Dagblaðið Vísir - DV - 08.10.1994, Síða 15

LAUGARDAGUR 8. OKTÓBER 1994
15

;
5
f
J
V JÍ$m
'Æ' '*s \

Fjölmenm í sólarferð
Hver sá sem rekur heimili eða
fyrirtæki þarf að velta hverri
krónu fyrir sér. Öll útgjöld verður
að skoða og miðast að sjálfsögðu
við þær tekjur sem úr er að moða.
Þetta þekkir allur almenningur.
Almenningur sem undanfarin ár
hefur orðið að herða sultarólina
vegna kreppu í samfélaginu. Fólk
hefur tekið á sig kaupmáttarskerð-
ingu í þeirri von að atvinnulífið
rétti úr kútnum. Betra er að hafa
vinnu á heldur lægri launum en
alls enga vinnu.
Þetta skilur venjulegt fólk en ef-
ast verður um að vel settir kerfis-
karlar hafl skilning á þessu. Það
kom glögglegaí ljós þegar lesin var
frétt sem Morgunbíaðið birti í vik-
unni um ársfund Alþjóðabankans
og Alþjóðagjaldeyrissjóðsins sem
haldinn var í Madrid frá miðviku-
degi til föstudags í þessari viku.
í fréttinni sagði að þrettán íslend-
ingar hefðu farið til fundarins. En
ekki nóg með það. Ásamt mökum,
sem teknir voru með í ferðina, og
íslendingum sem starfa fyrir er-
lendar stofnanir eru nær 30 íslend-
ingar staddir á Spáni þessa dagana
vegna ársfundarins.
Haustfundur í sólar-
landi
Þessir landar okkar dvelja á
Spáni í íjóra til átta daga. Dvergríki
eins og ísland, eða réttara sagt ör-
ríki, sendir her manns með mökum
á haustfund á Spáni. í þessum hópi
eru ráðherrar, bankastjórar, að-
stoðarbankastjórar, skrifstofu-
stjórar ráðuneyta, forstjóri Lána-
sýslu ríkisins og forstöðumaður
alþjóðadeildar Seðlabankans. Hvað
allur þessi hópur hefur til Spánar
að gera má guð vita en ekki ég.
Allur ferðakostnaður er greiddur
af stofnunum þeim sem ofan-
greindir menn stárfa hjá, að und-
anskildum ferðakostnaði ráðherra
og tveggja embættismanna sem
sitja í ráðum Alþjóðabankans og
Alþjóðagjaldeyrissjóðsins. Sá
kostnaður fæst endurgreiddur.
Ferðafélagarnir íslensku eru að
auki með dagpeninga en þeir nema
rúmlega 15 þúsund krónum á dag.
Ekki er að efa að eiginkonur þess
karlaskara sem héðan hélt á árs-
fundinn eiga góða haustdaga á
Spáni. Vænt væri þó að vita hver
borgar undir þær. Er ekki líklegt
að við skattborgarar gerum það
með einum eða öðrum hætti? Allir
eru þessir menn á vegum ríkis eða
opinberra stofnana nema banka-
stjóri íslandsbanka og frú. Ráð-
herrafrúrnar eru að auki með hálfa
dagpeninga meðan á sólarferð
þessari stendur.
Bruðlað með mína
peninga og þína
Eflaust þarf ísland að sinna
skyldum sínum gagnvart þessum
stofnunum. Tveir hraustir menn
gætu hins vegar án efa uppfyllt þær
skyldur. Hvaða þörf er fyrir tvo
ráðherra, þrjá seðlabankamenn og
þrjá landsbankamenn, svo dæmi
séu tekin? Þaö kom fram í frétt í
DV í fyrradag að Spánarfór fyrir-
manna þessara kostaði hátt í fjórar
milljónir króna.
Eflaust yppta Spánarfarar öxlum
og spyija: Hvað eru flórar milljónir
á milli vina? Hvað er það af öllum
útgjöldum hins opinbera? En þessi
Spánarferð opinberar einmitt
bruðhð með peninga almennings,
peningana mína og þína. Ferðin
sýnir þá gjá sem er mihi almenn-
ings og þeirra sem sitja við kjöt-
katlana. Sólarferðin varpar ljósi á
bhndu kerfiskarlanna. Þeir halda
að þeir komist upp með hvað sem
er. Þeir skammta sér sjálfir og
senda reikninginn til mín og þín.
Þreföld laun og
dagpeningar
Siðferði háttsettra embættis-
manna hefur verið ofarlega á baugi
að undanfömu. Þar hefur borið
hæst mál félagsmálaráðherra en
ýmsir fleiri hafa þó komið við sögu.
Fjölmiðlamenn hafa verið sakaðir
um að ganga hart fram í umflöllun
sinni um þau mál. Samt er það svo
að eftir þvi sem betur er skoðað því
meira grugg kemur í ljós. Nú í vik-
unni bættist enn eitt málið við sem
segja má að gangi alveg fram af
mönnum. Það er mál Guðjóns
Magnússonar, skrifstofustjóra
heilbrigðisráðuneytisins.
Launa- og dagpeningagreiðslur
til skrifstofustjórans námu á árinu
1991 á áttundu mihjón króna. Mað-
