, auglýsingar, smáauglýsingar: ÞVERHOLTI 11,
blaðaafgreiðsla, áskrift: ÞVERHOLTI 14, 105 RVÍK. SiMI (91)63 27 00
FAX: Auglýsingar; (91 )63 27 27 - aðrar deildir: (91 )63 29 99
GRÆN NÚMER: Auglýsingar: 99-6272 Askrift: 99-6270
AKUREYRI: STRANDG. 25. SlMI: (96)25013. BLAÐAM.: (96)26613.
FAX: (96)11605
Setning, umbrot, mynda- og plötugerð:
PRENTSMIÐJA FRJÁLSRAR FJÖLMIÐLUNAR HF„ ÞVERHOLTI 11
Prentun: ÁRVAKUR HF. - Askriftan/erð á mánuði 1368 kr.
Verð í lausasölu virka daga 130 kr. - Helgarblað 170 kr.
Skýr skilaboð
Undarlegri heimsókn Simonar Peresar til íslands er
lokið. Af einhverjum óskilgreindum ástæðum sá forsæt-
isráðherra íslands ástæðu til að bjóða utanríkisráðherra
ísraels í opinbera heimsókn, mitt í þeim átökum sem nú
eiga sér stað milli ísraelsmanna og Hisbollah-hreyfingar-
innar. ísraelsmenn hafa þar margt á samviskunni og
ekkert er það sem rekur sérstaklega á eftir því að íslensk
stjómvöld sýni fulltrúa Ísraelsríkis vináttuvott á sama
tíma og blóðið rennur í Líbanon.
Það sem vakti þó mesta athygli við heimboðið og heim-
sóknina var sú ýfirlýsing sem höfð var efdr utanríkisráð-
herranum að tilgangur hans með íslandsförinni væri
fýrst og fremst sá að koma þeirri kröfú á framfæri við
íslendinga að Eðvald Hinriksson, öðm nafni Mikson,
yrði dreginn fyrir dóm, ef ekki framseldur.
Nú er rétt og skylt að taka fram að Simon Peres hefur
ekki verið fremstur í fylkingu ofstækismanna í heima-
landi sínu. Þvert á móti hefúr Peres verið talinn dúfa í
ísraelskum stjómmálum. En hann er engu að síður per-
sónugervingur og fulltrúi ísraelsstjómar sem hefur á
undanfömum árum haft sérstakt lag á því að draga úr
þeirri vinsemd og stuðningi sem ísraelsmann hafa löng-
um haft hér á landi og víðar á Vesturlöndum. ísraels-
menn hafa með óbilgimi og óskiljanlegum hefndarþorsta
spillt fýrir sér og sínum málstað í almenningsálitinu á
Vesturlöndum.
Það á meðal annars þátt í því að fulltrúar stjómarand-
stöðunnar afþökkuðu kvöldverðarboð til heiðurs Peres
og utanríkisráðherra íslands sá ekki ástæðu til að fresta
för sinni til Grænlands á minni háttar kratafund. Þetta
hefur ekki áður gerst, ekki einu sinni þegar fúlltrúar
Sovétríkjanna heimsóttu ísland hér á árum áður og ís-
lenskir stjómmálamenn sýndu eðlilega kurteisi, jafnvel
þótt stríðsglæpir og mannréttindabrot Sovétmanna væru
margfalt fleiri og meiri en þau sem ísraelsmenn drýgja
um þessar mundir.
Þessi mótmæli og önnur háværari settu svip sinn á
heimsókn Simonar Peresar. Niðurstaðan varð lfica sú að
ísraelski utanríkisráðherrann lék á lágu nótunum. Hann
mun hafa fært mál Eðvalds Hinrikssonar í tal við forsæt-
isráðherra en gerði ekki mikið úr því og gaf raunar yfir-
lýsingar sem benda til að ísraelsmenn hafi áttað sig á
því að eltingaleikur við fimmtíu ára gamla atburði úr
heimsstyijöldinni orkar tvímælis. Kannski em þeir að
læra effir reynsluna af málaferlunum yfir Demjanjuk?
Kannski skilja þeir að það er ekki hægt til lengdar að
kasta steinum úr glerhúsi?
