Dagblaðið Vísir - DV - 14.12.1994, Blaðsíða 15

MIÐVIKUDAGUR 14. DESEMBER 1994
Þurf um nýjan
barnaspítala
Við þurfum nýjan bamaspítala.
Um það er engum blöðum að íletta.
í maí síðastliðnum var skrifað und-
ir samkomulag þriggja aðila um
byggingu nýs bamaspítala á lóð
Landspítalans. Þar komu að máli
þáverandi heilbrigðisráðherra, sá
er þessar línur ritar, Ehsabet Her-
mannsdóttir, formaður Kvenfé-
lagsins Hringsins, og Davíð Á.
Gunnarsson, forstjóri Ríkisspítal-
anna. Þar var handsalaður og und-
irritaður samningur um bygging-
una sem er grundvallaðar á sam-
komulagi innan ríkisstjórnarinnar
um þessi mál.
Kostnaður við þessa byggingu er
á milli 6 og 700 milljónir króna og
verður húsið um 4000 fermetrar að
stærð. Fyrirhggjandi eru loforð frá
borgaryfirvöldum og Kvenfélaginu
Hringnum um byggingarstyrk og
tækjakaup, sem að lyktum gætu
farið langleiðina í að kosta helming
verksins á móti ríkissjóði.
Þröngar aðstæður
Húsnæði núverandi barnadeilda
stóm spítalanna er komið til ára
sinna. Raunar er það með óíkind-
um hversu vel hinu ágæta starfs-
fólki barnadeildanna hefur tekist
aö halda uppi góðri bjónustu við
hinar þröngu aðstæður. En það em
nýir tímar. Foreldrar, sem þúsund-
um saman hafa verið yfir bömum
sínum unrlengri eða skemmri tíma
á sjúkrahúsi, þekkja það af eigin
raun hversu öh aðstaða er þröng
og erfið.
Nógersamt álagið
Ég hef skoðað bamaspítala er-
lendis. Við emm því miður langt á
Kjállarmn
Guðmundur Árni
Stefánsson
alþingismaður
eftir. I hinum nýja spítala gæfist
kostur á dagvist fyrir börn, þ.e. að
segja fyrir þau sjúku böm sem
koma th meöferðar og em dag-
langt, en eiga þess kost að fara heim
yfir nóttina. Þá yrði stórbætt að-
staða fyrir foreldra, sem margir
hverjir verða að vera yfir börnum
sínum sólarhringum saman og er
tahð brýnt og nauðsynlegt í íjöl-
mörgum tilvikum. Nóg er nú samt
álagið á mörgum bömum vegna
Ukamlegra meina, að ekki bætist
við sálarkvölin að hafa ekki pabba
eða mömmu, eða aðra aðstandend-
ur nærri.
í núverandi húsnæði er í raun
engin aðstaða fyrir foreldra, en
starfsfólkiö hefur af Upurð Uðkað
þannig fyrir að það er gert. í nýjum
spítala yrði gert ráð fyrir góðri að-
„Fyrirliggjandi eru loforð frá borgaryf-
irvöldum og Kvenfélaginu Hringnum
um byggingarstyrk og tækjakaup, sem
að lyktum gætu farið langleiðina í að
kosta helming verksins á móti ríkis-
sjóði.“
„Húsnæði núverandi barnadeilda stóru spítalanna er komið til ára
sinna.“
stöðu fyrir aðstandendur. Þá má
nefna leikaðstöðu fyrir börnin og
einnig möguleika á skólanámi fyrir
þau börn sem þurfa að dvelja á
sjúkrastofnunum um lengri tíma.
Fleira af þessu tagi má nefna, en
almennt er í nýrri byggingu tekið
mið af þeirri öru og jákvæðu þróun
sem átt hefur sér stað í barnaspí-
tölum í nágrannalöndum okkar.
Ekki er gert ráð fyrir því vað
rekstrarkostnaður vegna umönn-
unar sjúkra barna aukist við hina
nýju byggingu.
Nú þurfa verkin að tala
Það er kominn tími á þetta mál.
Ég þekki stöðu þessara mála býsna
vel, bæði sem foreldri og einnig
sem fyrrum heilbrigðisráðherra.
Þama þarf að taka til hendi. Ekk-
ert ætti að vera í veginum fyrir því
að framkvæmdir gætu hafist á vor-
dögum, ef vel er unnið að undir-
búningi og að verklok gætu oröið
árið 1997.
MáUö er vel undirbúið, enda að-
dragandinn orðinn langur. En
ákvörðun hefur verið tekin. Nú
þurfa verkin að tala. Hér er ekki
um aö ræða enn eitt steypumann-
virkið, sem Util þörf er fyrir eða
ekki eru til fjármunir til að reka í
starfsemi. Hér er á ferðinni stórt
hagsmunamál fyrir börn þessa
lands, foreldra þeirra og ættingja
og ekki síst það prýðilega heilbrigö-
isstarfsfólk sem vinnur nú við
þröngar aöstæður að umönnun
sjúkra barna.
Guðmundur Árni Stefánsson
Hagfræði eymdarinnar
Stundum er haft á orði að
Reykjavík sé snyrtileg borg. Þeir
sem svo segja hljóta að meina að
hér sé faUegt þegar alsnjóa er eins
og nokkra síðustu vetrardaga.
Út að garðshliði
Því verður ekki á móti mælt að
flestir eru Reykvíkingar snyrtilegt
fólk; ganga um í fínum fótum og
aka um á flottum bílum og inni á
heimilum þeirra er snyrtimennska
í hávegum höfð. Því miður virðist
þessi snyrtimennska heimila
sjaldnast ná lengra en út að garðs-
hliði, það sem er utangarðs kemur
fólki ekki við: Það er mál borgaryf-
irvalda.
