Dagur - 20.12.1952, Blaðsíða 13
JÓLABLAÐDAGS
13
vestur yfir. Þegar aðstaða er slík og
farið er í löngum röðum, er alltaf hætt
við að síðustu hestarnir slái undan, sé
þeim ekki haldið vel í strauminn. Og
svo fór það í þetta sinn. Hestur Howells
lenti í sandbleytu og hraktist fram af
brotinu. Howell losnaði fljótt við hest-
inn, en hesturinn skilaði sér til lands.
Ferðafólkið fór út með Héraðsvötnum
að vestan, austur yfir aftur á Akra-
ferju og síðar norður á Akureyri,
nema Sigurjón Sumarliðason. Hann
var sendur suður til Reykjavíkur í
einhverjum erindum vegna þessa at-
burðar.
Þennan sama dag var sendur hrað-
boði til sýslumannsins í Skagafjarðar-
sýslu með ósk um réttarrannsókn út
af slysi þessu. Næsta dag var réttar-
hald að Miklabæ. Réttarvitni voru
þeir: Séra Björn Jónsson prófastur á
Miklabæ og Sigurður læknir Pálsson.
Sigurður læknir var á ferð í lækniser-
indum og var beðinn að túlka. Hann
kunni vel ensku og hafði ferðast með
Englendingum hér á landi áður en
hann varð læknir.
í dómsmálabók Sþagafjarðarsýslu er
skráð eftirfarandi um rannsókn þessa
máls:
„Ár 1901, fimmtudaginn hinn 4. dag
júlímánaðar, var lögregluréttur Skaga-
fjarðarsýslu settur á Miklabæ og hald-
inn af sýslumanni Eggert Briem með
undirrituðum vottum.
Var þá tekið fyrir að taka skýrslu
um drukknun Mr. Howells frá Eng-
landi.
Lögreglustjórinn getur þess, að í
gærkvöldi hafi hann fengið bréf frá
hbkkrum Englendingum, sem voru á
ferð um ísland undir leiðsögu Mr.
Hówells, þess efnis, að hann hefði far-
1 izt í Héraðsvötnum í gær og óskuðu
að próf væri haldið hér að lútandi.
Þá mætti fyrir réttinum Mr. J.
William Gifford frá Card, England,
fabricant, 45 ára gamall, og var alvar-
lega áminntur um sannsögli. Hann gef-
ur svolátandi skýrslu, að í gæi'morgun
um kl. 11, að því er hann bezt man,
fór ferðafélag það, er hann heyrir til,
frá Silfrastöðum. Ferðafélag þetta sam-
anstóð af vitninu og konu hans og Mr.
Kingston og konu hans og af Mr. Fr.
W. W. Howell, sem var aðal fylgdar-
maður þeirra og var fyrir hönd ferða-
mannafélagsins, Messrs. Lean and
Pearown í London. Mr. Howell sagði
þeim, að þeir yrðu að fara yfir Héraðs-
vötn fyrir kl. 12 um daginn, vegna þess
að þau muni fara vaxandi eftir þann
tíma. Þegar þeir komu að vötnunum,
urðu þau að bíða nokkurn tíma, því að
Mr. Howell kom ekki saman við fylgar-
menn sína um það, hvort öruggt væri
að ríða vötnin. Þeir fylgdarmennirnir,
Sigurðui- Sumarliðason og Sigurjón
Sumarliðason, vildu ekkert eiga við
vötnin, heldur fara út á dragferjuna.
Vitnið skýrir frá að Mr. Howell hafi
sagt við sig, að ef hann fengi ekki
fylgdarmennina til að ríða vötnin, þá
mundi hann sjálfur samt sem áður
reyna að ríða yfir þau. Þó fór svo, að
þeir lögðu út í ána; þeir fóru þannig yf-
ir ána, að fyrstur fór íslendingur er
fenginn vár til að hjálpa yfir vötnin og
teymdi undir Mrs. Gifford, þar næst
kom Sigurður Sumarliðason og teymdi
hest Mrs. Kingston, í þriðja lagi Mr.
Gifford sjálfur, þar næst Mr. Kingston,
þá og hinn fimmti í röðinni, Mr. Howell.
Síðastir fóru 3 menn, Sigurjón bróðir
Sigurðar og 2 aðrir, með áburðarhest-
ana. Sá 1. og 2. flokkurinn komust yfir
klakklaust með konurnar, en fengu
nokkuð djúpt í 3. kvíslinni. No. 3 (Mr.