Simon Peres virtist bjartsýnn á að samningaviðræður
um málefni Palestínumanna fái farsæla lausn á næst-
unni. Það em í sjálfu sér góð tíðindi. Varla hefur hann
þó verið að leggja leið sína til íslands tfi að hafa áhrif á
gang þeirra viðræðna eða bera defiumálin upp við ís-
lensk stjómvöld. För ísraelska utanríkisráðherrans getur
þjónað þeim eina tilgangi að hlera sjónarmið þeirra þjóða
sem verið hafa ísraelsmönnum hliðholl. Vonandi hefur
Simon Peres komist í skilning um viðhorf íslendinga, sem
sé þau að ísraelsmönnum ber skylda til að sýna Palest-
ínumönnum og öðrum nágrönnum sínum tiUitssemi og
veita þeim griðland. Kenningin um auga fyrir auga og
tönn fyrir tönn á ekki við. Galdrabrennum gagnvart
syndum fortíðarinnar þarf að linna.
Fálæti íslendinga gagnvart heimsókn hans em skila-
boð til ísraelsmanna um að fara sér hægt. Ef þau hafa
komist til skfia hefur heimsókn Peresar borið árangur.
Ellert B. Schram
Sauðkindin
í brennidepli
Enn eitt upphlaupið hefir orðið
út af íslenskum landbúnaði, að
þessu sinni vegna skýrslu Hag-
fræðistofnunar HÍ á vegum nor-
ræiiu ráðherranefhdarinnar um
stuðning við landbúnað á Norður-
löndum. Skýrslan hefir sætt harðri
gagnrýni og fordæmd þau vinnu-
brögð sem viðhöfð voru og leiddu
til villandi og rangrar niðurstöðu
einfaldlega vegna þess að byggt var
á úreltum tölum frá 1988, þegar
stuðningur við íslenskan landbún-
að nam þriðjungi hærri upphæð en
á yfirstandandi ári. Má furðulegt
heita að fagstofnun, tengd Háskóla
íslands, skuli gera sig seka um slík-
an flumbruhátt - ef ekki beina fols-
un.
Óþolandi milliliðabrask
Eg vil helst ekki ætla þeim mönn-
um, sem þama stóðu að verki, að
þeir hafi vísvitandi viljað koma
höggi á íslenskan landbúnað og
skipa sér þannig í flokk þeirra
manna sem vilja hreinlega leggja
hann niður og fá í staðinn ódýrar
niðurgreiddar landbúnaðarvörur
erlendis frá. Það er lítil reisn yfir
þeim málflutningi.
Það er ekki bara gallað kerfi, sem
þeir menn berjast gegn, heldur
kemrn- þama fram hættulegt van-
traust á íslenska landkosti og
möguleika þjóðarinnar til að vera
sjálfri sér nóg í framleiðslu land-
búnaðarvara. Ekki má heldur van-
meta hættuna á að búfjársjúkdóm-
ar berist til landsins með innfluttu
hráu kjöti.
íslenskar landbúnaðarvörar era
dýrar, það er rétt, ekki síst vegna
óþolandi milliliðabrasks sem tíðk-
ast hefir áratugum saman, og ekki
bætir 14% vaskurinn þar um nú.
Hinu getur svo hver og einn velt
fyrir sér hvort hann gerir betri
kaup í hálfum lítra af kóki fyrir 70
kr. eða heilum lítra af nýmjólk fyr-
ir 66 kr.
Vaxandi frumkvæði
Góðu heilfi virðast nú íslenskir
bændur sýna vaxandi frumkvæði í
sínum málum, m.a. í sölu- og mark-
aðsmálum sem hafa verið látin
dankast alltof lengi. Markaðssetn-
ing og kynning á íslenskum mat-
vælum á erlendri grand er mikil-
vægt spor í rétta átt. Það má merki-
legt heita ef við, sem í ferðamálum
okkar gerum fyrst og fremst út á
hreint loft og vatn - ómengaða nátt-
úra - getum ekki nýtt það einnig
tii aö kenna útlendingum heima
hjá sér að meta afbragðs náttúra-
fæðu, t.d. lambakjötið okkar, besta
kjöt í heimi, taka það fram yfir
annað kjöt sem nálgast það að vera
verksmiðjuvara, framleidd með
hormónagjöfum og öðrum gerviað-
ferðum í lifvana umhverfi.
Ég hef þá trú að þetta muni tak-
KjaUarinn
Sigurlaug Bjarnadóttir
menntaskólakennari
ast fyrr en seinna og þá muni draga
niður í þeim mönnum sem ekkert
færi láta ónotað til að naggast út í
íslenskan landbúnað, með fordæmi
krata að leiðarljósi, og af því meira
offorsi því minna sem þeir vita um
það sem þeir era að tala um. Og
sauökindin jafnan í brennidepli.
Baldur Hermannsson helgaði
henni sérstakan kafla undir yfir-
skriftinni „Tortímandinn" í marg-
umtöluðum sjónvarpsþáttum sín-
um. Ekki nóg með það að þetta
óargadýr, sem engu eirir, sé á góðri
leið með að naga upp til agna allt
gróðurlendi íslands, heldur legðist
það líka á grjótið! Kannski var
Baldur að gefa í skyn að íslenska
grjótið væri í útrýmingarhættu!!