Ekki þarf að ganga lengi um göt-
ur bæjarins (sem fæstir gera; flest-
ir aka) til að sjá við hvað ég á: Sígar-
ettustubbar, tyggjóklessur, bréf-
snifsi, jógúrtbox og alls lags
drykkjarmál og femur varða götú
hins gangandi manns. Sérstaklega
stingur allt þetta rusl í augun þegar
gengið er hjá strætóskýlum, sjopp-
um, skólum og hvar sem fjöldinn
safnast saman.
KjaUaiinn
Hafliði Vilhelmsson
rithöfundur
Gulrótáumbúðir
Líklega er það borin von aö Reyk-
víkingar taki upp almennar um-
gengnisvenjur siðaðra manna, aö
minnsta kosti er fánýtt aö vonast
til þess að fólk tíni upp rusl af
sjálfsdáðum nema það rusl sé bein-
línis innangarðs hjá því.
Löngum hefur það þótt ráð að
freista asnans með gulrót; alhr vilja
fá eitthvað fyrir sinn snúð. Vegna
þess að það er skilagjald á gleri og
áldósum er orðið sjaldgæfara að
reka tærnar í slík ílát á fómum
vegi, þvert á móti er slegist um
þessar umbúðir. Heill her manna
stundar þá iðju að safna þessum
ílátum til að koma þeim í verð. Þar
sem skilagjaldiö hefur gefið svona
góða raun held ég væri þjóðráð að
sami háttur yrði hafður á með
pappírsfemur og drykkjarmál.
Ef sett yrði skilagjald á umbúðir
utan um kókómjólk, Svala, Trópí,
Hi-C, Garpi, nýmjólk, jógúrt og all-
ar aðrar vörur af svipuðu tagi er
ég viss um að birta myndi yfir
skólalóðum og bílastæðum og jafn-
vel yrði hægt að komast út í sjoppu
án þess að vaða umbúðaelginn.
Því set ég fram þá hógvæm til-
lögu að þeir sem framleiða drykkj-
arföng í einnota umbúðum taki það
upp af fúsum og frjálsum viija að
borga tvær til fimm krónur í skila-
gjald fyrir hverja tóma fernu og
hvert tómt mál sem ratar aftur til
föðurhúsa.
Háfliði Vilhelmsson
„Því set ég fram þá hógværu tillögu að
þeir sem framleiða drykkjarföng í ein-
nota umbúðum taki það upp af fúsum
og frjálsum vilja að borga tvær til fimm
krónurískilagjald..."
15
Eldborg við Trölladyngju
fjarlægð
„Það er rétt
að benda á
áður en af-
staða er tekin
til Eldborgar
við Trölla-
dyngju að
ófremdar-
ástand ríkir í
skipulagi á
jarðefna-
vinnslu á SV-
landi. Á Reykjanesi er t.d. ekki
til nein heildarúttekt á jarðefnum
eftir gerð, magni og staösetningu.
Þá er engin heildarstefha til um
þaö hvernig vinna eigi jaröefhin.
Þetta er afar slæmt, því það bitn-
ar bæði á jarðefnavinnslunni og
sér í lagi á náttúrunni.
Gjallvinnsla hefur nokkra sér-
stöðu í jaröefnavinnslu m.a.
vegna þess að það er hiutfallslega
óalgengt efni og myndast oft viö
sérstök jarðfræðileg, skilyröi. Oft
er gjalliö að finna sem gíga en
þeir setja víða sterkan og eln-
kennandi svip á náttúru landsins.
Alla gjallgíga hefði átt að friða
fyrir löngu. Það er hins vegar
búið að eyðileggja mjög marga
þeirra með efnistöku. Eldborg við
Trölladyngju er einn af þeim gíg-
um, en á síöustu 20 til 30 árum
hefur þríðjungur hennar horfið í
innlendar framkvæmdir. Þegar
íslandsnáma hf. falaðist eftir
gjalltöku úr henni s). vor var ég
því ekki andvígur. Ég taldi það
þjóna málstað umhverfisverndar
betur aö fjarlægja hana en að
skfija hana eftir i þáverandi
ástandi."
Prófsteinn
„Örlög Eld-
borgar undir
TröUadyngju
eru próf-
steinn á það
i hvemig til
tekst viö
verndun ann-
ara náttúru-
minja. Viö ís-
lendingar landslaBsaiWWrthié
höfum sér- NátturvemrtarréSI.
stakar skyldur við umheiminn í
verndun jarðmyndana. Okkur
ber skylda til að vemda jarðelda-
landslag, sérstaklega jarðmynd-
anir sem eru sjaldgæfar eöa
óvenjulegar á heimsmælikvarða,
svo sem dyngjur, eldþorgir, giga-
raöir og Undavötn.
Eldborgum og fjallgígum fer
óðum fækkandi á landinu. Þetta
er öllum náttúruvemdarsimium
verulegt áhyggjuefni, m.a. vegna
þess að fá lönd í heiminum geta
státað af slíkum náttúrufyrir-
brigðum. Nýir gígar myndast á
Reykjanesi á um 1000 ára fresti,
en sá timakvarði er okkur vissu-
lega ekki í hag. Þá vil ég benda á
að eldborgir og aðrar sérstakar
jarðmyndanir eru okkur verð-
mætari óhreyföar en brotnar í
j tengslum við vaxandi feröaþjón-
ustu. Menn skulu gera sér grein
fyrir því að ferðamenn era komn-
ir hingað tU þess aö skoða ís-
lenska nóttúru. Við eigum aö sjá
sóma okkar í því að friölýsa þess-
ar jarðmyndanir sem fyrst. Af
þessum ástæðum er ég mótíallinn
efnistöku úr eldborgum."
-rt