•
Gifford) lenti í sandbleytu, cn hann
hélt sér við hestinn og komst úr sand-
bleytunni. No. 4 (Mr. Kingston) sneri,
eftir bendingu fylgdarmannanna, hcsti
sínum betur upp í strauminn og komst
yfir klakklaust. Hinn 5. (Mr. Howell)
sneri ekki hesti sínum í strauminn eða
hélt til vinstri handar, heldur fór beint
á eftir Mr. Gifford. Hann (vitnið)
heyrði hest Howells busla fyrir aftan
sig, en þar eð hann vár sjálfur í vanda
staddur gat hann ekki athugað hvað
var í veginum og vissi ekki hvað um
var að vera fyrr en hann sá Howell
fljóta niður eftir strengnum. Hann lá
á bakinu og anditið var sjáanlegt, en
vitnið álítur að Howell hafi ekki verið
á sundi, en hann hafi borizt með mikl-
um hraða niður strenginn; hann hafi 2.
var sokkið, en komið upp aftur. Innan
hálfrar mínútu var hann horfinn fyrir
eyri í vötnupum. Þegar hann (vitnið)
og Sigurður Sumarliðason voru
komnir yfir þá síðustu kvísl af vötn-
unum, er þeir áttu eftir, þegar þetta
kom fyrir, þá riðu þeir eins hart og
þeir gátu niður með vötnunum til þess
að reynar að koma auga á Mr. Howell
aftur. Þeir riðu niður með vötnunum,
þar til þau féllu aftur til austurs, en
jafnframt sendu þeir annan af fylgdar-
mönnum til baka til að rannsaka betur
það svæði er þeir höfðu fyrst riðið yfir.
Vitnið tekur það fram, að þeir hafi í 2
tíma verið að leita að líkinu og riðið
fram og aftur með vötnunum, með
þeim bezta kíki er hægt var að fá, en
allt reyndist árangurslaust, líkið sáu
þeir hvergi. Jafnframt var sendur hrað-
boði til sýslumannsins, sem er búsett-
ur á Sauðárkróki og ennfremur var
leitinni haldið áfram eftir ráðstöfun
Sigurðar Sumarliðasonar.
Upplesið, staðfest.
Þá mætti fyrir réttinum Mrs. Gifford
og var áminnt um sannsögli: Fram-
burður hennar kemur alveg heim við
framburð Mr. Giffords, að öðru leyti en
því, að hún sá ekki eins vel, hvernig
slysið vildi’til. Þá mætti fyrir réttinum
Mr. Kingston. Hann lýsir því yfir, að
skýrsla Mr. Giffords sá nákvæmlega
rétt og sannleikanum samkvæm og
bætir því við, að Mr. Howell hafi boð-
ið Mrs. Kingston að hafa hestaskipti
við hana, hún gæti riðið í hnakk hans
karlvega, en hann skyldi ríða á hesti
hennar í söðli, því að sér væri sama,
hvernig hann riði yfir þessa á.
Þá mætti fyrir réttinum Mrs. King-
ston. Hún skýrir frá að skýrsla Mr.
Giffords sá nákvæmlega" rétt og sann-
leikanum samkvæm; hún tekur fram
að hún hafi ekki séð Mr. Howell losna
við hestinn, en hún hafi séð hann fljóta
niður strenginn.
Þá mættu fyrir réttinum þeir bræð-
ur, Sigurður og Sigurjón Sumarliða-
synir. Þeir lýsa því yfir að skýrsla Mr.
Giffords sé alveg rétt og sönn, og gcti
þeir staðfest hana með eiði ef krafist
verður. Sigurður kveðst ekki hafa séð
þegar Mr. Howell losnaði við hestinn,
en Sigurjón sá þetta með eigin augum
að hann losnaði við hestinn þegar hann
var að brjótast um í sandbleytunni.
Upplesið staðfest.
Rétti slitið.
Eggert Briem.
Vottar:
Björn Jónsson,
Sig. Pálsson.“
Eins og að framan er um getið, var
gerð leit að líki Howells eftir ráðstöfun
Sigurðar Sumarliðasonar. Heitið var
háum verðlaunum ef Hkið fyndist inn-
an sólarhrings, en minni ef síðar yrði.
Meðal annarra tóku þeir Ytra-Vall-
holtsbræður þátt í leitinni og er þess
sérstaklega getið um Eirík, að hann
hafi gengið rösklega fram. Á öðrum
eða þriðja sólarhring fundu þeir Árni
Eiríksson bóndi á Reykjum og Daníel
i