urinn var sem sagt með þreföld
laun og með dagpeninga að auki. í
DV í fyrradag kom fram að Guðjón
þáði þetta ár, meðan hann var í
Laugardagspistill
Jónas Haraldsson
fréttastjóri
launuðu námsleyfl í ráðuneytinu,
fuh laun fyrir kennslu við Norræna
heilsuháskólann í Gautaborg. Þá
fékk hann á sama tíma dagpeninga
frá ráðuneytinu í samtals 145 daga.
Skrifstofustjórinn fékk einnig sér-
staka staðaruppbót frá sænska há-
skólanum þar sem hann gegndi
prófessorsstöðu tímabundið. Til
viðbótar fékk hann hka laun frá
Háskóla íslands þar sem hann var
dósent í læknadeild - en í leyfi.
„Ekki óeðlilegt"
Það er greinilega ekki svo djöful-
legt að komast á ríkisjötuna. Ein-
hverjum gæti dottið í hug að halda
því fram að einn maður gæti ekki
sinnt öllu þessu á sama tíma, slíkt
væri ofurmannlegt. Guðjón er hins
vegar hvergi banginn. Hann segir
í viðtali við DV að þetta hafl ekki
verið óeðhlegt. „Það var ekki ráð-
inn neinn afleysari fyrir mig þenn-
an tíma, ráðuneytið var raunveru-
lega ekki að borga neinn meiri
launakostnað en það hafði haft. Ég
tel mig hvorki hafa hlunnfarið heh-
brigðisráðuneytið né Norræna
heilsuháskólann.“ Guðjón segir að
vísu í Morgunblaðsfrétt í gær að
þetta væri hægt að gera í stuttan
tíma en ekki til lengdar því þetta
væri mikið álag.
í sömu frétt vísar Guðjón til þess
að þetta fyrirkomulag hafi verið í
fullu samráði við þáverandi heil-
brigðisráðherra, Guðmund Bjarna-
son, og ráðherra og Páll Sigurðsson
ráðuneytisstjóri hafi talið þetta
betri lausn en aö hann tæki sér
alveg leyfi frá störfum þann tíma
sem hann væri í námsleyfi. Að-
spurður segist Guðmundur
Bjarnason í DV í gær ekki muna
eftir sérstökum greiðslum til Guð-
jóns nema einhverju uppgjöri við
hann þegar hann gerðist skrifstofu-
stjóri í heilbrigðisráðuneytinu. Sú
hugsun hvarflar því að manni að
ráðherra hafl skrifað undir sam-
komulag Guðjóns við ráðuneytis-
stjóra sinn án þess aö gera sér grein
fyrir hvað í því fólst. Ráðuneytis-
stjórinn vildi lítið um máliö ræða
þegar DV hafði samband við hann
fyrir blaðið í gær.
Ráðstöfunarfé
ráðherra
Fleira hefur komið upp á yfir-
borðið í vikunni sem er að líða.
Menn hafa aðeins verið að glugga
í það hvernig einstakir ráðherrar
nota ráðstöfunarfé það sem þeir
hafa samkvæmt flárlögum. Um það
má deila hvort eölilegt sé að ráð-
herra hafi slíka heimild þar sem
hann getur styrkt nánast hvað sem
honum dettur í hug. Við yfirlit á
styrkjum ráðherranna má segja að
flest hafi eðlileg tengsl viö viökom-
andi ráðuneyti. Sumt orkar þó tví-
mælis. Þannig styrkir umhverfis-
ráðherra íslenskan fanga í Kól-
umbíu, utanríkisráðherra styrkir
Karlakór Reykjavíkur sem bauð
kvennakór á Listahátíð og frægur
er orðinn styrkur sama ráðherra
til ræktunar blágrænna þörunga á
íslandi.
Meðan Guðmundur Árni var
heilbrigðisráðherra styrkti hann
Kammersveit Hafnarflarðar og
Sighvatur Björgvinsson viðskipta-
ráðherra styrkti Sunnukórinn á
ísafirði. Halldór Blöndal sam-
gönguráðherra styrkti og Félags-
málastofnun Akureyrar. Ekki
heyrir þetta nú beint undir við-
komandi ráðuneyti. Sér nokkur
tengingu við kjördæmi ráðherr-
anna?
Þá er ekki beinlínis hægt að sjá
að það sé þjóðhagslega mikilvægt
að styrkja ónefndan aðila til kaupa
á farsíma. Get ég farið til ráðherra
og fengið slíkan styrk?
Toppurinn á ís-
jakanum?
Atburðarás undanfarinna vikna
hefur um margt verið sérstök.
Fleiri og fleiri mál koma í dagsljós-
ið sem vitna um siðblindu og dóm-
greindarskort háttsettra manna.
Um leið og flölmiðlar hafa greint
frá þessu hefur pressan aukist á
þá. Blaða- og fréttamenn eru sakað-
ir um ofsóknir og herferð gegn ein-
stökum aðilum. Svo er ekki. Blaða-
menn eru ekki þátttakendur í sam-
særi gegn þessum mönnum. Dæm-
in sýna það hins vegar að full þörf
er á að skoða meira og betur. Það
sem sést hefur er ef til vill aðeins
toppurinn á ísjakanum.