Sterk ítök
Og enn kom „ógnvaldurinn" á
skermimx í viðræðuþætti (Á sauð-
kindin ísland?). Vígreifur stjóm-
andi og málglaður úr hófi fram á
kostnað viðmælenda sinna, sem
vora greinilega snöggtum betur að
sér en hann um þau málefni sem
um var rætt: gróðurlendi íslands,
sauðkindin - þjóðarbúskapurinn.
ítrekaö þurfti að leiðrétta rang-
færslur hans og fáfræði.
Við spumingu hans hvemig ætti
að skilgreina hugtakið „ofbeit",
hvort það þýddi að komið væri „gat
á jarðskorpuna"! varð þó fátt um
svör. Fram kom að sauðfé hefir
fækkað um helming á sl. 20 árum
en hrossum hins vegar stórfjölgað.
Þau tækju nú meira af sumarbeit-
inni en sauðféð. Hvemig skyldu
þau fara með vesalings, jarðskorp-
una“?
Ég held að Guðbergur Bergsson,
sem var eiim viðmælenda, hafi hitt
naglann á höfuðið er hann í lok
þáttarins svaraði titilspumingunni
á þá leið að sauðkindin ætti ekki
ísland en hún ætti hjarta íslend-
inga.
Sveitalíf, búskapur og sauðkind-
in eiga nefnilega enn sterk ítök í
íslendingum. Þeir hafa skilning á
því að stöðugur fólksflótti úr sveit-
um landsins og enn frekari grisjun
byggðar mun leiða til fátæklegra
mannlifs til sveita og um leið til
fátæklegri þjóðmenningar.
Sigurlaug Bjarnadóttir
„Góðu heilli virðast nú íslenskir bændur sýna vaxandi frumkvæði i sín-
um málum, m.a. í sölu- og markaðsmálum ...“ segir m.a. í grein Sigur-
laugar.
„íslenskar landbúnaðarvörur eru dýr-
ar, það er rétt, ekki síst vegna óþolandi
milliliðabrasks sem tíðkast hefir ára-
tugum saman, og ekki bætir 14% vask-
urinn þar um nú.“
Skoðanir annarra
Trausti rúinn Hæstiréttur?
„Ég virði það alveg við prófessor Sigurð Líndal
að hann skuli ganga úr fræðimannsfleti sínu til að
veija Hæstarétt íslands. Hann er sjálfsagt rekinn
áfram af þeirri þörf, sem yfirleitt allir borgarar hafa,
að geta treyst æðsta dómstól landsins. Satt að segja
er það dapurlegt að geta ekki gert það... .Dómstóll-
inn fáer ekki það traust sem hann þarfnast, fyrr en
hann sýnir það með störfum sínum, að hann verð-
skuldi það.“
Jón Steinar Gunnlaugsson hrl. í Mbl. 20. ágúst.
Þarna er vandinn
„Ríkisstjórnin getur ekki látið sér nægja að skera
niður ríkisútgjöld til velferðarmála og kallað það
kerfisbreytingu. Ríkissljómin getur ekki heldur
lækkað skatta einhliða og talað um lækkaöar álögur
á almenning á sama tíma og útgjöld ríkissjóðs til
úreltra þjóðlífshátta fara úr böndunum. Með öðrum
orðum: Ríkissjóm Davíðs Oddssonar þarf pólitískt
hugrekki tíl að takast á við kjama vandans sem er
umsköpun atvinnuveganna, uppstokkun ríkiskerfis-
ins, minnkandi ríkisumsvif og opnun heilbrigðrar
samkeppni í atvinnulífinu.“
Úr forystugrein Alþbl. 19. ágúst.
Vaxtalækkun í hag bankanna
„Fáir aðilar eiga meira undir vaxtalækkun á ís-
landi en viðskiptabankamir. Ef raunvextir lækkuðu
á íslandi kæmi það bönkunum vel. Hagur þeirra
viðskiptavina bankanna sem hafa átt í erfiðleikum
myndi vænkast, eins gæti vaxtalækkun örvað hag-
vöxt og við það aukast tekjur bankanna.. .Til þess
að lækka vexti á íslandi verðum við að hætta að
eyða um efiú fram. Augu okkar hljóta því að beinast
að því hvemig ríkisstjóminni gengur að jafna hall-
ann við fjárlagagerð í haust.“
Valur Valsson, bankastj. 1 slandsbanka, í Mbl. 20. ágúst.